Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi Soruları

2 Haçlı Seferleri, 1096-1272 yılları arasında Avrupali Katolik Hristiyanlarin, Pape'nın talebi ve çeşitli vaatleri azerine, genellikle Müslümanlann elindeki Orta Doğu topraklan (Kutsal Topraklar) üzerinde askeri ve siyasi kontrol kurmak için düzenledikleri akinlar bütünüdür. Yukandaki harita incelendiğinde ilk üç seferde, Katolik Hristiyanlar hedefleri olan Kutsal Topraklara doğrudan gitmek yerine Anadolu üzerinden bu seferleri yaptıklar görülmektedir. Bu durumun nedenleri arasında; Anadolu'daki Tank ilerleyişini durduramayan Bizans'in Papadan yardım istemesi Haçlıların yeterli donanıma sahip olmamalan II. Katolik - Ortodoks ayrımını sona erdirip mezhep birligini sağlamak hangileri gösterilebilir? B) Yalniz ! C) Yalnih D) Ivet E), Il ve II A) Yanuzi

. Osmanlı Devleti'nde tarihi olayları kaydetmekle görevlen- dirilen resmi tarih yazıcıları aşağıdakilerden hangisi ile isimlendirilirdi? A) Vakanüvis B) Tarihçi kalemi C) Sadrazam D) Nişanci E) Katip

3. Islamiyet'ten önceki Türk devlet geleneğinde olduğu gibi Büyük Selçuklu Devleti'nde de ülke, hükümdar ailesinin or- tak malı kabul edilmiştir. Selçuklularda devletin tek temsil- cisi sultandır. Töre ve yasaya aykırı olmamak şartıyla her hususta mutlak hâkim olan hükümdar, hiçbir zaman kutsal ye sorumsuz değildir . Ilk Türk devletlerindeki hükümdarlığın Tanrı vergisi olduğu (kut) anlayışı Selçuklularda da devam etmiştir . Sultan, halkının itaatine karşılık, onların huzur ve güvenini temin ederek halkına hizmet etmektedir. Sultanlar tarafından yayımlanan fermanlar kanun niteliğindedir ve halk bu fermanlara uymak zorundadır. Bu bilgilere dayanarak Büyük Selçuklu Devleti'nin yö- netim yapısı ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) İslamiyet'ten önceki Türk devlet anlayışındaki bazı özel- likler devam ettirilmiştir. B) Kurultayda çıkarılan kanunlar, sultanların onayından sonra yürürlüğe girmektedir. C) Hükümdarın emretme yetkisini doğrudan Allah'tan aldığına inanılmıştır. D) Hükümdarın ve halkın birbirlerine karşı sorumlulukları vardır. E) Hükümdarın yetkilerinin yasalarla sınırlandığı monarşik bir yapı söz konusudur.

28. Aşağıdakilerden hangisi Türk devlet teşkilatı ve geleneğinde ilk kez Türkiye Selçukluları Döne- mi'nde görülmüştür? A) Şehirlerin güvenliğinden "subaşılar”ın sorumlu ol- masi B) Meliklerin (şehzade) yanına “atabey" denilen tec- rübeli devlet adamları verilmesi C) Ülkenin hanedanın malı sayılması D) Hükümdarların “sultan” unvanı kullanması E) Donanma komutanlarına “reisü'l-bahr" denilmesi

Türklerin Anadolu'yu yurt edinmesini kolaylaştıran nedenler arasında aşağıdakilerden hangisi gösterilemez? A) Bizans'ta iktidar mücadelelerinin yaşanması B) Bizans'ın dini hoşgörü ve adaletli bir yönetime sahip olmaması C) Anadolu'da geçit ve vadilerin Selçuklular tarafından iyi bilinmesi D) Bizans'ın Ermeni Krallığı'nı ve prenslikleri ortadan kaldırması E) Türkler'in Abbasi ordusunda askerlik yapması

Aşağıdakilerden hangisi Türkiye Selçuklu Devleti'nin kuruluşundan yıkılışına kadar olan dönemde müca- dele ettiği devletlerden birisi değildir? AY Haçlılar B) Memluklular C Moğollar D) Eyyubiler EXBizanslılar

My Jelene Selçuklu tahtında I.Mesut bulunmaktade. 4-Malazgirt Savaşı "Yurt tutan savaş" olarak bilinir. D) 5-Haçlı Seferleri'nden sonra papalığın gücü artmıştır. ) Boşluk Doldurma (7'er puan) 6-...... ............ Devleti Haçlılarla mücadele etmiştir. 7-......... ...'ü alarak III. Haçlı Seferi'ne sebep olan hükümdar Selahaddin Eyyubi'dir. 8-Büyük Selçuklu Devleti ......savaşıyla kurulmuştur. 9-İzmir merkez olarak kurulan beylik Beyliğidir. denir. 10-Türk devletlerinin resmi tarihçilerine *** iston chkesi zenginlik

2. Mustafa Kemal Paşa “Oh ne âlâ, savaş yerine mandayı kabul edeceğiz ve rahata kavuşacağız! Bu ne gaflet, ne körlük ve hatta ne budalalik? İs- tanbul'un önde gelen adamları da bu düşüncede. İçlerinden biri çıkıp da 'Ya bağımsızlık, ya ölüm!' diyemiyor." demiştir. Mustafa Kemal Paşa'nın bu sözleri Mondros Ateşkes Antlaşması sonrasında kurulan aşağı- daki cemiyetlerden hangisi ile ilişkilendirilebilir? A) Mavri Mira Cemiyeti B) Pontus Rum Cemiyeti C) Kilikyalılar Cemiyeti D) Millî Kongre Cemiyeti E) İngiliz Muhipleri Cemiyeti mons le

işle- r ekilip 17. Anadolu Selçukluları Dönemi'nde; I. kervanların soyulmaması ve tüccarlerin zarar görmemesi için önlemler alınması, II. belli aralıklarla kervansaraylar yapılması TH. gümrük vergilerinin düşük olması e karşı el değiş- /beninhocan durumlarından hangilerinin ticaretin güvenli yapılmasında önemli olduğu savunulabilir? 1 A) Yalnız! B) Yalnız C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III erin yer-

1. Ata binme ve ok talimi yapan konargöçerler (temsili) Türklerin Orta Asya'daki komşuları olan Moğollar, asker- lik ve sivil hayatın iç içe olduğu bir yaşantı sürmüştür. Tamamı süvarilerden oluşan ordularındaki en büyük as- kerî birlik 10.000 süvariden meydana gelen tümen idi. Bir ordu 3 tümenden, her tümen de biner askerden kuru- lu 10 alaydan meydana gelirdi. Buna göre Moğollar ile ilgili, I. Yönetim ve orduda Türklere görev vermişlerdir. II. Askerlik özel bir meslek olarak görülmemiştir. III. Ordu onlu askerî sisteme göre teşkil edilmiştir. yorumlarından hangileri yapılabilir? A) Yalnız! B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I e III

1. Türkler denizlere uzak olan coğrafyalarda uzun süre yaşa- mışlar, Anadolu'nun fethinden sonra ise denizciliğe önem vermişlerdir. 1. Çaka beyliği II. Osmanlı Devleti III. Türkiye Selçuklu Devleti gibi siyasi oluşumlardan hangilerinin Türk denizciliğinin gelişimine katkı sağladığı söylenebilir? A) Yalnız! D) I ve III B) Yalnız II C) Yalnız III E) I, II ve III

10. Aşağıdakilerden hangisi, Alparslan'ın yönlendirmesi ile Selçuklu komutanları tarafından kurulan Anadolu Türk beyliklerinin özellikleri arasında gösterilemez? A) Anadolu'nun Türkleşmesi sürecinin hızlanmasına ortam hazırlamışlardır. BY Anadolu'da ticaret hayatını canlandırmaya gayret etmislerdir. C) Türkiye Selçuklu Devleti'ne karşı Haçlılarla ittifak kur- Imuşlardır. D) Anadolu'nun bayındır hâle gelmesi için girişimlerde bulunmuşlardır. E) Anadolu'yu dış tehlikelere karşı korumaya çalışmışlar- dır.

2. Büyük Selçukluların aşağıdaki uygulamalarından hangisi, Anadolu'da "feodal beylikler" oluşmasına or- tam hazırlamıştır? A) Gaznelilerle gerçekleştirilen Dandanakan Savaşı'nın kazanılması B) Abbasi halifelerinin Selçuklu koruyuculuğu altına alınması C) Fetihle ele geçirilen toprağın fethedenin malı kabul edilmesi TAY İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ D) İslam dünyasının önemli bir bölümünde egemenlik sağlanması E) Bağdat'ta dönemin en önemli öğretim kurumu ola- cak Nizamiye Medresesinin kurulması

dası-11 10. Baba İshak İsyanı, Türkiye Selçuklu Devleti'nin eski gücünü yitirmesine neden oldu. Selçuklu ordusu gide- rek zayıfladı. Moğollar bu isyandan sonra karşı hareke- te geçti ve birçok şehri yakıp yıktı. Buna göre aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Moğolların, Selçuklulardan çekindiği BY Anadolu'nun Moğol hâkimiyetine geçtiği C) Devletin iç politikasındaki olumsuzlukların dış politi- kasını etkilediği D) Baba İshak İsyanı sonucunda Selçukluların yıkıldığı E) Anadolu'da Bizans hâkimiyetinin yeniden sağlandığı

A 5. Aşağıdakilerden hangisi, "Kösedağ Muharebesi'nin siyasi sonuçları neler olmuştur?" sorusuna verilecek doğru cevaplar arasında yer alır? A A) Türkiye Selçuklu Devleti, Moğollarla sınır komşusu oldu. B) Selçuklu otoritesinin bozulması üzerine Anadolu'da II. Türk beylikleri dönemi başladı. C) Kudüs, Haçlılardan geri alındı. D) Türkiye Selçuklu Devleti'nin başkenti İznik'ten Konya'ya taşındı. E) Haçlılar, Bizans ile işbirliği yaparak Batı Anadolu topraklarında egemenlik kurdular. Yuk larini boyun

A. Tabloda verilen ifadeleri doğru ya da yanlış olarak değerlendiriniz. Doğru Yanlış x Doğru mu? Yanlış mı? Türkiye Selçuklu Devleti Konya'da Ince Minareli Medrese'yi inşa ederek halka sağlık alanında hizmet sunmuştur. 1 2 Türkiye Selçuklu Devleti Dönemi'nde inşa edilen türbe ve kümbetler birer anıt mezardır. 3 4 5 Türkiye Selçuklu Devleti, ticaret yolları üzerine yaptıkları kervansaraylar ile Anadolu'da ticaretin gelişmesini amaçlamışlardır. Halkın meslek edinmesinde önemli rol oynayan Ahi teşkilatı, Mevlâna Celâleddin-i Rumi tarafından kurulmuştur. Türkiye Selçuklulan medrese, cami, hamam, kervansaray gibi yapılar inşa ederek Ana- dolu'da imar faaliyetlerinde bulunmuşlardır. Türkiye Selçukluları ticaret yollarında zarara uğrayan tüccarların kayıplarını karşılaya- rak sigorta uygulamasını hayata geçirmişlerdir. Darüşşita veya şifahane olarak bilinen mimari yapılar insanlara eğitim alanında hizmet vermekteydi. 6 6 7 s Turkiye Selçuklu yöneticileri bilim ve kültürün gelişmesi için gayret göstermişlerdir. 6. SINIF SOSYAL BİLGİLER ATÖLYEM S7 CARI ARTIK SOSYAL BİLGİLERDE USTALAŞMA ZAMANI