Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi Soruları
Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi7
02
1, 2 ve 3. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Osman'ın bir hanedan kurucusu durumuna gelmesi,
1302'de bir Bizans ordusuna karşı zaferi ile ilgilidir. Bir
imparatorluk ordusuna karşı kazanılan bu zafer, Osman'ı
bölgede karizmatik bir bey durumuna getirmiştir. Çağdaş
Kaynak Pachymeres onun bu zaferle şöhretinin Paflogan-
ya (Kastamonu) bölgesine kadar yayıldığını ve gazilerin
onun bayrağı altına koşuştuklarını kaybeder. 15, yüzyıl
sonlarında tarihçi Neşrî, onun beyliğini ve bağımsızlığı-
ni haklı olarak bu tarihe kor. Bafeus (Koyunhisar) Savaşı
Osman'a bir hanedan kurucusu karizması kazandırmış
kendisinden sonra oğlu Orhan itirazsız beylik tahtına
geçmiştir. Biz 27 Temmuz 1302 tarihini Osmanlı Haneda-
ni'nin, dolayısıyla Osmanlı Devleti'nin kesin kuruluş tarihi
olarak kabul ederiz."
Halil Inalcık, "Osmanlı Tarihini Yeniden Yazmak, Kuruluş. sy.39
200
WOW
.. C
4.
3. Osmanlının kuruluşu ile ilgili araştırma yapan Halil İnal-
cık'ın araştırmasında;
1. farklı tarihçilerin görüş ve araştırmalarından yararlanma,
II. görüşünü kanıtlarla destekleme,
III. ikinci elden kaynakları kullanma
yöntemlerinden hangilerine yer verdiği söylenebilir?
C) Yalnız III
A) Yalnız I
0000
D) II ve III
B) I ve II
• iskân
E) I, II ve III
• baciyan-1 rum
abiler
gaza
Bitinva
istimalet
Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesipolim
18.
EGE DENIZI
Kirkdar
KARESIOĞULLARI
Po
Edime
N&O
SARUHANOĞULLARI K
IL Manisa
Izmir
AYDINOGULLARI
Aydin
MENTEŞEOĞULLARI
Balikesir
Adapt
Bleck
OSMANOĞULLARI
GERMİYANOĞULLARI
Isparta
Muğla HAMİTOĞULLARI
Alanya
AKDENIZ
CANDAROĞULLARI
ANKARA
Beypehir
KARADENİZ
D) I ve II
Kestamonu
Konya
●
Sinop
KIBRIS
Sams
Tokat
ERETNA DEVLETİ
KARAMANOĞULLARI
Kayseri
•
Nigde
RAMAZANOĞULLARI
Adana
TRABZON IMPARATORLUĞU
Sivas
Maras
B) Yalnız II
Trabzon
MEMLÜKLER
DULKADIROĞULLARI
Bayburt
Erzurum
KARAKOYUNLULAR
E) II ve III
Diyarbekir
AKKOYUNLULAR
Kösedağ Savaşı sonrasında Türkiye Selçuklu Devle-
ti'nin giderek dağılması sonucunda ortaya çıkan
siyasi manzarayı gösteren bu haritaya bakılarak,
Midyat
1. Çok sayıda imparatorluk kurulmuştur.
ll. Anadolu'da Türk siyasi varlığı sona ermiştir.
III. Anadolu'nun geneli Müslümanların kontrolüne geç-
miştir.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?son
A) Yalnız I
270 km
C) Yalnız III
Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi3.
Anadolu'daki Ahilik Teşkilatı ile ilgili verilen bil-
giler arasında aşağıdakilerden hangisi söylene-
mez?
A) Bu teşkilat ilk defa Anadolu'da kuruldu.
B) Hacı Bektaşi Veli'nin tavsiyesiyle kuruldu.
C) Kurumun başındakine Yiğitbaşı den.
D) Ticareti geliştirmek amacıyla yayomlaştırıldı.
E) Gayrimüslimler üye olamazdı.
6. II. Murat, Macar de
manlı'nın batıda ilk
rak geçen antlaşma
A) segedin Anlaşma
B) Istanbul Antiagina
C) Amasya Antlaşma
D) Ferha Pasz Antla:
E) Zitvatorok Antlaşm
Diğer sayfaya geçiniz.
Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesie f
ke:
H
gi
28.
D) Timarlı sipahilefl
lerle karşılanmıştır.
E) Osman Bey Dönemi'nde alplar, gaziler, ahiler ve
Abdalân-ı Rum gibi gruplar fetih hareketlerine katıl-
mıştır.
Batum
Sinop
Amasra
Kastamonu
Ardahan
Kars
Cankin
MENGÜCEKLİLER
SALTUKLULAR
(1072-1202)
Agri
Divriği Kemah
Malazgi
Ahlat
Malatya
BizANS
IMPARATORLUGU
Balkos
Samsun
Çorum
Amasya
Yozgat
DANISMENTLILER
(1080-1175)
Kirsehir
AZURA Kayser
Aksaray
Nigde
Muğla
Karaman Adana
Antalya
Alanya
Halep
1.
Anadolu'da Birinci Beylikler Dönemi
Amasra
BIZANS
IMPARATORLUĞU
Istanbul
CANDAROĞULLARI
Kastamonu
Samsun
CANIKOGUILDARI
Izmit
Iznik
Tokat
KARESIOĞULLARI Bursa OSMANOĞULLARI
Amasya
ERETNA DEVLETİ
Sivas
Balikesire
Soğut
Kütahya
KADI BURHANEDDİN DEVLETİ
SARUHANOĞULLARI
Manisa
GERMİYANOĞULLARI
Akşehir
Kayseri
Malatya
AYDINOĞULLARI
Aydın
HAMITOĞULLARI Konya
Isparta
DULKADİROĞULLARI
● Maraş
MENTESEOĞULLARI
TEKE BEYLIGI
Ermenek
Iskenderun
AKDENİZ
MEMLÜKLULAR
II. Anadolu'da İkinci Beylikler Dönemi
Yukarıda verilen haritalardaki siyasi yapıların ortaya
çıkmasına ortam hazırlayan savaşlar aşağıdakilerin
hangisinde doğru verilmiştir?
II.
A) Malazgirt Savaşı
Kösedağ Savaşı
B) Dandanakan Savaşı
Yassıçimen Savaşı
C) Ankara Savaşı
Miryokefalon Savaşı
D) Hittin Savaşı
Pasinler Savaşı
E) Talas Savaşı
Çaldıran Savaşı
YKS Alan Bölümü Deneme Sınavı-14
ÇAKA
BEYLIGI
(1001-3093)
Manisa
Aydin
Izmir
lomit
Iznik
Bursa
Eskişehir
Ankara
Seyitgazi
ANADOLU
SELÇUKLU DEVLETI.
.
Isparta Konya
Burdur
Kütahya
AHILER
Ankara
Kırşehir
Beyşehir KARAMANOĞULLARI
Larende
Alanya
Antalya
Tokal
Sivas
Maraş
RAMAZANOĞULLARL
Adana
(1000-1228) Bayburt Paser
Erzincan
Erzurum
Harput
Diyarbakor
ARTUKLULAR
(1102-1400)
Urfa
Sirt
Hasankeyf
Mardin Nusaybin
Sincar
Trabzon
TRABZON RUM IMP.
Erzincan
Van
Ba
Musu
AKKOYUNLULAR
KARAKOYUNLULAR
FEN BİLİMLERİ YAYINLARI
30.
Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi6. Selçuklularda "Ahi Teşkilatı'na" benzer bir kurum, Os-
manlıda "Lonca" adı ile yer almaktaydı.
Bu durum;
I. Osmanlı Devleti'nin Selçuklu Devleti'nden et-
kilendiği, V
II. Anadolu'da ticaretin yapıldığı,
III. Zanaata önem verildiği
unsurlarından hangilerine kanıt olabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve II
D) II ve III
E) I,II ve III
8.
Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi2.
Yeni Çağ'da Reform Hareketleri sonucunda kazanılan
sınırlı mezhep hürriyeti, Avrupa'da din ve mezhep sa-
vaşları olarak nitelendirilen Otuz Yıl Savaşlanı'na ne-
den olmuştur. Bu savaş sonunda imzalanan Westfalya
Antlaşması'na göre; Kutsal Roma Germen İmparator-
luğu bünyesindeki prensler, kendi bölgelerinde kilise
belirleme hakkı elde etmişlerdir.
Yalnız bu bilgilere göre;
Mezhep birliği yolunda önemli adımlar atılmış-
tır.
II. İnanç özgürlüğü kısmende olsa sağlanmıştır.
III. Merkezî otorite güç kaybetmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
GI ve II
D) II ve HI
E) I ve III
uların
5.
Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu TürkiyesiAnadoludaki ilk Türk beylikleriyle ilgili aşağıdaki
ifadelerden hangisi anlıştı?
A) Malazgirt Savaşı sonrasında "kılıç hakkı" işleyişiyle
Büyük Selçuklu Devleti'ne bağlı oluşmuştur.
B) Anadolu'nun Türkleştirilme ve
Müslümanlaştırılmasında belirleyici rol oynanmıştır.
C) Anadolu Selçuklu Devleti'yle aynı dönemde varlık
sürdürülmüştür.
DY Han, medrese, cami gibi yapılarla bölgeler
imarlaştırılmıştır. +
Bilime verilen önemle Anadolu, dönemin bilim
merkezi hâline getirilmiştir. A
Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi30. Aşağıdakilerden hangisi İlk Türk-İslam devletlenne
ilgili yanlış bir bilgidir?
Bilge Kol Keder hen
A) İtil Bulgarları hakanı Almuş Han, İslamiyet'i kabul
eden ilk Türk hükümdarı olmuştur.
B)
Katvan Savaşı ile Moğollar Türkiye Selçuklularının
siyasi varlığına son vermiştir.
C) Memluklar uzun yıllar halifeliğin koruyuculuğunu
üstlenmişlerdir.
D) Gazneli Mahmut, Hindistan'a yaptığı seferlerle İsla-
miyet'in bu ülkede yayılmasını sağlamıştır.
E) Karahanlılar Orta Asya'nın ilk büyük Türk İslam
devleti olmuştur.
Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi2.
476 yılında Batı Roma Devleti'nin yıkılmasıyla son
bulduğu kabul edilen İlk Çağ'da; Sümer, Mısır, Hint,
Çin ve Doğu Akdeniz medeniyetlerinin katkılarıyla
birçok icat yapılmıştır.
Aşağıdakilerden hangisi bu dönemdeki icatlardan
biri değildir?
A) Kâğıt
B) Yazı
C) Takvim
Para
E) Barut
↳ Lidya
D
Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi2.
Türkler, II. Haçlı kuvvetleriyle savaşırken Almanlardan
oluşan III. Haçlı ordusu Anadolu'ya geçerek ilerleme-
ye başlamıştır. Danişmend Gazi, 1. Kılıçarslan, Harran
Emiri Karaca ve diğer Türk beylerinin kuvvetlerinden
oluşan müttefik Türk ordusu Ereğli Irmağı'nın kenarın-
da Haçlıları bozguna uğratmıştır.
Buna göre Haçlı Seferleri'nin,
1. Anadolu Türk siyasi birliğinin bozulması,
II. Türklerin İslam dünyasının koruyucusu olması,
III. Anadolu'da emniyet ve asayişinin
ayişinin
bozulması
durumlarından hangilerine neden olduğu söylene-
mez?
A) Yalnizt
B) Yalnız II
Yalnız III
D) I've Ill
E), II ve III
k in siyasi yetkilerinin bulunduğuna
Patrikliğin önemli bir makar olduğuna
Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesismına işaretleyinz.
2.
Büyük Selçuklularda sultanın oğullarına melik, melikleri
eğiten devlet adamlarına ise atabey denirdi. Atabeyler,
Musul ve Halep'te Zengiler, Azerbeycan'da İldenizoğul-
ları, Şam'da Böriler, İran'da Salgurlular adlarıyla ülke si-
nırları içinde atabeylikler kurmuşlardır.
Bu durumun aşağıdakilerden hangisine ortam hazır-
ladığı savunulabilir?
A Komşu ülkelerle ilişkilerin gelişmesine
B) Merkezi otoritenin zayıflamasına
Hükümdarın farklı bölgelerde etkisinin artmasına
D) Devletin sınırlarının güvenlik altına alınmasına
E) İkta sisteminin devamlılığına
Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi27. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye Selçuklu Devleti'nin
özelliklerinden biri değildir?
Her emirin sultan dima hakkına sahip olması
Bizans İmparatorluğu ve Moğollarla hâkimiyet mücade-
Jesinde bulunması
CDeniz gücüne sahip olarak fetihler gerçekleştirmesi
Halkının farklı etnik unsuklardan oluşması
E) Imar ve bayındırlık faaliyetlerinde bulunması
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - SOSYAL BİLİMLER
10
Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi2. İranlı tarihçi Ravendi 1192-1196 yılları arasında hüküm
süren Selçuklu Sultanı Keyhüsrev'i anlatırken söyle
diyor: "Allah'a şükür ki Arap, Acem, Doğu Roma ve Rus
topraklarında söz, Türklerindir. Türklerin kılıçları karşısında
duyulan korku, komşu halkların yüreklerinde yaşar."
Buna göre Türkler ile ilgili aşağıdaki yargılardan
hangisine ulaşılamaz?
A) Savaşçı bir toplum yapısına sahip olduğu
BAcımasız savaşçılar olarak kabul gördüğü
C) Geniş bir alanda hakimiyet kurduğu
DY Egemenliklerinin çevre ülkeler tarafından kabul gördüğü
E Kültürel etkileşime açık özelliklere sahip olduğu
Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu TürkiyesiDive
2 Oğuzlar, Tuğrul Bey liderliğinde yeni bir Müslüman Türk Devleti olan Büyük Selçuklu Devleti'ni kurmuşlardır. 1040 Dande
nakan Savaşı'nda Gaznelileri yenerek Iran'da en büyük siyasi güç olmuşlardır. Tuğrul Bey, Şii Büveyhoğullan'nın baskında
olan Abbasi Halifesi'ni bu baskıdan kurtararak bozulan İslam birliğini yeniden sağlamıştır. Selçukluların Anadolu'yu fethe
mesi ve burayı İslamlaştırması üzerine papa önderliğindeki Avrupa, Türk İslam dünyası üzerine Haçlı Seferleri düzenlemişt
Bu bilgilere göre Büyük Selçuklu Devleti ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Gaza politikası takip etmişlerdir.
B Anadolu Türk siyasi birliğini sağlamışlardır.
C) Türk-İslam devletleri ile savaşmışlardır.
islam dünyasında saygınlık kazanmışlardır.
ENİslamiyet'i farklı coğrafyalara yaymışlardır.
SONUÇ
YAYINLARI
Diger sayfaya geçt
16
Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi10
Anadolu'ya ilk Türk akınları Büyük Selçuklu Devleti
VSC ACHET
zamanında başlamıştır.
Selçuklu yöneticilerinin Anadolu'yu fethetmek
için aşağıdaki yollardan hangisinenslemlo
inheblenelep
başvurmadığı savunulabilir?
ibislaronellol
A) Uç beylikleri oluşturma
biglier
na sived unarme
B) Abbasi ordularından yararlanma
ub ue
inizignert
C) Türkmen boylarını Anadolu'ya yönlendirme
jeblizen.6015 BY
D) Komutanlara fethettikleri bölgenin yönetimini
blo qirica hima pingo (8
verme
E) Bizans ve Gürcülerle savaşma
Vin
baill gened skynsluemox (@
Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi27. Türkiye Selçukluları ticareti geliştirmek için Akdeniz
ve Karadeniz limanlarını fethetmiş, buralara Türk
tüccarlar ve yatırımcılar göndererek ihracat ve it-
halat kurumları oluşturmuştur. Ticaret kervanlarının
dinlenmesi ve kervanların güvenliklerinin sağlanma-
si için 30-40 km ara ile kervansaraylar yaptırmıştır.
Türkiye Selçuklu sultanlarının bu politikasının
amacriçin aşağıdakilerden hangisi söylenirse
daha doğru olur?
A) Halkın yönetimden memnun olması sağlanmıştır.
B Anadolu'daki ticaret yollarına işlerlik kazandırıl-
mıştır.
C) Anadolu'nun her tarafına kervansaraylar yaptırıl-
mıştır.
D) Ülkenin ticari ve ekonomik gücünü artırıcı politika
izlenmiştir.
E) Tarım ve üretim ikinci plana atılmıştır.
28 Fatih Sulta
?
Ankara Yayıncılık