Dönerek Öteleme ve Açısal Momentum Soruları

6. Sürtünmesiz yatay bir sistemde r yarıçaplı yörüngede düzgün çembersel hareket yapan m küt- leli cismin hareketinin belirli bir anında üstten görünümü veril- miştir. Cismin merkezcil ivmesinin büyüklüğü a ve çizgisel momentumun büyüklüğü P şekildeki gibidir. Buna göre, cismin açısal momentumunun yönü ve büyüklüğü aşağıdakilerden hangisi gibidir? (: sayfa düzleminden içeri doğru, : sayfa düz- leminden dışarı doğru) A), P.r G B) O, P.a D) O, P.r - 10 E), m.P m C), P.a

1K lik momentleri I, IL ise oranı nedir? L (8) 1/2 A) 1/2 m m m 41? Iv. Gui? 8. Uzunluğu 60 olan ağırlıksız çubuğun iki ucuna m kütleli cisim- ler bağlanarak Şekil 1, Şekil 2 ve Şekil 3'te belirlenen düşey eksenler etrafında sabit o açısal hızı ile döndürüldüklerinde toplam dönme kinetik enerjileri sırasıyla E₁, E₂, E3 oluyor. ? 8 E₂>E3 > E₁ CE 3l 4l 50 B D) E₂ > E₁ > E3 D) 2 30 m m E) 5 Şekil 1 m Şekil 2 Şekil 3 20 Buna göre E₁, E₂, E3 arasındaki büyüklük ilişkisi nedir? QUE B) E₁ > E₂ > E3 C) E₁ = E₂ = E3 E E) E₁ > E > E₂ MOYA

persel Hareket - Ill plan kil- 15. Eşit kütleli ve eşit yarıçaplı küresel K, L, M cisimleri düşey kesitleri verilen özdeş yollarda yerden eşit yüksekliklerden serbest bırakılıyor. K yer CABIK M A) K = 1L = IM D L Sürtünmelerin önemsiz olduğu sistemlerde dönerek ilerleyen kürelerin yere ulaşma süreleri arasındaki ilişki t>t>tdir. AYT FİZİK yer Buna göre K, L, M cisimlerinin merkezlerine göre eylem- sizlik momentleri IK, IL, IM arasındaki büyüklük ilişkisi nedir? B) IL > IMIK D) IL > IK > IM yer C) IK > IL > IM E) IKIMIL 16. Düşey kesiti verilen yolun K hizasından aynı anda X küpü ile Y küresi serbest bırakılıyor. Sürtünmenin önemsiz olduğu sis- temde X kayarak Y dönerek iniyor.

Fema a= 2. I= F.St F=Ta O noktasından mile geçirilmiş yatay düzlemdeki homojen çubuğa F şiddetli yatay kuvvet çubuğa dik olacak biçimde uygulanınca çubuk şekildeki gibi dönme hareketi yapıyor. Çubuğun eylemsizlik momenti I, açısal momentumunun büyüklüğü L'dir. Değişmez. Artar. Artar. ve a Buna göre, kuvvet uygulandığı sürece I ve L nasıl değişir? (Sürtünmeler önemsizdir.) A) B) C) D) E) Azalır. Değişmez. F L Değişmez. Artar. Değişmez. Artar. Azalır.

2. l çubuk yatay düşey Değişmez Artar B C) DY EY Artar Değişmez Değişmez TÜR O noktası etrafında dönebilen m kütleli, türdeş çubuk şekildeki konumdan serbest bırakılıyor. Çubuk düşey konuma gelin- ceye kadar, eylemsizlik mo- menti I, açısal momentum L, açısal ivme a nasıl değişir? L Artar Artar Artar ✓ Değişmez Değişmez a Azalır Artar Artar Değişmez Azalır

TEST 15 Tarama Festi 1. Farklı uzunlukta, esnemeyen iplere bağlı m ve 2m kütleli K ve bilyeleri bir çubuğun uçlarına şekildeki gibi asılmıştır. BY Çembersel Hareket K Faso m K 2 K Motor calıştırılarak çubuk, ortasından geçen düşey eksen etrafında sabit @ açısal hızı ile döndürüldüğünde, bilyelerin denge durumu aşağıdakilerden hangisi olabilir? d (K bilyesine bağlı olan ip daha uzundur. 0 > a) A DEASURE L a a #ov 41 (3 @ d S 89 13 L 20 Yatay 0 AaYatay Ja Yatay - Yatay L Yatay L Yatay Fm

10. Şekildeki bisiklet tekerleği, mili yardımıyla K nok- tasından ipe bağlanıp y-z düzleminde gösterilen yönde döndürülmektedir. Bisiklet tekerleğinin mille birlikte kütle merkezi L noktasıdır. Bisiklet tekerleği serbest bırakıldığında devrilmeyip ağırlığından do- layı K noktasına göre bir tork oluşturur ve tekerlek sistemi y eksenine göre I yönünde dolanmaya baş- layarak açısal momentumunu değiştirir. Tavan 5. DENEME Tekerleğin dönme yönü 1181 KM 0 Z Tavan y Z L X K M Buna göre aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Tekerlek şekilde gösterildiği gibi serbest bırakıl- dığı anda dönme eksenine göre açısal momen- tumu -x yönündedir. B Tekerlek serbest bırakıldığı anda ağırlığının K noktasına göre oluşturduğu tork -z yönündedir. C) Tekerleğin ağırlığı artırılırsa y eksenine göre açı- sal hızı artar. D) KL arası uzaklık artırılırsa y eksenine göre açısal hızı artar. E) M noktasına ağırlık asılarak tekerleğin y ekseni- ne göre dönmesi durdurulabilir. nal

10 = 1/2 3. Kütlesi 2 kg. yarıçapı 20 cm olan bir bovling topu y ekseni etrafında 10 rad S şeklideki gibi dönmektedir. Buna göre, topun açısal momentumu kaçtır? (1kare - 2 mr²) (20 puan) L = I. W L= 2.4. 10-8 1000 29 açısal hızla

rad 3. Kütlesi 2 kg. yarıçapı 20 cm olan bir bovling topu y ekseni etrafında 10 açısal hızla S şeklideki gibi dönmektedir. Buna göre, topun açısal momentumu kaçtır? (re-m²) (20 puan) L = I. w 2 = 22. 4108 109 29 D

INLARI 5. Şekildeki gibi h yüksekliğindeki musluktan akan su, değir- menin su çarkının pervanelerine çarparak, dönmesini sağlıyor. h Buna göre; 1. Çarkın frekansının artması için h yüksekliğinin artırıl- ması gerekir. II. Çarkın eylemsizlik momenti daha küçük olsaydı, fre- kansı artardı. III. Yerçekim ivmesi daha az olan bir ortamda, aynı şartlar- da çarkın açısal hızı azalır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız 1 D) II ve III B) Yalnız II E) I, II ve III C) I ve

med den Aygen's doğru b daha yaprak dönme hareketine devam ett Sinde Emre'nin J domen en dönme ekrine göre mome niceliklerinden hangilerinin böyoktogo artar? A) Yalna B) Yalniz C) Yalniz Dive l A) I₁ = IM > IK 11. Sayta düzlemindeki X levhası, eş bölmelenmiş ve tür deptir. Levhanın eylemsizlik momenti, sayfa düzlemine dik ve K, L, M noktalarından geçen oksenlere göre sıra- sıyla I II kadardır. M D) IMIKIL Mw Üçgen AKADEMİ h E) I, II ve K Buna göre I, I, ve I arasındaki ilişki aşağıdakiler- den hangisidir? B) IIM Tw² 2 mr C) I > IK > IM E) IK > IM > IL 10 serbest birakiliyal M L 38 O M N Hoktalar an Sarkan yargıları A) Yainy 1

A) Yalnız I D)-I ve II A) B) C) D) E) 10. Şekildeki düzenekte bulunan motor sabit açısal hızla okla gösterilen yönde dönmektedir. Motorun hareketi, bir kayış yardımı ile kasnağa iletilmektedir. Bu durumda kasnağın açısal hızının büyüklüğü o, kasnağın kayışa temas eden yüzeyinin çizgisel hızının büyüklüğü v'dir. ok Motor (0 BYalnız II E) I ve III Artan Artar Azalır Azalır Değişmez Kayış Buna göre, kasnağın yarıçapı azaltıldığında @ ve v aşağıdakilerden hangisi gibi değişir? V C) Yalnız III Azalır Değişmez Azalır Değişmez Azalır 20 Kasnak V= V polimal E) 12. Hava düzler hızla gibi ba Bu 1. 11. ya A)

Uluğ Bey ve Ali Kuşçu'nun Güneş Sistemi ve gezegen eri üzerine çalışmalarını tartışalım. LA Gezeyen Yohlastiksa w↑ a: yörüngeler yasası It H genin Güneş etrafındaki yörüngesini inceleyelim. enerji korunumundan yararlanarak gezegenin farklı

12. Mars gezegenine gönderilmiş olan insansız keşif aracı, Mars'ın kutbuna yakın bir bölgeye iniş yaptıktan sonra Mars'ın ekvatoruna doğru seyahate başlamıştır. Seyahatin başlangıcında Mars'ın dönme eksenine göre aracın eylemsizlik momenti, açısal hızı ve açısal momentumunun değerleri sırasıyla I, o ve L dir. Buna göre, seyahat bittiğinde 1, ve L niceliklerinden hangileri artmış olur? @ son BT ve o A) Yalnız I avio Kaut D) a ve L 2 C) Ive L E) Love L I. 30 13

B 1. II. III. MO B ens 14. Şekildeki çembersel tel yatay düzlemde kaymadan dönerek ilerliyor. N D) II ve III K B ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II Buna göre, L ve M noktalarının yere göre hızları eşittir N noktasının yere göre hızı sıfırdır. K ve N noktalarının dönme hızları eşittir. OL Yatay zemin B C) Yalnız III E) I, II ve III

1 da O 11. 10. Zemine bağlı mil etrafında dönebilen M kütleli bir teker- lek ve tekerleğin miline sarılı ip makaralardan geçirilerek ucuna m kütleli cisim asılmıştır. (V) shst leviensto M nipi respia nühölgensbnot strebiteris 0) Deneme - 5 D) II ve III Cisim Sistem serbest bırakılıp cisim yere gelinceye kadar, 16hA m Tekerleğin dönme kinetik enerjisi artar. d Hm kütleli cismin ivmesi artar. TT. Tekerleğin açısal momentumu değişmez. yargılarından hangileri doğrudur? (Sürtünme kuvveti ve ipin ağırlığı önemsiz olup, ipin mil üzerinde kaymadığı varsayılacaktır.) A) Yalnız I B) Yahiz II E) III ve III +=IW 10/ C) I ve III Işığın dalga modelini açıklamak için bazı deneyler yapıl- mıştır, bu deneyler su dalgalarında yapılan ve dalgaların