Dilin Tarihi Süreç İçerisindeki Değişimini Etkileyen Sebepler Soruları

5. "Dağ dağa kavuşmaz, insan insana kavuşur." ata-
sözünün aşağıdaki söylenişlerinden hangisi ağız
veya şive özelliği göstermemektedir?
A) Dağ dağa govuşmaz, adam adama govuşar.
B) Tav-tavğa yolukmas, adam-adamğa yoluğar.
C) Tog log bilan qovusmas, odam dam bilan qovusar.
D) Dağ dağa kavişmaz, insan insana kavişır.
E) Dağ dağa kavuşmaz, kişi kişiye kavuşur.
Lise Türkçe
Dilin Tarihi Süreç İçerisindeki Değişimini Etkileyen Sebepler
5. "Dağ dağa kavuşmaz, insan insana kavuşur." ata- sözünün aşağıdaki söylenişlerinden hangisi ağız veya şive özelliği göstermemektedir? A) Dağ dağa govuşmaz, adam adama govuşar. B) Tav-tavğa yolukmas, adam-adamğa yoluğar. C) Tog log bilan qovusmas, odam dam bilan qovusar. D) Dağ dağa kavişmaz, insan insana kavişır. E) Dağ dağa kavuşmaz, kişi kişiye kavuşur.
14. Türklerin kullandıkları alfabelerle ilgili
aşağıdakilerden hangisinde bir bilgi yanlışlığı
yapılmıştır?
A) 14 harflidir. Sağdan sola doğru yazı-
lir.(Uygur Alfabesi)
B) Rus egemenliği altında yaşayan Orta As-
ya'daki Türk devletlerinin kullandığı alfabedir.
(Kiril Alfabesi)
C) 38 harften oluşan bu yazı, ilk yazılı metin-
lerde kullanılmıştır. Sağdan sola ve yukarıdan
aşağıya doğru yazılır. (Göktürk Alfabesi)
D) Türklerin İslamiyet'i kabul ettikten sonra
kullandıkları alfabedir. Bu alfabe ünlüleri ye-
tersiz olduğu için Türkçenin seslerini tam ola-
rak karşılayamamıştır. (Arap Alfabesi)
E) Latin alfabesine dayanır. 1921 yılında kabul
edilmiş, Arap alfabesinin yerine geçmiştir. 8
ünlü 21 ünsüzden oluşan 29 harf vardır. (Yeni
Türk Alfabesi)
täncesi
Lise Türkçe
Dilin Tarihi Süreç İçerisindeki Değişimini Etkileyen Sebepler
14. Türklerin kullandıkları alfabelerle ilgili aşağıdakilerden hangisinde bir bilgi yanlışlığı yapılmıştır? A) 14 harflidir. Sağdan sola doğru yazı- lir.(Uygur Alfabesi) B) Rus egemenliği altında yaşayan Orta As- ya'daki Türk devletlerinin kullandığı alfabedir. (Kiril Alfabesi) C) 38 harften oluşan bu yazı, ilk yazılı metin- lerde kullanılmıştır. Sağdan sola ve yukarıdan aşağıya doğru yazılır. (Göktürk Alfabesi) D) Türklerin İslamiyet'i kabul ettikten sonra kullandıkları alfabedir. Bu alfabe ünlüleri ye- tersiz olduğu için Türkçenin seslerini tam ola- rak karşılayamamıştır. (Arap Alfabesi) E) Latin alfabesine dayanır. 1921 yılında kabul edilmiş, Arap alfabesinin yerine geçmiştir. 8 ünlü 21 ünsüzden oluşan 29 harf vardır. (Yeni Türk Alfabesi) täncesi
5.
●
Herkes, hemen yerine otursun.
Hey gidi günler, hey!
Verilen şiiri ezberledin mi?
Bir cümlede aynı anlamı veren sözcükler birlikte kullanıl-
mışsa sözcüklerden biri gereksizdir, anlatım bozukluğuna
neden olur.
Yukarıdaki cümlelerde dilin hangi işlevi yoktur?
A) Alıcıyı harekete geçirme işlevi
V
B) Heyecan bildirme işlevi
C) Kanali kontrol işlevi
D) Dil ötesi işlevi
(E) Göndergesel işlev
Lise Türkçe
Dilin Tarihi Süreç İçerisindeki Değişimini Etkileyen Sebepler
5. ● Herkes, hemen yerine otursun. Hey gidi günler, hey! Verilen şiiri ezberledin mi? Bir cümlede aynı anlamı veren sözcükler birlikte kullanıl- mışsa sözcüklerden biri gereksizdir, anlatım bozukluğuna neden olur. Yukarıdaki cümlelerde dilin hangi işlevi yoktur? A) Alıcıyı harekete geçirme işlevi V B) Heyecan bildirme işlevi C) Kanali kontrol işlevi D) Dil ötesi işlevi (E) Göndergesel işlev
S.4)Aşağıda verilen cümlelerdeki boşlukları uygun şekilde doldurunuz.
a)Tokatlıyla Adanalının konuşurken kelimeleri farklı sövlemesine
b)Türkiye'deki insanlarla Kırgızistan'daki insanların dillerindeki
c)Türkçenin ilk yazılı metinleri.......
farklılıklara
......dir.
denir.
.... denir.
Lise Türkçe
Dilin Tarihi Süreç İçerisindeki Değişimini Etkileyen Sebepler
S.4)Aşağıda verilen cümlelerdeki boşlukları uygun şekilde doldurunuz. a)Tokatlıyla Adanalının konuşurken kelimeleri farklı sövlemesine b)Türkiye'deki insanlarla Kırgızistan'daki insanların dillerindeki c)Türkçenin ilk yazılı metinleri....... farklılıklara ......dir. denir. .... denir.
alan
nit
nca
ton
na
ar.
er
27. - Nizamiye Medreseleri bu düşünceye karşı faa-
liyet göstermiştir.
-
Melikşah döneminde ortaya çıkmıştır.
Nizamülmülk'e suikast düzenlemişlerdir.
-
Büyük Selçuklu Devleti'nin yıkılmasında etkili
olmuştur.
Bu bilgiler aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir?
A) Babailer Hareketi
V
B) Bâtınilik Hareketi
Şeyh Bedrettin İsyanı
Suhte İsyanları
E) Baba İshak İsyanı V
D
29
Lise Türkçe
Dilin Tarihi Süreç İçerisindeki Değişimini Etkileyen Sebepler
alan nit nca ton na ar. er 27. - Nizamiye Medreseleri bu düşünceye karşı faa- liyet göstermiştir. - Melikşah döneminde ortaya çıkmıştır. Nizamülmülk'e suikast düzenlemişlerdir. - Büyük Selçuklu Devleti'nin yıkılmasında etkili olmuştur. Bu bilgiler aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir? A) Babailer Hareketi V B) Bâtınilik Hareketi Şeyh Bedrettin İsyanı Suhte İsyanları E) Baba İshak İsyanı V D 29
4. TBMM açıldıktan bir süre sonra düzenli orduya geçil-
mesine yönelik kanun çıkarılması ve bu doğrultuda dü-
zenli orduya geçilmesinin aşağıdakilerden hangisine
ortam hazırladığı söylenemez?
A) Yunan işgaline karşı direnme gücünün hızla artması
B Değu Cephesi'ndeki askerî mücadelenin sona ermesi
TBMM'nin otoritesi altında güç birliğinin sağlanması
Bazı Kuvay-ı Milliyecilerin otorite altına girmek isteme-
mesi
EY
E)/ Batı Cephesi'nde daha koordineli bir mücadelenin yü-
rütülmesi
azarl
söyle
smis
sini
ret
nda
Lise Türkçe
Dilin Tarihi Süreç İçerisindeki Değişimini Etkileyen Sebepler
4. TBMM açıldıktan bir süre sonra düzenli orduya geçil- mesine yönelik kanun çıkarılması ve bu doğrultuda dü- zenli orduya geçilmesinin aşağıdakilerden hangisine ortam hazırladığı söylenemez? A) Yunan işgaline karşı direnme gücünün hızla artması B Değu Cephesi'ndeki askerî mücadelenin sona ermesi TBMM'nin otoritesi altında güç birliğinin sağlanması Bazı Kuvay-ı Milliyecilerin otorite altına girmek isteme- mesi EY E)/ Batı Cephesi'nde daha koordineli bir mücadelenin yü- rütülmesi azarl söyle smis sini ret nda
AYT
29. Abdülmecit Dönemi'nde:
• Polis teşkilatı kurulmuştur.
• Encümen-i Daniş açılmıştır.
• Bank-ı Dersaadet kurulmuşturkonomi
• İlk kez demir yolları yapılmıştır.
ulosi
Bu bilgilerden hareketle Osmanlı Devleti'nde hangi
konuda islahat yapıldığı söylenemez?
A) Eğitim
B) Ekonomi
C) Ulaşım
D) Güvenlik
E) İdari
Govenlik
Danışma - dar,
ANTAJ YAYINLARI
T
Lise Türkçe
Dilin Tarihi Süreç İçerisindeki Değişimini Etkileyen Sebepler
AYT 29. Abdülmecit Dönemi'nde: • Polis teşkilatı kurulmuştur. • Encümen-i Daniş açılmıştır. • Bank-ı Dersaadet kurulmuşturkonomi • İlk kez demir yolları yapılmıştır. ulosi Bu bilgilerden hareketle Osmanlı Devleti'nde hangi konuda islahat yapıldığı söylenemez? A) Eğitim B) Ekonomi C) Ulaşım D) Güvenlik E) İdari Govenlik Danışma - dar, ANTAJ YAYINLARI T
ALAN YETERLİLİK TESTI (AYT)-2
ALAN YE
II. Oturum
Alan Yeterlilik Testi - 5
10. I. Devlet
II. Suç ve Ceza
III. Ölü Canlar
IV. Decameron
V. Karamazov Kardeşler
Numaralanmış eserler için aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) "Devlet", dünyanın en büyük filozoflarından ve felse-
fede idealizmin kurucusu olan Eflatun'a aittir.
B) "Suç ve Ceza" romanı, realist bir sanatçı olan Dosto-
yevski'ye aittir.
C)"Ölü Canlar" adlı romanın yazarı olan N. V. Gogol rea-
listtir.
D) Dünyadaki ilk hikâye olan "Decameron", küçük hikâ-
ye türünün kurucusu İtalyan yazar Boccacio'ya aittir.
E "Karamazov Kardeşler", romantik bir yazar olan Puş-
kin'e aittir.
12. C
Lise Türkçe
Dilin Tarihi Süreç İçerisindeki Değişimini Etkileyen Sebepler
ALAN YETERLİLİK TESTI (AYT)-2 ALAN YE II. Oturum Alan Yeterlilik Testi - 5 10. I. Devlet II. Suç ve Ceza III. Ölü Canlar IV. Decameron V. Karamazov Kardeşler Numaralanmış eserler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) "Devlet", dünyanın en büyük filozoflarından ve felse- fede idealizmin kurucusu olan Eflatun'a aittir. B) "Suç ve Ceza" romanı, realist bir sanatçı olan Dosto- yevski'ye aittir. C)"Ölü Canlar" adlı romanın yazarı olan N. V. Gogol rea- listtir. D) Dünyadaki ilk hikâye olan "Decameron", küçük hikâ- ye türünün kurucusu İtalyan yazar Boccacio'ya aittir. E "Karamazov Kardeşler", romantik bir yazar olan Puş- kin'e aittir. 12. C
02 AYT SOSYAL BİLİMLER - 1
Z
46.
Aşağıdakilerden hangisi ilk Türk devletlerindeki di
anlayışı ile ilgili doğru bir bilgi değildir?
A) Din adamlarına "kam" denilir.
B) Cenazeler "eşük" denilen kefen ile toprağa verilir.
C) Ölünün arkasından "yuğ" törenleri düzenlenir.
D) İyi insanların "uçmag'a gideceğine inanılır.
E) Önemli kişilerin mezarlarına "türbe" denilir.
Lise Türkçe
Dilin Tarihi Süreç İçerisindeki Değişimini Etkileyen Sebepler
02 AYT SOSYAL BİLİMLER - 1 Z 46. Aşağıdakilerden hangisi ilk Türk devletlerindeki di anlayışı ile ilgili doğru bir bilgi değildir? A) Din adamlarına "kam" denilir. B) Cenazeler "eşük" denilen kefen ile toprağa verilir. C) Ölünün arkasından "yuğ" törenleri düzenlenir. D) İyi insanların "uçmag'a gideceğine inanılır. E) Önemli kişilerin mezarlarına "türbe" denilir.
17. Tuyu
1
DİVAN EDEBİYATI NAZIM BİÇİMLERİ
12. Aşağıdakilerden hangisi bent nazım
birimi ile kurulan nazım biçimlerinden
biridir? ?
A) Terkibibent B) Şarkı C) Ninni
D) Gazel
E) Mani
)
gecn
biçin
Türl
Lise Türkçe
Dilin Tarihi Süreç İçerisindeki Değişimini Etkileyen Sebepler
17. Tuyu 1 DİVAN EDEBİYATI NAZIM BİÇİMLERİ 12. Aşağıdakilerden hangisi bent nazım birimi ile kurulan nazım biçimlerinden biridir? ? A) Terkibibent B) Şarkı C) Ninni D) Gazel E) Mani ) gecn biçin Türl
16. Bahçenizde dut var mi
Havada bulut var mi
Ben yârimi kaybettim
Bulmaya umut var mi
Bu dörtlükle ilgili;
Sibile
1. 7'li hece ölçüsüyle söylenmiştir.
II. Mâni tipi uyak ile yazılmıştır.
III. Redif kullanılmıştır.
IV. Zengin uyak ile yazılmıştır.
V. Anlam son iki dizede belirtilmiştir.
yukarıdaki numaralanmış bilgilerden hangisi yan-
liştır?
A) 1.
B) II.
C) II.
D) IV.
E) V.
be
Oso
idolla
nonstab hobu
be
Lise Türkçe
Dilin Tarihi Süreç İçerisindeki Değişimini Etkileyen Sebepler
16. Bahçenizde dut var mi Havada bulut var mi Ben yârimi kaybettim Bulmaya umut var mi Bu dörtlükle ilgili; Sibile 1. 7'li hece ölçüsüyle söylenmiştir. II. Mâni tipi uyak ile yazılmıştır. III. Redif kullanılmıştır. IV. Zengin uyak ile yazılmıştır. V. Anlam son iki dizede belirtilmiştir. yukarıdaki numaralanmış bilgilerden hangisi yan- liştır? A) 1. B) II. C) II. D) IV. E) V. be Oso idolla nonstab hobu be
6. Halk şiirinde belli nazım biçimleri vardır. Bunlardan
anonim halk edebiyatı nazım biçimi olan ... aaxa şek-
linde uyaklanır ve genellikle 7'li hece ölçüsüyle oluş-
turulur. Âşık edebiyatı geleneğinde ise en yaygın
kullanılan nazım biçimi olan ... aaab/ ccccb/dddb şek-
linde uyaklanır ve 11'li hece ölçüsüyle söylenir. ... de
8'li hece ölçüsüyle söylenen ve yine aaab/cccb/dddb
şeklinde uyaklanan nazım biçimidir.
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağı-
dakilerden hangisi getirilmelidir?
A) semai-mani-koşma
B) mani-türkü-semai
C) varsağı-destan-koşma
D) mani- koşma- semai
E) koşma-mani-semai
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI-SOSYAL BİLİMLER-1
Lise Türkçe
Dilin Tarihi Süreç İçerisindeki Değişimini Etkileyen Sebepler
6. Halk şiirinde belli nazım biçimleri vardır. Bunlardan anonim halk edebiyatı nazım biçimi olan ... aaxa şek- linde uyaklanır ve genellikle 7'li hece ölçüsüyle oluş- turulur. Âşık edebiyatı geleneğinde ise en yaygın kullanılan nazım biçimi olan ... aaab/ ccccb/dddb şek- linde uyaklanır ve 11'li hece ölçüsüyle söylenir. ... de 8'li hece ölçüsüyle söylenen ve yine aaab/cccb/dddb şeklinde uyaklanan nazım biçimidir. Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağı- dakilerden hangisi getirilmelidir? A) semai-mani-koşma B) mani-türkü-semai C) varsağı-destan-koşma D) mani- koşma- semai E) koşma-mani-semai TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI-SOSYAL BİLİMLER-1
Hint Avrupa dil ailesinde bulunan dillerin aynı kökten gelmiş
olmaları neredeyse kesin gibidir. Çeşitli karşılaştırmalar bunu
net bir şekilde ortaya koymaktadir. Yaklaşık 5500 yıl önce
ayrisymaya başlandığı sanılmaktadır. Hint Avrupa dillerinden
bazılarının sayı adları bu ortaklığı ortaya koyar.
Italyanca: uno, due, tre, guattro, cingue, sei,
İspanyolca: uno, dos, tres, cuatro. cinco, seis,
Fransızca: un, deux, trois. guatre. cing, six
Bu parçada verilen örnekler aşağıdakilerin hangisini
destekler?
A) Diller arasında ses sistemi bakımından benzerlik vardır.
B) Diller arasında yapı bakımından benzerlik vardır.
C) Diller arasında köken bakımından benzerlik vardır.
D) Diller arasında sözcük benzerliği vardır.
E) Dillerin söz dizimi benzerdir.
Lise Türkçe
Dilin Tarihi Süreç İçerisindeki Değişimini Etkileyen Sebepler
Hint Avrupa dil ailesinde bulunan dillerin aynı kökten gelmiş olmaları neredeyse kesin gibidir. Çeşitli karşılaştırmalar bunu net bir şekilde ortaya koymaktadir. Yaklaşık 5500 yıl önce ayrisymaya başlandığı sanılmaktadır. Hint Avrupa dillerinden bazılarının sayı adları bu ortaklığı ortaya koyar. Italyanca: uno, due, tre, guattro, cingue, sei, İspanyolca: uno, dos, tres, cuatro. cinco, seis, Fransızca: un, deux, trois. guatre. cing, six Bu parçada verilen örnekler aşağıdakilerin hangisini destekler? A) Diller arasında ses sistemi bakımından benzerlik vardır. B) Diller arasında yapı bakımından benzerlik vardır. C) Diller arasında köken bakımından benzerlik vardır. D) Diller arasında sözcük benzerliği vardır. E) Dillerin söz dizimi benzerdir.
Öğretici Metinler 2. Modül
Test 11
D
X
Tır. Ya-
sözlük
Türki,
- "Ro-
çeviri-
Muallim Naci, Tanzimat Dönemi'nde eser-
ler oluşturmuş bir yazardır. Eski edebiyat
geleneğini sürdürmüş ve savunmuştur.
Kendine özgü bir sanat anlayışı vardır.
Recaizâde Mahmut Ekrem ile girdiği tar-
tışmalar, edebiyatımıza önemli eserler
kazandırmıştır. Eski edebiyatın değerli
yanlarını savunduğu ---- adlı eseri, öğretici
metinlerden birdir.
ğıda-
Bu parçada boş bırakılan yere aşa-
ğıdakilerden hangisi getirilmelidir?
Tahrib-i Harabat
Istilahat-i Edebiyye
Zafernâme
Lügat-1 Naci
E) Rumuz'ül Edeb
i-
ol-
me
mli
Lise Türkçe
Dilin Tarihi Süreç İçerisindeki Değişimini Etkileyen Sebepler
Öğretici Metinler 2. Modül Test 11 D X Tır. Ya- sözlük Türki, - "Ro- çeviri- Muallim Naci, Tanzimat Dönemi'nde eser- ler oluşturmuş bir yazardır. Eski edebiyat geleneğini sürdürmüş ve savunmuştur. Kendine özgü bir sanat anlayışı vardır. Recaizâde Mahmut Ekrem ile girdiği tar- tışmalar, edebiyatımıza önemli eserler kazandırmıştır. Eski edebiyatın değerli yanlarını savunduğu ---- adlı eseri, öğretici metinlerden birdir. ğıda- Bu parçada boş bırakılan yere aşa- ğıdakilerden hangisi getirilmelidir? Tahrib-i Harabat Istilahat-i Edebiyye Zafernâme Lügat-1 Naci E) Rumuz'ül Edeb i- ol- me mli
er / Millî Edebiyat
TE
4.
1. Aşağıdakilerden hangisi Milli Edebiyat zevk ve anlayışını
sürdüren sanatçıların özelliklerinden biri değildir ?
A Realizmin etkisinde kalmışlardır.
B) Batılı tarza uygun eserler vermişlerdir.
c) İstanbul Türkçesini eserlerinde kullanmışlardır.
D) Olay akışını kesip araya girme ve okuru bilgilendirme
yoluna gitmişlerdir.
E) Eserlerde Atatürk devrimleri, Anadolu insanı, cehaletle
mücadele, batıl inanışlar, aşk, kahramanlık gibi konuların
üzerinde durulmuştur.
Lise Türkçe
Dilin Tarihi Süreç İçerisindeki Değişimini Etkileyen Sebepler
er / Millî Edebiyat TE 4. 1. Aşağıdakilerden hangisi Milli Edebiyat zevk ve anlayışını sürdüren sanatçıların özelliklerinden biri değildir ? A Realizmin etkisinde kalmışlardır. B) Batılı tarza uygun eserler vermişlerdir. c) İstanbul Türkçesini eserlerinde kullanmışlardır. D) Olay akışını kesip araya girme ve okuru bilgilendirme yoluna gitmişlerdir. E) Eserlerde Atatürk devrimleri, Anadolu insanı, cehaletle mücadele, batıl inanışlar, aşk, kahramanlık gibi konuların üzerinde durulmuştur.
11. Abdo'nun başında Acem papağı
Yüzüne dökülmüş altın yapağı
Vurma zalim vurma suçımi söyle
Rüyamda görmişem kaderim böyle
Bir Diyarbakır türküsünden alınan dörtlükte, "v" ve U"
harfinin “, i, e'ye dönüştüğü, görülmektedir. Ayrıca
,
kimi yerel kelimeler de dörtlükte yes almaktadır.
Dörtlükten hareketle yukarıda yapılan açıklama
aşağıdaki kavramlardan hangisinin örneğidir?
A) Ağız
B) Lehçe
C) Şive
D) Argo
E) Standart dil
Lise Türkçe
Dilin Tarihi Süreç İçerisindeki Değişimini Etkileyen Sebepler
11. Abdo'nun başında Acem papağı Yüzüne dökülmüş altın yapağı Vurma zalim vurma suçımi söyle Rüyamda görmişem kaderim böyle Bir Diyarbakır türküsünden alınan dörtlükte, "v" ve U" harfinin “, i, e'ye dönüştüğü, görülmektedir. Ayrıca , kimi yerel kelimeler de dörtlükte yes almaktadır. Dörtlükten hareketle yukarıda yapılan açıklama aşağıdaki kavramlardan hangisinin örneğidir? A) Ağız B) Lehçe C) Şive D) Argo E) Standart dil