Yay Dalgaları Soruları

6. Dalgalar, enine ve boyuna dalgalar olmak üzere ikiye ayrılır. İlerleme doğrultusu titreşim doğrultusuna dik olan dalgalara enine, ilerleme doğrultusu titreşim doğrultusuna paralel olan dalgalara ise boyuna dalgalar denir. Buna göre; su, 11. ses, III, deprem dalgalarından hangileri hem enine hem de boyuna dalgalara örnek gösterilebilir? A) Yalpit B) Yalnız tt CHve 11 D) I ve IT E) II ve III

14. Periyodik dalgaların düşey yer değiştirmesinin zamana bağlı grafiği şekildeki gibidir. Yer değiştirme (cm) +16 20 0 Zaman (s) -16 Buna göre dalga kaynağının periyodu kaç saniyedir? A) 3 B) 4 C) 8 D) 16 E) 20

1 OD00000000000000000 Tos yatay düzlem - = 0,5 1,8 kg = 1 / 3 sol- Birim uzunluğunun kütlesi 0,5 kg/m olan yayın ucu- na, 1,8 kg lik kütle asılıp yay gerdiriliyor. 1 Yayda oluşturulan dalgaların periyodu 3 duğuna göre, dalga boyu kaç m dir? (g = 10 N/kg) I y = 1/2 23 g A) / C) B) 1 D) 2 E E) Non AN

rtamlarda oluştu- modeli Şekil 1 ve 10. Esnek, türdeş bir ortamda oluşturulan T periyotlu periyodik dalgaların K-L noktaları arasındaki sırasıyla ty ve tz anındaki görü- nümleri Şekil 1 ve Şekil 2 deki gibidir. İlerleme yönü K K n. Şekil 2 6 Şekil 2 Şekil 1 du T1, Şekil 2 T, ise orani T2 -) Buna göre, t, ve tz anları arasındaki en küçük zaman farkı kaç T dir? (Birim kareler özdeştir.) 3 5 1 C) D) 1 st 1 2 B) A) 2

onraki 08 1. Eşit kuvvetlerle gerilmiş ayni uzunluktaki türdeş K ve L yaylarında birer atma oluşturulmuştur. Bu atmaların genişlik - oluşum süresi grafikleri şekildeki gibidir. 3. Esne veril Genişlik K'daki atma L'deki atma B at 1 (0) Atmaların oluşum süresi dir? Buna göre; 1. K yayi L yayından hafiftir. II. K'de oluşturulan atmanın genliği daha büyüktür. III. L'de oluşturulan atmanın hızı, K'da oluşturulan atma- nin hızından küçüktür. yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? A) Yalnız! C) I ve II B) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III es- 0

A) B) X XI kaptaki ığı ba- D) E) - XI * 273K 212 F 100 7. Ebru, bir ucunu duvara bağladığı yayı gerdikten sonra diğer ucundan yukarı aşağı saniyede 2 kez sallayarak yayılma hızı v, dalga boyu 1 olan periyodik yay dalgaları oluşturmuştur. any Ebru, başka bir değişiklik yapmadan yayın ucundan yukarı aşağı saniyede 4 kez sallasaydı, oluşan periyodik dalgaların yayılma hızı ve dalga boyu için ne söylenebilirdi? Yayılma hizi Dalga boyu A) v'den büyük V'den küçük B) a'dan küçük a'dan büyük a'dan küçük a'dan büyük C) V D) V E) V a 5 I. OTURUM (TYT) DENEME - 2 Diğer sayfaya geçiniz.

Türdeş bir yayda oluşturulan X, Y ve z atmalan şekildeki gibi ok yönünde hareket etmektedir. da re - OK Z 2r r a a 2a Buna göre, I. Sürati en büyük olan Z'dir. 12 Genliği en büyük olan Y'dir. ll. Y ve Zarasındaki mesafe zamanla artar. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız 1 B) Yalnız H C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

Sird 320 Bir ucu sabitlenmiş, diğer ucu serbest olan bir yayda özdeş iki atma oluşturuluyor. un yıkıcı Sabit UÇ th Serbest uç m olayı ger- üstte kalan için atma Atmaların hızları 1 brls olduğuna göre atmalar şekildeki konum- dan geçtikten kaç s sonra yayda ilk kez atma gözlenmez? Çözüm yansıyan ekil 3.23. ne çıkar . 139

6. Kendi içlerinde türdeş olan X ve Y sarmal yaylarında oluşturu- lan periyodik yay dalgaları Şekil I ve Şekil II deki gibidir. Y yayi X yayi mm Şekil 1 Şekil 11 X yayında ilerleyen dalganın hızı, Y de ilerleyen dalganın h- fx Zinin 2 katı olduğuna göre, dalgaların frekansları oranı fy kaçtır? (Kare bölmeler özdeştir.) A) B) WlN C) 1 D) E) 2 10

7. Esnek bir yayda oluşturulan atmanın yayılma hızı yayın birim uzunluğunun kütlesi arttıkça azalır, yayı geren kuvvet arttıkça artar. K kaynağı Sabit frekansla çalışan K kaynağı, kalınlığı her yerinde aynı olan, F kuvveti ile gerilen türdeş XY yayında, dalgaboyu 2, hizi 9 olan dalgalar üretmektedir. K kaynağı ► F X yayı tam ortadan kesildikten sonra k kaynağına bağlı parça F kuvveti ile tekrar geriliyor. Buna göre, K kaynağı tarafından üretilen dalgaların dalgaboyu ve hızının ilk duruma göre değişimi hakkında ne söylenebilir? mye breyton Dalgaboyu Hız ve any A) Artar Artar outer B) Azalır Azalır C) Değişmez Değişmez D) Artar Azalır anys E) Azalır Artar nvt F=k. X B:

NE 6. 1. Deprem dalgaları, elektromanyetik dalgadır. II. Mekanik dalgalar ancak bozulabilir fiziksel ortamlarda yayılabilir. III. Boyuna dalgaların titreşim doğrultuları ile yayılma doğrultuları birbirine diktir. Dalgalarla ilgili olarak verilen yukarıdaki bilgilerden hangileri doğrudup? A) Yalnız! B) Yalnız II C) Yalnız D) I ve II E) II ve III wych en bom

yayu 2 Buna göre, dalgaların dalga boyu kaç cm'dir? 3 cm 2 cm A) 3 B) C) 6 D) 7 E) 8 Sarmal A ve B yaylarında şeki oluşturuluyor. Bu atmalar karşılaştıklarında maksimum tepe yüksekliği k- Parça başı çalışan kiralık katildi zaman unladim en büyük yalan, yemindir toplantılarında topo Simin çapraz yazılması kimin umurunda +4 ms 4F kuvvetiyle geri- len yaydaki atmanın hizi 4 m/s dir. 4F A yay B yay A) 5 5 B) 2 1 F Buna göre, aynı yay F kuvvetiyle gerilirse atmanın yayılma hızı kaç m/s dir. 3 3 o@ 1 5 E) 5 A) 1/2 E)12 B) 2 C) 4 D) 8

büyü yargılarından hangileri dog Çözüm 1. Yansıyan atma ince yayda iletilen atma kalin yayda olduğu için yan- siyan atmanın hızı daha büyüktür (Doğru). II. Ince yaydan kalin yaya baş yukarı gönderilen atma birleşme nokta- sına geldiğinde baş aşağı olarak yansır (Doğru). Ill. Frekans kaynağa bağlı bir özelliktir. Kaynağın frekansı değiştirilme- diği sürece dalgalar ortam değiştirse de dalgaların frekansı değişmez (Yanlış). Sıra Sizde - 8 0, ve Oz noktalarından birleştirilmiş farklı kalınlıktaki X, Y ve Z yay- larından X yayında 0noktasına doğru ilerleyen baş yukarı bir atma oluşturuluyor. 0. X yayi Y yayi Z yayi 0, ve Oz noktalarından ilk yansıyanlar ile iletilen atmanın görü- nümü şekildeki gibi olduğuna göre yayların kalınlıklarını büyük. ten küçüğe doğru sıralayınız. Cözüm Atmaların üst üste Gelmesi Yay üzerinde oluşturulan atmalar karşılaştığında bir an için yeni bir atma oluşturur. Bu yeni atmaya bileşke atma denir. Birbiri için den geçen atmalar aynı fiziksel özelliklerle hareketine devam eder. Atmaların karşılaşması durumunda meydana gelebilecek olayları göz naniniz lemlemek için "Atmaların Karl

TYT Test 47 11. V Bir dalga kaynağı 6 saniyede 2 dalga çukuru ve 2 dalga tepesi üretiyor. Buna göre, kaynağın periyodu en fazla kaç saniyedir? 5 A) 2 B) C) 3 D) E) 4 2 2 1 / 2 dalgalarının I-3 s 20 = 6 E) 4 12. Uzanım (cm) e=3

maddeden yapılmış, eşit uzunluk ve eşit kalınlıktaki Ayni 1. Fi, F2, F3 kuvvetleriyle gerdirilerek X, Y, Z telleri , şekildeki konumda tutuluyor. Bu teller farklı genlikte çekilip ve çıkan sesler dinleniyor. bırakılıyor ALL X Y HHHHHHHHH! Z ALL" Tellerin ucuna uygulanan kuvvetler ve çekilme genlikleri tabloda verilmiştir. Teller Uygulanan kuvvet (N) 5 Çekilme genlikleri (mm) X 9 Y 8 7 Z 10 4 Buna göre en yüksek ve en şiddetli seslerin çıktığı tel- ler, aşağıdakilerden hangisidir? En yüksek En şiddetli X A) N N Y B) Z Y C) D) E) X > N Y X X

14) Eşit bölmelendirilmiş kare düzlemine yerleş- tirilen şekildeki gergin ve türdeş bir yayda oluşturulan atmanın hızı 1 b/s dir. Sabit uc Serbest uç Atma şekildeki konumdan geçtikten kaç saniye sonra yayda bir an için atma gözlenmez? A) 2 B) 4 C) 7 D) 8 E) 11