Dalgalarda Kırınım, Girişim ve Doppler Olayı Soruları

eket yapan merkezcil ketin kaç 2 4. Tek yarıkla yapılan kırınım deneyinde fant ile perde arasındaki uzaklık artırılırsa, I. Saçak genişliği artar. II. Saçak sayısı azalır. III. Merkezî aydınlık saçağın yeri değişir. durumlarından hangileri gerçekleşir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II C) Yalnız III E) II ve III

9. Siren sesi açık olan ve sabit hızla hareket eden bir ambulans, yolda durmakta olan Oğulcan'a doğru yak- laşmaktadır. Buna göre, Oğulcan'ın duyduğu sesin; I. Şiddeti, II. Frekansı, III. Dalga boyu, niceliklerinden hangileri zamanla değişebilir? A) Yalnız I D) II ve III B) Yalnız II C) I ve III E) I, II ve III

AYT | FEN BİLİMLERİ TESTİ 14. Sonsuz uzunluktaki perde ile yapılan çift yarıkta girişim deneyinde perde üzerinde PR noktaları arasında gözle- nen toplam saçak sayısı N'dir. Hava 1 Kaynak 1 11₁ Ao 1 R Fant Perde Buna göre N nin artması için; 1. Fant ile perde arası L uzaklığını küçültme, II. Fant ile perde arasını su ile doldurma, III. Yarık genişliği d yi küçültme işlemlerinden hangileri yapılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ya da III C) I ya da II E) Il ya da III

FEN BILIMLERİ YAYINLARI 32 iX Buna göre K ile gösterilen devre elemanı aşağıdakiler. den hangisi olabilir? B) De Sigag E) Transistor D) Bobh 11. Emre, karanlık bir ortamda çift yarıkta girişim deneyi yap mak istiyor. Bunun için aşağıdaki deney düzeneğini tasar- liyor. V Z w.n Ux A d.n Kırmızı ışık kaynağından çıkıp X engelindeki yarıktan geçen işık dalgaları daha sonra Y engelindeki yarıklardan geçerek Z perdesine ulaştığında perdede girişim deseni elde ediliyor. Perdenin P noktası ile A noktası arasında oluşacak aydınlık saçak sayısının artması için Emre, engelini Z perdesine yaklaştırma O Kırmızı ışık kaynağı yerine mavi ışık kaynağını kullan- 10a engelini Y engeline yaklaştırma işlemlerinden hangileri tek başına yapılabilir? A) Yalnız ! I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve I Diğer sayfaya geçiniz. .P

Tek renkli K ışık kaynağı ile yapılan bir Young dene- yinde, perdedeki d aralığında N tane aydınlık saçak oluşuyor. ok ışık kaynağı K À 6 çift yarık düzlemi (Fant) perde Başka bir değişiklik yapmadan, 1. Işık kaynağı X II. Çift yarık düzlemi III. Perde I, II, III ile verilenlerden hangileri ok yönünde ayrı ayrı hareket ettirildiğinde N artar? A) Yalnız I B) Yalnız II Yalnız III D) I ya da II E) Il ya da III J = L BİLİM ANAHTARI YAT

celeyen Tuştur. Hiği ve inda akım akım kes- ma erjiyi yıl ga e UĞUR A A 12. Woit arkadaşlar ile dalgalar konusunu konuşurken, Yayılan dalgaların iki engel arasında ya da keskin bir Kenardan geçerken dalgalarm dairesel şeklinde bükü- Torek yayılmasına kinnim, Rr ya da daha fazla sayıda dalgalarin birbir içerisinden geçerek ust uste binmesi olayına girişim denir divor Alper rigtin Böylediğini data tyrantamak için Yiğit'ten Ömek vermesini istiyor. Buna göre Yiğit, 1. Güneş ışığaltında saydam olmayan cisimlerin gölgeler etrafında bulanık çizgilerin oluşması II. Konferans salonunda hoparlörlerden çıkan sesin daha iyi anlaşılması için koltukların uygun yerlere yerleştirilmesi III. Metal bir paraya tutulan işığın oluşturduğu desen hangi örneği verirse kırınım olayını daha iyi açıklar? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III E) I, II ve III D) I ve III

10. Doğrusal bir yolda v hızıyla doğu yönünde hareket eden polis arabasını Alperen, Emirhan, Furkan ve Yasin göz- lemlemektedir. Yasin ve Furkan durgun iken Alperen ve Emirhan arabanın hareketine zıt yönde sabit hızlarla şe- kildeki gibi hareket etmektedirler. Alperen Yasin Furkan Emirhan li IA POLIS E' Polis arabasının çıkardığı siren sesinin frekansını Alperen, Emirhan, Furkan ve Yasin sırasıyla f, f³ f ve fy olarak algıladığına göre, bu frekanslar arasın- daki ilişki aşağıdakilerden hangisidir? A) f>f>fy > FA B) f>f>f>fe D) f> fp = fy > ¹A C) fg>fA>fF=fy __E) f₁ > f = fy> fe Diğer sayfaya geçiniz.

ORTA DÜZEY 10. Sinem Öğretmen, su dalgalarında kırınımın bağlı olduğu değişkenleri öğrencilerine kavratmak için bir dalga leğeni- ne doğrusal K dalga kaynağı ve ortasında aralık bulunan E engelini yerleştiriyor. Deneyin 1. aşamasında dalga tepele- rinin engelden Şekil - I'deki gibi biçim değiştirmeden geçtiği gözlemleniyor. Sinem Öğretmen, deneyin 2. ve 3. aşamala- rında bazı değişiklikler yaptığında dalga tepelerinin engel- den sırasıyla Şekil - Il ve Şekil - Ill'teki gibi giderek daha faz- la eğrisel biçim alarak geçtiği gözlemleniyor. E K FFFF Şekil -1 E THEI Şekil - II E FHI Şekil-III Buna göre, Sinem Öğretmen'in deneyin 2. ve 3. aşama- sında yaptığı değişikliklerle ilgili, 1. Dalga leğenine su ilave etmiştir. II. Engelin aralığını genişletmiştir. III. Dalga kaynağının çalışma periyodunu artırmıştır. yargılarından hangileri doğru olabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ya da II K K E) I ya da III Yalnız III

7. Işığın tek yarıkta kırınımının yapıldığı ideal bir deneyde ek- ran üzerinde oluşan merkezi aydınlık saçağın sıcaklığı To ve 1. karanlık saçağın sıcaklığı Tk, 1. aydınlık saçağın si- caklığı da TA dır. Işığın soğrulmaları ve enerji kayıpları önemsenmedi- ğine göre; To, TK ve TA arasındaki ilişki aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? A) To = TA > TK BTO > TK > TA C) TO > TA > TK D) TK TO TA E) TK > To = TA

7. Derinliği sabit bir dalga leğeninde özdeş K₁, K₂ kaynakları aynı frekansta çalıştırıldığında girişim deseni şekildeki gibi oluyor. K₁ K₂ Dalga Tepesi Dalga Çukuru Buna göre, I. R ve T noktaları aynı girişim deseni üzerindedir. II. P noktasının kaynaklara olan uzaklıkları farkı, T noktasınınkinden büyüktür. III. U noktası dalga katarı, S noktası düğüm çizgisi üzerindedir. yargılarından hangileri doğrudur? Yalnız I B) Yalnız III Cerive II D) II ve III E) I, II ve III Diğer sayfaya geçiniz.

çağa (A) yaklaşması için, Perde yarıklar düzlemine yaklaştırılmalı 1. Işık kaynağı ok yönünde hareket etilmeli II. Yarıklar arası mesafe artırılmalı işlemlerinden hangileri tek başına yapılabilir? A) Yalnız I B) ve II D) II ve III (E) , II ve III Hava ortamında çift yarıkta ger- fant, ok çekleşen girişim deneyinde perde üzerinde aydınlık, karan- lık saçaklar oluşuyor. 2 Buna göre, 1. Fant ok yönünde döndürülürse merkezi aydınlık (A) 1 yönünde kayar. II. Fant-perde arasına su konulursa saçak genişliği azalır. III. Fant ok yönünde döndürülürse merkezi aydınlık (A) 2 yönünde kayar. yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III Çift yarıkta girişim deneyinde Fant Perde şekildeki perde üzerinde ay- dınlık ve karanlık saçakların genişliği Ax oluyor. Buna göre, Ax saçak genis- 1 ok perde I ve III C) I perde Ao

lan kısmına işaretleyiniz. 3. Liman, marina, rıhtım gibi yerlerde demirlenmiş tekne veya binaları korumak için sahilin biraz açıklarında doğal veya yapay dalgakıranlar bulunur. Dalgakıranlara gelen doğru- sal dalgalar uç noktalarda bükülerek dairesel şekil alır ve bu sayede kıyı güvenliği artar. Buna göre, yukarıdaki olay su dalgalarının hangi özel- liği ile açıklanabilir? A) Yansıma B) Kırılma C) Girişim D) Doppler E) Kırınım

2022-AYT/Fen Bilimleri 9. Aşağıdaki şekilde S, ve S₂ kaynakları, su derinliğinin sabit olduğu dalga leğeninde eşit genlikli ve 3 cm dalga boylu periyodik dalgalar üretmektedir. Kaynaklar aynı anda ça- lıştırılarak girişim deseni oluşturuluyor. P 3 cm 6 cm R 1,5 cm 6 cm S₁ S₂ Buna göre; I. P noktası 1'inci dalga katarı üzerindedir, II. R noktası 1'inci düğüm çizgisi üzerindedir, III. R noktası 2'nci düğüm çizgisi üzerindedir yargılarından hangileri doğrudur? (PS₂| = 3 cm) A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III

(π = 3 A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I ve III 11. Derinliğin her yerde aynı olduğu dalga leğeninde yapılan bir deneyde doğrusal dalgalar Şekil 1'deki yolu izliyor. Engel Dalga kaynağı ++ Şekil 1 Deney düzeneğinde yapılan değişiklikler sonucunda dalgalar Şekil 2'deki yolu izliyorlar. Engel Dalga kaynağı ++ Şekil 2 Buna göre deney düzeneğinde, 1. Dalga kaynağının frekansı azaltılmıştır II. Dalga leğeninden bir miktar su boşaltılmıştır. III. Engeller arası açıklık azaltılmıştır. değişikliklerinden hangileri yapılmış olabilir? A) Yalnız T C)Lve H B) Yalnız D) II ve III E) Il vell lıdır.) C 41 Palme Yayınevi Yağız: Buna g A) Yalm C) Selin 13. Karaci konum- Alvm 0 -a Buna g duruşta A) Yalm

14. Su derinliği sabit olan bir dalga leğeninde periyodik ve doğrusal su dalgalanı üretilmektedir. Yanık genişlikleri 2w, w, 3w olan K. L. M engelleri dalgaların önüne ayn ayrı yerleştirilerek dalgaların kirinim olayını gözlemlemek amaçlanmaktadır. K M Dalga kaynağı 2w Dalga legeni Buna göre, 1. K engelinde kırınım gerçekleşirse L'de de gerçekleşir. II. L engelinde kırınım gerçekleşmezse diğer ikisinde gerçekleşebilir. III. Yalnızca bir engelde kırınım gözlenirse bu, M engelidir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II D) Il ve Ill 3w E) I, II ve lill C) I ve Il

2. Beyaz ışık kullanılarak ışığın çift yarıkta girişim deneyi yapılıyor ve beyaz ekran üzerinde girişim deseni elde ediliyor. Bu deney düzeneği ile ilgili, I. Tum aydınlık saçakların genişlikleri eşittir. II. Tüm aydınlık saçaklar beyaz renklidir. e III. Beyaz ışık yerine kırmızı ışık kullanılırsa tüm aydınlık saçaklar ile karanlık saçaklar yer değiştirir. yargılarından hangileri yanlıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve III E) I, ve III cy've 11