Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi Soruları

13 Aşağıdakilerden hangisi Türkiye Selçuklu Devleti ile ilgili verilmesi doğru bir bilgi de- ğildir? A) Türkçenin devletin resmi dili hâline gelmesi Alaaddin Keykubat Dönemi'nde olmuştur. B) Melikler küçük yaştan itibaren atabeylerin gözetiminde vilayetlere gönderilmiştir . C) İkta sistemi adı altında mülkiyeti devlete ait olan miri araziler meliklere, emirlere ve valilere hizmet karşılığı olarak verilmiştir. D) İlk altın para II. Kiliç Arslan Dönemi'nde bastırılmıştır. E) Hükümdarın başkanlığında devlet işlerini görüşmek üzere toplanan divana "Divan-ı Salta- nat" denilmiştir. SOSYAL VE EKONOMİK HAYAT eluaranda halk konarcöcer, köylüler ve şehir- rak üretimi arttırmaya çalıştılar. Ikta sistemini ülke geneline yaygınlaştırdılar. Hayvancılığa da büyük önem veren Türkiye Calamicareti devlet politikası haline getirdiler,

74. İlhanlılar (1256-1353), Cengiz Han'ın torunu Hülâgû Han tarafından Tebriz merkezli olarak İran'da kurulan bir Moğol devletidir. Moğol Büyük Hanı Mengü, 1253 yılında kurultay kararı ile kardeşi Hülâgû'yu Irarf, Irak, Suriye, Misir, Kafkasya ve Anadolu'yu ele geçirip bu bölgede kendisine tabi bir devlet kurmakla görevlen- dirmiştir. Kendi bayrakları ve paraları olan İlhanlılar, Moğolların Büyük Kağanı'na bağlı olarak bir çeşit eya- let sistemiyle yönetilmiştir . 1295 yılından itibaren tam bağımsız şekilde idare edilmişlerdir . Bu bilgiden hareketle İlhanlılar için varılabilecek en genel yargı aşağıdakilerden hangisidir? A) Ön Asya'nın siyasi yapısı üzerinde etkili olmuşlar- dır. B) Egemenlikleri altındaki bölgelerde kültürel hayatı canlandırmışlardır. C) Bölgede uzun yıllar sürecek bir siyasi teşkilatlanma oluşturmuşlardır. D) Sanat alanında yeni üslûpların oluşmasını sağla- mışlardır. E) Kurdukları federal sistem sayesinde, kendilerine bağlı yeni devletlerin kurulmasına zemin hazırla- mışlardır.

2. 4. Horasan'da kendilerine yurt bulamayan konargöçer Oğuz boy- ları (Kinik, Avşar, Kayı, Çepni, Iğdır, Salur, Bayat vb.) Malazgirt Savaşı'ndan sonra dalga dalga Anadolu'ya gelmeye başlamış- lardır. Bu Oğuz boyları, Büyük Selçuklu Devleti tarafından Ana- dolu'nun belirli bölgelerine planlı bir şekilde yerleştirilmişler- dir. 1 Bu bilgiler; 1. Oğuz boylarının göçebe bir yaşam sürdüğü, II. Anadolu'nun Türk kimliği kazanmasında Selçukluların et- kili olduğu, III. bağımsız beylikler kuran Türkmenlerin, Bizans'ı baskı al- tina aldığı durumlarından hangilerin göstergesi olabilir? B) Yalnız 11 C) Yalnız III A) Yalnız ! D) I ve 11 E) I, II ve III

Kovalı Su Dolabı Abde Artuklular Dönemi'nde yaşadım ve bu beyliğin hizmetind lama bilim olan sibernetiğin kurucusu olarak kabul edildir makine ye şifreli kilitler yaptım". Kendisini bu bilgilerle tanıtan Türk-İslam bilgini aşağı C A) Biruni B) El-Cezeri GC 7. Anadolu'ya gelen Türkmenler özellikle hayvanlarına otlak bulmakta zorlanmışlar ve yerleşikler ile bu konu- da zaman zaman sorunlar yaşamışlardır . Türkiye Selçuklu sultanları bu soruna çözüm bul- mak amacıyla 7 Türkmenlerin Anadolu'ya girişini engellemek, II. Türkmenleri Bizans sınırında iskan etmek, III. Balkanların fetih sürecini başlatmak girişimlerinden hangilerinde bulunmuşlardır? A) Yalnız II B) Yalnız III C) I e II D) II ve III E) I, II ve III Aşağıdakilerden hangisi Haçlı Seferlerinin siyasi nedenleri arasında yer alır?

19. Karahanlı Devleti ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden han Vi gisi yanlıştır? enih yak A) 840 yılında Uygur Devleti'nin mirası üzerinde kurulmuştur. 22. Hz. B) Bilinen ilk hükümdarı Bilge Kül Kadir Han, başkenti Kaşgara taşımıştır. Aşa C) Batı Karahanlılar, Karahitayların ve Harzemşahların egemen liği altına girdikten sonra 1212 yılında yıkılmıştır. A) D) Gaznelilerle ittifak yaparak Büyük Selçuklu Devleti'ne son B) vermişlerdir. C) E) Divan-ı Lügati't Türk ve Kutadgu Bilig bu dönemde kaleme D) alınmıştır. E E 4

3. Selçuklular egemen olduklan bölgelerde güvenliği sağlayıp birçok yeni yollar ve kervansaraylar yapmışlar, büyük şehirlerde pazar yerleri ve çarşılar kurmuşlardir Selçukluların bu uygulamalarla aşağıdakilerden hangisini amaçladığı savunulabilir? A) komşu devletlerle diplomatik ilişki kurmayı BMerkeziyetçi bir yönetim kurmayı CyTicareti geliştirmeyi o con D) Çok uluslu bir yapı oluşturmayı Ey Islamiyet'i farklı uluslar arasında yaymayı

11.) XI. yüzyılda Anadolu'yu yurt edinen Türklerin, burada kur- dukları beyliklerinin daha çok kurucularının adıyla anılması aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir? A) Merkeziyetçi yönetimlerin kurulmasıyla B) Savaşçılığa önem verilmesiyle e Yerleşik yaşama geçilmesiyle D) Boy federasyonu şeklinde örgütlenilmesiyle E) Zamanla Selçuklu hakimiyetinin benimsenmesiyle

5 3. Anadolu devletleşme süreci içinde, Selçuklu soyundan gelen Melikler Türkiye Selçuklu Devleti'nde yönetmekte oldukları bölgelerde adlarına hutbe okutamaz, başka bir devlet ile görüşme yapamaz ve kendi adlarına para bastıramazlardı. "Buna göre Türkiye Selçuklu Devleti'nde görülen bu uygulamanın; toprak bütünlüğünü korumak, içe kapalı bir kültür yapısı oluşturmak, HL merkezî otoriteyi korumak amaçlarından hangilerini gerçekleştirmeye yönelik olduğu söylenemez? A) Yalnız II B) Yalnız TIT C) I ve III DIVE TIT E) LILVENT-

Ç- ük ar 9 Malazgirt Meydan Muharebesi, Bizans'ın Anadolu'daki hâkimiyetinin büyük ölçüde kırıldığı önemli bir gelişme olmuştur. Sava- şin ardından Selçuklu Devleti'ne bağlı ko- mutanlar tarafından Anadolu'nun pek çok bölgesinde iç işlerinde serbest Türk bey- likleri kurulmuştur. Selçuklular bu sayede Anadolu'yu yurt edinme politikasını uygula- maya koyarak Bizans'ın Anadolu üzerindeki hâkimiyetine son vermiş ve Anadolu üzerin- de “Türkiye Tarihi" başlamıştır. Bu duruma bakılarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Malazgirt Savaşı sonrası Anadolu'da si- yasi güç dengeleri değişmiştir. B) Tarihte ilk Türk devletleri Malazgirt Savaşı'nın ardından kurulmuştur. X es Anadolu'yu yurt edinme süreci ilk Türk beylikleri ile başlamıştır. DY Türkiye tarihi parçalı siyasi yapı şeklin- de başlamıştır. Malazgirt Savaşı Anadolu'nun Türkleş- mesini hızlandırmıştır. e

18. Aşağıdaki tabloda Türkiye Selçuklu Devleti'nde toprak çeşitleri ile ilgili bilgilere yer verilmiştir. Geliri hükümdara ayrılan arazidir. Devlet memurlarına ve ordu mensuplarına hizmet veya maaşlarına karşılık verilen arazilerdir. Üstün hizmetleri görülen devlet adamlarına verilen arazilerdir. Hayır hizmetleri, ilmi ve sosyal kuruluşların masraflarına tahsis edilen arazilerdir. Tablodaki bilgiler ile aşağıdaki arazi çeşitleri eşleştirildiğin- de hangisi boşta kahr? A) Has arazi B) Mülk arazi C) Mukataa arazi D) Vakıf arazi E) İkta arazi

13. Aşağıdaki Selçuklular Dönemi'ne ait kavramlardan hangisinin Osmanlı Dönemi'ndeki karşılığı yanlis ola- rak verilmiştir? Selcuklular Dönemi Osmanlılar Dönemi A) Atabey Lala B) Melik Şehzade C) Gulam Kapıkulu D) Ahilik Vakıf v E) Ikta Dirlik

3. Selçuklular, göçebe Türkmenleri yerleşik hayata geçi- rip "ikta" sistemini uygulamışlardır. Türkmenler kendi- lerine ikta olarak verilen yerlerde oturmuş ve topraktan elde ettikleri gelirleriyle geçinmişlerdir. Gerekli oldu- ğunda da atlı asker olarak orduya katılmışlardır. Bu uygulama ile, E 1. toprak gelirlerini artırma, II. devlet hazinesine yük olmadan güçlü bir ordu kurma, III. toplumsal düzeni sağlama amaçlarından hangilerine ulaşılmak istendiği savunulabilir? A) Yalnız! B) Yalnız 11 C)Yalnız III E) I, II ve III D) I ve W

15)Anadolu Selçuklu Devleti Sinop, Suğdak Antalya ve Alanya gibi liman şehirlerini ele geçirmiştir. Aşağıdakilerden hangisi bu durumun sonuçları arasında gösterilemez? A)Devlet'in gelirlerinin artması B)denizcilik faaliyetinin gelişmesi C)Egemenlik alanını gelişmesi D) Ticari faaliyetlerinin yoğunlaşması E)Baharat yolu üzerindeki denetimin sarsilmasi

8. onra kurula larla 6. Oluşturduğu güçlü donanma ile Bizans'ı denizden tehdit eden Çaka Bey, Bizans İmparatoru I. Aleksios Komnenos'u endişelendirmiştir. I. Kiliç Arslan'a bir mektup yazan imparator, Çaka Bey'in asıl amacının Selçuklu tahtı olduğuna sultanı inandırmış ve sulta- ni Çaka Bey'e karşı kışkırtmıştır. Çaka Bey'i Iznik'e davet eden I. Kılıç Arslan verdiği ziyafet esnasında Çaka Bey'i öldürtmüş ve beylik ortadan kalkmıştır. Bu gelişmeler aşağıdaki yargılardan hangisine kanıt oluşturur? A) I. Kiliç Arslan'ın Bizans himayesinde olduğuna B) Bizans entrikalarının başarılı olduğuna C) Anadolu halkının I. Kiliç Arslan'ı desteklediğine D) Türklerde denizcilik faaliyetlerinin sona erdiğine E) Selçukluların cihat politikasını benimsediğine dir. uşlardır . firmişler inmu

Spa Selçuklu Sultanı II. Gıyaseddin Keyhusrev adına Konya'da basılan 1237-38 tarihine ait altın para Görsel ve verilen bilgiler dikkate alındığında Türkiye Selçukluları ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşı- lamaz? A) Moğollarla ticari ilişkiler kurmuşlardır. B) Güçlü bir ekonomiye sahiplerdir. C) Fars (Iran) kültüründen etkilenmişlerdir. D) Bağımsız bir devlet yapısına sahiplerdir. E) Anadolu'da hâkimiyet kurmuşlardır.

TYT/ Sosyal Bilimleri 5. Yeni Türk Devleti'nin en büyük çabalarından biri, herkese okuma yazma öğretilerek bilgisizliğin ortadan kaldırılmasıdır. Bu doğrultuda, 1. Yeni alfabenin kabul edilmesil II. Millet mekteplerinin açılması III. Türk Dil Kurumu'nun açılması yeniliklerinden hangilerinin gerçekleştirildiği savunula- bilir? A) Yalnız ! B) Yalnız 11 C) I ve II D) II ve III E) 1, II ve III