Mercekler Soruları
Fizik
MerceklerK DENEMELERİ
edir.
3) Şekildeki özdeş ve yakınsak merceklerin asal eksenleri
çakışık olup merceklerin kırıcılık indisleri n,,n₂ ve n, olan
ortamlarda bulunmaktadır.
2d
n₁
TYT FİZİK DENEME
NO:16
D) II ve III
n₂
d
I ışını n, ortamında asal eksene paralel kırılarak şekil-
deki yolu izlediğine göre;
I. n₁ = n₂
II. n, >n
III. n₂ = n₂
Yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
n₂
C) I ve III
E) Yalnz III
Fizik
MerceklerKL ışıklı cismi ıraksak merceğe doğru yaklaşırken gö-
rüntüsünün boyu (h) ve iraksak merceğe uzaklığı (d)
için ne söylenebilir?
A)
B)
C)
h
Küçülür.
Küçülür.
K
Büyür.
Büyür.
E) Büyür.
d
Artar.
Azalır.
Değişmez.
Azalır.
Artar.
Fizik
MerceklerAsal eksenleri çakışık, odak uzaklıkları fk, folan K, L mer-
ceklerin arasına X cismi şekildeki gibi konulmuştur.
K
L
X
fk
f₁
X cisminin K, L merceklerinde oluşan görüntüleri zahiri
olduğuna göre,
asal eksen
I. X'in merceklerde oluşan görüntülerin yerleri çakışıktır.
II. K ve L merceklerinin her ikisinde de oluşan görüntü,
X'in boyundan büyüktür.
III. X cismi L merceğine yaklaştırılırsa, K merceğinde olu-
şan görüntü gerçek olabilir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
D) I ve II
B) Yalnız II
E) II ve III
C) Yalnız III
Fizik
Mercekler3. Eşit bölmelendirilmiş şekildeki sistemde A ışıklı cisminin
ince kenarlı mercekte görüntüsü K noktasında oluşuyor.
I
K
A
N P
D) S noktası
T
•R
•S
Asal
eksen
Buna göre, merceğin asal eksenine paralel olarak gelen
tek renkli I ışını kırıldıktan sonra hangi noktadan geçer?
A) N noktası
B) P noktası
C) R noktası
E) T noktası
Fizik
Mercekler5.
Asal eksenleri çakışık, odak uzaklıkları eşit ve f olan ince
ve kalın kenarlı merceklerin önündeki K noktasına ışıklı bir
cisim şekildeki gibi konuluyor.
cisim
K
f
A) K noktasında
C) L noktasında
M
Buna göre, cismin sistemde oluşan son görüntüsü ne-
rededir?
E) M noktasında
asal
eksen
B) KL arasında
D) LM arasında
Fizik
Mercekler9. Odak uzaklıkları eşit ve f
olan kalın kenarli mercek
ile ince kenarlı mercek, asal
eksenleri çakışık olacak şe- F
kilde yerleştirilmişlerdir.
Buna göre, düzeneğe şekildeki gibi asal eksene paralel
gelen tek renkli I ışık ışını kırılmalardan sonra sistemi
nasıl terk eder? (F: Odak noktası)
B)
A)
+
A
F
C)
E)
D)
+
2F
+F
2F
Fizik
MerceklerHava ortamında X, Y ve Z kutularının arkasındaki mercek-
lerden oluşan sisteme gönderilen tek renkli I ışınının izlediği
yol şekildeki gibidir.
A)
B)
X
+
D)
E)
Buna göre; X, Y ve Z'nin arkasındaki mercek türleri için
aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
1
Kalın kenarlı
Kalın kenarlı
İnce kenarlı
Kalın kenarlı
İnce kenarlı
N
||
İnce kenarlı
İnce kenarlı
İnce kenarlı
Kalın kenarlı
İnce kenarlı
Asal
eksen
I
|||
Kalın kenarlı
İnce kenarlı
Kalın kenarlı
İnce kenarlı
İnce kenarlı
Fizik
Mercekler7.
Asal eksenleri çakışık ve odak uzaklıkları f₁, f2, f3 olan ince
kenarlı merceklerden oluşan sisteme gelen tek renkli ışının
izlediği yol şekildeki gibidir.
f₁
Noktalar arası uzaklıklar eşit olduğuna göre,
M. Merceklerin odak uzaklıkları eşittir.
II. İkinci mercek, üçüncü merceğe yaklaştırılırsa ışının izle-
diği yol değişmez.
III. Üçüncü mercek, ikinci merceğe yaklaştırılırsa ışının izle-
diği yol değişmez.
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
A) Yalnız I
D) I ve III
B) Yalnız II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
Fizik
MerceklerŞekilde, ince kenarlı mer-
ceğin asal eksenine paralel
olarak gönderilen yeşil renkli
Kışık ışını I yolunu izliyor.
K
Buna göre, merceğe gelen
ışının II yolunu izleyebilmesi için,
D) I ve III
F
I. kırmızı renkli ışık kullanmak,
II. mavi renkli ışık kullanmak,
III. merceği ortadan iki eşit parçaya ayırmak
işlemlerinden hangileri tek başına yapılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
E) II ve III
Asal
eksen
C) Yalnız HI
Fizik
MerceklerŞekilde odak noktası F olan merceklere gönderilen aynı
renkli S ışık ışınlarının izlediği yollar verilmiştir.
F
S
A) Yalnızl
F
D) I ve II
S
||
Buna göre, şekildeki durumlardan hangileri doğru çizil-
miştir? (nmercek > nortam)
S
B) Yalnız II
|||
E) I ve III
C) Yalnız t
Fizik
MerceklerOPTİK
MERCEKLER
5.
Odak uzaklıkları eşit ve f kadar olan, asal eksenleri çakışık
ince kenarlı mercek ve çukur ayna ile oluşturulan sistem
şekildeki gibidir.
asal
13
eksen K L M
N
K noktasında
C) L noktasında
Buna göre, L noktasına konulan cismin sistemdeki
son görüntüsü nerede oluşur?
(IKLI = |LM| = |MN| = |NP| = |PT|= f)
P
E) MN arasında
B) KL arasında
D) LM arasında
BİLİMLERİ YAYINLARI
7.
Fizik
MerceklerDar tup
Geniş tup
Ince kenarlı mercek
Esra, fen bilimleri dersinde basit bir teleskop yapmak istiyor. Bunun için yukarıdaki teleskop modelini hazırlıyor. Teleskobu ile
gökyüzüne baktığında istediği gibi bir görüntü elde edemiyor.
Öğretmeninden yardım isteyen Esra'ya öğretmeni aşağıdaki tavsiyelerin hangisinde bulunmuş olabilir?
A) Modelini doğru kurmuşsun ancak bir tane çukur ayna kullanmalısın.
B) Dar tüp ile geniş tüpün yerlerini değiştirmelisin.
C) Dar tüpün ucuna bir tane ince kenarlı mercek koymalısın.
D) Kalın kenarlı merceği dar tüpün ucuna yerleştirmelisin.
Fizik
Mercekler7.
Asal
eksen
X
I
B) 1₂
Şekil I
Şekil l'de ince kenarlı merceğe gönderilen aynı renkli X ve Y
ışınları verilmiştir. X ışını mercekten kırılıp, aynadan yansıdık-
tan sonra kendi üzerinden geri dönüyor.
12
13
Düzlem
ayna
Şekil II
Buna göre, Yışınının mercekten kırılıp aynada yansıdıktan
sonra mercekten tekrar kırılması Şekil Il'deki ışınlardan
hangisidir?
A) I,
C) I3
Düzlem
ayna
D) I
E) IS
Diğer Sayfaya Geçiniz
Fizik
MerceklerX
d
Kalın kenarlı X ve Y mercekleri asal eksenleri çakışacak biçim-
de şekildeki gibi yerleştirilmiştir.
X merceğine gönderilen tek renkli I ışık ışını şekildeki yolu
izlediğine göre,
D) I ve II
Asal
eksen
I. X'in odak uzaklığı Y'ninkinden küçüktür.
II. Y merceğinin optik merkezi ile X merceğinin bir odağı
çakışıktır.
III. X merceğinin optik merkezi ile Y merceğinin bir odağı
çakışıktır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
E) I ve III
C) Yalnız III
Fizik
Merceklerekil I
cil 11
da c
Sekil
C)
kez
ya
N
a A)
O fab
16
b>DF
• DF" de
32
Bir cismi basit büyüteçte olduğundan daha fazla büyüt-
mek gerektiğinde mikroskop kullanılır.
Mikroskopta biri görüntü merceği diğeri objektif merceği
olarak adlandırılan iki yakınsak mercek kullanılır. Objek-
tif merceğinin 2f uzaklığının daha ötesine yerleştirilen
cismin, ters ve gerçek görüntüsü oluşur. Bu görüntü, gö-
rüntü merceği tarafından cisim olarak kullanılır. Böylece
cismin büyük ve sanal görüntüsü oluşur.
önemsenmediğine göre
F
B)
5/3
Objektif
merceği
P₂
leseuk
Merceklerin odak uzaklıkları eşit ve f kadarsa mer-
le cekler arasındaki uzaklık kaç f olamaz?
m
C) 2
F₁
D)
D)
E) 3
ve L
la bel
emek
Fizik
MerceklerTy dir.
xinden k
yüktür.
en küçi
ğrudi
Yalnız
ege
mis
bil
re;
A)
Derivot kücül
Bir cismi basit büyüteçte olduğundan daha fazla büyüt-
3/2
Mikroskopta biri görüntü merceği diğeri objektif merceği
olarak adlandırılan iki yakınsak mercek kullanılır. Objek-
tif merceğinin 2f uzaklığının daha ötesine yerleştirilen
cismin, ters ve gerçek görüntüsü oluşur. Bu görüntü, gö-
rüntü merceği tarafından cisim olarak kullanılır. Böylece
cismin büyük ve sanal görüntüsü oluşur.
O fa
- 6 →DF
b
ee
taseve
d
Merceklerin odak uzaklıkları eşit ve f kadarsa mer-
Ecekler arasındaki uzaklık kaç f olamaz?
C) 2
f Ff
B)
5
3
Görüntü
merceği
Objektif
merceği
D)
FA
5
2
E) 3