Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi Soruları

2. Selçuklu adalet teşkilatı şeri ve örfi hukuk olmak üzere ikiye ayrılmıştı. Şeri hukuk sisteminde dava- lara kadılar bakarken örfi hukuk sisteminde dava- lara emir-i dad bakardı. Toplumsal huzuru bozarak asayişe ve kanunlara uymayanlar örfi hukuka göre yargılanırdı. Bu bilgiden hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Selçuklu Devleti'nde idari yapının dinî bir karak- ter taşıdığına B) Devletin çok uluslu bir yapıya sahip olduğuna C) Merkezî yönetimin güçlü tutulmak istendiğine D) Toplumsal hayatın kanunlarla düzenlendiğine E) Selçuklu adalet sisteminin diğer Türk-İslam dev- letleriyle benzerlik gösterdiğine

1 Türkiye Selçuklu Devleti Dönemi'nde siyasi faaliyetler ekonomik faaliyetlerle doğru orantılı olarak yürütülmeye çalışılmıştır. Fethedilen bölgeler, aynı zamanda ulusla- rarası ticaretin bir parçası haline gelmiştir. Buna göre Türkiye Selçukluların, fethettiği aşağıda- ki bölgelerden hangisinde uluslararası ticareti doğ- rudan geliştirdiği söylenemez? A) Sinop B) Sudak C) Antalya D) Konya E) Alanya

B. E AYT / Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1 33. II. Gıyaseddin Keyhüsrev Dönemi'nde çıkan Baba İshak Ayaklanması sonucunda Türkiye Selçuklu Devleti'nin askeri ve siyasi gücü azalmıştır. Bu durum aşağıdakilerden hangisine ortam hazırlamıştır? A) Batı Anadolu'da Türk nüfusun artmasına B) Türklerin Rumeli'den geri çekilmesine es Anadolu'da Türk siyasi birliğinin sağlanmasına D) İznik Rum İmparatorluğu'nun kurulmasına D Moğolların Anadolu'yu istila etmesine

5. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye Selçuklu Devleti'nde 2 uc teşkilatı oluşturulmasının sonuçlarından biri de- ğildir? A) Yerleşik unsurlara gelebilecek bazı zararların engel- lenmesi B) Zor durumda kalan Türkmenlere yardımcı olunması C) Sinir güvenliğini sağlamanın kolaylaşması D) Meşruti monarşinin egemen kılınması E) Vergilendirme işlerinde düzen sağlanması

3. Türkiye Selçuklu Devleti'nde ikta ve arazi ka- yıtları gibi konulardan sorumlu divan türü aşa- ğıdakilerden hangisidir? A) Divan-ı Arz B) Divan-ı Memalik C) Divan-ı İnşa D) Divan-ı Pervane E) Divan-ı İşraf

4. 2. Selçuklular İslam ülkelerinde görülen ikta sistemini daha sistematik hâle getirmişlerdir. İkta sistemine göre devlet, ülke topraklarını parçalara ayırarak bunların gelirlerini hizmet karşılığında sivil ve askerî görevlilere bırakmıştır. Böylece nakit paraya ihtiyaç duymaksızın görevlilerinin maaşlarını ödeme imkânına kavuşmuştur. Aynı zamanda ikta sahiplerinin yetiştirdiği askerlerden oluşan büyük bir orduya sahip olmuştur. İkta sistemiyle birlikte göçebe Türkmenlerin önemli bir bölümü yerleşik hayata geçirilmiştir. Bu yolla işlenen arazilerin genişlemesine bağlı olarak tarımsal üretimde artış ve süreklilik sağlanmıştır. Bu bilgiye göre ikta sisteminin; Da 1. askerî, II. ekonomik, III. kültürel alanlarından hangileri ile ilişkili olduğu söylenebilir? 21221204 C) I ve III A) Yalnız! B) I ve II EV1, II ve III D) II ve III Ayun

TARIH AO Rad 2 Y ENDEMİK SIRIUS TYT Burg ger undan guer ayaklan pa HUN HUR doğrultus upper Anadolu kültüründe çok önemli bir yere sahip olan Ahi ağır borc yü- - Fermanı ile teşkilatına üye olmak için başka bir Ahi tarafından one- En endişele- rilmek ve 7 davranışı bağlamak, 7 davranışı da açmak Tina devam gerekli kılınmıştır. Bu davranışlar şunlardır: sarruf politi- 1. Cimrilik kapısını bağlamak, lütuf kapısını açmak e idaresinin 2. Kahir ve zulüm kapısını bağlamak, bilim ve müla- da atıldi. yemet (yumuşak huyluluk) kapısını açmak ziz'in bu 3. Hirs kapısını bağlamak, kanaat ve riza kapısını aç- memiştir? mak atiyaç du- 4. Tokluk ve lezzet kapısını bağlamak, riyazet (nefsin stırılması isteklerini kırma) kapısını açmak e bunun 5. Halktan yana kapısını bağlamak, Hak'tan yana ka- Erulması pisini açmak 6. Herze (zevzeklik) ve hezeyan (saçmalama; anlam- nadım- siz, yanlış sözler ve davranışlar) kapısını bağlamak, marifet kapısını açmak dair II. 7. Yalan kapısını bağlamak, doğruluk kapısını açmak -i Bah- Bu bilgiler doğrultusunda Ahi teşkilatına mensup bir kişiden aşağıdakilerden hangisini yapması bek- borç lenemez? isyancılar, a fillore uğrati ugelişmeden tikası ha ak Bizans to anderdiği e er tarafi za aybetti. gu bilgide Hunlar tercih Uldız mus . Uld ma yargil bilir? AY A) Ihtiyaç sahiplerinin refahı için çaba sarf etmek B) Dini alanda halka örnek davranışlarla yol göstermek C) Suçlu kimselerin yargılanmasını sağlamak dD) Üretim faaliyetinin gerekliliklerini yerine getirmek Kazancını yalnızca kendi mutluluğu için kullanma- mak

an Dönemi BAŞARI TEKNİK YAYINLARI 11. 1165-1240 yılları arasında yaşayan, Türkiye Sel. çukluları Dönemi'nde bir süre Konya'da bulunan, fikirleri talebesi ve manevi evladı Sadreddin ko nevî tarafından devam ettirilen sûfî aşağıdakiler- den hangisidir? besi A) Mevlana B) Yunus Emre C) Muhyiddin Arabî D) Gazali Tilmesi El E) Hacı Bektaşi Veli

2. Çaka Bey İstanbul'u fethetmek için Peçenekler ve Türkiye Selçukluları ile ittifak kurdu. Ancak bunu öğrenen Bizans İmparatoru, Türkiye Selçuklu Sultanı I. Kiliç Arslan'ı Çaka Bey'e karşı kışkırttı. I. Kiliç Arslan Bizans'ın kışkırtmaları sonucunda Çaka Bey'i öldürttü. Bu bilgiye göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Bizans İmparatorluğu, Çaka Beyliği'ne son vermiştir. BY Çaka Bey, İstanbul'u kuşatan ilk Türk hükümdarıdır. Bizans, Peçeneklere karşı Çaka Beyliği ile ittifak kurmuştur. D) Anadolu'da siyasi hâkimiyet mücadeleleri yaşanmıştır. E) V. Kiliç Arslan, Bizans'tan askerî destek almıştır. Cebu

1058'de Abbasi Halifesi temsil ettiği siyasi otoriteyi bir törenle Selçuklu Sultanı Tuğrul Bey'e devretmiş. tir. Artık Abbasi halifeleri devlet hayatında sultanla- rin saltanatlarını onaylama ve Türk sultanlarına hilat ve unvan verme gibi görevler üstlenmişlerdir. Bu bilgilere dayanılarak; 1. İslam dünyasında dinî ve siyasi otoritenin birbi- rinden ayrıldığı, II. halifelerin görev ve yetkilerinin sembolik hâle geldiği, III. Büyük Selçukluların teokratik devlet düzeninden uzaklaştığı ifadelerinden hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız ! (B) Yalnız 11 C) Yalnız III DI ve II E) I, II ve III 0

. XIII. yüzyılda Moğol istilasından kaçıp Alaeddin Keykubad'a sığınan Necmeddin Razi; "Müslüman- lar emniyet, asayiş ve rahatı Selçuklu hanedanının mübarek çetri gölgesinde buldular. Bu dindar pa- dişahlar zamanında yapılan medreseler, camiler, köprüler ve diğer hayır müesseseleri hiçbir devirde yapılmamış; âlimlere ve halka gösterilen şefkat ve merhamet, girişilen gazalar ve kazanılan zaferler . hiçbir zamanda vuku bulmamıştır." demiştir. Buna göre Türkiye Selçuklu Devleti ile ilgili ola- rak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? "A) İmar çalışmalarına önem verdiklerine B) Vakıf kurma geleneğini başlattıklarına C) Güçlü bir ordularının olduğunda D) Bilim adamlarını himaye ettiklerine Güçlü bir sosyal ve kültürel yapı olusturduklarına

4. Malazgirt Savaşı sonrasında Selçuklu komutanları tarafından kurulan 1. Dönem Türk Beylikleri ile ilgili olarak aşağıdaki bilgilerden hangisi doğru değildir? A) Anadolu'nun kültürel çehresini değiştirmişlerdir, B) Anadolu'nun Türklesmesi ve Islamlaşmasında rol oynamışlardır. C) Malazgirt Savaşı sonrasında Selçuklu komutanları tarafından kurulmuşlardır. D) Islamın ilk kez Rumeli'de yayılmasını sağlamışlardır. E) Anadolu'yu bayındır hale getirmiş ve yeni yerleşim birimleri oluşturmuşlardır, D

4. Türkiye Selçuklularının devlet teşkilatının oluşumun. da, Büyük Selçuklu Devleti örnek alınmıştır. Bu iddiaya Türkiye Selçuklularındaki; I. reis'ül-bahr (meliküs-sevâhil), II. atabey, III. kadi görevlilerinden hangileri kanıt olarak gösterile- mez? A) Yalnız! B) Yalniz II C) Yalnız III Dtve || E) ILve III

7. Doğal sistemlerdeki coğrafi olayları inceleyen fiziki coğ- rafyanın birçok çalışma alanı bulunmaktadır. Aşağıdaki fiziki coğrafyanın çalışma alanlarından hangisi dağılış prensibinde yaygın olarak kullanılır? A) Jeomorfoloji B) Klimatoloji C) Hidrografya D) Biyocoğrafya E) Kartografya

11. Anadolu Selçuklu Devleti'nde 1. Gıyaseddin Keyhüsrev Döne mi'nde Antalya ve Samsun, I. Izzettin Keykavus Zamanı'nda da Sinop alınmıştır. 2 Malazgirt mparatori Tasya ra karşılık Ha vermeyi ta Aşağıdakilerden hangisinin bu fetihler sonucu yaşanan gelişmelerden biri olduğu söylenemez? A) Devletin egemenlik alanı genişlemiştir. B) Türklerde ilk defa denizcilik faaliyetleri başlamıştır. C) Devletin gelirleri ve giderleri artmıştır. D) Anadolu Selçuklu Devleti'nin siyasi ve ekonomik gücü artmışı üzere Izmir ur. Türkiye almıştır. tir. E) Anadolu Selçuklu Devleti'nde tersaneler inşa edilmiştir. Bu bilgilere Bizans, girmiştir . Har 1

1. Büyük Selçuklu Devleti'nin sınırları Sultan Melikşah Dö- nemi'nde batıda ve doğuda genişlemiş, Batı ve Doğu Karahanlı Devletleri hâkimiyet altına alınmıştır. Ayrıca Anadolu'ya yapılan akınlar da devam etmiş Türk komu- tanlar İzmit'e kadar fetihler yapmıştır. Buna göre; Sultan Melikşah Dönemi'ndeki gelişmeler ile ilgili, 1. Türk devletleri birbiriyle mücadele etmiştir. + II. Malazgirt Savaşı'na zemin hazırlanmıştır. . III. Gaza fikri ile savaşılmıştır. + yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız! B Yalnız II CN alnız III DN ve III Olive E) > II ve III