Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi Soruları

2. Türkiye Selçuklu Devleti döneminde uygulanan ikta sis- temiyle çiftçilere işleyebilecekleri kadar toprak verilmek- teydi. Mülkiyeti devlete ait olan bu topraklar ekilip biçil- diği sürece miras bırakılabilirdi. Buna göre Türkiye Selçuklu Devleti'nde uygulanan toprak sisteminin aşağıdakilerden hangisini engel- lediği savunulabilir? A) Devlete karşı ayaklanmaların çıkması B) Feodal beyliklerin oluşması C) Üretimin artması D) Ticaretin gelişmesi E) Yöneticilerin aynı aileden seçilmesi

fam acid 24 dif you Br? Al Yathee f D) Il ve Ill B) Yalniz II C) Ive ll E) Il ve Ill 2. 1. Hach seferinin coşkusu Batı'da çok uzun sürmemişti. Musul ve Halep'e egemen olan Imameddin Zengi'nin 24 Aralik 1144'te Urfa'yı fethetmesiyle doğu topraklarında kurulan ilk Haçlı devleti son bulmuştu. İslam dünyasını sevince boğan bu zafer, Kudüs, Antakya ve Trablus'taki diğer Haçlı devletlerinde endişeye yol açmıştı. Papa, III. Eugenius'un yeni bir haçlı seferi için çağrıda bulunmasını Fransa Kral VII, Luis coşku ile karşılamış ancak halk bu çağrıya çok istekli yaklaşmamıştır. Artık Avrupa'da doğu denilince kutsal topraklara duyulan özlemden ziyade o topraklarda yaşadıkları zorluklar ve I. Kiliçarslan'ın Haç- lilara karşı kazandığı başarılar akıllara gelmekte idi. Yeni bir haçlı seferi Bizans için de yeni sorunlar ve sıkıntılar anlamına gelmekteydi. Bizans imparatoru Manuel, Haçlı- lanın gelişinden önce Sultan I. Mesut ile barış yapma ge- reği duymuştur. Bu metne göre Haçlı seferleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? All. Haçlı Seferi Bizans'in yardım isteğine karşılık ya- pılmıştır. B) Haçlı Seferleri Bizans'ta sorunlar yaşanmasına sebep olmuştur. C) Seferlere krallar da katilmiştir. D) Anadolu'da Haçi krallıklan kurulmuştur E) Haçlılar öncelikle Hıristiyanlığı yaymayı amaçlamışlar. dir 4.

ecinde Selçuklu Türkiyesi TEST-21 Çaka Bey, kurduğu büyük bir donanma ile Midilli, Sakız ve Rodos adalarını fethetmiştir. Bir süre sonra İstanbul'u kuşatmak için Peçenek Türkleri ve Türkiye Selçuklu Devleti ile ittifak girişiminde bulunmuştur. Tehlikeyi gören Bizans, Türkiye Selçuklu hükümdarı ve aynı zamanda Çaka Bey'in damadı olan 1. Kılıç Arslan'ı Çaka Bey'e karşı kışkırtmıştır. Bizans'ın oyununa gelen I. Kılıç Arslan, Çaka Bey'i öldürtmüştür. Bu karışıklıktan yararlanan Bizans, İzmir'i yeniden ele geçirerek Çaka Beyliği'ne son vermiştir. Bu bilgilere bakılarak, aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? A) Çaka Bey, Bizans'a karşı askerî ittifakta bulunmuştur. B Türkler, denizcilik faaliyetini ilk kez Çaka Bey ile öğrenmiştir. b 5. CYÇaka Bey, denizcilik alanında ileri gitmiştir. D) Caka Bey, Batı Anadolu kıyılarında aktif bir politika izlemiştir EXBizans kendisine karşı oluşan ittifak girişimini kendi lehine çevirmiştir. 1. Baba İshak İsyanı Rannilik Hareketi 1

N 6. Selçuklularda hukuk, şeri ve örfi olmak üzere iki temel esas üzerine inşa edilmiştir. Ayrıca adalet kurumunun başında yer alan sultanın verdiği hükümler kanun sayılmıştır. Bu bilgilere göre Selçuklularda; 1. kolonicilik, II. laik yönetim, III. güçler birliği anlayışlarından hangilerinin benimsendiği söylene- 55 mez? A) Yalnız I D) I ve II B) Yalnız II E) II ve III C) Yalnız III TYT TARİH SORU BANKASI

3. Büyük Selçukluların Anadolu'nun fethi yönünde faaliyetler- de bulunmalarında; ● ● ● doğudan kitleler hâlinde gelen göçebe Türkmenlere yurt bulma isteği, Hristiyan Bizans'a karşı gaza ve cihat anlayışının benimsenmesi, Bizans'ın zayıf olması nedeniyle Anadolu'da otorite kuramaması etkili olmuştur. Büyük Selçukluların bu politikalar doğrultusunda Bi- zans ile; I. Pasinler, II. Dandanakan, III. Nesa savaşlarından hangilerini yaptığı söylenebilir? A) Yalnız I B) Yalnız'll D) I ve III C) Yalnız III E) II ve III

İslam Medeniyetinin Doğuşu 6. Abbasi Halifesi, Bağdat'ı işgal eden Büveyhoğul- ları'na karşı Büyük Selçuklu Sultanı Tuğrul Bey'den yardım istedi. Büveyhoğullarıyla savaşan Tuğrul Bey, Abbasi halifelerini koruyuculuğu altına aldı. Bu durum aşağıdakilerden hangisinin gösterge- sidir? Keamlibe A) Mezhep birliğinin bozulduğunun B) İslam dünyasının siyasi liderliğinin Türklere geç- tiğinin inge C) Türklerin tamamının Müslüman olduğunun D İslam dininin farklı algılanmasının önlendiğinin E Türklerin, İslam kültürüne katkı sağladığının

3. Türkiye Selçuklu Devleti askerî alanda Büyük Selçuklu-Dev- leti'nin uygulamalarını benimsemiştir. Aşağıdaki askerî sınıflardan hangisinin Türkiye Sel- çuklu ordusunu Büyük Selçuklu ordusundan ayırdığı söylenebilir? / A) Donanma B) kta askerleri Ücretli askerler D) Hassa kuvvetleri E) Türkmen kuvvetleri 6. 104 Haçlı Sefer kısmı da s ordalarını Bu duru min hazı A) Kral" B) Sör C) Fe D) Di E) D

alması a Soru 5 Danişmendliler, Selçuklular ile birlikte Haç lilara karşı mücadele etmişlerdir. Ayrıca Anadolu Selçuklu Devleti içerisindeki taht mücadelesinde etkili olarak Sultan Mesut'un hükümdar olmasını desteklemişlerdir. Buna göre Danişmendliler ile ilgili; I. Anadolu'nun savunulmasına önem ver- dikleri, II. çıkarları doğrultusunda hareket ettikleri, III. Anadolu'nun Türkleşmesini tamamladık- ları yorumlarından hangileri yapılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) II ve III C) I ve ll E) I, II ve III A) B) C) D) E) So Aş- vas Tü A) B) E)

TEST 2 MALAZGİRT SAVAŞI'NDAN SONRA ANAD Soru 7 Danişmendliler ile ilgili aşağıda verilenler- den hangisi yanlıştır? A Sivas merkez olmak üzere kuruldukları B) Haçlılara ve Bizanslılara karşı savaştıkları (C) Türkiye Selçuklu Devleti'ne karşı diren- dikleri D) Tokat taraflarına hakim olmak için Kara- manoğulları ile savaştıkları E) Anadolu'da ilk medreseyi açtıkları By Soh Soru Ilk Tü 1. ku II. ku III. etm unsuri A) Yaln Soru 11 1. Saltu II. Meng III. Çaka

7. 1. Sultan II. Tigin III. Rükneddin IV. Keykubat Türkiye Selçuklu Devleti hükümdarları yukarıdaki un- vanlardan hangilerini kullanmışlardır? A) I ve II B) Ive III D) I, III ve IV C) II ve III E) II, III ve IV

OĞUZ GÖÇLERİ VE ANADOLU • Anadolu'da VI ve VII. yüzyıllarda Sasani ile Bizans İmparatorlukları arasında mücadeleler yaşanmış ve bu mücadeleler Anadolu coğrafyası için tam bir yıkım olmuştur. Daha sonra başlayan Bizans-Arap mücadeleri de şehir ve kasabalanı ....................... çevirmiş, bölgede nüfus oldukça seyrekleşmiştir. • XI. yüzyılın başlarından itibaren Balkanlarda; Uz, Peçenek ve Kuman akınları ile uğraşmak zorunda kalan İmparatorluğu, içerde de sık sık imparator değişiklikleri yaşamıştır. Bunun sonucunda Bizans'ta devlet düzeni bozulmuş ve halkın devlete olan güveni sarsılmıştır. • Balkanlarda ve Anadolu'da gücünü korumaya çalışan ..... İmparatorluğu, büyük bir orduya ihti- yaç duymuştur. Ordusunu her an savaşa hazır tutmak zorunda olan Bizans, ihtiyaç duyduğu parayı karşılamak için halktan daha fazla vergi toplamaya başlamıştır. • Bizans zamanla halkı daha da yıpratan gemi, köprü, yol ve müstahkem mevkilerin inşası gibi zorunlu çalışma görevleri de eklemiştir. Bütün bunların yanında imparatorluk memurların ve orda mensup- larının her türlü masraflarını da halk karşılamıştır. ● Vergi sistemindeki ● Bizans'ın kötü yönetimi ve yer yer baş gösteren isyanlar, halkı daha da (Bizans valileri) halka her türlü zulmü yapmaya başlamıştır. da perişan etmiştir. Anadolu'daki • XI. yüzyılda Doğu Anadolu'da Ermeni ve Süryaniler ile Orta Anadolu'da yaşayan halk, Bizans'ın adaletsiz idaresi nedeniyle Selçuklu Türklerinin akınlarına direnmiştir. Bu yüzden Bizans, Doğu Anadolu'daki Ermeni prensliklerini yıkıp buradaki halkı kitleler halinde Orta Anadolu'ya sürmüştür. • Bizans'ın Ortadoks mezhebini Ermeni ve Süryanilere dayatması, ve zorla Rumlaştırma siyaseti izlemesi de bu halkları daha da yakınlaştırmıştır. Selçuklular, bu durumu avantaja dönüştürmeyi bilmiş ve Anadolu'yu yurt edinmek için harekete geçmiş- lerdir. Türkler, yaşayan halkın kültür ve inançlarına saygı göstermiştir. Bunun sonucunda da Bizans'ın baskısından bıkan Anadolu halkı, Türkleri kurtarıcı gibi görmüş ve kolaylıkla benimsemiştir. • Malazgirt Meydan Muharebesi, Bizans'ın Anadolu'daki hakimiyeti'nin büyük ölçüde kırıldığı önemli bir gelişme olmuştur. Bu savaştan sonra Selçuklular, Anadolu'yu yurt edinme politikasını uygulama fırsatı bul- muştur. ********** *********

11 4. Asur ticaret kolonileri olan karumlar, Asurlu tüccarların toplandığı semtlerdir. Karum; şehrin hemen dışında ti- cari işlerin görüldüğü, kendine özgü siyasi ve yönetim statüsü bulunan yerleşimlerdir. Asurlu tüccarların Ana- dolu'daki en büyük karumu, Kaniş (Kayseri-Kültepe) şehrinde bulunurdu. Bu parçaya göre Asur medeniyeti ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Sosyo-ekonomik hayat statüleri yüksektir. B)) Sosyal sorunlar yaşamışlardır. C) Ticarete büyük önem vermişlerdir D) Devlet gelirlerini artırmışlardır E) Siyasi güçleri Anadolu'ya kadar ulaşmıştır. Diğer sayfaya geçiniz.

3. İlk Türk-İslam devletlerinde kadıların verdiği kararlara itiraz etmek isteyenler aşağıda veri- len hangi kuruma başvururdu? A) Divan-ı Saltanat B) Mezalim Divanı C) Divan-ı Hümayun D) Kurultay E) Divan-ı Pervane 200x 0 6. 41

4. Tokat Yağıbasan Medresesi, Kayseri Ulu Cami, Erzurum Tepsi Minare, Erzurum Kale Cami, Divriği Ulu Cami, Diyarbakır Ulu Cami, Malabadi Köprüsünün hangi Türk beyliği dönemine ait eserlerdir? 5. Malazgirt Savaşı sonrasında Anadolu'da ilk kurulan beylik hangisidir?

2. 1015 ANADOLU'NUN TÜRKLEŞMESİNİ SAĞLAYAN GELİŞMELER 1048 1064 + 1071 1072 a) Pasinler Savaşı b) Ani Kalesi'nin fethedilmesi c) Çağrı Bey'in Anadolu'ya yönelik keşif akınlarının başlaması d) Malazgirt Savaşı e) Miryokefalon Savaşı f) Anadolu'da ilk Türk beyliklerinin kurulması 1176 Anadolu'nun Türkleşme süreciyle ilgili gelişmeleri kronolojik olarak yukarıda verilen zaman doğrusuna yer- leştiriniz.

3. 1071 Malazgirt Savaşı sonrasında, Alp Arslan'ın ordu komutanları tarafından "Fethedilen yerler fethedenenin malı- dır." anlayışı ile Anadolu'da ilk Türk beylikleri kurulmuştur. Beylikler iç işlerinde serbest olmasına rağmen dış işle- rinde Büyük Selçuklulara bağlı olarak hareket etmişlerdir. Beylikler bulundukları bölgelerde camiler, medreseler, kervansaraylar inşa ederek Anadolu'nun yurt edinilmesine ortam hazırladıkları gibi Haçlı, Gürcü, Ermeni ve Bi- zans'a karşı mücadele etmişlerdir. Yukarıda verilen metinden hareketle: a) 1. Türk beyliklerinin Anadolu'nun Türkleşmesine ve İslamlaşmasına katkıları nelerdir? Yazınız. » Anadolu'da islamiyet'in yayılmasında etkili olmuştur, Anadolu'daki Türk fetih hareketleri hızlandırıldı. > Anadolu'da Bizans, Gürcü ve Ermenilerin gücü krildi. Haghlara karşı Anadolu korundu, b) Beyliklerin "Fethedilen yerler fethedenin malıdır." anlayışı ile kurulmasının ve iç işlerinde serbest olmasının Büyük Selçuklu idari yönetimine ne gibi etkisi olmuştur? Yazınız.