Gölge Soruları
Fizik
Gölge11. Yarıçapı 12 cm olan küresel ışık kaynağın
önüne yarıçapI 4 cm olan dairesel engel şekilde
dairesel
yerleşti-
KONU
gibi yerleştirilmiştir.
Dairesel
perde
İşık kaynağı
engel
r, = 4 cm
r, = 12 cm
1.
80 cm
20 cm
Perde
Sol
Buna göre, perdede oluşan tam gölge alanı
K
anının
A, ve yarı gölge alanı A, kaç cm2 dir? (x = 3)
%3D
Fizik
GölgeTYT
Karanlık bir ortamda saydam olmayan cisim, küresel ve nok-
tasal ışık kaynakları ile kurulan I, II, III düzenekleri şekildeki
gibidir.
5.
Noktasal
Noktasal
Saydam
olmayan cisim
kaynak
kaynak
Perde
Noktasal
Noktasal
Saydam
olmayan cisim
kaynak
kaynak
II
Perde
Saydam
olmayan cisim
Küresel
kaynak
II
Perde
Buna göre, hangi düzeneklerde beyaz perde üzerinde
sadece yarı gölge oluşabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve lII
D) II ve II
E) I, Il ve III
Yanıt Yayınları
Fizik
GölgeParalel işık demeti
45°
M
45°
Paralel
işik
demeti
30-030
600
Yatay X, düşey y perdeleri arasında 0 noktası
etrafında düzgün çembersel hareket yapan ci-
sim hangi konumdan geçerken X ve Y perdele-
rindeki cismin gölge hız büyüklüğü eşit olur?
AK
BOL
COM DN EP
Fizik
Gölge2. Karanlık bir ortamda, küresel bir ışık kaynağı ile
bir gözlemci arasına bir top konduğunda, gözlemci
kaynağı şekildeki gibi görüyor.
Buna göre,
I. Gözlemci kaynağa, kaynağın merkezi ile
topun merkezini birleştiren doğru üzerinden
bakmaktadır.
II. Kaynak topa yaklaştırılırsa, gözlemcinin gördüğü
ışıklı bölgenin alanı büyür.
III. Gözlemci topa doğru yaklaşırsa, gördüğü ışıklı
bölgenin alanı büyür.
yargılarından hangileri doğrudur?
C) I ve I
B) Yalnız II
A) Yalnız I
E) I, Il ve II
D) I ve II
Fizik
GölgeA)
D)
E)
2. Yanan bir mum iğne ile delik açılmış bir kutunun önüne
şekildeki gibi konuluyor,
Delik
Işık kay
kildeki g
Mum
Göz işi
Karanlık kutu
A)
Buna göre;
Mum alevinin gölgesi içerde ters olur.
W. Mum kutuya yaklaştırılırsa kutu içindeki gölgesi bü-
yür.
M. Mum alevinin gölgesi içerde düz olur.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız!
B) I ve
C) I ve III
D) Il ve III
E) I, II ve III
197
Fizik
GölgePerde
5.
2l
K
d
d
2d
Noktasal K işık kaynağının önüne boyları l ve 2l
olan saydam olmayan ve X ve Y engelleri şekildeki
gibi konulmuştur.
Buna göre, perdede oluşan tam gölgenin
boyunu değiştirmek için;
X engelini kaynağa yaklaştırmak
II. Y engelini perdeye yaklaştırmak
III. Y engelini sistemden çıkarmak
1.
işlemlerinden hangisi ya da hangileri yapılabilir?
A) Yalnız!
B) Yalnız II
C) I ve II
D) I ve III
E) II ve III
Fizik
Gölge2.OLUM
Küresel ışık kaynağı ve küresel bir engel kullanılarak
oluşturulan düzenek şekildeki gibidir.
Perde
Engel
Küresel
işık kaynağı
Buna göre, perde engele yaklaştırılırsa, perdede
oluşan tam ve yarı gölge alanları ilk durumuna göre
nasıl değişir?
Yarı gölge
A)
Tam gölge
Değişmez
Değişmez
Artar
B)
Azalır
Artar
Artar
C)
D)
Azalır
Azalır
E)
Artar
Azalır
ord
K ve L gözlemcileri karanlık bir ortamda, önünde demir
bilye bulunan Şekil-I deki küresel ışık kaynağına bakıyor.
Közlemcisi kaynağı sekil - II dekine, L gözlemcisi ise
Fizik
Gölgeperde
ışık
kaynağı
küresel
engel
02
Karanlık bir ortamda küresel bir ışık kaynağı. sav
dam olmayan küresel engel ve bir perde şekildeki
gibi yerleştiriliyor.
Perde üzerindeki X, Y, Z bölgelerinden hangileri
yarı gölgedir?
Al Yalnız x B) Yalnız Y SGX ve Z
DX ve Y E) X, Y ve Z
Fizik
GölgeK1ve K2 noktasal ışık kaynakları ile saydam olmayan küresel bir engel perde önüne şekildeki gibi yerleştirilmiştir.
Engel perdeye yaklaştırılırsa tam ve yarı gölge alanları nasıl değişir?
Tam Gölge Yarı Gölge
A) Artar Artar
B) Azalır Azalır
C) Değişmez Azalır
D) Değişmez Artar
E) Değişmez Değişmez
Fizik
GölgeŞekil 11
Perdede oluşan gölge Şekil il'deki gibi olduğuna
X küresinin yarıçapı Y'ninkinden büyüktür.
X küresinin yarıçapı Y'ninkinden küçüktür
10. 2r yarıçaplı küresel ışık kaynağı ve r yarıçapli opak
küre, bir perde önüne şekildeki gibi yerleştiriliyor.
ve yari
Şekil 1
Perde
göre;
1.
III. X küresinin yarıçapı Y'ninkine
yargılarından hangileri doğru olabilir?
A) Yalnız! B) Yalnız II
bir
D) I ve II
an
eşittir
am
C) Yalnız
E) I ve III
2r
r
s
A
R
M
Cisim
Işık Kaynağı
Perde
Perdede tam gölge oluştuğuna göre, perde ok yö-
nünde bir miktar çekilirse tam ve yarı gölge alan-
ları nasıl değişir?
Tam gölge
Yarı gölge
A) Artar
Artar
B) Azalır
Azalır
C) Azalır
Artar
D Artar
Azalır
E Değişmez
Artan
6
Fizik
GölgeAynt uzunluğu d olan şekildeki küpün bir yüzü-
nün ortasına iğne ile K deliği açılmış ve bu deli-
gin x kadar önüne yanan bir mum konmuştur. De-
iğin karşısındaki yüzeyde, mum alevinin görüntüsü
oluşmaktadır.
K
d.
ar
51
Buna göre;
1. Görüntü, aleve göre terstir.
II. d = x iken görüntünün boyu, alevin boyuna
%3D
eşittir.
II. x>d_iken görüntünün boyu, alevin boyundan
büyüktür.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız II
B) Yalnız III
C ve II
D)I ve II
E) I, Tve II
Fizik
GölgeÖrnek
13
Noktasal bir ışık kaynağı ile iki top bir perde önüne
yerleştirilmiştir.
Perdedeki gölge şekildeki gibi olduğuna göre,
1. Topların yarı çapları birbirine eşittir.
perde
II. Topların merkezleri ışık kaynağına eşit uzaklıkta-
dır.
+
III. Topların merkezleri ile ışık kaynağı aynı doğru üzerindedir.
yargılarından hangileri kesinlikle yanlıştır?
A) Yalnız!
B) Yalnız 11
C) Yalnız III
D) I voril
E) 1l ve III
ÖSYM Sorusu
Cözüm
Fizik
Gölge5. Şekildeki sistemde tam gölge ve yarı gölge alanları elde edi-
liyor.
A
Perde
İşık kaynağı
Engel
(´Engelin yarıçapı arttırılırken,
I. Tam gölge alanı artar.
II. Yarı gölge alanı azalır.
III. Tam gölge ile yarı gölge alanlarının oranı değişmez.
yargılarından hangileri doğru olur?
A) Yalnız I
B) I ve I
C) I ve III
D) Il ve III
E) Yalnız III
Fizik
GölgeKaranlık bir ortamda P
noktasal ışık kaynağı ile K, L,
M topları bir perdenin önüne
şekildeki gibi yerleştirilmiştir.
Buna göre, perdede oluşan
gölge aşağıdakilerden
hangisine benzer?
perde
A)
B)
C)
D)
E)
izikciyl2Com
Fizik
GölgeKüresel Aynalar Test - 36
6
4.
Perde
Çukur ayna
Engel
M
Asal
eksen
-
Noktasal
işik
kaynagi
Şekildeki düzenekte noktasal işık kaynağı çukur aynanın
merkezinde, küresel engelin merkezi çukur aynanın asal
ekseni üzerindedir.
Perde yeterince büyük, ayna ve engelin boyutları şekildeki
gibi ise perde üzerinde oluşan gölgenin şekli aşağıdaki-
lerden hangisi gibi olur?
(o: Karanlık, O: Yan aydinlik, O: Aydınlık)
A)
B)
C)
D)
E)
nik Destek
Fizik
Gölge1. Karanlık ortamda dairesel bir silindir perde ile nokta-
sal ışık kaynağı arasına yerleştiriliyor.
4. Eşi
dü:
da
lar
Buna göre, gölge için,
1. Üç boyutlu görünür. X
II. Dikdörtgen şeklinde olur. X
III. Daire şeklinde olur.
yargılarından hangileri doğru olabilir?
N
A) Yalnız ! B) I ve II
D) I ve III
C) Yalnız III
E) I, II ve III