Kepler Yasaları Soruları

7. Evrende kütlesi olan her şey birbirine çekme kuv- veti uygular. Güneş ile Dünya arasındaki çekim kuvveti Dünya'nın Güneş etrafında, Dünya ile Ay arasındaki çekim kuvveti de Ay'ın Dünya etrafında dolanmasını sağlar. Ay Güneş Dünya Buna göre, 1. Dünya'nın Ay'a uyguladığı çekim kuvveti Ay'ın Ddaya ya uyguladığı çekim kuvvetine eşit bü- yüklüktedir. II. Güneş'in Dünya'ya uyguladığı çekim kuvveti, Dünya'nın Ay'a uyguladığı çekim kuvveti ile da- ima aynı doğrultudadır. III. Gel-git olaylarının gözlenmesi Ay - Dünya ara- sindaki kütle çekiminden dolayı gerçekleşir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız! B) Yalnız 11 C) I ve 11 D) I ve III E) I, II ve III

6. Sivri uçlu mermiler atan silahlarda yiv-set yapısı bulunur. Bu yapı mermiye hareket doğrultusu etrafında dönme ha- reketi kazandırır. 00 8 S A M AYT FİZİK SORU BANKASI Bu yapı ile ilgili, 1. Mermiye açısal momentum kazandırır ve merminin tam hedefe ulaşmasında etkili olur. II. Mermiye patlama anında daha çok enerji aktarılmasını sağlar. III. Çarpan merminin tahrip etkisinin artmasını sağlar. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız! B) Yalnız II DI ve II E) I ve III By ye Yalnız III 148

Güneş çevresinde dolanan gezegenlerin, dönüş esnasında Güneşe olan uzaklığı değiş- mektedir. Buna göre gezegenlerin; I. Güneşe yakın konumdayken çizgisel hız- ları azalır. II. Güneşe uzak konumdayken açısal hızları artar. III. Güneşe göre potansiyel enerjileri hep aynı kalır. yargılarından hangileri yanlıştır? A) Yalnız B) Yalnız 10 C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

17. Dünya etrafında dolanan iki uydunun hızları ve kütleleri şe- Kildeki gibidir. A A M A L Vx Dünya R mx Vy 2R my: AYT FİZİK SORU BANKASI X uydusunun dolanım periyodu Tv, Y ninki T, olduğuna Ty göre, oranı kaçtır? Tx 2 A) B) 2 D 212 E) 4 2 4 C) 2

19. K r Ay'ın Dün- 1' 17. Dünya ve Ay sisteminde, Dünya'nın Ay'a uyguladı- ğı kütle çekim kuvvetinin büyüklüğü ya'ya uyguladığı kütle çekim kuvvetinin büyüklüğü dir. Fr Dünya Ay F Dünya ve Ay'ın birbirine olan uzaklığı şimdiki- nin iki katı olsaydı F, ve F, büyüklüklerindeki değişim aşağıdakilerden hangisi olurdu? 1 F Azalırdı F Artardi Artardi Azalırdı A) B) C) D) G=mi.m dan Azalırdı Azalırdı Artardi Artardi Değişmezdi Değişmezdi SA 18. Kütleleri sırasıyla my ve my olan X ve Y gezegen- lerinden oluşan şekildeki sistemde, X gezegeninin Y gezegenine uyguladığı kütle çekim kuvvetinin gezegenine uygu-

Dünya'mız Güneş etrafındaki yörüngesinde dolanır. ken elips şeklinde bir yörünge izler. Buna göre, yörüngesi üzerindeki hareketi sırasın- da Dünya'nın, 1. Açısal momentumunun büyüklüğü sabittir. II. Açısal hızının büyüklüğü sürekli değişir. III. Çizgisel momentumunun büyüklüğü sabittir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız! B) Yalnız II C) I ve il D) Yalnız III E) I ve III FİZİR

afe bulu- kuvveti 36. Güneş çevresinde 3r yarıçaplı yörüngede f frekansıyla dolaşan X gezegeni ile 5r yarıçaplı yörüngedef, frekansı ile dolanan Y gezegeni şekilde gösterilmiştir. Iduğuna kg'dır? X gezegeni fox) 3ri 16 5r Y gezegeni =W. ariçapini nesini ise in 3 kati ezegenin Buna göre X ve Y gezegenlerin frekansları oranı f/f kaçtır? 3 5 C) D) ✓ 5 3 5/3 11- 2035f(x) A) 5/5 3/3 B) 5 E) 3/5 5 4

> Örnek 2 M K-Rmin ... Rmax L Güneş etrafında eliptik yörüngede dolanan bir gezegen şe- kildeki gibidir. Gezegenin K, L, M noktalarındaki çizgisel hızları VK VL olduğuna göre, bunlar arasındaki ilişki nedir? (Cevap: VK >> VM

üneş'ten uzaklaşma sırasın- 1. Güneş'e göre eylemsizlik momenti artar. II. Güneş'e göre açısal momentumu değişmez. III. Güneş'i gezegene bağlayan yarıçap vektörünün bi- rim zamanda taradığı alan değişmez. yargılarından hangileri doğrudur? jid A) Yalnız 11 B) Yalnız III D) I ve III C) I ve Il E) I, II ve III 11. Gezegenlerden Venüs, Satürn ve Merkür'ün Güneş'e olan uzaklıkları sırasıyla rv, rs, " dir. Is >ry > I'm olduğuna göre, bu üç gezegen için; I. Güneş çevresindeki periyodu en büyük olan Mer- kür'dür. II. Güneş çevresinde yörüngesel çizgisel sürati en bü- yük Satürn'dür. III. Kütlesi diğer ikisinden daha büyük olan Satürn'ün Güneş'e göre çekim potansiyel enerjisi en büyüktür. yargılarından hangileri doğrudur? C) Ive 10 B) Yalnız III A) Yalnız 11 E) I, II ve III D) I ve III b. Fizik Soru Bankası 5

2. Bir cisim, Dünya'da düşey olarak en fazla h kadar yükseğe atılabiliyor. Ayni cisim aynı koşullarla özkütlesi Dünya öz- 1 kütlesinin 4 katı, yarıçapı Dünya yarıçapının 1 2 olan başka bir gezegende atilsa, en fazla kaç h yükselebilir? (Hava sürtünmeleri önemsizdir.) A) i 1 4 B) 1 2 C) 1 D) 2 E) 4

3 1 2. 1 Kepler yasalarına göre, Güneş etrafında eliptik yörüngede dönen bir gezegen ile ilgili, 1 2 1. Güneş'e yaklaştıkça hızının büyüklüğü artar. II. Güneş'ten uzaklaştıkça açısal momentumunun büyüklüğü azalır. III. Güneş'e yaklaştıkça gezegene Güneş'in uyguladığı kütle çekim kuvvetinin büyüklüğü artar. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız B) Yalnız 11 C) I ve II D) I ve III E) I, II ve 111 Gelişim İzleme Sınavı (GIS) - 1

1. Dünya'nın çekim ivmesi daha büyük olsaydı, I. Katı maddelerin özkütlesi daha büyük olurdu. II. Maddelerin ağırlıkları daha büyük olurdu. III. Yer kürenin atmosferi daha dar bir bölgede olur- du. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız 1 B) Yalnız 11 C) I ve II D) I ve III E) II ve III

Ağin 4 Dünya, Güneş etrafında eliptik yörüngede şekildeki gibi dolanmaktadır. Güneş Dünya Kepler kanunlarına göre, dönüş sırasında Dünya'ya ait hangi niceliğin büyüklüğü sabit kalabilir? A) / Dönme eksenine göre eylemsizlik momenti B) Çizgisel hız SY Güneş'in uyguladığı kütle çekim kuvveti Yörünge yarıçapının birim zamanda taradığı alan E) Kütle çekim potansiyel enerjisi

TIL 11. Dünya, Güneş'in çevresinde eliptik yörüngede dönmek- tedir. Dünya'nın hareketi sürecinde, 1. Açısal hızı değişmez. II. Açısal momentumu değişmez. III. Toplam enerjisi değişmez. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız! B) I ve II D) II ve III C) I ve III E) I, II ve 111

8. Bilgi: Dünya etrafında farklı yörüngelerde düzgün çembersel hareket yapan iki uzay aracından K'nin çizgisel hızı L ninkinden büyüktür. Bu iki uzay aracında özdeş basit sarkaçların yaptığı hareketlerin periyotları Tk ve Ti maksimum geri çağırıcı kuvvetlerinin büyüklükleri Fık ve F olmaktadır. . Sarkaçların salınım genlikleri eşit olduğuna göre, TK TL ve FK, F, nicelikleri arasındaki ilişki nedir? ' T. A) TK=TL FR=FL B) TK = TL FR> C) TR>TL FL>FK D) L>TK FR>FL E) > TK, FK=FL

42. I. Dünyanın çevresinde, R yarıçaplı yörüngede dolanan bir uyduyu, Dünya'nın çekim alanından çıkartıp, yörüngesinden uzaklaştırmak için uy- duya verilmesi gereken enerjiye denir. 11. Kütle çekim kuvvetinin etkili olduğu kütlelerden birinin, bu çekim kuvetinin etkisinden kurtulması için cisme verilmesi gereken en küçük enerjiye denir. Yukarıda I ve II ile verilen tanim cümleleri aşağı- dakl niceliklerden hangisine aittir? D Bağlanma enerjisi B) Bağlanma enerjisi G) Kurtulma enerjisi D) Kurtulma enerjisi E) Kütle çekim potansiyel enerjisi Kurtulma enerjisi Kütle çekim potansiyel enerjisi Kütle çekim potansiyel enerjisi Bağlanma enerjisi Bağlanma enerjisi