Tarih Bilimi Soruları

Bizans İmparatorluğu'nda 1042'den 1081'e kadar 11 impara- tor değişmiştir. Hatta Botaniates (Botanyates) ve Melissenos (Melissinos) gibi Selçuklulardan yardım alarak imparator olmaya çalışanlar da olmuştur. Bu durumu fırsat olarak kul- lanan Selçuklular, istedikleri yardımları yaparak bazı şehir ve bölgeleri ele geçirmeye başlamıştır. locilan durum, Türkler için umut ve- BİLİYOR MUSUNUZ?

9. 1.Büyük Selçuklu Devleti II. Gazneliler III. Karahanlılar Yukarıdaki Türk İslam devletlerinden hangile- rinde hükümdarlar sultan ya da şah unvanlarını kullanmamışlardır? A) Yalnız I D) I ve II - B) Yalnız II C) Yalnız III E) II ve III E

zi 9. 1. Fatih Sultan Mehmet 29 Mayıs 1453'te İstanbul'u fethetmiştir. II. Orhun Yazıfları Türk tarihinin ilk yazılı eserleridir. III. Tarihte yazıyı ilk kullanan uygarlık Sümerlerdir. IV. Anadolu'da ilk şehir yerleşkesi Konya Çatalhöyük'te bulunmuştur. V. Anadolu'da Demir Çağı'nı başlatan Frig Uygarlığı'dır. Numaralanmış gelişmelerden hangisinin yeni belge ve bulguların ortaya çıkması ile değişebilme olasılığı yoktur? C) III B) II D) IVE) V

6. Tarih biliminde bilgiyi ortaya çıkarmak için faydalanılan malzemelere kaynak denir. Kaynaklar, malzemelerin yapısına göre dört grupta sınıflandırılır: Kaynak 1. Sözlü Kaynaklar: Efsaneler, destanlar, menkıbeler II. Yazılı Kaynaklar: ? III. Sesli ve görüntülü kaynaklar: Resimler, fotoğraflar, filmler IV. Gerçek eşya veya nesneler: Arkeolojik kazıda bulunan- lar, tarihi eşyalar Yukarıdaki sınıflandırmada Il no'lu alana örnek ola- rak aşağıdakilerden hangisi yazılamaz? A) Eski-gazeteler B) Antlaşma metinleri.c C) Destanlar D) Fermanlar E) Kitabeler destek serisi 9

2. Tarih dersini severek dinleyen Gamze, 19 Mayıs 1919'da Mustafa Kemal'in Samsun'a çıkışı ile ilgili konuyu öğrendikten sonra rahatsızlanmış, iki hafta okula gelememiştir. Iki haftanın sonunda tarih dersine giren Gamze, TBMM'nin Ankara'da açılması konusunu dinlemeye başlarmış ama konular arasında bağ kuramadığı için severek dinlediği tarih dersinde sıkılmaya başlamıştır. Yukarıdaki paragrafta Gamze, tarih dersinin aşağıdaki özelliklerinden hangisi konusunda sıkıntı yaşamaktadır? A) Yer ve zaman göstermek B) Belgelere dayalı inceleme yapmak Neden-sonuç ilişkisine dayandırmak D) Objektif (nesnel) olmak E) Geçmişte yaşanmış olayları incelemek

= 4. Geçmişteki insan faaliyetlerini, ne- den-sonuç ilişkisi içerisinde yer gös- tererek ve belgelerden yararlanarak araştıran bilim dalına tarih denir. Bu tanımda tarih biliminin hangi özelliğine yer verilmemiştir? A) Kaynaklardan faydalandığı B) Nedenselliğe sahip olduğu C) Kronolojiye yer verdiği D) Eski devirleri aydınlattığı E) Olayların geçtiği mekânı belirttiği 5. Tarihî olay ve olgular düşünüldü- ğünde aşağıdakilerden hangisi ola- yın özelliklerinden biri değildir? A) Biricik ve özgündür. B) Yer ve zaman bildirir. C) Kısa süreli gelişmelerdir. D) Başlangıç ve bitiş zamanı bellidir. E) Tarihî süreçte tekrar edebilir.

5. I. "Geçmişler geleceğe, suyun suya benzemesinden daha çok benzer" (İbn-i Haldun) II. "Geçmiş asla ölmedi, hatta geçmedi bile." (William Faulkner) III. "Tarih bilmeyen diplomat, pusuladan anlamayan kaptana benzer." (Ahmet Cevdet Paşa) IV. Geçmiş bir bakıma bugün hâlâ yaşayan bir zaman dilimidir." (Robin Collingwood) V. "Hafıza yoksa kimlik yoktur; kimlik yoksa ulus yok- tur." (Anthony Smith) Farklı tarihçiler tarafından söylenen yukarıdaki söz- lerden hangi ikisi tarih bilimiyle ilgili aynı noktaya vurgu yapmaktadır? A) I ve III D) III ve IV B) II ve IV 1671 G E) IV ve V C) II ve V

5. "Geçmiş, bir anlamda bugün hâlâ yaşayan bir zaman dilimidir." diyen İngiliz tarihçi Collingwood'un bu sözü tarihî olayların hangi özelliğine vurgu yap- mıştır? A) Meydana geldiği mekânın koşullarına göre de- ğerlendirilir. B) Tekrarlanamazlar. C) Değiştirilemez kanunları yoktur. D) Neden - sonuç ilişkisi içinde meydana gelirler. E) Belgelere dayalı olarak açıklanırlar.

SEVİYE 1 2. Pers imparatorları ülkeyi satraplık adı verilen eyaletlere böler ve her eyaletin başına satrap denilen valiler atarlardı. Satrapları şahgözü ve şahkulağı adı verilen müfettişler denetlerdi. Doğru- dan imparatora bağlı askerlerden oluşan daimî bir ordu bulu- nurdu. Satraplar kendilerine ait ordular kurar ve savaş sırasında imparatorluk ordusuna katılırlardı. Persler, eyaletler arası yollar açmış, Batı Anadolu kıyılarına kadar uzanan Kral Yolu üzerinde ticaret yapmışlardır: Persler ile ilgili verilen bu bilgilere bakılarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A Ticaretin önemli bir uğraş alanı olduğu B) imparatorun yönetim gücünü dinden aldığı C) Merkezi otoritenin güçlü tutulduğu Ülke güvenliğinin önemsendiği Eaşıma önem verildiği 4. Lidyalılar, Kral Yol lu kıyılarındaki iy leştiler. Ayrıca el rak tarihin biline oldukları zenginl len bir ordu kurc ri ordu disiplin Bu gelişmelerin 1. kültürel etk II. ülke güvenl III. ekonomik durumlarından A) Yalnız I

4. Paleografi; eski yazıların okunmasını, bu yazılardaki tür ve şekillerin incelenmesini sağlayan bilim dalıdır. Paleografinin çalışma alanı düşünüldüğünde aşağı- daki çalışmaların hangisinde tarih bilimine yardım- cı olduğu söylenebilir? A) Kadeş Barış Antlaşması B) Orta Asya Türklerinin balbal denilen mezar taşları C) Friglerden kalma bronz heykeller D) Osmanlı camileri E) Türkiye Selçuklu Devleti arması

ndus Fiziki coğrafyanın alt dallarından olan hidrografyayı oluş- turan alt bilimler arasında aşağıdakilerden hangisi yok- tur? 3. A) Limnoloji ««< İNSAN, DOĞA VE COĞRAFYA D) Osinografi B) Potamoloji Batlamyus - Piri Reis C) Litoloji E) Hidrojeoloji İlk Çağ'dan günümüze bilim insanları yaptıkları çeşitli çalış- malarla coğrafya bilimine katkı sunmuşlardır. Buna göre, aşağıdaki bilim insanlarından hangileri ben- er konularda çalışmalar yapmamıştır?

Zamanın Taksimi - 1 1. Tarihçilerin tarih öncesi ve tarihî devirler şek- linde yaptığı dönemlendirmede dikkate aldığı ayrım aşağıdakilerden hangisidir? A) Miladi takvimin başlangıcı B) Üretici ve yerleşik toplum yapısına geçilmesi C) Yazının icat edilmesi D) İlk takvimin yapılması E) Devlet örgütlenmesinin başlaması 4. 61,00 BOX-W 1. Bir yıl 354 gün olarak 11. Güneş yılı esasli tak fark ortaya çıkmıştır. III. Ay'ın Dünya etrafinc rak belirlenmiştir. IV. İlk olarak Mısır uyg tır. V. Ölçümü, ayın dü göre yapılmıştır. Ay yılı esaslı takvi lerden hangisinin A) I B) II

20 7. E) Sanayi coğrafyası Alexander Von Humboldt'un fiziki coğrafyaya olan katkıla- rından bazıları aşağıda verilmiştir. Move (0 I. Yükseklik tayininde ilk defa barometre kullanımı, ortala- ma yüksekliğin hesaplanması, izohips ve izobat eğrile- rinin çizimi, profil ve kesit çıkarılması II. Okyanus akıntılarının incelenmesi ve Güney Amerika kı- tasının batısındaki Humboldt soğuk su akıntısının tespit edilmesi III. Bitki topluluklarının fizyonomisi, bunların yükselti, iklim ve toprak şartlarıyla ilişkilerinin tespiti Bu konuları inceleyen bilim dalları, aşağıdakilerden han- gisinde doğru olarak verilmiştir? 1 A Jeomorfoloji Øşinografi B) Jeoloji Klimatoloji C) Jeomorfoloji Potamoloji D) Jeofizik Limnoloji E) Jeoloji Meteoroloji || Biyocoğrafya Pedoloji Kartografya Demografi Botanik

şe. eme- 10. Tarih bilimi çok geniş bir çalışma alanına sahiptir. Çalışma alanının geniş olması onun incelenmesini güçleştirmiştir. Bu nedenle tarihi olayları iyi bir kilde incelemek ve öğrenmek için zamana, mekâna ve konuya göre bir sınıflandırma yapılmıştır. Zete, şiir ke- 5. raf Buna göre aşağıdaki tarih çalışmalarının hangisi yanlış sınıflandırılmıştır? Zamana Göre A) 19. Yüzyıl Tarihi B) Aydınlanma Devri C) Antik Çağ Tarihi D) Tanzimat Dönemi Mekâna Göre Avrasya Tarihi Avrupa Tarihi Samsun'un Kısa Tarihi Türk Mitolojisi Tarihi E) Osmanlı Kuruluş Balkan Tarihi Dönemi Konuya Göre Türk Siyasal Hayatı Osmanlı'da Modernleşme Osmanlı Askeri Tarihi Orta Çağ Avrupa Tarihi Felsefe Tarihi

12. MÖ 3200 MÖ 753 MÖ 776 A) Kavimler Göçü'nün B) Yazının icadının C) Roma'nın kuruluşunun D) İlk olimpiyatların E) Milano Fermanı'nın 375 Kronoloji tablosunda aşağıdakilerden hangisinin oluş zamanını gösteren bir tarih verilmemiştir?

Aynı şartlarda benzeri olaylar meydana gelebilirse de, "tarih tekerrür eder" yargısı yanlıştır. Zira benzer hadiselerin bile mutlaka birbirinden ayrıldıkları yönleri olduğu gibi; bu olayların özel şartları, değişik mekânları ve daha da önemlisi kahramanlarının farklı karakterleri, psikolojileri ile dış etkenleri vardır. Bu açıklamayı yapan bir tarihçinin, 1. Tarihî olaylarla ilgili deney ve gözlem yapılamaz. II. Tarih bilimi fen bilimlerinden farklı yöntemler izler. III. Tarihî olayların oluşumunda çok çeşitli etmenler söz konusudur. düşüncelerinden hangilerini benimsediği söylenebilir? A) Yalnız I D) II ve III B) I ve II C) I ve III EN II ve III