İtme ve Çizgisel Momentum Soruları

12. Şekildeki 1500 kg kütleli roket yeryüzün- den fırlatılıyor. Fırlatma anında roketten 200 kg kütleli gaz 300 m/s hızla atılmak- tadır. Buna göre roketin hızındaki değişimin büyüklüğü kaç m/s dır? (Gaz atıldığında roketin kütlesinin değişimi ihmal edilecektir.) A) 600 B) 400 C) 200 D) 120 E) 40

Yatay sürtünmesiz düzlemde aynı yönde sırasıyla 5v, v hızları ile şekildeki gibi hareket eden X, Y cisimleri çar- pışıp birbirine kenetlendiğinde ortak hızları 2v oluyor. m 5v my O Y V .... yatay X X cisminin kütlesi m olduğuna göre, Y cisminin kütlesi kaç m'dir? 5 A) 3 B) C) 2 D) E) 1 olar No

Hava sürtünmesinin önemsiz olduğu bir ortamda 1 kg kütleli bir cisim yatayla 37° açı yapacak şekilde 30 m/s hızla eğik olarak atılıyor. Uçuş süresince cismin momentumundaki deği- şim kaç kg.m/s olmuştur? (sin37° = 0,6;g= to m/s2 B) 18 D) 36 E) 48 A) 12 C) 24 30lmis mave 50.1

39 5. VX Vy 3m O 6m Kütleleri sırasıyla 3m, 6m olan K, L vagonları sürtünmesiz ray üzerinde vx, Vy büyüklüğündeki sabit hızlarla birbirine yaklaşıyor. Vagonlar t süre sonra O noktasında merkezi esnek çarpış- ma yapıp eski konumlarına geri döndüklerine göre, hızla- rin büyüklükleri oranı Y VX kaçtır? 4:2 A) A) B) C) 1 D) 2 E) 4 Çözüm: Cisimler çarpışma yapıp eski konumlarına geri döndüklerine göre, cisimlerin momentum büyüklükleri eşittir. Px = Py olduğuna göre, VX = 2 bulunur. 3mvx = 6mvy den = . VY Cevap D

10. m= 3 kg F=12N į K Yatay K noktasında durmakta olan 3 kg kütleli cisme 12 N büyüklüğündeki kuvvet sürtünmesiz yatay düzle- me paralel bir şekilde L noktasına kadar uygulanıyor. Cisim 2 s'de L noktasına ulaştığına göre, cismin L noktasından geçerken hızı kaç m/s olur? A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 12

7. Sürtünmesiz yatay düzlemde durmakta olan bir cisme etki eden yatay net kuvvet - zaman grafiği şekildeki gibidir. Kuvvet 2I 6P F I 2t 3t → Zaman 0 t I -F Cismin t anındaki momentumu 2P olduğuna göre, 3t anındaki momentumu kaç P 'dir? A) 4 B) 3 C) 2 D) 1 E) 0 Fit - I I= RP LP= m. Vson) - M. VIC 20 r

p=micuson-in) 5. Sürtünmesiz yatay düzlemde hareket eden K ve L cisimleri merkezi esnek çarpışma yapıyor. m2 = 1kg m, = 4kg = 3 m/s 2 m/s Çarpışma sırasında K cisminin L cismine uygu- ladığı itme kaç N.s dir? A) 8 B) -8 C) 12 D) 20 E) -20 12-2=UNKTVL 3+UK=2tVL Vk-we=a2 10=UNKAVL Give tye to AYT FİZİK VIDEO ANLATIM FASİKÜLLERİ Suk=9 V= VK- 3

ÇALIŞMA KÖŞESİ 55 Sürtünmelerin ihmal edildiği ortamda 20 m/s bű- yüklüğünde sabit hızla hareket eden 400 g kütleli H hamuru ile VM sabit hızıyla hareket eden 100 g kütleli M hamuru, O noktasında esnek olmayan çarpışma yapmaktadır. brils H ohry VH 37 53 --HM Vor 16.5 - 80 VM SL 3 . Modry Çarpışma sonrası cisimler kenetlenerek x doğrultusunda hareket ettiklerine göre ortak hızları Vort kaç m/s'dir? (sin 37° = cos 53° = 0,6; sin 53° = cos 37° = 0,8)

14. 12. O merkezli, m kütleli, R yarıçaplı disk merkezinden geçen eksen etrafında w açısal hızı ile dönmektedir. X noktasındaki m kütleli çocuk d doğrultusu üzerinde o noktasına sabit V süratiyle yürüyor. m R d O m kütleli çocuğun hareketi boyunca disk ve çocuktan oluşan sistemin açısal hız, eylemsizlik momenti ve açı- sal momentumunun büyüklüğü nasıl değişir? Açısal hız Eylemsizlik momenti Artar Azalır Artar Artar B) C) Açısal momentum Değişmez Değişmez Değişmez Değişmez Değişmez Azalır D) Artar Değişmez Artar Değişmez Değişmez E)

K 7. Yatay düzlemde durgun hâlde bulunan bir cisme etki eden net kuvvetin zamana bağlı değişim grafiği şekildeki gibidir. - Kuvvet 2F F Zaman 0 t 2t Buna göre; t.Cismin çizgisel momentumu t - 2t zaman aralığında azalmıştır. II. Cismin 2t anındaki çizgisel momentumun değeri, t anindakinden büyüktür. III. b-t zaman aralığında cisme uygulanan itme sabittir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız ! BYalnız II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III IAP Ft

70. Sorunmesz düzlemde, sabit hizryla kayarak ilerleyen K bilyesi üzerinde yapıştır olan durgun halideks L bilyesine çarpışıp yapışıyor. K ve L beraber hareket edercen üzerinde yapıştina bulunan olurgun haldeki Mbilyesine çarpışıp yapişiyor ve üç bilye beraber hareket ediyor. MEB 2020-2021. Olome, Degerlendirme ve Sinas K, L ve M bilyeleri eşit kütleli olduğuna göre; I K L ve M bilyeleri beraber v 13 hızıyla hareket ederler. II. K bilyesi L bilyesine çarpınca enerjisinin yarısını kaybeder. III. K bilyesinin ilk enerjisi, son durumdaki toplam enerjinin üç katı kadardır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız II. D) II ve III. B) I ve II. C) I ve III. E) I, II ve III. 92

7. Hava sürtünmesinin önemsenmediği ortamda yer- den 80 m yükseklikten serbest bırakılan cismin yere çarpıncaya kadar geçen sürede momentum değişimi AP, dir. Cisim yere çarptıktan sonra sekerek yerden 20 m yükseliyor. Bu sırada geçen sürede momentum değişimi AP, dir. H Z 2 AZX 80 m 20 m Şekil - 1 Şekil - 11 AP1 Buna göre AP2 oranı kaçtır? (g = 10 m/s2) C) 1 1 2 D) B) 2 E) 1 A) 4

Kazanım Kontrol 18 . Sürtünmesiz bir yüzeyde 2 kg kütleli K arabası 9 kg kütleli L arabasının üzerinde durgun halde bulunmaktadır. Doğu Bati K 2 kg 9 kg vi yatay düzlem Buna göre Karabası doğu yönünde yere göre 3 m/s hızla harekete geç tiği anda L arabasının yere göre hızı hangi yönde kaç m/s olur? Çözüm O kyer - 3 kur very U, +3= V₂

5. t = 0 anında yatay düzlemde durmakta olan çim biçme makinesi yatay doğrultuda sürekli olarak uygulanan E büyüklüğündeki kuvvetle harekete geçiyor. Zamanla haznesi çim dolan makinede (0 - t) zaman aralığında etki eden itme I. hız değişimi Av'dir. Yatay Çim biçme makinesi Yatay Buna göre, (t - 2t) zaman aralığında çim biçme makinesine etki eden itme ve bu zaman aralığında makinenin hız değişimi için ne söylenebilir? (Çim biçime makinesine etki eden sürtünme kuvveti önemsizdir.) İtme Hız Değişimi 1 Av 1 Av'den küçük A) B) C) D) E) AV I'den küçük I'den küçük Av'den küçük Av'den büyük 1

-amv B. umu K M 4v m m 2m K ve M cisimleri şekilde belirtilen hızlarla başlangıçta dur- makta olan L cismine aynı anda çarpıp yapışıyorlar. Çarpma sonrası üç kütle birlikte hareket ettiğine göre, çarpışma sorasında M cismine verilen itme nedir? A) my 2 B) my C) 3mv 2 D) 3mv E) 7my 2 2

1. kos V = 4 m/s Kütlesi 500 g olan bir top, du- vara şekildeki gibi 4 m/s hızla çarpıp, aynı hız büyüklüğü ile şekildeki gibi yansıyor. 53° 2 530 Duvar V = 4 m/s Topun duvarla etkileşimi 0,2 saniye sürdüğüne göre, duvarın topa uyguladığı itme (1) ve ortalama , kuvvet (F) kaçtır? (sin53° 0,8; cos53° = 0,6 ve sürtünmeler önem- sizdir.) 1 (N.) F (N) A) 2,4 12 B) 2,4 16 C) 3,2 12 D) 3,2 16 E) 4 20