%71 Dev İndirimde Son Gün 19 Mayıs! 2025 paketlerinde fiyat artışından etkilenmemek için bugün paketini al.

Hayalindeki netler. İhtiyacın olan her şey. Tek platform.

Soru çözüm, yayın seti, birebir rehberlik, canlı dersler ve daha fazlası Kunduz’da. Şimdi al, netlerini artırmaya başla.

Görüşme BaşlatPaketleri İncele

Dönerek Öteleme ve Açısal Momentum Soruları

10. Noktasal bir cisme ait eylemsizlik momentiyle ilgili doğru/
yanlış etkinliği aşağıdaki gibidir.
A)
D
D
AYT / Fen Bilimleri
D
Eylemsizlik momenti, dönme hareketine karşı
gösterilen direncin ölçüsüdür.
Buna göre doğru olan ifadelerin yanındaki boşluğa
D, yanlış olan ifadelerin yandaki boşluğa Y yazılırsa,
tüm ifadeleri doğru bilen bir öğrencinin cevaplarının
görünümü nasıl olur?
Noktasal cismin açısal sürati, eylemsizlik
momentini etkiler.
Eylemsizlik momentinin yönü sağ el kuralı ile
bulunur.
B)
D
D
Y
D
Y
Y
Fx mr
D)
D
(E)
Y
D
12. K cis
basi
cisr
Fizik
Dönerek Öteleme ve Açısal Momentum
10. Noktasal bir cisme ait eylemsizlik momentiyle ilgili doğru/ yanlış etkinliği aşağıdaki gibidir. A) D D AYT / Fen Bilimleri D Eylemsizlik momenti, dönme hareketine karşı gösterilen direncin ölçüsüdür. Buna göre doğru olan ifadelerin yanındaki boşluğa D, yanlış olan ifadelerin yandaki boşluğa Y yazılırsa, tüm ifadeleri doğru bilen bir öğrencinin cevaplarının görünümü nasıl olur? Noktasal cismin açısal sürati, eylemsizlik momentini etkiler. Eylemsizlik momentinin yönü sağ el kuralı ile bulunur. B) D D Y D Y Y Fx mr D) D (E) Y D 12. K cis basi cisr
ertansinansahin.com
14. Açısal momentumla ilgili,
HT.
Vektörel bir büyüklüktür. ✓
Noktasal bir cisim için tanımlanamaz. V
Her durumda korunur.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) Yalniz II
D) I ve H
zm uw 7
4+y
15. Şekildeki eşit kütleli ve türdeş; halka, disk ve küre
biçimindeki cisimler gösterilen eksenler etrafında sabit w açısal
süratleriyle döndürülüyor.
W
mr²'dir.)
A) Yalnız 1
Mr
Ana Kamp: Test 1
D)-H ve III
E) I, II ve III
4 +y
L=Iw
C) I ve I
Halka ve diskin bulunduğu düzlemler y eksenine dik
olduğuna göre,
Cisimlerin açısal momentumlarının büyüklükleri
arasındaki ilişki Lhalka > Ldisk > Lküre 'dir.
C
B) Yalnız II
II. Halka ve diskin açısal momentumu +y, kürenin açısal
momentumu-y yönündedir.
Mi, Cisimlerin kinetik enerjileri eşittir.
yargılarından hangileri doğrudur? (halka = mr², disk = -mr²
2
ve İküre
4 +y
we
= }/mr²w²
E) I, II ve III
C) 1 ye 11
1 Iyot
141
silindir için içi bos mr
I)
Fizik
Dönerek Öteleme ve Açısal Momentum
ertansinansahin.com 14. Açısal momentumla ilgili, HT. Vektörel bir büyüklüktür. ✓ Noktasal bir cisim için tanımlanamaz. V Her durumda korunur. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalniz II D) I ve H zm uw 7 4+y 15. Şekildeki eşit kütleli ve türdeş; halka, disk ve küre biçimindeki cisimler gösterilen eksenler etrafında sabit w açısal süratleriyle döndürülüyor. W mr²'dir.) A) Yalnız 1 Mr Ana Kamp: Test 1 D)-H ve III E) I, II ve III 4 +y L=Iw C) I ve I Halka ve diskin bulunduğu düzlemler y eksenine dik olduğuna göre, Cisimlerin açısal momentumlarının büyüklükleri arasındaki ilişki Lhalka > Ldisk > Lküre 'dir. C B) Yalnız II II. Halka ve diskin açısal momentumu +y, kürenin açısal momentumu-y yönündedir. Mi, Cisimlerin kinetik enerjileri eşittir. yargılarından hangileri doğrudur? (halka = mr², disk = -mr² 2 ve İküre 4 +y we = }/mr²w² E) I, II ve III C) 1 ye 11 1 Iyot 141 silindir için içi bos mr I)
ak h
142
ip 2r
Şekil 1
Şekil 2
Şekil 1'deki ipin ucuna cisim bağlanmıştır. Bu sistem sür-
tünmesiz düşey düzlemde sabit büyüklükteki çizgisel hızla
döndürülüyor.
İp kısaltılıp aynı periyotta Şekil 2'deki gibi düzgün çem-
bersel hareket yaptırılırsa,
nj
W↑
Açısal hız azalır.
Çizgisel hız azalır.
41. Dönme eksenine göre açısal momentum değişmez.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
24
ipr
D) II ve III
JW=2nr ↓
TEJ
B) Yalnız II
E) I, II ve III
0-7-7-7-7
16.
C) I ve II
Şekilde
pan cis
x-z din
Buna
poppy
Fizik
Dönerek Öteleme ve Açısal Momentum
ak h 142 ip 2r Şekil 1 Şekil 2 Şekil 1'deki ipin ucuna cisim bağlanmıştır. Bu sistem sür- tünmesiz düşey düzlemde sabit büyüklükteki çizgisel hızla döndürülüyor. İp kısaltılıp aynı periyotta Şekil 2'deki gibi düzgün çem- bersel hareket yaptırılırsa, nj W↑ Açısal hız azalır. Çizgisel hız azalır. 41. Dönme eksenine göre açısal momentum değişmez. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I 24 ipr D) II ve III JW=2nr ↓ TEJ B) Yalnız II E) I, II ve III 0-7-7-7-7 16. C) I ve II Şekilde pan cis x-z din Buna poppy
L=2.10.5
i = 100
2
Örnek. 2
Kütlesi m olan X cismi, r yarıçaplı yörüngede Şekil - I'deki gibi;
kütlesi m, yarıçapır olan Y tablası Şekil - Il'deki gibi sabit açısal
hızı ile dönmektedir.
(10)
Şekil - I
Çözüm
m
X
X assal - Iw
moment
Buna göre,
I. X ve Y cisimlerinin eylemsizlik momentleri eşittir.
II. X ve Y cisimlerinin açısal momentum büyüklükleri eşittir.
III. X ve Y cisimlerinin açısal momentumları aynı yönlüdür.
yargılarından hangileri yanlıştır?
A) Yalnız I
D) II ve III
(1)
Şekil - 11
Donos yönleri aynı
B) Yalnız II
E) I, II ve III
X Eylensil = I
moments
I disk = 1 mr
Ix=mr
We fit
I= evit değil
C))I ve II
108
1
Fizik
Dönerek Öteleme ve Açısal Momentum
L=2.10.5 i = 100 2 Örnek. 2 Kütlesi m olan X cismi, r yarıçaplı yörüngede Şekil - I'deki gibi; kütlesi m, yarıçapır olan Y tablası Şekil - Il'deki gibi sabit açısal hızı ile dönmektedir. (10) Şekil - I Çözüm m X X assal - Iw moment Buna göre, I. X ve Y cisimlerinin eylemsizlik momentleri eşittir. II. X ve Y cisimlerinin açısal momentum büyüklükleri eşittir. III. X ve Y cisimlerinin açısal momentumları aynı yönlüdür. yargılarından hangileri yanlıştır? A) Yalnız I D) II ve III (1) Şekil - 11 Donos yönleri aynı B) Yalnız II E) I, II ve III X Eylensil = I moments I disk = 1 mr Ix=mr We fit I= evit değil C))I ve II 108 1
m düşey
taların
msizlik
Eylemsizlik momentleri sırasıyla 1 ve 21 olan x
le döndürülüyor. Bu durumda K dişlisinin kir
dişli çarklarından L dişlisi sabit hız böy
enerjisi E, L dişlisinin kinetik enerjisi E, oluyo
Buna göre,
Ek
EL
A) 1 B) 2
2r
oranı nedir?
döndür
C) / D) 4
D) 4 E)--
Fizik
Dönerek Öteleme ve Açısal Momentum
m düşey taların msizlik Eylemsizlik momentleri sırasıyla 1 ve 21 olan x le döndürülüyor. Bu durumda K dişlisinin kir dişli çarklarından L dişlisi sabit hız böy enerjisi E, L dişlisinin kinetik enerjisi E, oluyo Buna göre, Ek EL A) 1 B) 2 2r oranı nedir? döndür C) / D) 4 D) 4 E)--
9. Yarıçapları sırasıyla 2r ve 3r olan dişliler merkezlerinden
geçen eksen etrafında serbestçe dönebilmektedir.
A) 1
K dişlisinin dönme kinetik enerjisi L dişlisinin dön-
me kinetik enerjisine eşit olduğuna göre, dişlilerin
açısal momentumlarının büyüklükleri oranı aşağı-
dakilerden hangisi olabilir?
B)
2r
32
3r
C) 2
D) 3
E) 6
Fizik
Dönerek Öteleme ve Açısal Momentum
9. Yarıçapları sırasıyla 2r ve 3r olan dişliler merkezlerinden geçen eksen etrafında serbestçe dönebilmektedir. A) 1 K dişlisinin dönme kinetik enerjisi L dişlisinin dön- me kinetik enerjisine eşit olduğuna göre, dişlilerin açısal momentumlarının büyüklükleri oranı aşağı- dakilerden hangisi olabilir? B) 2r 32 3r C) 2 D) 3 E) 6
10,
G
Şekildeki homojen yapılı katı bir topaç, orta ekseninden
geçen düşey doğrultu etrafında döndürülmeye başlanıyor
Buna göre, topacin dönme ekseni değişmeyecek şekilde
zamanla frekansı azaldığına göre, topaca ait aşağıdaki
hangi nicelik değişmez?
A) Açısal hızı
B) Yüzeyi üzerinde en büyük çizgisel hızı
C) Dönme kinetik enerjisi
D) Dönme eksenine göre eylemsizlik momenti
E) Periyodu
Fizik
Dönerek Öteleme ve Açısal Momentum
10, G Şekildeki homojen yapılı katı bir topaç, orta ekseninden geçen düşey doğrultu etrafında döndürülmeye başlanıyor Buna göre, topacin dönme ekseni değişmeyecek şekilde zamanla frekansı azaldığına göre, topaca ait aşağıdaki hangi nicelik değişmez? A) Açısal hızı B) Yüzeyi üzerinde en büyük çizgisel hızı C) Dönme kinetik enerjisi D) Dönme eksenine göre eylemsizlik momenti E) Periyodu
1. Açısal momentum herhangi bir cismin dönüş hareketi
ne devam etme isteğinin bir göstergesidir ve bu nicelik
cismin kütlesine, şekline ve hızına bağlıdır.
Açısal momentum bir vektörel büyüklük olup cismin be-
lirli eksenler üzerinde sahip olduğu dönüş eylemsizliği
ve açısal hizi ile doğru orantılıdır.
Buna göre,
1. Helikopterin tepesinde ve kuyruğunda bulunan per-
vanelerin zıt yönde dönmeleri
II. Kedilerin düşerken kuyruklarını, vücutlannin dönme
yönlerine zıt yönde çevirmeni
II. Tablet veya cep telefonu ile oyun oynayan bir kişinin
ekranı yan yatırıp cihazı direksiyon gibi kullanması
hangileri açısal momentum ile ilgilidir?
A) Yahiz 1
B) Yaz
D) II ve III
C) I ve il
E) 1. Il ve i
Fizik
Dönerek Öteleme ve Açısal Momentum
1. Açısal momentum herhangi bir cismin dönüş hareketi ne devam etme isteğinin bir göstergesidir ve bu nicelik cismin kütlesine, şekline ve hızına bağlıdır. Açısal momentum bir vektörel büyüklük olup cismin be- lirli eksenler üzerinde sahip olduğu dönüş eylemsizliği ve açısal hizi ile doğru orantılıdır. Buna göre, 1. Helikopterin tepesinde ve kuyruğunda bulunan per- vanelerin zıt yönde dönmeleri II. Kedilerin düşerken kuyruklarını, vücutlannin dönme yönlerine zıt yönde çevirmeni II. Tablet veya cep telefonu ile oyun oynayan bir kişinin ekranı yan yatırıp cihazı direksiyon gibi kullanması hangileri açısal momentum ile ilgilidir? A) Yahiz 1 B) Yaz D) II ve III C) I ve il E) 1. Il ve i
5.
Sürtünmesi önemsiz yatay düzlemde düzgün çember-
sel hareket yapan noktasal cismin;
I. Açısal hız ve açısal momentum
II. Çizgisel hız ve çizgisel momentum
III. Merkezcil ivme ve merkezcil kuvvet
vektörel nicelik çiftlerinden hangileri cismin hareketi
süresince aynı yönlüdür?
A) Yalnız I
B) I ve II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
S
8
R
M
Fizik
Dönerek Öteleme ve Açısal Momentum
5. Sürtünmesi önemsiz yatay düzlemde düzgün çember- sel hareket yapan noktasal cismin; I. Açısal hız ve açısal momentum II. Çizgisel hız ve çizgisel momentum III. Merkezcil ivme ve merkezcil kuvvet vektörel nicelik çiftlerinden hangileri cismin hareketi süresince aynı yönlüdür? A) Yalnız I B) I ve II D) II ve III C) I ve III E) I, II ve III S 8 R M
ÜN DAİRESEL HAREKET
fr
nda-
nesi-
de-
e-
13.
12.
Şekildeki eşmerkezli daireler ok yönünde kayma-
dan dönmektedir. Dıştaki dairenin yarıçapı 3r, içte-
kinin ise r kadardır.
Buna göre L noktasının yere göre hızı V₁,
K
noktasının yere göre hızı V olduğuna göre
oranı nedir?
K
VK
V₁
A)
3
4
B)
2
L
23
3
1
3
D) 1
E)
3/2
Fizik
Dönerek Öteleme ve Açısal Momentum
ÜN DAİRESEL HAREKET fr nda- nesi- de- e- 13. 12. Şekildeki eşmerkezli daireler ok yönünde kayma- dan dönmektedir. Dıştaki dairenin yarıçapı 3r, içte- kinin ise r kadardır. Buna göre L noktasının yere göre hızı V₁, K noktasının yere göre hızı V olduğuna göre oranı nedir? K VK V₁ A) 3 4 B) 2 L 23 3 1 3 D) 1 E) 3/2
2. Yatay düzlemde bulunan O merkezli çembersel ray üze-
rine bir cisim konulmuştur. F büyüklüğündeki sabit bir
kuvvet, çembersel yörüngeye teğet olacak biçimde cisme
K noktasından L'ye gelinceye kadar uygulanıyor.
K
A) Yalnız II
Cisim
D) I ve III
O
Buna göre cisim K'den L'ye gelinceye kadar,
1. Açısal ivmenin büyüklüğü değişmez.
II. Açısal hızının büyüklüğü artar.
III. Açısal momentumunun büyüklüğü değişmez.
L
yargılarından hangileri doğrudur?
(Sürtünmeler önemsizdir.)
Çembersel
ray
B) Yalnız III
C) I ve II
E) II ve III
Fizik
Dönerek Öteleme ve Açısal Momentum
2. Yatay düzlemde bulunan O merkezli çembersel ray üze- rine bir cisim konulmuştur. F büyüklüğündeki sabit bir kuvvet, çembersel yörüngeye teğet olacak biçimde cisme K noktasından L'ye gelinceye kadar uygulanıyor. K A) Yalnız II Cisim D) I ve III O Buna göre cisim K'den L'ye gelinceye kadar, 1. Açısal ivmenin büyüklüğü değişmez. II. Açısal hızının büyüklüğü artar. III. Açısal momentumunun büyüklüğü değişmez. L yargılarından hangileri doğrudur? (Sürtünmeler önemsizdir.) Çembersel ray B) Yalnız III C) I ve II E) II ve III
Rüzgâr türbini rüzgârdaki kinetik enerjiyi önce mekanik
enerjiye daha sonra elektrik enerjisine dönüştüren bir
sistemdir.
B
v ortamın rüzgâr hızı, @ rüzgâr gülünün açısal sürati
olmak üzere yukarıdaki şekilde gösterilmiştir.
Ortamın sadece rüzgâr hızı v'nin büyüklüğü artarsa
rüzgâr gülünün kanatlarının dönme merkezine göre
açısal momentumuyla ilgili olarak,
1. Kütleleri değişmediği için açısal momentum sabit
kalmıştır.
II. Eylemsizlik momenti sabit kalıp, açısal sürati arttığı
için açısal momentumu artmıştır.
III. Net bir tork uygulandığı için açısal momentum
korunmamıştır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) II ve III
C) Yalnız III
Fizik
Dönerek Öteleme ve Açısal Momentum
Rüzgâr türbini rüzgârdaki kinetik enerjiyi önce mekanik enerjiye daha sonra elektrik enerjisine dönüştüren bir sistemdir. B v ortamın rüzgâr hızı, @ rüzgâr gülünün açısal sürati olmak üzere yukarıdaki şekilde gösterilmiştir. Ortamın sadece rüzgâr hızı v'nin büyüklüğü artarsa rüzgâr gülünün kanatlarının dönme merkezine göre açısal momentumuyla ilgili olarak, 1. Kütleleri değişmediği için açısal momentum sabit kalmıştır. II. Eylemsizlik momenti sabit kalıp, açısal sürati arttığı için açısal momentumu artmıştır. III. Net bir tork uygulandığı için açısal momentum korunmamıştır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II E) II ve III C) Yalnız III
en hangileri
10. Yatay ve sürtünmesiz düzlemde hareket etmekte olan
X, Y ve Z cisimlerinin şekildeki konumlardan geçerken
çizgisel momentumları P, Py ve Pz verilmiştir.
L=m.r. V
P=.m.v
P.r=L
Ŝ
Px
P₂
N
X
Py
Cisimlerin O noktasından geçen eksene göre açı-
sal momentumları olan Ly, Ly ve Lz arasındaki
büyüklük ilişkisi nasıldır? (Bölmeler eşittir.)
Fizik
Dönerek Öteleme ve Açısal Momentum
en hangileri 10. Yatay ve sürtünmesiz düzlemde hareket etmekte olan X, Y ve Z cisimlerinin şekildeki konumlardan geçerken çizgisel momentumları P, Py ve Pz verilmiştir. L=m.r. V P=.m.v P.r=L Ŝ Px P₂ N X Py Cisimlerin O noktasından geçen eksene göre açı- sal momentumları olan Ly, Ly ve Lz arasındaki büyüklük ilişkisi nasıldır? (Bölmeler eşittir.)
2.
(n = 3 alınız.)
Ayer 012 1 s
A)3
B) 5
Merkezleri çakışık r ve 3r yarıçaplı kasnaklar ok yönünde
kaymadan dönerek ilerlemektedir.
0
K ve L noktaların yere göre hizları vi ve v olduğuna
göre hızların büyüklükleri,
VK
oranı kaçtır?
VL
Aj 3
C) 1
5
B) -
7
D12 EX-
3.
1 metre yarı çaplı silindirin üzerinde bulunan çubuk büyük-
zla ok yönünde kaymadan çekildiğinde
de şekildeki gibi buyukiugo
hareket yapmaktadır.
Cismin çizgisel hızın bü
boyu kısatılırsa,
you
1. cismin açısal hızının bü
cismin eylemsizlik torku
4
Hipteki gerilme kuvvetinin
niceliklerinden hangileri
miyor)
A) Yalnız I
Dil ve Ill
BL
Fizik
Dönerek Öteleme ve Açısal Momentum
2. (n = 3 alınız.) Ayer 012 1 s A)3 B) 5 Merkezleri çakışık r ve 3r yarıçaplı kasnaklar ok yönünde kaymadan dönerek ilerlemektedir. 0 K ve L noktaların yere göre hizları vi ve v olduğuna göre hızların büyüklükleri, VK oranı kaçtır? VL Aj 3 C) 1 5 B) - 7 D12 EX- 3. 1 metre yarı çaplı silindirin üzerinde bulunan çubuk büyük- zla ok yönünde kaymadan çekildiğinde de şekildeki gibi buyukiugo hareket yapmaktadır. Cismin çizgisel hızın bü boyu kısatılırsa, you 1. cismin açısal hızının bü cismin eylemsizlik torku 4 Hipteki gerilme kuvvetinin niceliklerinden hangileri miyor) A) Yalnız I Dil ve Ill BL
AYT (Alan Yeterlilik Testi)
7. Bir cismin dönme hareketine karşı gösterdiği direnç
eylemsizlik momenti olarak tanımlanır. Bir cismin
eylemsizlik momenti,
• cismin kütlesine,
• cismi oluşturan parçaların dönme eksenine
uzaklığına,
cismin geometrik şekline bağlıdır.
Eşit kütleli, eşit yarıçaplı ve merkezlerinden geçen dik
eksen çevresinde dönebilen X ve Y diskleri şekilde
verilmiştir. Disklerinin üzerinde özdeş delikler
bulunmaktadır.
M.²
X
Y
88
Buna göre,
I. X'in, dönme eksenine göre eylemsizlik momenti
Y'ninkinden büyüktür.
II. Y'nin, dönme eksenine göre eylemsizlik momenti
X'inkinden büyüktür.
D) I ve III
III. Eşit açısal hızlarla dönme ekseni çevresinde
dönerken X'in dönme kinetik enerjisi Y'ninkinden
daha büyük olur.
1. Iw
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
211
II ve III
C) Yalnız III
Fizik
Dönerek Öteleme ve Açısal Momentum
AYT (Alan Yeterlilik Testi) 7. Bir cismin dönme hareketine karşı gösterdiği direnç eylemsizlik momenti olarak tanımlanır. Bir cismin eylemsizlik momenti, • cismin kütlesine, • cismi oluşturan parçaların dönme eksenine uzaklığına, cismin geometrik şekline bağlıdır. Eşit kütleli, eşit yarıçaplı ve merkezlerinden geçen dik eksen çevresinde dönebilen X ve Y diskleri şekilde verilmiştir. Disklerinin üzerinde özdeş delikler bulunmaktadır. M.² X Y 88 Buna göre, I. X'in, dönme eksenine göre eylemsizlik momenti Y'ninkinden büyüktür. II. Y'nin, dönme eksenine göre eylemsizlik momenti X'inkinden büyüktür. D) I ve III III. Eşit açısal hızlarla dönme ekseni çevresinde dönerken X'in dönme kinetik enerjisi Y'ninkinden daha büyük olur. 1. Iw yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II 211 II ve III C) Yalnız III
9.
Ahmet düşey kesiti şekildeki gibi olan sürtünmesiz çember-
sel bir pistin K noktasından kaykayı ile durgun halden hare-
kete geçmektedir.
K
Ahmet
L
Ahmet K noktasından L noktasına doğru hareket eder-
ken O noktasına göre,
I. Açısal hızı artar
II. Açısal ivmesi azalır
III. Açısal momentumu değişmez
yargılarından hangileri doğrudur?
(Ahmet hareket boyunca, kaykaya göre duruşunu koruyor.)
B) Yalnız II
C) Yalnız III
A) Yalnız I
D) I ve II
E) I, II ve III
Diğer sayfaya geçiniz.
Fizik
Dönerek Öteleme ve Açısal Momentum
9. Ahmet düşey kesiti şekildeki gibi olan sürtünmesiz çember- sel bir pistin K noktasından kaykayı ile durgun halden hare- kete geçmektedir. K Ahmet L Ahmet K noktasından L noktasına doğru hareket eder- ken O noktasına göre, I. Açısal hızı artar II. Açısal ivmesi azalır III. Açısal momentumu değişmez yargılarından hangileri doğrudur? (Ahmet hareket boyunca, kaykaya göre duruşunu koruyor.) B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I D) I ve II E) I, II ve III Diğer sayfaya geçiniz.