Osmanlı Kültür ve Medeniyeti Soruları

2. Osmanlı Devleti, devşirme kökenli yeniçeriler ve yöneticiler ile Timarlı Sipahilerden herhangi birisinin imtiyazlı ve güçlü bir sınıf hâline gelmesine izin vermemiştir. Buna göre Osmanlı Devleti'nin aşağıdakilerden hangisine önem verdiği savunulabilir? A) Çok uluslu yapının korunmasına B) Stratejik yerlere hakim olunmasına C) Yöneticilerin halk arasından seçilmesine 1 D) Merkezi otoritenin güçlü tutulmasına E) Ordunun yönetimdeki etkinliğinin artırılmasına Paraf Yayınları

€ Karahanlı ve Gazneli Devletlerinde hükümdarlar şer'i hu- kuku İslami esaslara göre hüküm veren kadılara bıraktılar. Orfi hukuku ilgilendiren davalara ise Divan-ı Mezalim adıyla kurulan mahkemelerde bizzat kendileri baktılar. Buna göre aşağıdakilerden hangisi Divan-ı Mezalim'de görülen davalardan biri olabilir? A) Vakıf ve hayrat işlerinin idaresi Evlenme ve boşanma işlemleri dînî Miras ve alacakla ilgili konular D) Haraç, cizye ve öşürle ilgili sorunlar Asayiş ve kanunlarla ilgili işlemler Sosyal Bilimler

Türk Dili ve Edebiyatı - Sosyal Bilimler-1 30. III. Selim Döneminde iltizam sistemi giderek mültezimlerin çıkarlarına hizmet eder hale gelmiştir. Bunun üzerine devlet tarım gelirlerini, devlet adına daha çok tahsil edebilmek için Zahire Bakanlığı'nı kurmuştur. Buna göre; 1. Üretim üzerindeki devlet otoritesi attırılmaya çalışılmıştır. II. Üretimde sürekliliğe önem verilmiştir. III. Ekonomik alandaki islahatlarda Batı örnek alınmıştır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız III D) II ve III Boş E) I, II ve C) I ve Il 31. 1. Dünya Savaşı'nda yer alan aşağıdaki cephelerden hangisi sonuçları açısından değerlendirildiğinde "Bir mubarak

larını rma aki- A) Cend C) Mete M 2. Osmanlı Devleti ile Avrupa devletleri arasındaki ilişkiler önce savaş meydanlarında başladı. aşağıdakilerden hangisi A Cad dan itibaren Sim alanı olması B) Konya halking Mo Bu durum aşağıdakilerden hangisine neden ol mamıştır? A) Etkileşimin sınırlı olmasına B) Yeni sorunların çıkmasına Evontak C) Ortak dini inancın benimsenmesine D) Askeri harcamaların artmasına C) Karamanoğlu resmi dil ilan e D) Mevlana nin 6. Tekerle masi arac

leti'nin bü- edilmesi >> M 5. Etnografiya müzeleri halkın maddi kültür varlıkların toplayan, koruyan, sergileyen eğitim ve araştırma kurumlarıdır. Buna göre bir Etnografya müzesinde aşağıdaki- lerden hangisinin sergilenmesi beklenemez? A) Heykeller B) Giysiler C) Yemek pişirme gereçleri D) Siyasal metinler 0 33 2. C

3. Osmanlı Beyliği'nin sınırları içine gelip yerleşen asker, esnaf, tüccar ve din adamları gibi gruplar aşağıdaki hangi alan da Osmanlı Devleti'ne kat- kı sağlamış olamazlar? A) Sosyal B) Saltanat C) Kültürel D) Ekonomi 6. "Türkler arasında yaşayan Türklerle ilgili temel özellik, ridir. Bunu bulunduğum h başında çadırda yaşayan gördüm." Bu bilgiye bakarak Ti hangisi söylenebilir? A) Sıcakkanlı ve iyi in B) Yabancılara karşı C) Yabancıları sevm D) Müslüman olanl

Pençik sisteminin benzeri, Osmanlı Devleti'n- den önce Emeviler, Abbasiler ve Selçuklular gibi devletlerde gulâm sistemi olarak uygulanmıştır. Osmanlılar, kendinden önceki İslam devletlerin- de görülen gulâm sistemini geliştirerek daha üst bir seviyeye taşımıştır. Bu bilgiye göre Osmanlı Devleti ile ilgili, 1. kendinden önceki uygulamalardan yararlandığı, II. askerî yapısını güçlendirmek için teşkilatlandığı, III. gayrimüslümleri devşirerek orduda istihdam et- tiği çıkarımlarından hangileri yapılabilir? B) I ve II Yalnız I D) II ve III E) I, II ve III eis TYT Tarik C) Ipe III

Osmanlı Devleti vergi toplamak için masraf yapma- mış, bu görevi Timarlı Sipahi'ye vermiştir. Bununla birlikte Timarlı Sipahiler, padişahın taşradaki temsil- cisi olarak idari yöneticilik görevi de yapmıştır. Bu gelişme ile ilgili, 1. hazinenin personel giderinin azaldığı, II. özel mülkiyetin özendirildiği, III. devlet otoritesinin artırılmaya çalışıldığı yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I D) I ve III B) Yalnız E) I, II ve III e C) yell Timar topraklarının miras bırakılması, satılması, kira-

5. Aşağıdakilerden hangisi akıncılar ile ilgili doğru bilgi- lerden biri değildir? A) Uçlarda görev yaparlar. B) Atli birliklerden oluşurlar. eyelet askerle: Siner do C) Devletten üç ayda bir ulûfe adı verilen maaş alırlar. 0) Düşman ülkelerine akın düzenleyerek bilgi toplarlar. E) Türk ve Müslümanlardan oluşurlar

7. "Altı bölük halkı, yeniçeriler, cebeciler, topçular ve diğer ocaklarda olan kullar belirli ve hazineden kararlaştırılmış maaşı olup fazla veya noksan kabul etmezdi. Bunların zeamet ve timar erbabı olan sipahilerle alakası yoktu. Yeniçeri taifesi genellikle erginler olup hepsi ocakla- rinda mevcuttu. İstanbul'dan dışarıda bir tek yeniçeri olmazdı. Sefere gelmemekten veya eşkıyalık yüzünden birinin ulufesi kesilirse bundan sonra düzeltilme ihti- mali olmazdı. Velhasıl Kapıkulu kapıda, tımar erbabi da timarlarında otururdu, başka yerlerde olmaları kanun değildi." Koçi Bey Risalesi'nden alınan bu bilgilere göre; I. Kapıkulu ordusu merkezde yer alan daimî ordudur. II. Hazineden en büyük pay timarlı sipahilere ayrılmıştır. III. Askerî disiplin hukuki yaptırımlarla korunmuştur. yargılarından hangileri savunulamaz? A) Yalnız I p D) ve II B) Yalnız II E) II ve III C) Yalnız III "pan"

3. I. Murat'ın sadrazamı Çandarlı Kara Halil Paşa'dan sonra oğulları ve torunları da sadrazamlığa kadar yükselmiş ve Çandarlı ailesi de sadrazamlik makamını adeta babadan oğula geçen bir saltanata dönüştürmüştür. Türkmen kökenli devlet adamlarının bu örnekte oldu- ğu gibi padişahın merkezî otoritesine rakip otoriteler hâline gelmeleri Osmanlı Devleti'nde aşağıdakilerden hangisini gerekli hâle getirmiştir? A) Askerî ve idari kadrolarda devşirme kökenlilerin görev- lendirilmesini B) Orta Asya ve Türkistan'dan gelen Türkmen göçlerinin önlenmesini C) Şehzadelerin Türkmen beylerinin kızlarıyla evlendiril- mesini D) Anadolu'da sorun çıkaran konar-göçer ailelerin Bal- kanlara iskân edilmesini E) Yoksul ve yetenekli Türk çocuklarına medreselerde ücretsiz olarak eğitim verilmesini

1. Yaya ve Müsellemlerden sonra gönüllü Türk gençleri ara- sından seçilerek beylerbeylerinin komutasında seferlere katılmışlardır. Böylece devlet, askerliği kendine meslek edinmiş kimselerden oluşan disiplinli, savaşa hazır ve harp kabiliyeti yüksek bir orduya sahip olmuştur. Bu birlik- ler, Yeniçeri Ocağı'nın kurulmasından sonra öncü birlikler olarak kullanılmaya başlanmıştır. Osmanlı ordusunun sa- vaş düzeninde en ön safta yer alarak düşmana ilk hücumy yaparlar ardından yanlara açılarak topçuların ateş etmele- rini sağlarlardı. Burada sözü edilen askerî birlik aşağıdakilerden han- gisidir? A) Azebler Bel Deliler B) Beşliler C) Cebeciler E) Eşkinciler

Ali Askar Ağa'nın Bursa Seyahati Ali Askar (Acem) - Bana bah, Sururi Efendi. Davullar ki çalınır ne vardır gardaş? Düğün vardır? Sururi - Valla bilmiyorum Ali Askar. Bir kere sordura- lim. Garson!.. Bak davullar çalınıyor oğlum, şu nedir, öğreniver. Garson (Bursalı göçmen) - Efendi dayı, pınar başın- da pelivan güreşi var da o nişten çalırlar. Sururi- Ali Askar, pehlivan güreşi varmış, pınar ba- şında. İran'da pehlivan var mıdır ve İran halkının ne dereceye kadar pehlivanlığa merakı vardır? Ali Askar - Sururi Efendi, sararaten yalan danışma- ram. İran'da her kişi pehlivandır, hatta özüm de peh- livanam ha. Sururi- Maşallah. Osmanlı Devleti'nde yukarıdaki metinde örneği verildi- ği gibi kıssalar anlatıp taklitler yaparak insanları eğlen- diren kişilere verilen ad aşağıdakilerden hangisidir? A) Ozan D) Kavuklu B) Suhte E) Pişekar C) Meddah

12. Osmanlı sarayında yer alan Enderun Mektebi'nde siyasi ve idari yetenekleri olan pek çok devlet adamı yetiştirilmiş tir. Bu bilgilere göre, 1. Enderun Mektebi'nin nitelikli bir eğitim kurumu olduğu, II. Osmanlı devlet yöneticilerinin yalnızca Enderun'da ye- tişenler arasından seçildiği, III. Enderun Mektebi'nin devletin eğitimli insan ihtiyacını karşılamasına katkı sağladığı yorumlarından hangileri yapılabilir? A) Yalnız II D) II ve III B) I ve II E), II ve III C) I ve III

11. Osmanlı Devleti'nde görülen aşağıdaki uygulamalar- dan hangisi sosyal devlet anlayışı ile ilişkilendirilebi- lir? A) Şehirlerde imarethanelerin açılması B) Devşirmelerin belirli kurallara göre alınması C) Ulke yönetiminde şer'i ve örfi hukuka yer verilmesi D) İskan politikasının uygulanması E) Tasavvufî düşüncelerin yayılması için uygun ortam oluşturulması

1. Osmanlı Devleti'nde toprağa ve sermayeye dayalı bir üst sınıf ortaya çıkmamıştır. Bu nedenle de çağdaşı olan diğer toplumlardaki gibi sınıf farkları oluşmamıştır. Osmanlı Devleti'nde bu durumun görülmesinde aşağı- dakilerden hangisi etkide bulunmamıştır? A) Toprağın devletin malı sayılması B) Müsadere sisteminin uygulanması C) Özel mülkiyet olgusunun gelişmemesi D) Sosyal hizmetlerin vakıf topraklarıyla karşılanması E) Mülk toprakların küçük bahçelerle sınırlandırılması prop jetsosa