Klasik Çağda Osmanlı Toplum Düzeni Soruları

25. Mehmet: İslamiyet'ten önceki Türklerde savaş za- manında düşman ordusunun durumunu öğrenmek için "yelme" denilen keşif kolu gönderilmekteydi. Kerem: Osmanlı ordusunda bu amaçla görevlendi- ren birlik hangisidir? Mehmet: Kerem'in sorusuna karşılık Mehmet'in vereceği doğru cevap aşağıdakilerden hangisidir? A) Akıncılar Bh Cebeciler CY Azaplar D) Yeniçeriler E) Sakalar

31. Osmanlı Devleti'nde yaşanan; I. 31 Mart Vakası, II. Şeyh Bedreddin, III. Kabakçı Mustafa isyanlarından hangilerinin taht değişikliğine neden ol- duğu söylenemez? A) Yalnız! B) Yalnız 11 C) I ve 11 D) I ve III E) II ve II

6. . Padişahın mutlak vekilidir ve devletin mührünü taşır. • Divandaki davalara bakar, yargı ve eğitim işlerinden sorumludur. Devlet bütçesini düzenler ve bu konuda divana bilgi sunar. o Leventlerin komutanıdır ve tersanelerden sorumludur. Verilen bilgilerde aşağıdaki divan üyelerinin hangisin- den söz edilmemiştir? A) Defterdar B) Kazasker D) Veziriazam Nişancı E) Kaptanıderya

6. Osman Gazi; Eskişehir'i kardeşi Gündüz Bey'e, Karacahisar'ı oğlu Orhan Bey'e, Yarhisar'ı Hasan Alp'e, İnegölü silah arkadaşı Turgut Alp'e vermiştir. Ayrıca kayınbabası Şeyh Edebali'ye Bilecik'in öşür vergisini bırakmıştır. Osmanlı kroniklerinde yer alan bu bilgilerle Os- man Gazi'nin idari düzenlemeleri hakkında aşa- ğıdakilerden hangisi söylenemez? A) Ülke topraklarının gelirini hükümdar ailesi, akra- baları ve silah arkadaşları arasında paylaştırdığı B) Birbirine yakın yerleri dirlik olarak dağıttığı Dirlik uygulamasına Osman Gazi Dönemi'nde rastlandığı D) Osman Bey'in çevresinde farklı gruplardan etkin kişiler olduğu E) Dirliklerin, “Ülke hanedanın ortak malıdır." anla- yışıyla dağıtıldığı 13 Diğer sayfaya geçiniz.

12. ilk olarak Emeviler Dönemi'nde uygulanan bu sistem ile savaşlarda ele geçirilen esirler yetiştirilerek devletin asker, idareci ve saray çalışanı ihtiyacı karşılanmaya çalışılmıştır. Bu bilgilerle bazı özellikleri verilen sistem aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Gulam Gilk türk -B1 Mittet Timar islan devletlende Diltizam E) Pençik Yosmailica

3 3 5. 3 } V Topkapı sarayı üç bölümden oluşmuştur. Bunlar; devlet bürok- rasisinin ve Divan-ı Hümayun'un bulunduğu Birun, padişahın günlük yaşamının geçtiği ve Enderun Mektebi'nin bulunduğu Enderun, padişahın ailesinin ve saray kadınlarının yaşadığı Ha- rem'di. 3 3 } } 3 1 $ } 1 } } Bu bilgiler Topkapı Sarayı ile ilgili; I. diplomatik faaliyetlerin yürütüldüğü, II. yönetim merkezi olduğu, III. üst düzey eğitim hizmetlerinin verildiği durumlarından hangilerinin göstergesi olabilir? A) Yalnız B) Yalnız II C) I ve 11 D) II ve III E) I, II ve III

2. Osmanlı Devleti'nde yönetici sınıfı Seyfiye, Kalemi- ye ve Ilmiye oluştururdu. Devlet sisteminin temeli bu sınıfların birlikteliğine dayanırdı. Bu sınıflardan İlmiye'nin; 1. Eğitim - Öğretim, II. Hukuk - Din, III. Mali - İdari alanlarının hangilerindeki işleri yürütmekte yü- kümlü tutulduğu savunulabilir? A) Yalnız! B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 13

3. t Din ayrılığının siyasî mahzurlarını düşünen Yavuz Sultan Selim, özellikle Rumeli ve Anadolu'nun Hristiyan halkına din değiştirmeyi teklif etmeyi düşündü. Fikrini Şeyhülislam Zenbilli Ali Cemali'ye açtığı zaman o, tam bir din otoritesi adaleti ve tarafsızlığı ile derhal başını kaldırıp "Hayır , olamaz. Dinde zorlama yoktur!” diyerek kestirip attı ve böyle bir karara asla fetva vermeyeceğini söyleyerek padişahın fikrini henüz çekirdek halinde iken söküp çıkardı. Yalnız bu bilgilere göre; 1. Osmanlı Devleti'nde yargı bağımsızlığı vardır. II. Müslümanlıkta dini hoşgörü vardır. III. Osmanlıda şeri hukuk kuralları padişahı da bağlamaktadır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız! B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

A. Aşağıda yer alan soruları cevaplayınız. 1. Osmanlı Devleti'nde "Kapıkulu Askerleri" olarak adlandırılan askeri birliğin özellikleri arasında aşağıdakilerden hangisi bulunmaz? A) Saray ordusu olma B) İstanbul'un güvenliğini sağlama C) Giderleri için tımar topraklarından faydalanma D) Hanedan ailesinin otoritesini kuvvetlendirme E) Insan kaynagi olarak gayrimüslim kökenli kişilerden faydalanma gildir?

3. II. Mahmut Dönemi'nde, Anadolu'dan İstanbul'a gele- cek kişiler kent yöneticileri tarafından soruşturulduktan sonra mürur tezkeresi (geçiş belgesi) verilmeye baş- lanmıştır. İstanbul'a gelen kişilere, iş buluncaya kadar kentte hatırlı bir kişinin kefil olması zorunluluğu da getirilmiştir. Bu uygulamayla aşağıdakilerden hangisinin amaç- landığı savunulamaz? A) Başkentin güvenliğini sağlamak B) Yabancıların devlete sızmasını önlemek C) İstanbul nüfusunu kontrol altında tutmak D) İstanbul'a giriş-çıkışları kontrol etmek E) İstihbarat faaliyetlerini geliştirmek

Genel Müdürlüğü 5. Osmanlı Devleti'nde örfi kanunlar; fermanlar aracılığıyla duyurulmuştur. Şeri kanunları çıkarmak ve yorumlamak ise padişah adına şeyhülislam ve kadılar tarafından ya- pilmıştır. Bu bilgiye dayanarak; 1. Şeri kanunlar ilmiye sınıfı tarafından hazırlanmıştır. II. Örfi kanunlar şeri hukuka aykırı olabilir. III. Örfi hukuk şeri hukuktan önceliklidir. durumlarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalniz l. B) Yalnız II. C) I ve II. D) Il ve III. E) I, II ve III. 6. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı toplumunda yaygın olan vakıf müessesinin faydaları arasında gösterile- mez? A) Sosyal yardımlaşma ve dayanışmayı güçlendirir. ini fethedilen topraklarda yerleşme-

edeste etrafinde 5. Osmanlı t geniş alar sakas erkezi kadar aşa Osmanlı toplum yapısıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi doğru bir ifade değildir? A) Müslüman ve gayrimüslim tebaadan oluşmuştur. B) Gayrimüslimler kuruluştan itibaren yönetici sınıfa geçebilmiştir. C) Batıda var olan sınıfsal yapılanma Osmanlı toplumunda görülmemiştir. D) Sınırlar genişledikçe farklı uluslar toplum bünye- sine katılmıştır. E) Toplum genel olarak askerîler ve reaya diye iki gruptan meydana gelmiştir . karekök alanlara doord A) Asilliğe B) Meslek C) Farklı malar D) Hoşgo E) Farklı ) Dini

4. Osmanlı Devleti merkeziyetçi yapıya önem vermiştir. Yap- tığı düzenlemelerle merkezî otoriteyi güçlü tutmaya özen göstermiştir. Bu durumu; iltizan I. vergi gelirlerinin açık arttırma ile kiralanması, II. nüfuzlu ailelerin dağıtılarak farklı coğrafyalara gönde- rilmesi, , III. memurların görev sahalarında uzun süre kalmalarına engel olunması + t ext yargılarından hangileri destekler niteliktedir? C) Yalnym A) Yalnız ! B) Yalnız D) Il vem I ve III

Telegram: @y 3 5. XVII. yüzyılda Osmanlı Devleti'nde bazı padişahlar kü- çük yaşta tahta çıkmışlardır. Örneğin Avcı Mehmet ola- rak da bilinen IV. Mehmet, 6 yaşının içinde 1648 yılında Osmanlı Padişahı olmuştur. Bu gelişmenin aşağıdakilerin hangisi üzerinde etkili olduğu savunulamaz? A) Şehzadelerin sancaklarda görevlendirilmelerine son verilmesi B) Padişahların etki ve yönlendirmelere maruz kalması C) Yönetime çıkar gruplarının müdahale etmesi D) Padişahların ülke yönetiminde yetersiz kalması E) Bürokrasi kadrosunun yönetimde etkin olması

3. XVI. yüzyılda Anadolu ve Balkanlarda görülen nüfus artışı 800.000 700.000 600.000 500.000 400.000 300.000 200.000 100.000 0 Orta Bati Anadolu Karaman Balkanlar İç Anadolu Orta Doğu Kuzey Doğu Anadolu Anadolu 1520-1530 1570-1580 Aşağıdaki soruları grafiğe bakarak cevaplayınız. a) Balkanlardaki nüfus artışının Anadolu'ya göre daha fazla olmasının sebepleri neler olabilir? Gunk celali isyonları sonucunda Anadoluda Tsyon eden ahal balkonlara gou ettirilmistir. b) Anadolu ve Balkanlarda görülen nüfus artışının, Osmanlı Devleti'nin sosyo-ekonomik yapısına etkileri neler olabilir? c) Orta Batı Anadolu ve iç Anadolu karşılaştırıldığında nüfus artış hızında görülen farklılığın nedenleri neler olabilir?

B 6. Osmanlı tarihinin kaynakları, kütüphane ve arşiv kay- nakları olmak üzere iki temel kaynak grubundan olu- şur. İlk iki yüzyıl yani XIV ve XV. yüzyıllar için her iki kaynak grubu da oldukça yetersizdir. Osmanlı Beyli- ği'nin Kuruluş Dönemi'ne dair günümüze ulaşan ilk eser 1410'lu yıllarda ve Osmanlı tarihini bir bütün ola- rak anlatan Türkçe kroniklerse 1490'lı yıllarda yazıl- miştır. Bu bilgiler “Osmanlı tarih yazıcılığıyla” ilgili; 1. yöneticilerin bizzat yaptıkları veya içinde bulun- dukları tarihî olayları zamanında kayıt altına alma- dıkları, II. tarih yazıcılığının devletin siyasi ve askerî geliş- mesiyle eş zamanlılık göstermediği, III. tarih yazıcılığının devlet tarafından desteklendiği durumlarından hangilerini kanıtlar? A) Yalnız 1 B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III