Ses Dalgası Soruları

Günlük hayatta karşılaştığımız bazı olaylar aşağıdaki gibi ifade edilmiştir. 7. Polislerin, radar cihazı kullanarak, hız ihlali yapan araçları tespit etmesi II. Uçak radarı kullanılarak, uçmakta olan bir uçağın konumunun tespit edilmesi III. Dünya'dan uzaklaşan yıldızların renk spektrum çizgilerinin kırmızıya kayması Buna göre, verilen bu olaylardan hangileri doppler etkisiyle gerçekleşmiştir? A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

5. Mustafa farklı boylardaki aynı cins çubukların birleştirilme- siyle oluşan ksilofon çalmaktadır. Çubukların her biri farklı notaya karşılık gelmektedir. Önce en kısa çubuğa yavaş şekilde vuran Mustafa, daha sonra en uzun çubuğa sert bir şekilde vuruyor. g $ Bu durumda sesteki değişim ile ilgili olarak; 1. Frekansı azalmıştır II. Genliği artmıştır III. Frekansı artmıştır yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız! B) Yalnız 11 C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III 65

14. Yol kenarında bekleyen bir kişiye korna çalarak yaklaşan bir arabanın sesinin özelliklerin ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğrudur? A) Sesin frekansı değişmemektedir. B) Ses dalgalarının hızı artmaktadır. C) Sesin dalga boyu artmaktadır. D) Ses dalgalarının hızı azalmaktadır. E) Sesin frekansı artmaktadır.

som olan Kaynak olan Oretmeye baslar bastamatok onde los dan Rocok bi hela harekete gecerte eyen undan bakan golemcile dalga boylarne ore om om som önermelerinden hangilerindent gibi görebilir? As Yanez B) Yaz Dy ve Est vem ) Yalin Pelin esim frekans 30 süratis hareket e 6 ved mgi Buna go Yol 1. Pelir lil. Peli Yatay bir yolda o, hızı ile hareket eden bir ambulans sabit II > frekanslı siren sesi üretmektedir. Hizları ox ve 0. olan X ve hareketlileri ise bu durumda ambulansın ürettiği sesin frekansın sırasıyla f, ve f olarak algılıyor. yargila 0, > 0, > 0ise fx, f, ve f frekansları arasındaki ilişki aşağı A) Yalr dakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) f = f, Ef B)f> x > C)f>f> t, D), >> E)f> t > 1 0 8 232 3 00 8 8 3 3 8 2 9 9 D E Z

2. Geniş bir salonda verilen piyano konserini dinlemeye gi- i den seyircilerden Atilla en ön sırada, Selma orta sırada ve Kıvanç en arka sırada oturmaktadır. Atilla, Selma ve Kıvanç'ın duyduğu seslerle ilgili; 1. Üçü de piyanodan yayılan sesleri aynı şiddette duyar. II. Piyanodan yayılan sesi Atilla ve Kivanç aynı frekansta duyar. III. Konserde Selma ve Kıvanç'ın duyduğu seslerin tinisi aynıdır. vimale yargılarından hangileri doğrudur? (Salonda ses siste- mi kullanılmamaktadır.) A) Yalniz ! B) Yalnız III CIve T D) II ve III E) I, II ve III A SONUÇ

TYT 7. 9. Sonar cihazı, denizcilikte su altındaki nesnelerin ko- numlarını belirlemek için kullanılır. Belirli aralıklarla ya- yılan ses dalgaları, su altındaki nesnelerden yansıdık- tan sonra tekrar sonara ulaşır. Cihaz gönderilen ve yan- siyarak sonara ulaşan dalgalar arasında geçen zama- ni kullanarak su altındaki nesnenin su yüzeyine uzak- lığı ve yapısı hakkında bilgi verir. Buna göre; I. yarasaların, kendi ürettikleri ses dalgalarını ortama göndererek bu dalgaların cisimlere çarpıp tekrar kendilerine yansıması ile yönlerini bulması, II. bir müzikteki enstrümanlardan çıkan seslerin han- gi enstrümana ait olduğunun ayırt edilebilmesi, III. yüksek sesli müzik dinlendiğinde hoparlörün titre- mesi durumlarından hangileri sonar cihazının temel ça- lışma prensibi olan ses olayı ile açıklanabilir? A) Yalnız 1 B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III 8. • Camdan yapılmış, mililitre bölmeli malzemedir. Titronun iclominde harcanan cözeltinin hacmini

4. Bir flütün farklı frekansli ses çıkarması, üzerindeki de- liklerin kapanıp açılmasına bağlıdır. Flüt üzerindeki de- likler parmağımızla kapatıldıkça, flüt içinde havanın tit- reşim yaptığı mesafe artar. Ayşe, flütünü çalarken her deliği kapattığında farklı ka- linlikta sesler elde ettiğini tecrübe ediyor. Şekildeki gibi flütünün ilk iki deliğini parmağıyla kapattığında üfleye- rek elde ettiği sesin frekansını fı, sadece birinci deliği kapattığında elde ettiği frekansı f, ve bütün delikler açık iken elde ettiği frekansı f olarak algılıyor. 2. delik kolln fern 1. delik Buna göre Ayşe; f, f, ve fq arasındaki ilişkiyi nasıl ifade ederse doğru tespit yapmış olur? kitapçığı A) ₂ > > B) f1 >f>f2 C)f> f, > f2 D)f> fa > f4 E) f, > fa > f

Yoldan geçen ambulansın sesini dinleyen Sinan sesin inceldiğini fark ediyor. Sinan +X AMBULANCE Buna göre, Sinan +x yönünde ilerlemektedir. II. Ambulans -x yönünde ilerlemektedir. III Sinan -x yönünde ilerlemektedir. yargılarından hangileri doğru olabilir? A) Yalnız ! B) Yalnız Il I ve D) Il ve III E) Il ve Ill

20. Pandemi günlerinde yasak olması nedeniyle sokağa çıkamayan Ayşe ve Fatma teyzeler, her gün aynı saatte sokaktan geçerek ekmek ihtiyaçlarını karşılayan ekmek dağıtım arabasının sesini duyunca pencereye çıkıyorlar. Ayni sokağın iki ucunda oturan Ayşe ve Fatma teyzeler , sokaktan geçen ekmek dağıtım arabasını görüyorlar. Bu arada aracı kullanan şoför, megafon yardımıyla sürekli "Ekmek! Sıcak ekmek!' diyerek anons yapıyor. Ayşe Teyze Fatma Teyze vt Buna göre; 1. Ayşe teyze yapılan anonsu daha yüksek frekanslı bir ses olarak algılar. II. Fatma teyzenin duyduğu sesin dalga boyu daha büyüktür. II. Ayşe teyzeye ulaşan ses dalgalarının hızı daha büyüktür. yapılan yorumlardan hangileri doğrudur? B) I ve II. C) I ve III. D) II ve III A) Yalnız lll. E) 1, Il ve III.

6. Bir gitarist, gitarının tellerine dokunduğunda tel üzerinde dalgalar oluşturur. Gitarist parmağını koyduğu noktay değiştirerek farklı sesler elde edebilir, önemsiz ure ampermetreler 6 unluktaki ayni 1 onit, Bakır ve arla şekildeki 5 miştir 8 80 M göre, Buna göre gitaristin parmağının hareket etmesi ile 1. Gitar teli üzerinde oluşan dalganın hızı otom 11. Gitar telinin titreşim frekansı Ill. Gitardan elde edilen sesin genliği varuso hogi niceliklerinden hangileri etkilenir? A) Yalnız! B Yalnız 11 Drve 11 ! C) Yalnız III E) I ve II 4 Diğer Sayfaya Geçiniz

6. Meryem, bir şişeyi suyla doldururken su düzeyi Şekil 1'deki konuma geldiğinde etindeki çubuk ile şişeye vurup oluşan sesin bazı özelliklerini gözlemliyor. Daha sonra su düzeyi Şekil 2'deki konumdayken oluşan sesi ilk durumdaki ile karşılaştırıyor. Su Su fi Şekil 1 Şekil 2 eb Su ilave edildikten sonra oluşan sesin ilk oluşan sese göre, 1. Yayılma hızı daha büyüktür. II. Frekansı daha küçüktür. III. Dalga boyu daha büyüktür. for at a = 4 yargılarından hangileri doğrudur? Cvett A) Yalnız DJ Yalnız E) II ve III D) I và III 27 T16

OK Fen Bilimleri Bir itfaiye aracının ürettiği sesin frekansı ile gözlemcinin duyduğu sesin frekansı birbirinden farklı ölçülüyor. Bu farkın büyüklüğü; I. Gözlemci ve aracın hareket yönleri II. Aracın hızının büyüklüğü III. Gözlemcinin hızının büyüklüğü niceliklerinden hangilerine bağlıdır? A) Yalnız ! B) I ve 11 C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

UYGULAMA 7 gang (sites m m Esnek metal çubuklar Şekildeki tahta bloğa monte edilmiş uzunlukları farklı iki esnek metal çubuğun uçlarına özdeş iki cisim yerleştiriniz. Tahta bloğa, yatay zemin üze- rinde önce hızlı sonra yavaş ileri geri titreşim hareketi yaptırınız Blok yavaş hareket edince uzun çubuğun titreşmesinin, hızlı hareket edince kısa çubuğun titreşmesinin rezonansla ilişkisi- ni açıklayınız. Rezonans olayı ile ilgili bir projeyi aşağıdaki puanlama ölçeğine göre tasarlayınız. Tahta blok Zemin

7. Aşağıdaki tabloda sesin farklı maddelerde ve farklı sıcak- liklarda yayılma süratleri gösterilmiştir. Maddeler Sıcaklık (°C) Sürat (m/s) o 1284 18 1301 Hidrojen Hidrojen Hidrojen Karbondioksit 100 1640 0 260 Karbondioksit 18 268 Su buhari 134 496 Su 0 1496 Bakır 18 3568 Bu tabloya göre, I. Farklı hallerde bulunan maddelerde ses farklı sürat- lerde yayılır. II. Aynı sıcaklıktaki farklı maddelerde sesin yayılma sü- rati farklıdır. III. Sesin aynı mesafeyi alma süresi maddenin cinsine bağlıdır. yargılarından hangileri doğrudur? A) YatruzT B) I ve 11 C) Ivetit E) I, II ve III Il ve III

1. Titreşen bir telin oluşturduğu sesin daha ince olması için; 1. telin boyu, II. teli geren kuvvet, III. telin kesit alanı yukarıdaki niceliklerden hangileri artırılmalıdır? A) Yathizi B) Yalnız || C) Yathiz III D) I ve II E) I ve III

12 13 ne Kamos ASF 24 TA KAVRAMA 6. Aynı ortamda ses üreten K, L dalga kaynaklarından K'nin fre- kansı, L'den büyüktür. Buna göre, I. K'nin yaydığı sesin enerjisi, L'ninkinden büyüktür. II. K'nin ortamda yayılma hızının büyüklüğü, L'ninkine eşittir. X III. L'nin ses şiddeti, K'ninkinden küçüktür. yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? A) Yalnız ! C) Yalnız III D) I ve II B) Yalnız II E) II ve III B fis> fl