Gölge Soruları

5. D) Il ve til Küresel ışık kaynağı ve küresel engel ile kurulan düzenek şekildeki gibidir. Küresel ışık kaynağı A) Yalniz I Perde Buna göre, perde üzerinde oluşan tam gölgenin alanının artması için; 1. ışık kaynağını mat küreden uzaklaştırmak, II. perdeyi mat küreye yaklaştırmak, III. mat küreyi ışık kaynağına yaklaştırmak işlemlerinden hangileri tek başına yapılabilir? Mat BI ve II D) II ve III C) I ve III TG E) I, II ve III

8 c Çukur aynanın odağına noktasal Kışık kaynağı mer- kezine küresel engetve aynadan 3f kadar öteye per- de şekildeki gibi yerleştirilmiştir. Bu durumda perde- deki tam gölgenin alan Syarı gölgenin alanı Sy dir. K F M A) S, artar, Sy değişmez. B) ST artar, Sy artar. C) S, artar, Sy azalır. D) ST değişmez, Sy artar. E) ST azalır, Sy artar. perde Başka bir değişiklik yapılmadan çukur aynanın ol- duğu yere düzlem ayna yerleştirilirse S, ve Sy için ne söylenebilir?

1. 2. Cevaplarınızı, cevap kag Ibni Heysem'in icat ettiği karanlık kutu günümüzde iğne deliği (pinhole) kamerası olarak bilinir ve fotoğraf makinelerinin atası kabul edilir. Zeynep küp şeklindeki bir kutunun sadece tek bir yüzünü keserek çıkarıyor. Işık yayan bir bibloyu çıkardığı bu yüzün karşısına Şekil 1'deki gibi yerleştirince karşı yüzeyde net bir görüntü oluşmuyor. Çıkardığı yüzeyde küçük bir C deliği açarak tekrar yerine yerleştirdiğinde deliğin karşısındaki yüzeyde Şekil 2'deki gibi bir görüntü oluşuyor. Şekil 1 A) Yalnız I Buna göre, I. Biblo deliğe yaklaşırsa oluşan görüntüsü büyür. II. Oluşan görüntü gerçektir. III. C deliği büyültülürse görüntünün netliği azalır. yargılarından hangileri doğrudur? B) Yalnız II Şekil 2 D) II ve III C) I ve II E) I, II ve III 3. M il

nip Vievi 13 P O A) K ve L P O P D) K ve M P K K, L, M, N perdeleri önüne demir P küresi ile noktasal ve küresel ışık kaynakları şekildeki gibi yerleştirilmiştir. B) M ve N M Buna göre, hangi perdelerdeki gölge şekli birbirine benzer? N E) L ve N C) L ve M

M ni --.-) e L eis 9. Yayınlan 7 düzlem ayna geyi got reys d → you got gey 11-2 A) Yalnız K noktasal ışık kaynağı, saydam olmayan küresel L engeli ve bir düzlem ayna M perdesinin önüne şekildeki gibi ko- nulmuştur. M perdesinde oluşacak yarı gölgenin kalınlığı, I. aynayı 1 yönünde çekmek, II. L küresini perdeye yaklaştırmak, III. r yarıçapını artırmak işlemlerinden hangisinin yapılmasıyla artar? perde D) Ive III B) Yalnız III E) I ve III C) Lell

blu- nde Ige ve ll 185 Noktasal K, ve K, kaynaklann önüne yarnıçapır olan küresel en- gel ile kenar uzunluğu 2r olan kare levha şekildeki gibi konul- muştur. K₁ A) d Buna göre, perde üzerinde oluşacak gölgenin şekli aşağı- dakilerden hangisi gibidir? D) d B) Perde 10. Sınıf

mayan uğu gö Noktasal 1₁ ve 1₂ işık kaynakla ile saydam olmayan özdeş kü- reler şekildeki gibi yerleştiriliyorlar. d A) d Perde üzerinde oluşan gölge görünümü aşağıdakilerden hangisidir? : Tam gölge, O: Yarı gölge) B d C) Perde EX

nk gölg 2. Noktasal 1₁ ve 12 işık kaynakla ile saydam olmayan özdeş kü- reler şekildeki gibi yerleştiriliyorlar. 4₁. A) d d Perde üzerinde oluşan gölge görünümü aşağıdakilerden hangisidir? : Tam gölge, O: Yarı gölge) B) d C) Perde D) EX R A A Ğ A Ç

7. Sabah ve akşam saatlerinde gölge boyunun uzun, öğlen sa- atlerinde gölge boyunun kısa olduğunu gözlemleyen insan- oğlu, bu değişimleri kullanarak güneş saatini bulmuştur. Yukarıdaki bilgiyi kullanan öğrenci, Q Noktasal ışık kaynağı, saydam olmayan engele yaklaştı- rılırsa, engelin perde üzerindeki gölgesi büyür. II. Küresel ışık kaynağının yarıçapı arttırılırsa, engelin per- de üzerindeki gölgesinin alanı artar. III. Bir cismin görünümü ile perdede oluşan gölgesinin görü- nümü benzerdir. verilenlerden hangilerinin sonuçlarına ulaşabilir? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) I, II ve III E) Xalnız III K

4. K M Y D) K ve M Düşey kesiti şekildeki gibi olan düzenekte O noktasındaki göz- lemci X düzlem aynasına bakıyor. X Buna göre, gözlemci X aynasında K, L, M cisimlerinden hangilerini görebilir? (Bölmeler eşit aralıklıdır.) A) Yalnız K B) Yalnız L E) L ve M C) K ve L

Buna göre d, d, ve d₂ arasındaki ilişki nedir? A) dd, > d₂ C) dd₁=d₂ 3 2 6. Yatay bir düzlem üzerinde şekildeki gibi duran saydam olmayan çubuk, noktasal bir ışık kaynağı ile aydınlatılınca yatay düzlemde oluşan gölgenin boyu çubuğun boyundan büyük oluyor. 4 Nė LO 5 1 E)=d₁ > d₂ Bydd₂d₁ d=d₂ > d₁ (B) 1 ve 2 D) 3, 4 ve 5 yatay Buna göre, çubuk kaç numaralı ışık kaynağı ile aydınlatılmış olamaz? hikan b A) Yalnız 1 C) 3 ve 4 ken E) 1, 3 ve 5 54

gel- ay- Paralel ışın demetleri M Karanlık bir ortamda küresel bir cisim, birbirlerine paralel ışın demetleri ile şekildeki gibi aydınlatıldığında K noktasından bakan gözlemci küresel cismi; Kildeki gibi görür. K A R A

Örnek Küresel bir ışık kaynağı, küresel bir engel ve perde yardımı ile şekildeki tam gölge ve yarı gölge alanları elde ediliyor. ● Engelin yarıçapı, ışık kaynağının yarıçapından büyük ol- duğuna göre, Yarı gölge Tam gölge Engel perdeye yaklaştırılmalı, X Işık kaynağı engele yaklaştırılmalı, III. Engel yarıçapı arttırılmalı işlemlerinden hangileri yapılırsa, yarı gölge alanı artar? ARAAĞAÇ

C 1 8. Noktasal 12 ışık kaynağından çıkan ışınlar düzlem aynada yansıdıktan sonra 1, noktasal ışık kaynağı ile birlikte perdede L tam gölge ve yarı gölge alanlar oluşturuyor. Perde 4₁ Engel [12 12 Işık kaynağı, engel ile düşey yukarı yönde hareket et- tirilirken perdede oluşan tam gölge ve yarı gölge alanları nasıl değişir? A) Yarı gölge değişmez, tam gölge artar. B) Yarı gölge ile tam gölge artar. C) Yarı gölge artar, tam gölge azalır. D) Yarı gölge azalır, tam gölge artar. E) Yarı gölge azalır, tam gölge değişmez. ARAAGAC 45° K

ayıncılıkⒸ 7. K₁ K₂ engel perde Düşey kesiti şekilde verilen düzenekte perdenin önüne, üzerinde delik bulunan ve saydam olma yan bir engel konuluyor. Noktasal ışık kaynakla- rindan K₂ sabit tutulurken K₁, A noktasına kadar hareket ettiriliyor. Bu sürede perde üzerindeki yarı aydınlık böl- genin alanı nasıl değişir? A) Sürekli artar B) Sürekli azalır C) Değişmez D) Önce artar sonra azalır E) Önce azalır sonra artar

Nihat Bilgin Yayın perde d D) K₁ - K₁, K₂ noktasal ışık kaynakları, saydam olmayan özdeş X, Y küreleri ve perdeden oluşan düzeneğin düşey kesiti şekildeki gibidir. E) dd-> Buna göre, perde üzerinde oluşan gölgenin şek- li aşağıdakilerden hangisi gibidir? (Otam gölge; Oyarı gölge) A) B) C)