Ayırma ve Saflaştırma Teknikleri Soruları

9. Kaynama noktası farkı Çözünürlük farki Yoğunluk farkı Tanecik boyutu farkı Karışımları ayrıştırma ya da saflaştırma işlemlerinde yu- karıda verilen özelliklerden yararlanılır. Buna göre, verilen karışımların hangisinin ayrılma- sında yukarıdaki ayrıştırma yöntemlerinde kullanılan özelliklerden farklı bir özellikten faydalanılır? Demir tozu ve bakır tozu B) Tuzlu su Or Kolonya D) Kan Kollot EY Benzin - su

Klasi P 5. 7. O Kompresör Azot gazi Hava akımı Hava akimi Hava girişi Argon gazı Soğutma birimi Genleşme vanası SIVI Damitma oksijen kulesi Sivi hava Filtre Havanın hacimce %78 i Azot, % 21 i Oksien ve % 9'u Argon gazıdır. Havadan azot ve oksijen elde etmek için yukarıda verilen düzenekte kompresör ile yüksek basınçta sıkıştırılan hava soğutma birimine giderek sivilaştırılır. Filtreden geçirilen sivi oksijen, azot ve ar- gon damıtma kulesinde kaynama noktaları farkından yararlanarak ayrıştırılır. Buna göre; 1. Hava soğutulunca ilk sivi hale geçen oksijen olur. II. Havanın ayrıştırılmasında, ayrımsal damıtma yön- temi kullanılır. III. Damitma kulesinden ilk ayrılan oksijendir. yargılarından hangileri doğrudur? (Sivi Oksijen K.N = -183°C) (Sivi Azot K.N=-196°C) A) Yalnız B) Yalnız II i C) I ve II D) I ve III subota 10- VE) I/II ve III

2. Bileşimi ve özelliği her yerinde aynı olan karışımlara homojen karışımlar denir. Buna göre, aşağıdakilerden hangisinde homojen bir karışım elde edilir? A) Yoğurt ile suyun karıştırılarak ayran yapılması B) Zeytinyağı, limon suyu ve sirkenin karıştırılarak salata sosu hazırlanması C) Kahve ve su kullanarak sade Türk kahvesi yapılması D) Toz şekerin suda karıştırılarak şerbet hazırlanması E) Toprak ve su karıştırılarak çamur hazırlanması 3. Heterojen kansimlar bilo

Dağıtan Faz Dağılan Faz Heterojen Karışım L U Gaz SIVI Sis Kati Kati Granit LL UH IV. Sivi Kati Kan Sivi Katt Sabun köpüğü V. Sivi Sivi Süt Yukarıdaki tabloda verilen heterojen karışım örneklerinden hangisinin dağılan ya da dağıtan fazı yanlış belirtilmiştir? D) IV C) III E) V B) 11 A) I

Yul 10. Karıştırılan arı maddeler Ayırma Yöntemi gisi X ve Y Çözünürlük A) 1 X ve Z Ayrımsal kristallendirme Oda koşullarında katı fazdaki X, Y ve Z saf maddeleri ile oluşturulan iki ayrı karışım ve aynı koşullarda su kullanılarak iki karışımı bileşenlerine ayırma yöntemleri yukarıda verilmiş- tir. Buna göre, oda koşullarında bulunan X, Y ve Z maddeleri ile ilgili; 1. X ve Z karışımı suda çözünür. B II. X, Y ve su karışımı homojendir. III. Y ve Z, su ile karıştırılıp süzüldüğünde süzgeç kağıdında Y kalır. 13. I. II. A III. E Yuka yargılarından hangileri yanlıştır? lar ic A) Yalnız! B) Yalnız 11 C) I ve II A) Ya D) I ve III E) II ve III

13. Etil alkol ve su sivisindan oluşan karışım aşağıdaki dü- zenekte bileşenlerine ayrılıyor. 15. Termometre Su çıkış Cam parpalan Damitma kolonu (fraksiyon) Su girişi -Toplama kabi Damitma balonu Destilat Etil alkol + su Etil alkolün uçuculuğu sudan fazla olduğuna göre, 1. Suyun kaynama noktası etil alkolün kaynama nokta- sından daha yüksektir. II. Ayırma işlemi sonunda damıtma balonunda etil alkol SIVISI kalır. III. Ayırma işlemi sonunda destilat kabında bulunan sivi saf değildir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız! B) Yalnız III C) I ve 11 D) I ve III E) II ve III

8. Aşağıdakilerden hangisinde karışımı bileşenlerine ayır- mada bileşenlerinin Özkütle farklığından yararlanılmaz? A) Zeytinyağı üretiminde yağ ile posanın ayniması B) Su - ayçiçek yağı karışımının ayırma hunisi ile aynılması C) Ham petrolden ayrımsal damitma ile benzin eldesi D) Bulanık suyun dinlendirildikten sonra dekantasyon ile ayrılması E) Metal cevherinin flotasyon ile zenginleştirilmesi

İslam dünyasında kimya bili- mine katkılar sağlayan İranlı hekim ve filozof olan Ebu Bekir er-Razi kurduğu labo- ratuvar ile önemli çalışmalar yapmıştır. Kroze ve firin gibi laboratuvar malzemelerini geliştiren Ebu Bekir er-Razi kostik sodayi, gliserini keş- fetmiş ayrıca damıtma yoluy- la karıncalardan formik asidi elde etmiştir. Verilen metne göre Ebu Bekir er-Razi, 1. Karıncaları damıtma yolu ile formik asidi elde etmiştir. II. Çalışmalarında ayırma yöntemi kullanmıştır. III. O güne kadar bilinmeyen çeşitli kimyasalları keşfet- miştir. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız! B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

4 Hatırlatma: Bileşimi ve özelliği her yerinde aynı olan karışımlara homojen karışım denir. Fiziksel hâllerine göre kati / katı, kati / Sivi, kati / gaz, sivi / kati, sivi / SIVI, SIVI / gaz, gaz / gaz olabilir. 1. Ayrımsal kristallendirme II. Yüzdürme (Flotasyon) III. Ayırma Hunisi IV. Aktarma (Dekantasyon) V. Ayrımsal damıtma Yukarıdaki ayrıştırma yöntemlerinden kaç tanesi homojen karışımların ayrıştırılmasında kullanılır? C) 3 A) 1 E) 5 D) 4 B) 2

A3. bis 3 Termometre Su çıkışı Soğuk su girişi Soğutucu Ayırma kolonu Toplama kabi Destilat Damitma balonu Ayrımsal damıtma düzeneği 10 Yukarıdaki düzenekte X ve Y maddelerinden oluşan bir karışım bileşenlerine ayrıştırılmakta- dir. Damitma balonu isitilmaya başlamasından belli bir süre sonra toplama kabında Y madde- si birikmeye başlıyor. Buna göre I. X ve Y'den oluşan karışım homojen kati- SIVI çözeltisidir. II. X maddesinin uçuculuğu daha fazladır. III. Aynı sıcaklıkta Y maddesinin buhar basin- ci daha fazladır. IV. Karışım kaynama noktası farkından yarar lanılarak bileşenlerine ayrıştırılır. Yukarıdaki yargılardan hangisi ya da hangi- leri doğrudur? ALI ve II B) II ve III C) II ve IV 1 D) III ve IV E) II, III ve IV .

5. Bir miktar suya naftalin ekleniyor. Bu olayla ilgili; I. Heterojen karışım oluşur. II. Naftalin suyun her tarafına eşit dağılır. III. Naftalin suyun kaynama sıcaklığını yükseltir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız! B) Yalnız II C) I ve 11 D) II ve III E) I, II ve III

udaki çözünürlüğü KARIŞIMLA 2+ Çözünür Çözünmez CaCO3(k) + CO2(g) + H20 Çözünür Çözünmez 10./1. Ayrımsal damıtma 1. Süzme III. Ayırma hunisi ile Yukarıdaki ayırma karışımları ayırma Orbital Yayınlari A) Yalnız Maden suyu kaynatıldığında içinde çözünmüş halde bulu- nan Ca' iyonları ile HCO3 (bikarbonat) iyonları arasında, ISI Ca2+ + 2HCO3 tepkimesi gerçekleşir. Buna göre maden suyunda bulunan Ca2+ iyonlarını uzaklaştırmak için aşağıdaki işlemlerden hangisi ya- pılmalıdır? A) Önce kaynatmak, sonra süzmek B) Önce süzmek, sonra kaynatmak C) Önce kaynatmak, sonra ayırma hunisi ile ayırmak D) Önce süzmek, sonra ayırma hunisi ile ayırmak E) Anyon değiştirici reçineden geçirmek Unürlükleri verilen X,Y D) II Y, Y, Z ve T a su kullanılarak bile- g/cm) ChI ve II

3 6. Şeker-su çözeltisi için, 1. Saf suya göre donma noktası daha yüksektir. II. Ayrımsal kristallendirme ile ayrılabilir. III. Tek faz içerir. yargılarından hangileri yanlıştır? A) Yalnız! B) Yalnız 11 C) I ve I D) II ve III E) I, II ve III 7

ME 2 TYT Deneme Sınavi - 2 3. Bir bilgi yarışmasında sorulan sorulardan eşit puan alan öğrencilere aşağıdaki son-soru sorularak yarış- manın birincisine eğitim bursu verilecektir. Son Soru: Süt, yoğurt veya peynir kelimelerinin geç- tiği üç kimyasal değişim örneği veriniz. • Sütten yoğurt eldesi • Sütten peynir eldesi • Sütün ekşimesi ad Kadriye no • Sütün kesilmesi Yoğurttan ayran eldesi Sütten kavmak eldesi Sibel far Peynirin küflenmesi Yoğurttan ayran eldesi Yoğurdun ekşimesi ce Ayşe hind Yoğurttan ayran eldesi • Sütfen tereyağı eldesi • Sütün kesilmesi Tüz Melike Süte su katılması Sütten tereyağı eldesi Sütten peynir eldesi Trackel Azra Buna göre hangi öğrenci eğitim bursu kazanmıştır? A Kadriye B) Sibel C) Ayşe D) Melike E) Azra

A 13 11. Sudaki çözünürlük Kaynama noktası (°C) Yoğunluk (g/cm) Madde 78 0,80 C2H5OH Çözünür 58 3,10 Br2 Çözünmez Brom (Br_) ve etil alkol (C,H,OH) saf sıvıları ile ilgili 1 atm ve 25°C'de bazı bilgiler tabloda verilmiştir. Buna göre aynı koşullarda brom su etil alkol SIVI- larından oluşan karışımı ayırmak için sırasıyla uygu- lanması gereken ayırma yöntemleri aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? (d = 1 g/cm²) su A) Ayırma hunisi - Ayrımsat damıtma B) Süzme - Ayrımsal damıtma C) Ayırma hunist-Ayrımsal kristallendirme D) Yüzdürme - Ayrımsal damıtma E) Ayırma hunisi - Yüzdürme

1. Birbiri içinde çözünemeyen saf X ve Y sivilarından Y nin yo- ğunluğu X ten büyüktür. dy> dx Buna göre, aynı koşullarda 100 er mL X ve Y sıvılarının bir- biri ile karıştırılması sonucunda oluşan karışım ile ilgili; 1. İki fazlı görünüme sahiptir. + II. X ve Y sıvıları arasında herhangi bir etkileşim meydana gelemez. + III. Ayırma hunisi yardımıyla bileşenlerine ayrıştırılabilir . + IV. Uzun süre çalkalandığında homojen yapıya sahip olur. yargılarından hangileri doğrudur? A) I ve IV B) II ve IV C) I ve III D) I, II ve III E) I, II, III ve IV