Radyoaktivite Soruları

3. Nükleer fisyon ve fizyon ile ilgili, Füzyon tepkileri çok yüksek sıcaklıklarda gerçekle- şir. II. Füzyon tepkimelerinde fisyon tepkilemelerine göre daha fazla enerji açığa çıkar. I. III. Fisyon tepkimelerinde ağır çekirdekler parçalanarak daha hafif çekirdekler oluşur. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II D) II ve III C) Yalnız III E) I, II ve III

ÖRNEK: 3 Aşağıdakilerden hangisi, fiziğin alt dallarından nükleer fi- ziğin ilgilendiği bir çalışmadır? Elementlerin atomlarındaki elektron sayıları B) Hadron çarpıştıncısında protonların hızlandırılması C) Hidrojen atomlarının kaynaştırılarak helyum atomuna dö- nüştürülmesi D) Leke tutmayan kumaş üretimi Yıldızlardan gelen görünür ışıkların analizi Çözüm

11. Şekildeki 120 m uzunluğundaki trenin, tamamen tünele girdiği andan son vago- nu tünelden çıktığı ana kadar geçen süre 20 s olarak ölçmektedir. Tren lT Tren 10 m/s lik sabit hızla hareket etti- ğine göre tünelin boyu (T) kaç metre- dir? A) 60 B) 70 C) 75 D) 80 E) 100 1240+x 200 300 2. Yatay zeminde bulunan K ve L cisimle- u toyanda bulunan M cisimi şe-

1. Fiziğin farklı alt dalları, atomu değişik açılardan inceler. Fizik alt dalı I. Yüksek enerji ve plazma fiziği II. Atom fiziği III. Nükleer fizik Çalıştığı alan Atom altı parçacıklar arası ilişkiler A) I, II ve III Yukarıda verilen fiziğin alt dalı ve atomla ilgili çalıştığı alan eşleştirmelerinden hangileri doğ- rudur? Atom yapısı, bağları, bü- tünsel durum Atom altı parçacıkların etkileşimi D) I ve II B) II ve III E) Yalnız I C) I ve III 3.

5 8. Manyetik alanla ilgili, 1. Vektörel büyüklüktür. II. SI' da birimi Tesla'dır. III. Dünya'yı radyasyondan korur. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I D) II ve III B) I ve II E) I, II ve III C) I ve III

UYGULAMA ASF 26 Kütle ve enerji dönüşümü ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 6. A) Bir madde ile karşıt madde karşılaştığı zaman büyük mik- tarlarda enerji açığa çıkarabilirler. B) İki gama ışını yeterli enerjiye sahipse çarpıştıklarında mad- de açığa çıkabilir. C) Enerjisi yeterli olan iki gama ışını bir elektron ve bir karşıt proton oluşturabilir. D) Çiftli parçacık oluşumu yüklerin korunumuna uymak zo- rundadır. E) Yeterli enerjiye sahip iki gama fotonu çarpıştırılarak elekt- ron ve pozitron elde edilebilir.

3. a ışıması I. II. B işıması III. 8 işıması Yukarıdaki radyoaktif ışıma türlerinin hangisinde hem atom numarası hem de kütle numarası değişmez? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) II ve III

8. Radyoaktif bir elementin nötron sayısı proton sayısından fazladır. Element bozunmaya uğradığına göre; I. Hem nötron, hem proton sayısı azalır. II. Nötron sayısı azalır, proton sayısı artar. III. Nötron sayısı artar, proton sayısı değişmez. durumlarından hangileri gerçekleşebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II E) II ve III C) Yalnız III

22231331 14. Standart modelde yer alan bir parçacıkla ilgili, • Atom çekirdeğinde bulunmaz. • Elektriksel alandan etkilenmez. • Manyetik alandan etkilenmez. . Boşlukta ışık hızı ile yayılır. bilgileri veriliyor. Buna göre bu özelliklere sahip parçacık nedir? C) Foton A) Proton D) Elektron B) Pion E) Müon nötrinosu 34

da 2. Kararsız atom çekirdekleri kararlı hâle gelmek için çeşitli yollarla ışıma yapar. Nötron sayısının proton sayısına oranı, 1'den büyük olan çekirdeklerde nötronlar protonlara, 1'den küçük olan çekirdeklerde ise protonlar nötronlara dönüşerek kararlı hâle gelmeye çalışır. Şekilde kararlı çekirdekler için nötron sayısının proton sayısına göre değişim grafiği verilmiştir. 100 80 60 40 20 0 A Proton sayısı (p) 1. Bölge Kararlılık kuşağı II. Bölge 20 40 60 80 100 n = 1 Nötron sayısı (n) Buna göre, 1. I. bölgedeki bir çekirdeğin kararlı olabilmesi için a ışıması yapması gerekir. D) I ve III II. I. bölgedeki bir çekirdeğin kararlı olabilmesi için ß* ışıması yapması gerekir. III. II. bölgedeki bir çekirdeğin kararlı olabilmesi için ß* işıması yapması gerekir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II E) I, II ve III C) I ve II

Fiziğin alt dalları ve uygulama alanları ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? Alt Dal A) Termodinamik B) Optik C) Katihal Fiziği Uygulama Alanı Küresel ısınmanın incelen- mesi Atom Fiziği E) Elektromanyetizma Göz bozuklukları için optik aletlerin geliştirilmesi Yarı iletken teknolojisinde malzeme geliştirilmesi en Arkeolojide yaş hesaplanması Elektronik haberleşme sis- temlerinin geliştirilmesi

Aşağıda günlük hayatta karşılaşılan bazı olaylar verilmiştir. I.. Akıllı kumaşlar, leke tutmayan duvar boyaları, hafızalı metaller, şarjlı piller, güneş pilleri gibi pek çok uygula- ma alanında çalışma yapılması II. Dünya'nın yaş hesabından tarihsel olarak sıcaklık de- ğişiminin hesaplanması, okyanus akıntılarının takibin- den arkeolojik bir kalıntının kökeninin belirlenmesi III. Yarış arabalarının aerodinamik yapısının tasarlanması Buna göre ,verilen olaylardan hangilerinin gerçekleş- tirilmesinde fizik biliminden faydalanılır? A) Yalnız I D) I ve III B) Yalnız II E) I, II ve III C) I ve II

6. Radyoaktif elementlerle işaretlenmiş moleküllerin yaydıkları gama ışınlarının tarayıcılar tarafından algılanarak, görüntülenmesini ve tanının yapılmasını sağlayan PET'in (Pozitron emisyon tomografisi) tipta en yaygın kullanım alanı, kanserlerdir. Yöntemin temel çalışma prensibi, kanserli hücrenin normal hücreden daha hızlı ve kontrolsüz çoğalmasına dayanır. Yüksek aktivite gösteren kanserli hücrenin enerji ihtiyaçları da, normal hücreden fazladır. Kanserli hücrelerin bu süreçte en sık kullandığı maddelerden biri olan glikoz yani şeker, radyoaktif olarak işaretlendikten sonra uygun koşullarda hastaya verildiğinde kanserli dokunun yeri saptanabilmektedir. PET teknolojisinde, "radyoaktif işaretlenmenin gerçekleştirilmesi" aşamasında fiziğin hangi alt dalından yararlanılır? A) Elektromanyetizma C) Mekanik E) Nükleer fizik B) Katihal fiziği D) Tekmodinamik

3. Meso sinovi obmanel Şekilde verilen deşarj tüpünün içindeki gazın uçları ara- sına potansiyel fark uygulandığında tüp üzerinden akım geçmiyor. Deşarj tüpü Gaz D) I ve II Buna göre; Usınırsa 1. gazın basıncını düşürme, II. gazın sıcaklığını artırma, ✓ plazma III. tüpün içine bir miktar gaz ilave etme İletken tel işlemlerinden hangileri tek başına yapılırsa deşarj tüpünden akım geçebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II E) II ve III C) Yalnız III

B Radyoaktif K çekirdeği yaptığı bozunma sonucu L çekirdeğine dönüşmektedir. Kütle numarası A K A-4 Atom numarası Z-1 Z Buna göre, K çekirdeği L çekirdeğine dönüşürken hangi işımaları yapmaktadır? A) a, Y Ba, B esa, a B& E) +B) Y B X. a, +B B AVNIS

n protonve elektry 13. Parçacık fiziğindeki dönüşümlerde lepton ve baryon sayısı korunumu yasası geçerlidir. Bu yasalara göre dönüşüme gire lepton ve baryon sayısı, çıkıştaki lepton ve baryon sayı- sına eşit olmalı. Nötronlar, çekirdek içerisinde kararlı, çekirdek dışında ise kararsızdır. Çekirdek dışına çıkarılan bir nötron 10,4 dakika- da bozunur. Nötronun bozunma denklemi nº p+ + + X şeklindedir. Denklemi tamamlayan X parçacığı aşağıdakilerden han- gisidir? A) Foton (Y) B) Anti elektron nötriosu(Ve) C) Pion (P) D) Kaon (K) €) Pozitron (e)