Osmanlı Devleti Gerileme Dönemi Soruları

5. Osmanlı Devleti'nde Karlofça Antlaşması'ndan sonra devlet idaresinde bürokratik unsurlar askerî unsurlara göre daha fazla ön plana çıkmaya baş- lamıştır. Bu durumun kanıtı aşağıdakilerden hangisidir? TA Osmanlı Devleti'nin saldırıdan savunmaya geçmesi B) Osmanlı Devleti'nin masa başı diplomasisi ile tanışması Osmanlı Devleti'nin Avrupa'dan çekilmeye baş- laması Levant ticaretinde Fransa'nın ön plana çıkması E) Reis'ül küttab Mehmet Rami Efendi'nin sadra- zamlığa getirilmesi 147

2. Anadolu'da Türk hâkimiyeti açısından Malazgirt Savaşı önemli bir nokta olmuştur. Fethedilen yer fethedenin malıdır anlayışı ile Sultan Alp Arslan Anadolu'yu alplerine ve gazilerine hedef göstermiştir. Böylece Anadolu'da birinci beylikler dönemi başlamıştır. Bu bilgilere bakılarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Türkler, Anadolu'da siyasi yapılar oluşturmuştur. B Alp Arslan, kılıç hakkı ile Anadolu'yu askerlerine bırakmıştır. C) I. Beylikler, Malazgirt Savaşı sonrası kurulmuştur. D) Anadolu, Türkler tarafından fethedilmeye başlanmıştır. E) Malazgirt Savaşı sonrası Anadolu'da, Türk hâkimiyeti kesinleşmiştir.

6. Atatürk, "Osmanlı Devleti'nin çöküşü, Batı'ya karşı elde ettiği zaferlerden çok mağrur olarak kendisini Avrupa-mil- letlerine bağlayan ilişkileri kestiği gün başlamıştır. Bu bir hata idi bunu tekrar etmeyeceğiz." demiştir Atatürk'ün bu sözleri Osmanlı Devleti'nin aşağıdaki politikalarından hangisinde hata yaptığına kanıt ola maz? A) Sadece askerî başarılarla yetinme B) Kendini diğer devletlerden üstün görme C) Avrupa'daki gelişmelere uzun süre kayıtsız kalma D) Bazı Avrupa başkentlerine elçilik açma E) Bilimsel teknolojik gelişmelerin gerisinde kalma

2. Sümerlerde yönetici olan "Ensi❞ler yani rahip-krallar; en yüksek rahip, yargıç ve komutandı. Her kentte Sümerlerin saygı duyduğu tanrılara adanmış "ziggurat" adı verilen ve çok amaçlı olarak kullanılan tapınaklar inşa etmişlerdir. Buna göre Sümerle ilgili aşağıdakilerin hangisine ulaşılamaz? A) Siyasi alanda örgütlendiklerine B) Dinî amaçlı mimari eserler yaptıklarına C) Dinî güçle siyasi gücü birleştirdiklerine D) Farklı etnik unsurları barış içinde yaşattıklarına E) Yerleşik yaşama sahip olduklarına

Osmanlı tarihinde görülen bazı gelişmeler şunlardır: 1. Edirne'nin başkent olması II. Niğbolu Savaşı'nın yapılması III. I. Kosova Savaşı'nın yapılması IV. Sazlıdere Savaşı'nın yapılması Bu gelişmelerin kronolojik sıralaması aşağıdakiler- den hangisidir? A) I-111-11-IV C) III-IV-11-1 E) IV-III-11-1 B) II - 1- III-IV D) IV-1-11-11

11. Aşağıdakilerden hangisi Atatürk Dönemi Türk dış politikasının esaslarından biri değildir? A) Uluslararası İlişkilerde eşitliğe dayanan karşılıklı ilişkiler kurmak B) Pantürkizm politikasını İzlemek C) Barışı ve milli menfaatleri esas almak n D) Dünya konjonktürünü göz önünde bulundurmak E) Uluslararası İşbirliğini geliştirmek

TYT/SOSYAL BİLİMLER 5. . Ulusal güçleri birleştirmek Mücadeleyi tek merkezden yönetmek Düzenli orduyu oluşturmak Misak-ı Millî hedefini gerçekleştirmek Bu amaçlar doğrultusunda yapılan çalışma aşağıdakilerden hangisidir? A) TBMM'nin açılması B) Saltanatın kaldırılması C) Cumhuriyetin ilan edilmesi D Erzurum Kongresi'nin toplanması E) Reddi ilhak Cemiyeti'nin kurulması

9. 11. 12. işar 10. 8. 6. 7. 1. 2. 3. 4. 5. Islahat, eski kurumların kaldırılarak yerine yenisinin getirilmesidir. Siyasi, ekonomik ve sosyal ne- denler islahat yapılmasını gerekli kılmıştır. Osmanlı Avrupa'da ilk elçiliğini Lale Devri'nde Paris'te açmıştır. I. Mahmut dönemi islahatlarına "Nizam-ı Cedit Islahatları" da denmiştir. Osmanlı tarihinde Vakayı Hayriye olarak bilinen olay Yeniçeri Oca- ğı'nın kurulmasıdır. II. Mahmut döneminde Divan-ı Hü- mayun kaldınlıp yerine bakanlıklar (nazırlıklar) kuruldu. Takvim-i Vekayi adıyla ilk resmi gazete kurularak halk bilgilendiril- meye çalışılmıştır. Medreselerin yanında Avrupa tarzı eğitim kurumları Fatih döneminde kurulmuştur. Tanzimat Fermanı'nın ilanı Osman- li'da anayasal düzene geçişin ilk aşamasıdır. Tanzimat Fermanı ile azınlık hakları hakkında ilk düzenlemeler yapıl- miştir. ilk Türk matbaası Lale Devrinde açılmıştır. 18. yy islahatlarını 17. yy. islahat- larından ayıran en önemli özellik yapılan yeniliklerde Avrupa'nın örnek alınmasıdır.. O O O > O O O O O O O O 010

YAYINEVİ İtilaf Devletleri, Lozan Barış Konferansı'na Türk tarafını temsilen İstanbul Hükûmeti'ni de davet edince, bu duruma tepki olarak TBMM saltanatı kaldırmıştır. Buna göre ağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Yeni Türk Devleti'nin varlığı ve bağımsızlığı tüm dünya tarafından kabul edilmiştir. B) Osmanlı Devleti'nin siyasal varlığına son verilmiştir. C) TBMM, Sevr Antlaşması'nı tanımadığını İtilaf Devletleri'ne kabul ettirmiştir. D) Osmanlı Devleti, fiilen yok sayılmıştır. E) Itilaf Devletleri, TBMM'nin varlığını resmen kabul etmiştir.

7. Dakya Projesi Grek Projesi Şark Projesi Diyagramda yer alan gelişmeler, aşağıdakilerden han- gisiyle ilgilidir? A) Osmanlı Devleti'ni paylaşma projesi olmalarıyla B) Osmanlı Devleti'nin yürürlüğe koyduğu ekonomik planlar olmalarıyla C) İngiltere ve Fransa'nın öncülük ettiği çalışmalar olmala- rıyla D) Rusya'ya karşı kurulan Avrupa ittifakı olmalarıyla E) Lehistan topraklarının paylaşımı ile ilgili olmalarıyla

1718'de imzalanan Pasarofça Antlaşması'yla ye- ni topraklar kaybeden Osmanlı Devleti Balkanlarda- ki eyaletlerden bir kısmının başına Rum kökenli valiler (voyvodo) tayin etme yoluna gitmiştir. Osmanlı Devleti'ndeki bu uygulamanın; I. devlet otoritesini koruma, II. olası ayaklanmaları önleme, III. vergi gelirlerini artırmal durumlarından hangilerine yönelik olduğu söylene- bilir? A) Yalnız I D) I ve III B) Yalnız II E) I, II ve III C) I ve II

1. Ingiltere II. Hollanda III. Fransa Pasarofça Antlaşması'nın imzalanmasında arabuluculuk yapan devletler arasında yuka- rıdakilerden hangileri yer alır? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II C) Yalnız III E) I, II ve III

2. Osmanlı Devleti 1683 yılında gerçekleştirdiği II. Viyana Kuşatması'nda başarısız olmuştur. pre nabiolabsti nelley ships Bu durumun nedenleri arasında; 1. Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'nın kuşatmayı 20m mbled e'sin uzatması, II. Kırım kuvvetlerinden gereken desteğin alınama- X ması, egipecies III. Osmanlı ordusunun güçlü kuşatma toplarının ol- ✓ syauf insma 10 gibi gelişmelerin hangilerinin bulunduğu söylene- maması squiva le bilir? neilep nonsas A) Yalnız 1 D) Il ve ill B) I ye sbripisy s vell C E) I, II ve II 4. 1606 göre hina Bu c ulaş A) B) C D E

2. Hendesehane, Osmanlı çağdaşlaşma hareketinin ilk kurumudur. I. Mahmut, Osmanlı ordusunun yeniden güçlenmesi için çağdaş askerlik bilgisi bulunan subaylara ihtiyaç olduğunu düşünmüştür. Bu amaçla Conte de Bonneval (Kont dö Boneval) ülkeye davet edilmiştir. Bonneval, İslamiyet'i kabul ederek Ahmet adını almıştır. Humbaracı Ahmet Paşa olarak tanınan bu kişinin çalışmalarıyla 1734 yılında İstanbul Üsküdar'da askerî bir okul olan Hendesehane kurulmuştur. Bu bilgiler Osmanlı Devleti ile ilgili aşağıdakilerden hangisinin göstergesi olabilir? A) Avrupa'nın üstünlüğünün kabul edildiğinin B) Medreslerin yanında batı tarzı sivil okulların açıldığının C) Askerliğin vatan hizmeti haline getirilmeye çalışıldığının D) Islahatları yabancı devletlerin yönlendirdiğinin E) Yönetim ve hukuk alanında köklü islahatlar yapıldığının DENEME-3

1 2. Osmanlı Devleti ile Avusturya arasında yapılan 1533 tarihli İstanbul Antlaşması'nda yer alan, !. Avusturya'nın yıllık vergi ödeyecek olması, -Avusturya'nın Macaristan'ın içişlerine karışmama- yı kabul etmesi, l. Avusturya arşidükünün Osmanlı sadrazamına eşit sayılması düzenlemelerinden hangileri, Osmanlı Devleti'nin Avusturya'ya karşı doğrudan diplomatik üstünlük elde ettiğini kanıtlar? A) alnız III D) Ive III B) Yalnız II E) II ve III You C) I ve II karekök 5. 6

XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti'nde ulusçu ve ayrılıkçı hareketler başlamıştır. Bu hareketler de öncelikle Balkanlarda başlamıştır. Buna göre aşağıdakilerden hangisinin, Osmanlı Devleti'nde ulusçu ve ayrılıkçı hareketlerin Balkanlarda başlamasının nedenlerinden biri olduğu söylenemez? A) Panslavist politikalar izlenmesi B) Coğrafi konumdan dolayı Avrupa'daki gelişmelerden daha kolay haberdar olunması C) Osmanlıların önceki yıllarda iskân politikasını uygulaması D) Avrupalı devletlerin Balkanlarda kışkırtıcı faaliyetlerde bulun- ması E) Fransız İhtilali ile birlikte özgürlük akımının yayılması 4.