Cumhuriyet Dönemi’nin İlk Yıllarında Şiir Soruları

7. İçten, yalın ve akıcı bir söyleyişin egemen olduğu şiirlerinde; aşk, doğa sevgisi, geçmiş, ölüm, özlem, yalnızlık, yaşama sevinci gibi konulan işlemiştir. Romantizm ve sembolizmden etkilenmiştir. Hece ölçüsüyle yazdığı şiirleri de serbest şiirleri de vardır. Şiirde biçime, kafiyeye ve ahenge önem vermiştir. Şiirleri dışında hikâyeleri de vardır.

6. Hiçbir akıma girmeyen, kendine has bir şairdir. Doğu-Batı kültürlerini bağdaştırarak, ilhamını tasavvuf ve dinler tarihinin ünlü kişilerinden, eski doğu medeniyet ve masallarından alan, egzotik şiirler yazmıştır. Önceleri gazel ve rubailer yazmış, asıl kişiliğini serbest nazımlı şiirlerinde bulmuştur. "Somut malzemeyle soyut bir âlem" yaratmış; bir hayal ve duygu şairi değil, bir sezgi şairi olmuştur. Holat Gekhi

17. Nal sesleri sönüyor perde perde atlılar kayboluyor güneşin battığı yerde Atlılar atlilar kızıl atlılar atları rüzgâr kanatlılar Atları rüzgâr kanat Atları rüzgâr Atları At... Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) İkinci Yeni anlayışıyla oluşturulmuştur. B) İçerikten çok biçime önem verilmiştir. C) Toplumcu bir anlayışla kaleme alınmıştır. D) Halk edebiyatının biçimsel özelliklerinden yararlanılmıştır. E) Dadaizm akımının etkisinde kalınmıştır. Diğer Sayfaya Geçiniz

7. A Dolu rüzgârla çıkıp ufka giden yelkenli! Gidişin seçtiğin akşam saatinden belli. Ömrünün geçtiği sahilden uzaklaştıkça Ve hayalinde doğan âleme yaklaştıkça, Dalga kıvrımları ardında büyür tenhalık Başka bir çerçevedir, gitgide dünya artık. Daldığın mihveri, gittikçe sarar başka ziya Mavidir her taraf, üstün gece, altın derýâ gitke sarar başka Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A Divan şiirinin biçimsel ögelerinden yararlanıldığı Görsel ögelerin ve betimlemenin kullanıldığı Le Tar Tam uyağa ve ek hâlinde redife yer verildiği D) Mecazımürsel sanatına başvurulduğu EX Epik şiire özgü nitelikler taşıdığı www.

4- U YINLARI 7. Ziya Osman Saba'nın dünyasında anılar, çocukluk ve hüzün egemen. Fakat o, çok sevdiği dostu Cahit Sıtkı Tarancı gibi de- ğildi; umudu hüznün içinden sessizce geçiren, aydınlık ve duru dizelerin şairiydi. Yaşama kabullenişle bakan, onu anlamaya ve güzelleştirmeye çalışan, sevecen bir insan Ziya Osman Saba. İçe dönük bir şair olarak nitelendirilen Ziya Osman, bu özelli- ğini şiirlerinde de yansıtır. Ayrıca Yedi Meşale'nin şiir anlayı- şını yaşamının sonuna dek sürdüren tek şair odur. Öykülerinde ise kendine özgü biçemi dikkati çekmektedir. Saba, bir İstan- bul yazarı olarak çevresindeki değişimin içinde hep incelikleri ve güzellikleri aramıştır. Bu parçada sözü edilen sanatçıyla ilgili olarak aşağıdakiler- den hangisine ulaşılamaz? kaldığına A) Bağlı olduğu şiir yönelişine sonuna kadar sadık kaldığına B) Gözlemlerini gerçekçi bir üslupla eserlerine yansıttığına C) Şiirlerinde belli temaları ön plana çıkardığına D) Farklı yazınsal türlerde eser verdiğine E) İyimser bir bakış açısına sahip olduğuna

21. "Aşk meşru bir şey olamaz. O da şiir gibi meşrulaşınca ölür. Aşk da şiir de uzlaşıcı olunca ölür. Genel olarak sanat böyledir." diyen sanatçı, İkinci Yeni'nin en ünlü şairlerinden biridir. İlk şiirleri Mülkiye dergisinde yayımlanmıştır. Bir dönem Osman Mazlum takma adıyla Pazar Postası'nda yazılar, eleştiriler yazmış; şiir ve deneme türlerinde yapıtlar yayımlamıştır. Kaleme aldığı eserleri arasında yer alan Üvercinka) Göçebe, Sıcak Nal adlı kitapları çeşitli şiir yarışmalarında ödüle layık görülmüştür. Aşağıdaki eserlerden hangisi parçada sözü edilen sanatçıya ait değildir? A) Sevda Sözleri B) Geceleyin Bir Koşu Ceny sireya C) Şapkam Dolu Çiçekle D) Güz Bitiği E Beni Öp Sonra Doğur Beni

Gerçekte aruzu çok iyi bilen, hecenin özelliklerini kavramış bir şairdir. Ona göre, hece ölçüsü ve uyak şiiri yozlaştırmıştır. Şiir, insanın beş duyu organına değil beynine seslenen bir sanattır. O, şiirlerinde sokaktaki insanı ön plana çıkarmış; biçimi, şiirin kalıbıyken kendisi haline getirmiştir. Garip hareketinin kuramcısıdır. Yukarıda sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir? A) Oktay Rifat B) Melih Cevdet C) Orhan Veli D) Edip Cansever E) Cevdet Kudret 7) Aşağıdakilerden hangisi Cumhuriyet Dönemi edebiyatıyla ilgili bir yargı değildir? A) Dilde sadeleşme çalışmaları aralıksız sürmüştür. B) Şiirlerde konuşma dili kullanılmıştır. C) Edebiyat ayrıcalıklı kesimin alanından çıkmıştır. D) Edebiyat, gerçekçi bir kimlik kazanmıştır. E) Bu dönem eserlerinde yanlış Batılılaşma konulan işlenmiştir.

6 20. Serbest ölçü; dizelerdeki hece sayılarının eşit- liği, hecelerin açık-kapalı olması gibi kurallara bağlı kalınmayan ölçü çeşididir. Serbest öl- çünün kullanıldığı şiirlerde ahenk; vurgu, ton- lama, aliterasyon ve asonans gibi unsurlarla sağlanır. Bu parçada sözü edilen serbest ölçü, aşa- ğıdakilerin hangisinde kullanılmamıştır? A) Saf (öz) şiir B) Garip şiiri C) Toplumcu gerçekçi şiir DY Beş Hececiler E) İkinci Yeni

Nabızlarımda vuran duygular ki tarihin Birer derin sesidir, ben sahifelerde değil Güzide, şanlı, necip ırkımın uzak ve yakın Bütün zaferlerini kalbimin tanininde Nabızlarımda okur, anlar, eylerim tebcil. Sahifelerde değil, çünkü Atilla, Cengiz Zaferle ırkımın tetviç eden bu nasiyeler, O tozlu çerçevelerde, o iftira amiz Muhit içinde görünmekte kirli, şermende; Fakat şerefle numayan Sezar ve İskender! (Turan, Ziya Gökalp) Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Toplumsal bir şiirdir. B) Turan düşüncesi hâkimdir. C) Şiirde didaktiklik önemsenmiştir. D) Bentlerden oluşmaktadır. Osmanlıcılık fikri savunulmaktadır.✓

7. Bana göre şiiri kendine özgü biçimsel kurallardan arın- dırmak ilkesizliktir. Şair; ölçü, nazım biçimi, uyaklanış gibi kurallarla şiirde ortaya çıkabilecek dağınıklığı en baştan önlemiş olur. Şimdi öyle mi? Hem yaşamımızda hem şiirimizde sözde bir özgürlüğün tadını çıkarıyoruz. Görüşlerini bu şekilde dile getiren birinin aşağıdaki şairlerden hangisini eleştirmesi beklenemez? A) Orhan Veli Kanık B) İlhan Berk C) İsmet Özel Kurallara bağlı D) Necip Fazıl Kısakürek E) Sezai Karakoç om yord

Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1 21. Aşağıdaki dizelerden hangisi, ayraç içindeki şiir ör anlayışıyla örtüşmemektedir? be A) Sonra saygıyla toprağa oturdum, dayadım sırtımı duvara. Bu anda ne düşmek dalgalara, bu anda ne kavga, ne hürriyet, ne karım. Toprak, güneş ve ben Bahtiyarım... B) Dün gece yatmak üzere iken Evin önünden biri geçti, Ağız mızıkası çalarak... Ve bana çocukluğumda Akşamüzeri mangal yaktığımız Bahçe kapısını hatırlattı Emniyet Sandığı'ndaki evin... (Hisar Topluluğu) ubralised risonustoi runo u C) Bazen karıştırıyorum ya, çok uzun bir gündü Sonra bu çok uzun günün sıcak bir günü Kediler kırmızı alevler halinde koşuyordu 108 Onlar işte hep boyuna koşuyordu Birileri çıkıyordu ordan burdan Hiç çıkmamak halinde ve ölgün Birileri çıkıyordu Geceden kalma bir lamba yanıyordu, açık D) Diz çök ey zorlu nefis, önümde diz çök Heybem hayat dolu, deste ve yumak Sen, bütün dalların birleştiği kök Biricik meselem, sonsuza varmak E) Şimdi çerçevede mahpus yaşamaktadır, Alnında o yaman ölmezliğin zaferi; Uzak bir rüyada yüzer gibi gözleri, Artık ne gülmekte ne ağlamaktadır. (Toplumcu Gerçekçi Şiir) EX chio 6 7al (İkinci Yeni) (Mistik Şiir) (Saf Şiir Anlayışı)

||| 22. Eleştirmen: Ziya Osman Saba'ya ait okuduğum ilk eser, fotoğraflar- dan yola çıkarak yazdığı hikâyelerden oluşuyordu. Bu eser için "Âdeta bu fotoğrafhaneye sevinçsiz hiçbir in- san ayak atmamış." cümlesini de kurabiliriz. Gazeteci: Yazara ait en beğendiğiniz eser hangisi peki? Beni en etkileyen eser, aslında Sebil ve Güvercinler olmuştu. Eleştirmen: Doğrudur, ben de en çok Nefes Almak adlı şiir kitabını beğenmiştim. Bu eser de yazara ait hikâye kitabı gibi ölümünden sonra yayımlandı. Gazeteci: Peki, yazarın dünyasına nüfuz edebilmek için sizce bu iki eseri okumak yeterli midir? Çünkü Ziya Osman Sa- ba'nın şiir anlayışı, Cumhuriyet Dönemi'nin ilk yılların- da bağlandığı şiir topluluğundan oldukça etkilendi bana göre. Eleştirmen: Aslında haklısınız. Kısmen yeterlidir diyebilirim. Ancak yine de Cahit Sıtkı ile mektuplaşmalarından epey fayda- lanılmalı. Size de şairin Ziya'ya Mektuplar eserini öne- ririm. Ziya Osman Saba'ya ulaşmak adına bahsettiğiniz şiir topluluğunda yer alan diğer şairlerin de incelenmesi gerekir. Bu diyalogda sözü edilen eserlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? ✓ A) Eleştirmenin okuduğu ilk eser, Mesut İnsanlar Fotoğ- rafhanesi 'dir. Sobal ve Güvercinler Gazeteciyi en çok etkileyen eser, anı türündedir. Gazetecinin bahsettiği şiir topluluğu, Yedi Meşaleci- ler'dir. D) Eleştirmen'in söz ettiği hikâye kitabı Değişen İstan- buldur. E) Eleştirmen'in önerdiği eser edebi mektup olarak ka- bul edilir. Ziye ye Mektuplar 1 38 1.8 (19 38 UR MEB 2021 2022 Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

6 AYT ESIT AĞIRLIK 8. 1. Sabri Esat Siyavuşgil - Sebil ve Güvercinler II. Vasfi Mahir Kocatürk - Dağların Derdi III. Yaşar Nabi Nayır - Onar Mısra IV. Cevdet Kudret Solok - Birinci Perde V. Ziya Osman Saba - Nefes Almak Yukarıdaki sanatçılardan hangisi, karşısında- ki eserle ilişkilendirilemez? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

7. Bu bahar havası, bu bahçe; Havuzda su şırıl şırıldır. Uçurtmam bulutlardan yüce, Zipziplarım pırıl pırıldır. Ne güzel dönüyor çemberim; Hiç bitmese horoz şekerim Bu dizelerle ilgili olarak aşağıda verilen yargılardan hangisi yanlıştır? A) Hece ölçüsü ve duraktan faydalanılmıştır. B) Cumhuriyet Dönemi şiir anlayışının etkileri görülür. C) Yalın anlatıma ve günlük dile sahiptir. D) Söyleyici çocukluk heveslerinden bahsetmiştir. E) Geçen zamana özlem söz konusudur.

İleri Düzey DEBIYA 31. Hemen hemen aynı dönemde yaşamalarına rağmen birbi- rinden neredeyse taban tabana zit sanat anlayışları olan Arit Nihat Asya ve Cemal Süreya'yı edebi bir sohbet ortamında DF 54 NEGO DERS FÖYÜ yazmalari konuşturduk. Aşağıdakilerden hangisi bu sohbette geçebilecek bir di- yalogdan alınmış olamaz? mangisi, Ömer elo Hlik değildir? E) V A) Arif Nihat Asya: Azizim, Orhan Veli geleneğinden etki- lenerek yararlandığın nükteli söyleyiş, son şiirlerinde et- kisini kaybetmeye başladı. Yoksa şiir anlayışında deği- Cemal Süreya: Aslında değişikliğe uğramadı. İkinci Ye- ni grubuna dâhil olduktan sonra daha imgesel şiirler şikliğe mi gidiyorsun? ğretici hem yazmayı tercih ediyorum. B) Arif Nihat Asya: Anliyorum. Benim İkinci Yeniler arasın- daki favorim sensin. En güzel anlatım sende. Zaten kit- lesel olarak da senin daha çok okuyucun var. Peki, se- nin favorin kim? Cemal Süreya: Bu çok zor bir soru oldu benim için. (Abbas Sayar) somanda, küçük yaşta anne ve babası mina muhtaç olarak hayatini sürdüren babasından miras kalan toprati amo amani Çelo'nun hak arama iradesi i çen olaylar, psikolojik ve sosyolojik inlatimla işlenerek, başarnin ancak göstermektedir. Çocukken Çelo' ya sa dağlarda çobanlık yaparken Kezik or maz, onu ezer. Kezik ile Çelo içten iç lendirilir, mutlu olmaz geri döner. Ta narak durdurmak ister. Çelo Keziki casini öldürür. Hapse girer. Çıktiğin vilki Ati (Abbas Sayar) yazarın ilk romanıdır, TRT 1970 miştir. Romanda bir Orta Anadol yaşlı bir atla sembolize edilerek dur, kit kanaat geçinir. Çok sev şına kalır, tayını özler, defalarca yılkıya salınmış atlarla birleşir . rüsü içinde kendine yer bulur. at hastalanır. Köye döner, köy da iyileşince törenle atı dağı Sahibi Doru'yu bıraktığı için yanına gönderir , ama kısrak Finten (Abdülhak Ham Finten (Mis Kross) Londra dir. Kocası Avusturalya'da için asalet unvanı kazann kocasını öldürtmek ister. çocuğu olan Davalaciro dan olduğunu söyler. Bu bulmak için öleceğine ve lord ona aşık olur. F Sonuçta aynı grupta bulunduğum sanatçılar, hepsinin yeri benim için ayrı. Ama bir okur olarak bakacak olur- sam beni en çok etkileyen "Akşam Şairi". C) Arif Nihat Asya: Peki, düzyazı üzerine yaptığınız ça- lışmaları genişletmeyi düşünüyor musunuz? Ben sizin düz yazılarınızı da çok beğeniyorum. Cemal Süreya: Deneme yazmayı seviyorum. Uzat Saç- larını Frigya çok sevildi. Deneme türüne ağırlık verme- yi düşünüyorum. Peki, ya siz ne yapmayı düşünüyorsu- nuz? Ben de sizin Bir Bayrak Rüzgâr Bekliyor kitabınızı severek okudum. Arif Nihat Asya: O kitap benim için de çok önemli. Be- nim "Bayrak Şairi" olarak anılmama vesile oldu. Ben düzyazı insanı değilim maalesef kendimi en iyi şiirde ifade ediyorum. Cemal Süreya: Bence kendinize haksızlık ediyorsunuz. Şapkam Dolu Çiçekle denemeniz birçok kişiye ilham kaynağı oldu. E) Arif Nihat Asya: İltifat ediyorsunuz efendim. Benim za- ten yalnızca iki tane düzyazı ile kaleme aldığım eserim var. Sizin gibi farklı türlere pek açılamıyorum. Cemal Süreya: Size şairlik çok yakışıyor ama eminim ki diğer türlerde de çok başarılı olursunuz. nelerin çeker. Davalaciro birk tabancayla vurur. Ke lar bulunan bu piyes tirebilmiş ise de ese İçli Kız (Abdülh Mesut Efendi'nin Sabiha'nın üvey tadırlar. Bütün e n olur. Ama Ra dolaplar yüzür bir

2. I. 1980'de ilk şiir kitabı olan Karşılığını Bulamamış Sorular' yayımladı. II. Gelenekle çağdaş şiiri ustaca kaynaştıran şair, popülist ve ideolojik söylemlerden uzak bir şiir dünyası kurmuştur. III. Şiirlerinde divan şiiri geleneğinden ve Alevî- Bektaşî kaynaklarından yararlanmıştır. IV. Gerçeklikle ironi arasında gidip gelen duygu yoğunluğu yüksek şiirler yazmıştır. Numaralanmış cümlelerde özellikleri verilen şair aşağıdakilerden hangisidir? A) Haydar Ergülen B) Ebubekir Eroğlu C) Hüseyin Atlansoy D) Murathan Mungan E) Küçük İskender 284