Gölge Soruları

1. Şekildeki çukur ayna, noktasal işık kaynağı, saydam olmayan küre ve perdeden oluşan düzenekte; noktasal bir işık kaynağı çukur aynanın odağına konulmuştur. asal eksen küre perde Düzenekle ilgili, 1. Saydam olmayan küreyi perdeye doğru bir miktar yaklaştırmak, tam gölge alanını değiştirmezken yarı gölge alanını küçültür. II. Işık kaynağını çukur aynanın tepe noktasına doğru bir miktar yaklaştırmak, tam gölge alanını büyütür, yanı gölge alanını küçültür. III. Çukur ayna yerine, eğrilik yarıçapı aynı olan bir tümsek ayna kullanılırsa, tam ve yanı gölge alanı büyür. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız! B) Yalnız II C) I ve II D) Il ve III E) I, II ve III

4. I, 1, noktasal ışık kaynakları ve saydam olmayan engel be- yaz perde önüne şekildeki gibi konuluyor. ve 1 2 1 12 Engel e Perde dhidi ole Buna göre, I. , Işık kaynağı 1 yönünde hareket ettirilirse perdede olu- şan tam ve yarı gölge alanı artar. opne II. Perde 1 yönünde hareket ettirilirse tam gölge alanı de- ğişmez. a III. Engel 2 yönünde hareket ettirilirse tam gölge alanı de- ğişmez, yarı gölge alanı artar. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız! B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

Noktasal bir ışık kaynağı delikli bir engel ve yeterince bü- yük bir perde şekildeki gibi yerleştirilmiştir. Perde Delikli engel 6 P Ok Işık kaynağı, delikli engel ve perdeden sadece biri ok yönünde götürülerek; 1. perdedeki ışık akısının arttığı P'deki aydınlanmanın değişmediği, II. perdedeki ışık akısının ve P'deki aydınlanmanın arttığı, III. perdedeki ışık akısının değişmediği, P noktasındaki aydınlanmanın azaldığı çıkarımlarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız B) Yalniz C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III 2 2

7. 5. Karanlık bir ortamda bir perde önüne noktasal işık kaynağı ve engel şekildeki gibi yerleştiriliyor. -X- +X Işık kaynağı Engel Perde Işık kaynağı +X yönünde hareket ettirildiğinde oluşan gölgenin büyüklüğünün değişmemesi için, 1. Engel +X yönünde hareket ettirilmeli II. Perde +X yönünde hareket ettirilmeli III. Engelin yarıçapı azaltılmalıdır yargılarından hangileri yapılabilir? A) Yalnız 1 B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) Il ve III //

2. Ay tutulması ve Güneş tutulması olayları ile ilgili, 1. Ay tutulması sırasında Dünya'nın her yerindeki göz- lemciler, bu olayı seyredebilirler. II. Güneş tutulması sırasında Dünya'nın her yerindeki gözlemciler, bu olayı seyredebilirler. III. Guneş ve Ay tutulması işığın doğrusal yolla yayıldı- ğini kanıtlayan olaylardandır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız! B) Yalnız 11 C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III

110 c Gölge Olaylari Yorum SC 7. K 5. d Küresel ışık kaynağının önüne saydam olmayan küresel cisim şekildeki gibi yerleştirilmiştir. Engel Kaynak 3 Perde Buna göre, 1. Perdenin bulunduğu konumda üzerinde sadece yarı gölge oluşur. II. Perde engele yaklaştırılırsa yarı gölgenin alanı artar. III. Engel kaynağa yaklaşırsa perde üzerinde sadece yarı göl- ge oluşur. yargılarından hangileri doğrudur? C) I ve III A) Yalnız 1 B) Yalnız II D) Il ve III E) I, II ve III

Noktasal bir işık kaynağı ile özdeş X, Y topları bir perde önüne yerleştirilmiştir. X Y perde X ve Y toplarının perdedeki gölgeleri şekildeki gibi ol- duğuna göre, 1. Topların merkezleri ışık kaynağına eşit uzaklıktadır. II. Topların merkezleri ile işık kaynağı aynı doğru üze- rindedir. III. X topu perdeye, Y topundan daha yakındır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız! B) Yalnız 11 C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

9. perde 6. K2 K1 d d d Noktasal K1, K2 işık kaynakları ile özdeş saydam olmayan küresel engeller bir perde önüne şekildeki gibi yerleştirilmiştir. Buna göre, perde üzerinde oluşan gölgenin görünümü aşağıdakilerden hangisine benzer (o: Tam gölge; o Yarı gölge) B) C) A) E) D)

rini görebilir? (Bölmeler eşit aralıklıdır.) G noktasınd rüntüsünü A) Yalnız X B) Yalnız Z C) X ve Y A) Yalnız X D) Y ve Z E) X, Y ve Z eis Yoyuton Örnek: 9 E Örnel x K M Bir Bu Saydam olmayan X cismi ile işıklı noktasal K, L ve M cisimleri düzlem ayna önüne şekildeki gibi yerleştirilmiştir. Buna göre, G noktasından düzlem aynaya bakan gözlemci hangi cisimlerin düzlem aynadaki görüntülerini görebilir? (E A (Bölmeler eşit aralıklıdır.) B) Yalnız L C) Kve L A) Yalnız K E) KX Ve M D) L ve M.

KONU TESTİ 51 5. Noktasal K,, K, ışık kaynakları ve özdeş X, Y saydam olma- 7. yan engeller beyaz perde önüne şekildeki gibi konulmuştur. X K2 KI Y Perde Buna göre, perdede oluşan gölgenin şekli aşağıdaki- lerden hangisi gibi olabilir? : Tam gölge, O: Yarı gölge) A) B) C) D) E) 3. Noktasal 4, 1, ışık kaynakları ve saydam olmayan küres engel beyaz perde önüne konulduğunda perdede oluş yarı gölge şekildeki gibi oluyor.

7. Noktasal bir ışık kaynağı, üzerinde dairesel delik bu- lunan engel ve yeterince büyük bir perde şekildeki gibi yerleştirilmiştir. vi Engel Perde Buna göre 1. Işık kaynağını engele yaklaştırma II. Engeli ışık kaynağına yaklaştırma CM. Perdeyi engelden uzaklaştırma işlemlerinden hangileri tek başına yapılırsa perde üzerindeki ışık akısı artar? A) Yalnız ! B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

5. İki noktasal ışık kaynağı ve bir opak küre ile şekildeki gibi iki yarı gölge elde ediliyor. k- Gölge d Opak küre Gölge Ekran Ekran üzerinde tam gölge gözlenebilmesi için, I. Işık kaynakları arasındaki uzaklık (d) azaltılmalı. X II. Işık kaynakları ile opak küre arasındaki uzaklık (l) artırılmalı. III. Opak küre ile ekran arasındaki uzaklık (k) artırılmalı. X işlemlerinden hangileri tek başına yapılabilir? A) Yalnız ! B) Yalnız II C) I ve II DI ve I E) 1, the HI

Aydilans volge Test 1 sk- ril 7 Küresel işik kaynagi ve saydam olmayan con gelle Şekil - r'deki düzenek, noktasalsik kaynaklan ve saydam olmayan köresel engelle Şekil - il'deki uzo nekler kuruluyor Işık kaynağı Engel Perde Şekil - 1 i Işık kaynağı Engel Işık kaynağı Perde Şekil - 11 Buna göre; I. Şekil - I'de hem tam hem yarı gölge oluşur. II. Şekil - Il'de hem tam hem yarı gölge oluşur. III. Şekil - Il'de gölge oluşmaz. ifadelerinden hangileri doğrudur? HA+yon A) Yalnız B) Yalnız 11 C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III 8 işik şiddetleri 21. 1. I olan noktasal ışık kaynaklarının 1'deki gibi bir kürenin 30°, 60°

ves de 8. Karanlık bir ortamda, O merkezli beyaz bir kore you iki yönden paralel işık demeti ile aydınlatılıyor. ala G fo beyaz parelel işık demeti küre parelel ışık demeti O ve G noktaları sayfa düzleminde olduğuna göre, noktasından bu küreye bakan bir gözlemcinin gördü görüntü aşağıdakilerden hangisine benzer? B) C) A) E D) E) 6C 7B 8C

Ornek-18 Noktasal iki ışık kaynağı metal bir küre ve perde ile şe- kildeki düzenek hazırlanıyor. Metal küre Perde Düzenek şekildeki durumdayken perde üzerinde tam ve yarı gölgeler oluşuyor. Kaynaklar belirtilen yönlerde eşit büyüklükte hız- larla hareket ettirilirse perde üzerindeki tam ve yarı gölge alanların değişimi aşağıdakileden hangisi gi- bi olur? A) Tam gölge artar, yarı gölge azalır. B) Tam gölge azalır, yan gölge artar. C) Tam gölge azalır, yarı gölge değişmez. D) Her ikisi de azalır. E) Her ikisi de artar. Cözüm-16 Ders Isleme Föyü l Fizik

5. Noktasal ışık kaynağı ile saydam olmayan r ve 2r yarıçaplı K ve L topları karanlık bir ortamda perde önüne şekildeki gibi yerleştirilmiştir. Perde Kaynak K d d d Buna göre, perdede oluşan gölgenin şekli aşağıdakilerden hangisine benzer? A) B) D) E) 84