İlk Türk Devletleri Soruları

5. XIII. yüzyılın başlarından itibaren Moğolların hâkimiyetine giren Uygurlar Moğol Devleti üzerinde etkili oldular. Uygur- cayi Mogol Devleti'nin resmî yazı dili hâline getirerek öğ- retmenlik, yöneticilik, danışmanlık, memurluk gibi görevler üstlendiler. Bu durumun aşağıdakilerden hangisi üzerinde etkili ol- duğu savunulabilir? A) Uygurların geniş ölçüde yerleşik hayata geçmelerinde B) Avrupa'nın etnik yapısının değişmesinde C) Moğolların kültürel bakımdan Türkleşmesinde D) Orta Asya'nın Türk egemenliğinde kalmasında E) Uygurların savaşçılık özelliklerinin gelişmesinde

4. Uygurların göçebe hayat tarzından yerleşik hayat gouabe →yetter tarzına geçmeleri; I. sanat anlayışlarının değişmesi II. sosyal yapıda değişiklikler olması, III. savaşçılık duygularının azalması X gelişmelerinden hangilerine yol açmıştır? B) Yalnız II A) Yalpiz 1 D) I ve II C) Yalnızl E) I, II ve III 28

Marco Polo'nun (1254-1324) yer adlarını tanımlamasından yola çıkılarak oluşturulan aşağıdaki haritada; Orta Asya toprakları Great Turkey (Büyük Türkiye), Anadolu toprak- lanı Turcomania (Türk ülkesi) olarak tanımlanmıştır. are al Bu bilgiler aşağıdakilerden hangisine kanıt oluşturur? A Türkiye isminin ilk kez Avrupalılar tarafından kullanıldı- ğına B) Türklerin tek bir coğrafyada hâkimiyet kurmadığına C) Türklerin daha çok doğu yönünde göç ettiklerine DÇinliler ile Türklerin ticari ilişki içinde olduklarına E) Türklerin farklı milletlerle kültürel etkileşime girmedikle- rine TYT TARIH SORU BANKASI

3. IV. Murat'ın 1635'te başlattığı Iran Seferi sonucu askeri üstün- lük sağlanmasına rağmen imzalanan Kasr-ı Şirin Antlaşması ile Revan ve Azerbaycan, Iran'a bırakılmıştır. Askeri üstünlüğe rağmen siyasi üstünlüğün sağlanama- masına aşağıdakilerden hangisinin ortam hazırladığı sa- vunulabilir? A) Venedik'in, Dalmaçya kıyılarını Osmanlı Devleti'ne bırakması B) Anadolu'da Celali Isyanlarının yeniden başlaması C) Iran'ın diplomasi kültürünün etkisini kaybetmesi D) Bölge ticaret yollarının önemini kaybetmiş olması E) Osmanlı ülkesinde padişaha olan güvenin sarsılması

2. Tarih dersinden Oğuzlar ile ilgili proje ödevi alan Halil, Oğuzlar ile ilgili olarak "Türkmen adıyla bilinen Müslüman Oğuzlar, Büyük Selçuklu Devleti'nin yanı sıra Türkiye Selçuklu Devleti, Anadolu Beylikleri, Osmanlı Devleti gibi Türk tarihindeki pek çok devletin kurucu unsuru oldular. Moğol ve Haçlı saldırıla- rına karşı Türklüğü ve Müslümanlığı korudular. İslam'ın bay- raktarlığını üstlenerek Balkanlar'a ve Avrupa içlerine kadar bu dinin yayılmasını sağladılar." bilgisini vermiştir. Halil'in verdiği bu bilgilere göre Oğuzlar için aşağıdaki- lerden hangisi söylenemez? A) Teşkilatçı bir yapıya sahip olmuşlardır. B) İslam'a zarar vermek isteyenlerle mücadele etmişlerdir. C) Gaza ve cihat faaliyetlerinde bulunmuşlardır. D) Balkanlar'a giren ilk Türk topluluğu olmuşlardır. E) İslam dünyasına liderlik yapmışlardır. /benimhocam

2. Saka (İskit) Uygarlığı'nda Tomris (Temir) Hatun ilk kadın hükümdar olarak bilinmektedir. Buna göre, Hatun devlet yönetiminde söz sahibidir. V 1. II. Türklerde anaerkil bir yapı hâkimdir. III. Tüm kadınların ülke yönetiminde söz hakkı vardır. - yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I (D) I've II B) Yalnız II C) Yalnız III E) Ilve III yöne Bu gisi A) B) C 6. D E

5. Orta Asya'da yapılan kazılarda Hunlar Döne- mi'ne ait olan; 1. saban, orak kalıntıları, II.) sulama kanalları, III. kömürleşmiş buğday taneleri buluntularından doğrudan kanıtıdır? A) Yalnız I D) I ve II & POL hangileri tarım yapıldığının B) Yalnız II C) Yalnız III E) I ve III

7 1. Oğuzların Kınık boyu tarafından kurulmuştur. II. Selçuk Bey zamanında Cend şehrine gelerek Sa- manoğullarının etkisiyle Müslüman oldular. X III. Arslan Yabgu zamanında 1040 Dandanakan Sa- vaşı ile Gaznelileri yendiler. V Yukarıdakilerden hangileri Selçuklular ile ilgili doğru bilgiler arasında yer alır? A) Yalnız I B) Yalnız II D) II ve III C) I ve II E) I, II ve III

2. Orta Çağ'da, Orta Asya ve Orta Doğu'da kurulan Türk Dev- letleri uzun süre varlıklarını devam ettirememişlerdir. Bu durumun nedeni olarak, aşağıdakilerden hangisi gös- terilebilir? A) Ticaret yollarının güzergâhının değişmesi B) Egemenliğin meşruiyet kaynağının dine dayandırılması C) Ülke topraklarının hanedan üyelerinin ortak malı kabul edilmesi Konar-göçer topluluların zamanla yerleşik hayata geçmesi E) Eğitim ve kültür alanındaki gelişmelerin artması Paraf Yayınları 5.

1. Türk devletlerinde, boy beyleri, merkezi yöneti- min en önemli organı olan kurultaya katılıp, görüş ve fikirlerini rahatlıkla ifade edebilirlerdi. Bu durum kurultayın; federatif olması ne demer II. demokratik olması III. merkeziyetçi olması özelliklerinde hangileri ile açıklanabilir? B) Yalnız II A) Yalnız I D) I ve II C) Yalnız III E) I, II ve III

4. Aşağıdakilerden hangisi Mustafa Kemal Atatürk Dönemi'nde yapılan tarih çalışmalarından biri değildir? ATurk Tarih Kurumunun açılması B) Belleten adıyla bir tarih dergisinin çıkarılması C) Türk Tarih Tezi'nin oluşturulması D) Millet Mekteplerinin açılması E Ankara Etnografya Müzesi'nin açılması

iz III de incele- aşlar ||| HIZ VE RENK YAYINLARI 6. Yönetme hakkının Gök Tanrı tarafından verildiği anlayışı- na "Kut" denir. Kut, kan bağıyla hanedan üyelerinin tüm erkek bireylerine geçer ve her bireyin bu haktan dolayı devleti yönetme hakkı vardır. Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşıla- maz? A) Türklerde yönetme hakkı hanedan üyelerine aittir. B Türklerde teokratik yönetim anlayışı gelişmiştir. C) Yönetimde tüm hanedan üyelerinin erkek bireyleri gö- rev alabilmektedir. D) Kut anlayışı taht kavgalarına doğurmuştur. E) Türklerde yönetim tanrısal bir esine dayandırılmakta- dır. 27 TARIH UNIVERSİTE HAZIRLIK

yınları 10. I. Bozkır kültürü II. Kurultay III. Kut anlayışı Orta Asya Türk devletlerine ait olan bu özellikler- den hangileri toplumsal yaşam biçimlerinin gös- tergesidir? A) Yalnız I D) I ve II Aylık Ödev - 1 B) Yalnız II E) I, II ve III C) Yalnız III 11. Asya Türk devletlerinden Türgişler, Maveraünnehir bölgesinde bir kuvvet unsuru olarak ortaya çıkmış- lardır. Türgiş hakanı Çin'in bölgeye tayin ettiği hakanı öldürmüş ve Arap ilerleyişini durdurmuştur. Uygurla- rin başlattığı yerleşik hayat bu dönemde tam olarak oturmuştur. Yukarıdaki bilgilere göre Türgiş Devleti'nin Orta Asya'daki önemi aşağıdakilerden hangisidir? A) Yeni ve bağımsız Türk devletleri kurulmasını sağ-

pan M miegy jo tony shishassH 6. Avarlar, Rusların basit kabile hayatından imparatorluk kuran bir millet hâline gelmelerinde etkili olmuştur. Buna göre Avarların Rusları; I. siyasi, II. kültürel, mis III. ekonomi alanlarından hangilerinde etkiledikleri ileri sürülebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II L D) II ve III E) I, II ve III 35

3. Dört Halife Dönemi'nde İslam Devleti'nin sınırları Arap Yarımadası'nın dışına taşarak Suriye, Filistin ve Mısır'a ulaşmış ve bu bölgelere valiler atanmıştır. Bu bilgilere dayanarak aşağıdaki yargılardan hangi- sine ulaşılamaz? A) İslamiyet'in farklı kıtalarda yayılmaya başladığı B) İslam dünyasında dini ve siyasi birliğin sağlandığı C) Yayılmacı bir dış politika izlendiği D) Merkezi otoritenin korunmasına önem verildiği E) Teşkilatlanma çalışmaları yapıldığı

27. Ak Hunların ortadan kalkmasıyla Kök Türk Devleti ba- tida Sasani İmparatorluğuyla sınır komşusu olmuştur. Batı Kök Türklerine vergi vermeye başlayan Sasani Hükümdarı Anuşirvan, Maveraünnehir ticaret yolunu ta- mamen eline geçirmek istemiştir. İstemi Yabgu, kendisi- ne karşı düşmanca tutum takinan Sasani hükümdarına karşı Bizans İmparatorluğu ile temasa geçmiş ve 567 yılında İstanbul'a bir elçi heyeti yollamıştır. Tarihte Orta Asya'dan İstanbul'a gönderilen bu ilk heyete karşılık Bi- zanslılar da İstemi Yabgu'nun ülkesine elçi göndermiştir. Böylelikle meydana gelen Türk-Bizans ittifakı, Sasani İmparatorluğunu zor durumda bırakmıştır. Bu bilgiye dayanarak, I. Dış politikada değişimler yaşanmıştır. + II. Doğu Roma, Orta Asya siyasetine dâhil edilmiştir. III. İpek Yolu ticareti, tamamen kontrol altına alınmıştır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I II ve III B) Yalnız III EI, II ve III Lve Il