Dalgalarda Kırınım, Girişim ve Doppler Olayı Soruları

eket yapan merkezcil ketin kaç 2 4. Tek yarıkla yapılan kırınım deneyinde fant ile perde arasındaki uzaklık artırılırsa, I. Saçak genişliği artar. II. Saçak sayısı azalır. III. Merkezî aydınlık saçağın yeri değişir. durumlarından hangileri gerçekleşir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II C) Yalnız III E) II ve III

-İLİMLERİ TESTİ ploji (18-25) alanlarına ait 25 soru vardır. ayrılan kısmına işaretleyiniz. N atay adır. rsa K ve L alanları ve sivi 5 yatay 3. Derinliği sabit olan dalga leğeninde doğrusal kaynağın ürettiği periyodik doğrusal su dalgalarının üstten görünümü şekildeki gibidir. Dalga kaynağı Düz çizgiler dalga tepesi olduğuna göre, I. Dalgaların yayılma doğrultusu dalga tepelerine diktir. II. x = y'dir. III. Dalgalar kaynaktan uzaklaştıkça frekansı azalır. yargılarından hangileri yanlıştır? A) Yalnız I Dyl ve III B 4. Aşağıdaki verilen; 1. yay. II SU BYalnız II 51, II ve III C) Yalnız

4. Derinliği değişmeyen bir dalga leğeninde şekilde belirti- len yönde ilerleyen periyodik su dalgaları oluşturuluyor. X Kaynak Su K M Buna göre, dalga yüzeyi üzerinde belirtilen K, L, M noktalarıyla ilgili aşağıdaki yargılardan hangist yan lıştır? A) K, L, M noktaları dalganın ilerleme doğrultusuna dik doğrusal titreşimler yapar. V=^f B) K noktası dalga çukurudur. C) L noktası dalga tepesidir. DM noktası denge konumundadır. E Kaynağın titreşim genliği artırılırsa, K ve L noktaları- nin denge konumuna uzaklıkları artar. 1 22

9. 228 4m h KLN PRSTY Z Yerden h kadar yükseklikte 4m kütleli bir cisim ser- best bırakıldığı anda iç patlama sonucu 2m, m, m kütleli parçalara ayrılıyor. m kütleli iki parça K ve P noktalarına düştüğüne göre, 2m kütleli parça hangi noktaya düşer? (Noktalar arası uzaklıklar eşittir.) A) S noktasına C) T noktasına E) Y noktasına B) ST arasına D) TY arasına 1-B 2-B 3-A 4-A 5-C

10. Tek renkli K ışık kaynağı ile yapılan bir Young deneyinde, düşey kesiti şekildeki gibi olan iki bölmeli boş bir kap kullanılıyor. Deney sonucunda perdede aydınlık ve karan- lık saçaklar gözleniyor. ışık kaynağı X bölmesi Çift yarıklar düzlemi F. Y bölmesi D) II ve III Buna göre, 1. X bölmesi suyla doldurulursa saçak aralıkları azalır. II. Y bölmesi suyla doldurulursa perdedeki K - L aralı- ğında oluşan saçak sayısı artar. .. III. Hem X hem de Y bölmesi suyla doldurulursa merkezi aydınlık saçak aşağı yönlü kayar. yargılarından hangileri gerçekleşir? A) Yalnız I B) Yalnız II B) I ve II E) I, II ve III 38

2. Gergin bir sarmal yayda genlikleri 10 cm ve 4 cm olan baş yukarı iki atma zıt yönde birbirine doğru ilerliyor K A) 14 O N P Atmaların M ile P noktası karşılaştığı an O noktasının genliği kaç cm olabilir? B) 9 HIZ YAYINLARI M C) 8 D) 6 E) 4 208

9. Siren sesi açık olan ve sabit hızla hareket eden bir ambulans, yolda durmakta olan Oğulcan'a doğru yak- laşmaktadır. Buna göre, Oğulcan'ın duyduğu sesin; I. Şiddeti, II. Frekansı, III. Dalga boyu, niceliklerinden hangileri zamanla değişebilir? A) Yalnız I D) II ve III B) Yalnız II C) I ve III E) I, II ve III

3. 2 Noktasal bir kaynakla elde edilen su dalgalarının görünümü şekildeki gi- bidir. Dalgaların dairesel ve dalga boyunun 1 yönünde büyük 2 yönünde küçük olmasının sebebi, I. Kaynağın durgun, su akıntısının 1 yönünde olmasıdır. II. Suyun durgun, kaynağın 2 yönünde hareket ediyor olmasıdır. III. Leğenin 1 yönüne doğru derinleşmesidir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ya da III E) I ya da Il C) Yalnız III

52 Doppler : Dalga azelliği gösteren herhangi bir varlığın frekons ve dalga boyunun gozlemciler tertindas forklı zaman ve konumlarda algılamasıdır. 12. Meteorolojide hava olayları tahmininin yapılması Hız sınırını aşan araçların tespit edilmesi Kanın akış hızının belirlenmesi sayesinden damar tika- nıklığı olan bölgenin tespit edilmesi Yukarıdaki hangi olayların gerçekleşmesi için kullanılan aletlerin çalışma prensipleri doppler olayı ile ilgilidir? C) I ve II A) Yalnız II D) I ve III B) Yalnız III 8001, II ve III Diğer sayfaya geçiniz

de kalan kulaklarda abilir. nası uzak durulması malarına uyulması mu engelleyebi- C) II ve III I ve III 1.1. Doğrusal su dalgaları dar bir yarıktan geçerken bükülmeye uğrar. Su dalgalarının kırınımı, dalga olmasının doğası dir Bir engelle karşılaşan su dalgaları engelin arka- sına doğru dolanır, nebyargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I TEST 01 D) I ve III B) I vell C) II ve III I, II ve III 1911 4. Derinliği sabit dalga legeninde engellerle yanık oluşturulmuş tur. Doğrusal su dal- galanı yariktan şekil deki gibi geçiyor. Buna göre, Leğene biraz s AL Kaynağın freka 1.Yanık genişliği işlemlerinden ha galar kirinima ue A) Yalnız I Ive

yargılarından hangileri doğrudur? B) I ve II A) Yalnız I D) II ve III Yeterince geniş ve derinliği her yerde aynı olan bir havuz içerisine dairesel dalga üreten bir K kaynağı ve yansıtıcı en- gel şekildeki gibi yerleştirilmiştir. Kaynağın ürettiği dalgaların dalga boyu kaynağın engeli olan uzaklığı ( dir. K A)=7 6 Yansıtıcı engel Kaynak çalıştırılmaya başlanıp oluşan ilk atma K noktasın- dan geçtikten sonra oluşan girişimde deseninde 2 adet dü- ğüm çizgisi olduğu gözlemleniyor. E) I, II ve III Buna göre & nin λ türünden değeri aşağıdakilerden han- gisi olamaz? 11 B) A 12 C) I ve III C) λ D) 72 6 E P F 24

nit) 71-1 a calir Visi artar 7 Young'un yaptığı girişim deneyinde tek renkli iş kullanmasının nedeni nedir? Ayrıca tek renkli ş elde etmek için ne yaparsınız? ger farklı bir 1. Su üretile ilişki v ma de a.

Hava taneció angisi yan zair. şmez. Sapından tutulan ve ses ver- mekte olan bir diyapazon ku- lağa yaklaştırıp sap ekseni et- rafında yavaşça döndürüldü- ğünde ses şiddetinin artıp azaldığı farkedilir. Bu durum aşağıdaki olay- lardan hangisinin bir sonu- cudur? A) Yankı B) Yansıma D) İletim E) Doppler etkisi C) Girişim

le \ in in la in eki AYT 6. Tek yarıkla yapılan bir kınınım deneyinde ekran ile fant arasında hava varken 2. aydınlık saçağın merkezi ay- dınlık saçağa uzaklığı a, yarığın uçlanına olan uzaklıkları farkı b oluyor. B A₂ Ao hava fant ekran Sadece ekran ile fant arasına su konularak deney tekrarlanırsa a ve b değerleri nasıl değişir? (†) a b Artar Artar Azalır Azalır Artar Değişmez Azalır Değişmez Azalır Artar LA Tand kapo 2

21221316 bw irid J 14. Yeşil ışık kaynağı ile yapılan tek yarıkta kırınım dene- yinde perdede oluşan girişim deseninde OP arası olu- şan saçak sayısın'dir Ao Hava L Fant Beyaz perde Buna göre n sayısı ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? O 5-1 w yarık aralığı küçültülürse n azalabilir. B) L mesafesi büyütülürse n artabilir. eşil ışık yerine kırmızı ışık kullanılırsa nartabilir. D) Işık şiddeti daha büyük yeşil ışık kaynağı kullanı- lırsa n artabilir. E) Fant ile ekran arası hava yerine su ile doldurulur- san azalabilir. 34

A A Doğrusal engeller arasındaki yarık genişlikleri aynı olan özdeş dalga legenlerinde K, L ve M kaynakların- dan çıkan doğrusal su dalgalarının yarıklardan geçişi şekildeki gibi olmaktadır. FF FE, UF FF:)) K FF Kayn Kaynakların frekansları eşit ise leğenlerdeki su derinlikleri h>h >hkdir. Bu derinlikleri eşit ise kaynakların frekansları K>> M dir. W 3. Her üç durumda da yarıklar geçtikten sonra dalgaların periyotları değişmez. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız B) I ve II C) II ve III D) I ve III Buna göre, don E) I, II ve Ih