Tarih Bilimi Soruları

Atatürk'ün çocukluk dönemini yaşadığı Sela- nik'in taşıdığı özelliklerden bazıları şunlardır. I. Farklı milletler bir arada yaşamıştır. II. Önemli fikir akımlarının etkisindedir. III. Zengin bir basın-yayın hayatı vardır. IV. Çok uluslu bir yapıya sahiptir. Bu bilgilerin sosyal ve kültürel özellikler olarak sınıflandırılması aşağıdakilerin hangisinde doğru yapılmıştır? Sosyal A) I ve II B) C) II ve III D) Il ve IV I ve IV Kültürel III ve IV Il ve III I ve IV I ve III

$3. Tarih Öncesi devirlerle ilgili bilgilerimiz kesin değildir. Bu dö- nemlerle ilgili bilgiler ancak insanların kullandığı silah, araç ve gereçlerden öğrenilmektedir. Buna göre Tarih öncesi dönemlerden kalan; 1. İskelet kalıntıları, II. Kil tabletler, III. Seramik kaplar Silld buluntulardan hangilerinin tarih öncesi toplumlarıyla ilgili olarak en doğru bilgilere ulaşılmasını sağlar? B) Yalnız II avijo A) Yalnız I D) II ve III E) I, II ve III C) I ve Ill 11

KONU KAVRAMA MAVİ HIZ TESTI 01 TARİH VE ZAMAN 1. "Gerçek bir tarih için kaynaklara gitmek, kaynakları iyi tenkit edip değerlendirmek gerekir." Halil İnalcık'ın tarih bilimi ile ilgili bu değerlendirme- sinde tarihin; I. belgelere dayalı incelenmesi, II. kaynakların güvenilirliğinin sorgulanması, III. olaylar arasında sebep sonuç ilişkisi kurulması yöntemlerinden hangilerinin önemi vurgulanmıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II C) Yalnız III E) I, II ve III Bir olayın tarihin konusunu oluşturabilmesi için aşa-

3. Tarihin konusu insan faaliyetleridir. Doğa olayları doğrudan ta- rihin konusu olmasa da sonuçları itibarıyla insanı ilgilendirir ve o zaman tarihçilerin araştırma alanlarına girer. Buna göre aşağıdakilerden hangisi tarihin konusu ola- maz? A) Farklı zamanlarda Ay tutulmalarının yaşanması B) Türklerin sert karasal iklimin olduğu Orta Asya'dan göç etmesi C) Haçlı Seferleri sonucu Akdeniz'de ticaretin yoğunlaşması D) Sümerlerin tarım alanlarını artırmak için setler inşa etmesi E) Mısırlıların Nil Nehri'nin taşma zamanlarını hesaplaması TARİH 24

11. Kurtuluş Savaşı yıllarında Ankara'nın tarihini araş tıran bir tarihçinin aşağıdakilerden hangisini yapması beklenemez? A) Kaynaklardan elde ettiği bilgileri birbiri ile karşılaş tırma B) Başka bilim dallarından yararlanma C) Olaylar arasında neden-sonuç ilişkisi kurma D) Objektif bir tutum sergileme E) Tarihsel olayları gözlemleme

5 hite Değerlendirme Testi Hak, insanlar arası ilişkilerde ortaya çıkan bir kavramdır. Çünkü yalnız başına yaşayan bir insanın başkala- rinca ve yasada belirtilen kanunlarla tanınan bir yetkiye ihtiyacı yoktur. Öğretmenin yaptığı bu açıklamada aşağıdaki yargılardan hangisi vurgulanmaktadır? A) Haklarımız toplumdan topluma farklılık gösterir. B) Toplumların hukuk kurallarına ihtiyacı yoktur. C) Hak, toplum hâlinde yaşayan insanlar için ge- reklidir. D) Bazı haklara insanlar doğuştan sahip olur.

1. TEST 01 Edward H. Carr, Tarih nedir? sorusuna "Tarihçi ile ol- gular arasında kesintisiz bir karşılıklı etkileşim süre- ci, bugün ile geçmiş arasında bitmez bir diyalogtur." demiştir. Yukarıdaki tanımın tarih biliminin aşağıda verilen özelliklerinden hangisi ile daha yakından ilgili ol- duğu söylenebilir? A) Olaylarla ilgili yer ve zaman belirtilmesi B) Olayların neden-sonuç ilişkilerinin incelenmesi C) Araştırmalarda objektif olunması D) Sonuçların belgelere dayandırılması E) Araştırdığı konuların geçmişte yaşanmış olması 4

Etkinlik 5. Tarih ve Zaman - I Aşağıda verilen özelliklerin, ilgili olduğu tarih yazıcılığını yanlarındaki boşluğa yazınız. Öykücü Mitolojik Tarih Yazıcılığı Tarih Yazıcılığı Bilimsel Objektif Öğretici Faydacı Tarih Yazıcılığı

ÖRNEK: 8/ ÖSYM Aşağıdakilerden hangisinin oluş zamanı diğerlerine göre daha belirgindir? A) Türkiye, Şubat ayının 28'inde NATO'ya girmiştir. B) Atatürk, XIX ve XX. yüzyıllarda yaşamıştır. C) Kars Antlaşması, Ekim ayının birinci yarısında imzalan- mıştır. D) Yazı, günümüzden yaklaşık beş bin yıl önce bulunmuş- tur. E) Türkiye, 1932 yılında Milletler Cemiyeti'ne üye olmuştur.

H VE ZAMAN 8. Tarih bilimi; astronomi, matematik ve tip içinde değil de ede- biyat, felsefe, sosyoloji ve güzel sanatlar gibi bilimler içinde yer alır. Bu duruma tarih biliminin; I. deney ve genelleme yapılamaması, II. olaylar arasında neden-sonuç ilişkisi kurması, III. başka bilimlerden de yararlanabilmesi özelliklerinden hangilerinin neden olduğu savunulabilir? A) Yalnız I DI ve II B) Yalnız II E) I, II ve III e) Yalnız III 9. Tarih dersinde Elif Öğretmen Osmanlı Devleti'nden kalma 1

1. 2. TYT KAT Tarih; toplumların başından geçen olayları zaman ve yer göstererek anlatan, bunların sebep ve sonuçlarını, birbir- leriyle olan ilişkilerini belgelere dayanarak araştıran ob- jektif bir bilimdir. Tarihin bu tanımına bakıldığında; 1. Tarih Öncesi Dönem kalıntılarının incelenmesi, II. uluslararası siyasete ve ekonomiye yön veren olay ve olguların araştırılması, TARİH III. devletlerin devamlılığını ve halkın devlete bağlılığını sağlamak amacıyla hazırlanan hukuk kurallarının in- celenmesi durumlarından hangilerinin tarih biliminin araştırma konusu içerisinde yer aldığı söylenebilir? B) Yalnız II A) Yalnız I D) II ve III C) I ve II Olay A) Kısa sürede meyda- E) I, II ve III Tarih biliminin araştırma konusu içerisine giren olay ve olgunun özellikleri aşağıdakilerin hangisinde yan lış eşleştirilmiştir? Olgu Uzun sürede meydana gelen değişimlerdir.

2. İtalyan bilim adamı Tuniz, yeni üretilen X ışını cihazıyla Slovenya'da yapılan kazılar sonucu bulunan ve 24-30 yaşlarında bir erkeğe ait olduğu belirlenen fosilleşmiş çene kemiğini incelemiş ve dişlerden birinde dolgu mal- zemesi kullanıldığını ortaya çıkarmıştır. Slovenya'da yapılan bu araştırmada; I. Heraldik, II. Arkeoloji, III. Antropoloji ? bilimlerinin hangilerinden yararlanıldığı savunulabi- lir? A) Yalnız I D) I ve III B) Yalnız II F Eve III C) I ve II

Konar-göçer toplumların temel geçim kaynağı hayvancılık oldu- Bundan, hayvansal gıda ürünleri dışındakileri bu gruplar yerleşik lerden alırd. Konar-göçerlerle yerleşikler arasında askeń mücade- le olduğu kadar bir bcan alış veriş de olurdu. Topluluklar arasındaki bu durumun, aşağıdakilerden hangisine neden olduğu söylenebilir? A) Konar-göçerlerin yerleşiklere her zaman üstünlük kurmasına 8) Konar-göçerlerin yerleşikler arasında asimile olmasına Aralanındak kültürel farklılıkların zamanla azalmasına D) Merkezi devletlerin varlığına son verilmesine E) Kitlesel göç hareketlerinin sona ermesine

2. Gök Tanrı dini, Türklerin Orta Asya'da yaşam tarzlarına uygun nitelikte idi. Özellikle yarı göçebe yaşam süren Türkler bu dinin şartlarına kolay uyum sağlamaktaydı. Bu bilgilere göre Gök Tanrı dininin aşağıdaki özellik- lerinden hangisinin Türklerin yarı göçebe hayat tarzı- na kolaylık sağladığı savunulabilir? A) Cennet inancının olması O B) ibadethane zorunluluğu olmaması Cehennem inancı olması D) Hırsızlığın suç sayılması E) Ahlak kurallarının olması 4. 15

ar 5- er X FEN BİLİMLERİ YAYINLAR 17. 1. İlk tek tanrı inancına sahip olunması II. Doğu ve Batı toplumlarının kaynaştırılması III. Denizaşırı kolonileşme hareketlerinin başlatılması IV. Toplumsal kuralların ilk kez yazılı hale getirilmesi Yukarıdaki gelişmeler ile aşağıdaki uygarlıklar eş- leştirildiğinde hangisi dışarıda kalır? B) Sümer A) Frig D) Hellen E) İbrani C) Fenike

Tarih: Geçmişte yaşanan olayları yer-zaman göstererek se- bep-sonuç ilişkisi içerisinde belgelere dayalı olarak objektif bir biçimde inceleyen sosyal bir bilimdir. Örnek: I. Dünya Savaşı, dünyanın 1914 yılına kadar gördü- ğü en büyük savaştır. Savaşın, en önemli sebebi, Alman- ya'nın İngiltere egemenliğindeki sömürgeleri ele geçirme is- teğidir. Ancak bu isteğini gerçekleştirememiştir. Bu tanıma göre örnekteki tarihî olaylar ile ilgili; 1. yer ve zaman, II. neden-sonuç ilişkisi, III. olayın tarafları bilgilerinden hangilerine yer verilmiştir? A) Yalnız I D) II ve III B) Yalnız II E) I, II ve III C) I ve III