Düzgün Çembersel Hareket Soruları

AYT/Fen Bilimleri 10. Okan, bir ipin ucuna küçük bir kütle astıktan sonra cismi önce Şekil 1'deki gibi a büyüklüğündeki ivmeyle ok yönünde hızlandırıyor. Bu durumda ipin düşeyle yaptığı açı a, ipteki gerilmenin büyüklüğü ise T oluyor. Okan Okan m A) B) C) D) ip Açı a a a Düşey Şekil 1 Buna göre Okan, cisme merkezcil ivmesinin büyüklüğü a olacak biçimde yatay düzlemde Şekil 2'deki gibi düzgün çembersel hareket yaptırırsa ipin düşeyle yaptığı açı ve ipteki gerilmenin büyüklüğü için ne söylenebilir? a a'dan büyük a'dan büyük ✓ a'dan küçük 3 ip Düşey Şekil 2 Gerilme T T'den büyük T'den büyük T'den küçük

www. 3) S(+1) L m ve m kütleli X ve Y cisimleri sırasıyla r ve 3r uzak- likta O noktasından sabitlenmiş ip yardımıyla yatay düzlemde düzgün çembersel hareket yapıyor. Ci- simler, 2 rad/s açısal hızla hareket ettiklerinde ip- lerdeki gerilme kuvvetlerinin büyüklükleri T₁ ve T₂ olmaktadır. 2 O T. mx my UYGULAMA 5 1 my 2r T₂ 2 ,m T₁ 13 İplerdeki gerilme kuvveti oranı = T₂ 9 olduğuna göre X ve Y cisimlerinin kütleleri oranı kaçtır? (Sürtünmeler önemsizdir.)

7. Ön kısmı doğu yönünde olan bir traktor batıya geri geri düzgün hızlanarak gitmektedir. Buna göre arka tekerlerin; Torkunun yönü kuzeye doğrudur, Birim zamandaki yer değiştirmeleri artar, III, Torkunun büyüklüğü artar yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalniz T D) Lve B) Yalnız II E) II ve III C) I ve II

11. m.k.z K Düşey eksen mw -2 m- Şekildeki düzenekte K, L cisimleri ile yatay tabla arasın- daki sürtünme katsayısı 0,6'dır. Yatay tabla düşey eksen etrafında w = 2 rad/s lik açı- sal hızla döndürülürse K ve L cisimlerinin durumu ne olur? (g = 10 m/s²) (+) Yatay tabla A) İkisi de hareketsiz kalır B) K hareketsiz kalır, L dışa kayar C) İkisi de dışa kayar. D) K düşey eksene yaklaşır, L dışa kayar E) K düşey eksene yaklaşır, L hareketsiz kalır 2mlu

56 7. D A) Yalnız I B-12-FZK-SB-112 W D) I ve III DÜZGÜN ÇEMBERSE 3W ZW W Aynı ipe bağlı eşit kütleli K, L, M cisimleri yatay ve sür- tünmesiz düzlemde O noktası etrafında artan açısal hızla döndürülüyor. Buna göre, MW² I. K, L, M'ye etki eden merkezcil kuvvetler eşittir. II. K, L, M'nin periyotları eşittir. III. İp önce O-K arasından kopar. yargılarından hangileri doğrudur? | +) C) I ve Il B) Yalnız II M E) II ve III

6. X 2W Yarıçapları r ve 2r olan iki çark bir zincirle birleştirilmiş- tir. 21rf Çarklar dönerken X ve Y noktaları için, I. çizgisel hız, II. frekans, A) Yalnız I Y 2r G III. merkezcil ivme mw² niceliklerinden hangileri birbirine eşit olur? (+) C) Yalnız III D) I ve III B) Yalnız II W E) II ve III BİLFEN YAYINCILIK 137

Kavrama ~7. Düşey düzlemde bir ipin ucuna bağlı olarak düzgün çembersel hareket yapan cisim şekildeki I, II, III konum- larından geçerken ipteki gerilme kuvveti T₁, T2, T3 olu- yor. N yatay al ip a 11 Buna göre, T₁, T2, T3 arasındaki büyüklük ilişkisi nedir? T₁=T3 = T {<²1=

tms Sürtünmelerin ihmal edildiği düşey rayda dolanmakta olan m kütleli cisim K noktasında iken rayın cisme uygu- ladığı tepki kuvveti 8 mg dir. Cisim L noktasından iken, rayın cisme uyguladığı tepki kuvveti kaç mg olur? A) 5 B) 4 C) 3 morat mu 2 msr= 2 to B D) 2 E) 1 Ay ral Bu 1. 11. ifa A) D

11 ÖĞRENME ALANI Düzgün çembersel hareket yapan bir cisim, Dengelenmiş kuvvetlerin etkisindedir. + II. Cisme etki eden net kuvvet iş yapmaz III. Cisme etki eden net kuvvet cismin kütlesine ve hızına bağlıdır. yargılarından hangileri doğrudur? I, II I, III mw?

8. Yatay viraja karlı bir günde yazlık lastikleriyle giren Hi- lal, viraji v hız büyüklüğü ile ancak savrulmadan alıyor. Hilal'in aynı gün ve aynı yol koşullarında arabasına kar lastiklerini takarak virajı 3v hız büyüklüğü ile Şekil 2'de- ki gibi rahat biçimde aldığı görülüyor. Şekil 1 Buna göre, I. Kar lastiklerinin yol ile arasındaki sürtünme katsa- yısı yaz lastiklerinin sürtünme katsayısından bü- yüktür. Sekil 2 II. Arabaya Şekil 2'de etki eden merkezcil kuvvetin şiddeti Şekil 1'dekinden büyüktür. III. Arabaya etki eden net kuvvetin değeri Şekil 1 ve 2'de aynıdır. A) Yanız I 3v yargılarından hangileri doğrudur? (Arabanın toplam ağırlığı değişmiyor.) D) II ve III B) I ve Il E) I, II ve III C) I ve III Gora

ara Buna göre, 4√3 3√2 A) 22 B) D) 4√2 3 X 3√3 4√√√√2 z 2√2 3 3053 19. Saat 12.00 iken kaç dakika sonra an ile yelkovan arasındaki açı ilk ke olur? A) 7 E) 360 B) 15 C) 90 180 11 D) 17 E Buna uvvetin 80 B) ( 20. Sekildeki düzenekte yarıçapları r₂ ve kasnaklar aynı merkezli olarak bi enmiştir. 13

el hareke 10. Sol eli ile ipi, sağ eliyle boruyu tutarak m kütleli topu çember- sel yörüngede düzgün çembersel hareket yaptıran bir kişi, ipi aşağıya doğru çekmektedir. =@N I. Kütlenin açısal hızı artar II. Sistemin eylemsizlik momenti artar. mrtw III. Sistemin acısal momentumu artar. Değişimlerinden hangisi ya da hangileri meydana gelir? I= mir² -211-0 I+Mil T B) Yalnız III A) Yalnız I L-I.w C) Ivett ÇEMBERSEL HAREKET m l'Adr La Mirce D) II ve III LF ce ET, II ve III 02 € î

11. 9. Bir buz patencisi, şekildeki gibi kolları açık biçimde, kendi düşey ekseni etrafında sabit açısal hızla dön- mektedir. Düşey Yatay Patenci dönerken kollarını kendine doğru çeke- rek vücuduna birleştirirse, L=I wIw Fiziksel anlamda iş yapar ve dönme eksenine göre, dönme kinetik enerjisi artar. II. Kendi ekseni etrafında 1 tur dönmesi için geçen I. süre azalır. V III. Dönme eksenine göre, açısal momentumu de- ğişmez. V yargılarından hangileri doğrudur? (Sürtünmeden dolayı harcanan enerjiler önemsen- miyor.) A) Yalız I B) Yalnız ir CHve II D) JI ve II E) I, Il ve II SSUPARA 1.

7. v büyüklüğünde çizgisel hızıyla şekildeki gibi düz- gün çembersel hareket yapan cismin KL arasın- daki ortalama ivmesi hangisi- aşağıdakilerden dir? (π = 3) A) V²2 r D) √3. B) V² √3 v² 2 r V C) E) 2. V²2 L 60° 2r r K 36

ayrılan kısmına işaretleyiniz. lel ik st 2. Bir ipin ucuna bağlı cisim sürtünmesi önemsiz yatay zeminde O noktası etrafında v hızıyla düzgün çembersel hareket yapıyor. Buna göre, I. Cisim dengelenmiş kuvvetlerin etkisinde hareket et- mektedir. II. Cisim hareket boyunca kinetik enerji sabit kalır. III. İpte oluşan gerilme kuvvetinin büyüklüğü hareketi boyunca sabit kalır. X ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II D) II ve II C) Yalnız III E) I, II ve !!!

14. 20 g kütleli bir bilye hava direncinin önemsiz olduğu ortamda silindire 20 cm düşey uzaklıktaki K noktasın- dan serbest bırakılıyor. Bilye çapı 25 cm olan dik silin- dir biçimli üzerinde tek delik bulunan içi boş kabın üst noktasından girip alt noktasından kaba temas etme- den çıkıyor. 20 cm 25 cm AYT K m = 20 g Buna göre kabin minimum açısal hızı kaç rad/s'dir? (g = 10 m/s²; π = 3 alınacak.) A) 15 B) 20 C) 30 2nf D) 40 E) 60 15.