Atomun Kuantum Modeli Soruları

1. Aufbau kuralına göre, elektronlar orbitallere yer- leşirken en düşük enerjili olandan başlayarak yerleşir. Atomun enerji absorblaması sonucunda elektron üst enerji seviyesine geçerse bu duruma uyarılmış hâl denir. Atomun uyarılmış hâli yüksek enerjili ve kararsız olduğundan uyarılmış hâlden elektron koparmak daha kolay olur. 1s 2s 2p 000 X: 000 Y: ooo Z: Yukarıda orbital şemaları verilen X, Y ve Z atom- ları ile ilgili; 1. Z, X'in uyarılmış hâlidir. II. Z'den elektron koparmak X taneceğine göre daha kolaydır. III. Y ve Z atomları temel hâle dönerken absorpsi- yon yapar. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız || B) Yalnız III D) I ve III C) I ve 11 E) I, II ve III

ÖRNEK 11 Temel hâl elektron diziliminde 11 tam dolu 4 yari dolu orbitali olan X atomunun oksijen atomuyla yap- tığı X,Obileşiğinin toplam elektron sayısı kaçtır? 60) su poput 35 43 odgo& 26 24 10. a) 8 b) 26 c) 12, 13, 14 ve 15 olabilir. d) 35 11.76 ta

1. ato- Temel hal elektron düzeninde son orbitali 3p olan mu ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? Proton A) Çekirdek yükü değerlik elektronundan 10 fazladır. B) Küresel simetri özelliği gösterir. C) 3 tane yarı dolu orbitali vardır. D) m = 0 değerine sahip en fazla 8 elektronu vardır. E) (= 0 orbitallerinde 6 elektron bulunur.

6 Nötr X atomu ile ilgili; • Elektron dağılımında en yüksek enerjili orbitalin baş kuantum sayısı 3 tür. • Manyetik kuantum sayısı mg = +1 olan 5 elektronu bulunmaktadır. bilgileri veriliyor. Buna göre X atomunun elektron sayısı en az kaç ola- bilir? A) 19 B) 23 C) 24 D) 25 E) 29

Bir atom iyon haline geçerken, elektron başına düşen çekim kuvveti azalırsa, taneciğin çapı artar. aXn iyonunun çapı aYm iyonunun çapından büyüktür. Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi kesinlikle yanlıştır? A) Her iki iyon da katyondur. B) Nötron sayıları farklıdır. C) Xn anyon, Ym katyondur. D) Farklı elementlere ait taneciklerdir. E) Kimyasal özellikleri farklıdır.

I TUUNIST Performans Değerlendirme Çalışması-1 2s, 3p, 4d ve 5f orbitallerinin baş kuantum sayıla- rini (n) ve açısal momentum kuantum sayılarını (0) 3p belirtiniz. n = 3 ve b = 2 değerine sahip 5 elektronu bulunan bir atomun elektron dizilimini yazınız. 2 IZ.

1.1.2 ORBİTAL KAVRAMI 1924 yinda Louis de Broglie (Luis do Brogli, Resim 1.1.1). elektron gibi taneciklerin dalga özelliği gösterebilecega hipote- zin teri sumugtu. Çünkü de Broglie, hipotezinden yıllar önce Albert Einstein'ın (Albert Aynştayn), maddenin ve enerjinin birbi rine dönüyebileceğini dileri sürdüğe "E = mce oth ile Max Planck'ın (Maks Plank) on enerjisinin frekansı ile ilişkilendirildi " Eh.v=hell" etliğini bir arada duşündüğünde dalgalann tanecik, taneciklerin de dalga özelliği gösterebileceği sonucura ulaşmt. De Broglie buid etiliten elektronlar gibi hareketi la neokler için ipin hazır iade eden "esembolû yerine taneciğin

hangilerinde doğru olarak ver C) X ve z B) Yalnız Y A) Yalnız X E) X, Y ve z Y ve Z II d Çözüm g Soru 1 Temel haldeki herhangi bir atoma yerleşecek olan elektronlar; I. n + b = 2 II. n + l = 3 III. n + b = 1 n+ l değerleri verilen orbitallere öncelikli yerleşim sıralamaları aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? (n: Baş ku- antum sayısı, l : İkincil kuantum sayısı) B) II, I, III C) I, II, III A) III, I, 11 D) I, III, II E) II, III, 1 Çözüm 11

Küresel simetri özelliği gösteren bir atomla ilgili; 1. Son orbitalinde bir elektron bulunur. + II. Elektron dağılımı d orbitaliyle biter. + III. Son orbitalindeki elektronlar zit spinlidir. yargılarından hangileri doğru olabilir? A) Yalnız II B) Yalnız III C) Ive 11 D) I ve III E) I, II ve III

ő - S ÖRNEK 34 X atomunun n = 4, l = 1 olan orbitallerinde m = + 1 2. değerine sahip 3 elektron, m değerine sahip 2 2 elektron bulunmaktadır. X atomunun nötron sayısı, proton sayısından 10 fazla olduğuna göre X atomunun nükleon sayısı kaçtır?

HXO2 iyonunun toplam elektron sayısı 50 ve X ato- munun nükleon sayısı 31 dir. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi X'in izotonu o- labilir? (/H, 80) 33 32 24 A) 12 Mg B) 15 3P S 16 D) 15 C CI 39 E) K H X Ou=50 2 g 0 hoo 1.W+ 1.X+4.6-5. 11 1+X+24= 25 LİSESİ ANADOLU

31 Ga elementinin temel hâl elektron dağılımında en yüksek enerjili elektronunu belirleyen kuan- tum sayıları aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak gösterilmiştir? n l m, ms X 3 3 2 0 IN 1 2 B3 0 0 1 2 C) 14 1 +2 1 2 4. 1 Ni Notu ni nin -1 1 2 x 5 3 +1 1 2

1. X204 iyonundaki toplam elektron sayısı 46'dır. Buna göre X atomu için; 1. Temel hâl elektron dizilimi 1s 2s 2p2 şeklindedir. II. Değerlik elektronları p orbitallerindedir. Z III. Sinir yüzey diyagramı x şeklinde olan 4 elektronu vardır. ifadelerinden hangileri doğrudur? (80) A) Yalnız! B) I ve II C) II ve III D) I ve III E) I, II ve III

10. Atom numarası 25 olan Mn elementinin en büyük baş kuantum sayısına sahip orbitali için 1. Magnetik kuantum sayısı 1'dir. II. Açısal momentum kuantum sayısı O'dır. III. 4s Mn elementinin elektron içeren en yüksek enerjili orbitalidir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız! B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve II

is. ! Baş kuantum sayısı elektron katmanının çekirdeğe olan ortalama uzaklığını ifade eder. D !!. Manyetik kuantum sayısı elektron bulutlarının şekil- lerini belirler. III. Açısal momentum kuantum sayısı orbitallerin uza- yin herhangi bir nolgesinde yönelimierini belirier Verilen değerlendirmeler doğru (D) ve yanliş (Yola- rak belirtilirse aşağıdakilerden hangisi doğru c!ur? ADY, Y B) DD, D C)Y, D, Y DIYYY E) D, DY 21.

MODERN ATOM TEORİSİ ÜNİTE 1 Atomun Kuantum Modeli 1. 3. Or Atomun kuantum sayılarının özelliklerini öğrencilerine öğ- retmek isteyen kimya öğretmeni aşağıdaki tabloyu dol- durmalarını istemiştir. tur ri Özellik n m m er X - ile + arasında değer alır. X fil X (-) değer almaz. o X A Sifir olmaz. Orbital sayısını belirler. Atomunun büyüklüğünü belirler Ikincil kuantum sayısıdır. Verilen tablodaki özellikleri taşıyanlar () ile taşımayan- lar (-) ile işaretlenmelidir. Tabloyu doğru bir şekilde dolduran öğrenciler kaç (~) işareti kullanmış olurlar? E) 11 A) 5 B) 7 D) 9 C) 8