Cumhuriyet Sonrası Halk Şiirinin Temsilcileri Soruları

11. Aşağıdaki parçalarda boş bırakılan yerleri doğru bir şekilde doldurunuz.
a.
Postmodem romanda birtakım olguları ya da eserleri alaycı bir anlatımla söz konusu etmektir. Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Saatle
Ayarlama Enstitüsü adlı romanında önemsiz bir kurum olan Saatleri Ayarlama Enstitüsünü asrın en büyük, en faydalı kurumu şeklinde tanıt
örneğidir.
ması bir
b.
Binbir Gece Masalları'nda ve halk hikayelerinde anlatıcı, başkalarından dinlediklerini aktarır. Bunu yaparken de "rivayet ederler
derler ki gibi kalıplaşmış ifadeler kullanır. İhsan Oktay Anar'ın Puslu Kitalar Atlası adlı romanında biçim ve anlatım özellikleri açısından ay
tekniği kullanması bir
örneğidir.
ÖNOTE 5
C.
Postmodern romanda daha önce yazılmış bir metnin içerik yönünden örnek alınmasıdır. Bütüncül ya da kısmi olabilir. Naz
Bekiroğlu'nun Yusuf ile Züleyha adlı romanı, içerik yönünden divan edebiyatındaki Yusuf ile Züleyha mesnevilerini örnek aldığından
Paradi
örneğidir.
12. Aşağıdaki cümlelerde yer alan zamirleri bularak bunların türlerini yazınız.
.
Benimkilerin bazılarını almış ama senin istediklerini alamamış.
Lise Türkçe
Cumhuriyet Sonrası Halk Şiirinin Temsilcileri
11. Aşağıdaki parçalarda boş bırakılan yerleri doğru bir şekilde doldurunuz. a. Postmodem romanda birtakım olguları ya da eserleri alaycı bir anlatımla söz konusu etmektir. Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Saatle Ayarlama Enstitüsü adlı romanında önemsiz bir kurum olan Saatleri Ayarlama Enstitüsünü asrın en büyük, en faydalı kurumu şeklinde tanıt örneğidir. ması bir b. Binbir Gece Masalları'nda ve halk hikayelerinde anlatıcı, başkalarından dinlediklerini aktarır. Bunu yaparken de "rivayet ederler derler ki gibi kalıplaşmış ifadeler kullanır. İhsan Oktay Anar'ın Puslu Kitalar Atlası adlı romanında biçim ve anlatım özellikleri açısından ay tekniği kullanması bir örneğidir. ÖNOTE 5 C. Postmodern romanda daha önce yazılmış bir metnin içerik yönünden örnek alınmasıdır. Bütüncül ya da kısmi olabilir. Naz Bekiroğlu'nun Yusuf ile Züleyha adlı romanı, içerik yönünden divan edebiyatındaki Yusuf ile Züleyha mesnevilerini örnek aldığından Paradi örneğidir. 12. Aşağıdaki cümlelerde yer alan zamirleri bularak bunların türlerini yazınız. . Benimkilerin bazılarını almış ama senin istediklerini alamamış.
6
7
8
kısmına işaretleyiniz.
3. Bir ozan, nasıl ki bir insan yüreğini anlatıyorsa bir
romancı da bir insanı her yanı ile anlatıyor demek-
tir. İnsan yüreğinin en seçkin duyguları, insan top-
luluğunun en önemli durumu romanlarda inceden
inceye gözden geçiriliyor. Romanlar öyle bir insan
yaşantısının aynası olarak ele alınıyor ki ruh geli-
şimi sorunlarının en önemlilerine inceleme konusu
oluyor. Alana, gerçek insanlar, birer yürek sahibi in-
sanlar çıkarıyor, yaşatıyor, insan hâllerinin her duru-
munu, her biçimde ortaya koyuyo
Bu parçada romanla ilgili vurgulanmak istenen
aşağıdakilerden hangisidir?
A) İnsanlığın tüm duygularını bir karakterle ortaya
koyabildiği
B) insanlığın ortak hâllerini gözler önüne serebildiği
İnsanın olumlu duygular yaşamasına yardımcı
olduğu
Insan yaşantısının değişkenliğini dile getirdiği
İnsan yüreğinin en seçkin duygularını en iyi bi-
çimde anlatan tür olduğu
Lise Türkçe
Cumhuriyet Sonrası Halk Şiirinin Temsilcileri
6 7 8 kısmına işaretleyiniz. 3. Bir ozan, nasıl ki bir insan yüreğini anlatıyorsa bir romancı da bir insanı her yanı ile anlatıyor demek- tir. İnsan yüreğinin en seçkin duyguları, insan top- luluğunun en önemli durumu romanlarda inceden inceye gözden geçiriliyor. Romanlar öyle bir insan yaşantısının aynası olarak ele alınıyor ki ruh geli- şimi sorunlarının en önemlilerine inceleme konusu oluyor. Alana, gerçek insanlar, birer yürek sahibi in- sanlar çıkarıyor, yaşatıyor, insan hâllerinin her duru- munu, her biçimde ortaya koyuyo Bu parçada romanla ilgili vurgulanmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) İnsanlığın tüm duygularını bir karakterle ortaya koyabildiği B) insanlığın ortak hâllerini gözler önüne serebildiği İnsanın olumlu duygular yaşamasına yardımcı olduğu Insan yaşantısının değişkenliğini dile getirdiği İnsan yüreğinin en seçkin duygularını en iyi bi- çimde anlatan tür olduğu
13.
Nazım şekli
Sack!
Tuyuğ
Kit'a
Birim değeri
Dörtlük
Dörtlük
Beyit
Birim sayısı
3-5
A) Murabba -3/5-beyit
B) Şarkı 5/15-dörtlük
C) Mesnevi 1 beyit
D) Rubai-1-dörtlük
E) Şarkı - 1 - beyit
2-12
Bu tabloda boş bırakılan yerlere, sırasıyla aşağıda
verilenlerden hangisi getirilmelidir?
Lise Türkçe
Cumhuriyet Sonrası Halk Şiirinin Temsilcileri
13. Nazım şekli Sack! Tuyuğ Kit'a Birim değeri Dörtlük Dörtlük Beyit Birim sayısı 3-5 A) Murabba -3/5-beyit B) Şarkı 5/15-dörtlük C) Mesnevi 1 beyit D) Rubai-1-dörtlük E) Şarkı - 1 - beyit 2-12 Bu tabloda boş bırakılan yerlere, sırasıyla aşağıda verilenlerden hangisi getirilmelidir?
144.A sultanım sen var iken
Ya ben kime yalvarayım
İsmin Ganî Settår iken
Ya ben kime yalvarayım
nd
Ali ile bir olmuşsun a
Bir mektepte okumuşsun Q
Ali olmuş hafız kelam
b
G
Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi ortak değil-
dir?
8⁰
Sen okursun hece tanrı
A) ilahi türüne ait özellikler göstermeleri
BY Dörtlük şeklinde yazılmaları
C) Hece ölçüsüyle söylenmeleri
D) Sade söyleyişe sahip olmaları
EX Redife yer verilmeleri
Lise Türkçe
Cumhuriyet Sonrası Halk Şiirinin Temsilcileri
144.A sultanım sen var iken Ya ben kime yalvarayım İsmin Ganî Settår iken Ya ben kime yalvarayım nd Ali ile bir olmuşsun a Bir mektepte okumuşsun Q Ali olmuş hafız kelam b G Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi ortak değil- dir? 8⁰ Sen okursun hece tanrı A) ilahi türüne ait özellikler göstermeleri BY Dörtlük şeklinde yazılmaları C) Hece ölçüsüyle söylenmeleri D) Sade söyleyişe sahip olmaları EX Redife yer verilmeleri
3. Aşağıdaki tabloyu verilen bilgiler doğrultusunda doldurunuz.
TANZIMAT DÖNEMİ
ROMANI
Konu
Dil ve üslup özelliği
Kişiler
Mekân
Teknik
Etkilendiği edebî
akımlar
SERVETIFÜNUN DÖNEMI
ROMANI
MİLLİ EDEBİYAT
DÖNEMİ ROMANI
Lise Türkçe
Cumhuriyet Sonrası Halk Şiirinin Temsilcileri
3. Aşağıdaki tabloyu verilen bilgiler doğrultusunda doldurunuz. TANZIMAT DÖNEMİ ROMANI Konu Dil ve üslup özelliği Kişiler Mekân Teknik Etkilendiği edebî akımlar SERVETIFÜNUN DÖNEMI ROMANI MİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİ ROMANI
- Bektaşî ve Anadolu
slemiştir. Ayrımcılık
le kucaklama
sorunlarını sözü ve
edilen
●
bir hall
8.
●
Osmaniyeli bir halk ozanı olup Ahu Gözlüm
türküsüyle tanınmıştır.
Zahidem ve Gönül Dağı önemli eserleridir.
ile ilgili aşağıda verilen bil
Türkü ve atışma ustası olup Kiziroğlu Mustafa Bey
ile ün kazanmıştır.
Kars ozanlarındandır ve folklor üzerine pek çok yazı
yazmıştır.
Yukarıda hakkında bilgi verilen sanatçılar arasında
aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Neşet Ertaş
eroy his
BY Âşık Murat Çobanoğlu
Şeref Taşlıova
D) Abdurrahim Karakoç
Aşık Feymanî
ÖSYM TADINDA
SORULAR
Absolag o
2
Lise Türkçe
Cumhuriyet Sonrası Halk Şiirinin Temsilcileri
- Bektaşî ve Anadolu slemiştir. Ayrımcılık le kucaklama sorunlarını sözü ve edilen ● bir hall 8. ● Osmaniyeli bir halk ozanı olup Ahu Gözlüm türküsüyle tanınmıştır. Zahidem ve Gönül Dağı önemli eserleridir. ile ilgili aşağıda verilen bil Türkü ve atışma ustası olup Kiziroğlu Mustafa Bey ile ün kazanmıştır. Kars ozanlarındandır ve folklor üzerine pek çok yazı yazmıştır. Yukarıda hakkında bilgi verilen sanatçılar arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Neşet Ertaş eroy his BY Âşık Murat Çobanoğlu Şeref Taşlıova D) Abdurrahim Karakoç Aşık Feymanî ÖSYM TADINDA SORULAR Absolag o 2
15.
AYT/Türk Dili ve
Edebiyatı - Sosyal Bilimler - 1
14. Cumhuriyet Dönemi'nin bir bildiri ile ortaya çıkan "ilk
edebî topluluğu”nu oluşturan bu şairler, edebiyat
dünyasında bir tıkanıklık olduğundan yakınıyor;
zamanın edebiyat anlayışını benimsemediklerini ifade
ediyordu. Türk edebiyatını bir çıkmazın içinde görüyor,
genç nesil olarak edebiyata yeni bir yön vermek
istiyorlardı. İlkelerini "samimilik, canlılık ve devamlı
yenilik" olarak açıklıyor, Türk şiirine yeni ufuklar açmayı
hedefliyorlardı. Paul Verlaine ve sembolizm akımının
öncüsü olan Stephane Mallerme'den etkilenmelerinin
bir sonucu olarak Fransız edebiyatını örnek aldıklarını
söylüyorlardı. Sanat sanat içindir, ilkesinden hareketle
gerçekçi edebiyata karşı çıkarak bireyin iç dünyasına,
eşyaya bir ressam gibi bakıyor; şiirde duygu ve
hayalden çok, tasviri öne çıkarıyorlardı.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen
şairlerden biridir?
A) Cevdet Kudret Solok
B) Ahmet Hamdi Tanpınar
C) Ahmet Muhip Dıranas
D) Orhan Seyfi Orhon
E) Melih Cevdet Anday
Ber hececcher
ayınları
Lise Türkçe
Cumhuriyet Sonrası Halk Şiirinin Temsilcileri
15. AYT/Türk Dili ve Edebiyatı - Sosyal Bilimler - 1 14. Cumhuriyet Dönemi'nin bir bildiri ile ortaya çıkan "ilk edebî topluluğu”nu oluşturan bu şairler, edebiyat dünyasında bir tıkanıklık olduğundan yakınıyor; zamanın edebiyat anlayışını benimsemediklerini ifade ediyordu. Türk edebiyatını bir çıkmazın içinde görüyor, genç nesil olarak edebiyata yeni bir yön vermek istiyorlardı. İlkelerini "samimilik, canlılık ve devamlı yenilik" olarak açıklıyor, Türk şiirine yeni ufuklar açmayı hedefliyorlardı. Paul Verlaine ve sembolizm akımının öncüsü olan Stephane Mallerme'den etkilenmelerinin bir sonucu olarak Fransız edebiyatını örnek aldıklarını söylüyorlardı. Sanat sanat içindir, ilkesinden hareketle gerçekçi edebiyata karşı çıkarak bireyin iç dünyasına, eşyaya bir ressam gibi bakıyor; şiirde duygu ve hayalden çok, tasviri öne çıkarıyorlardı. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen şairlerden biridir? A) Cevdet Kudret Solok B) Ahmet Hamdi Tanpınar C) Ahmet Muhip Dıranas D) Orhan Seyfi Orhon E) Melih Cevdet Anday Ber hececcher ayınları
şik söz-
leşme
aşma-
kay-
yna-
SÖZCÜK YAPISI
10. Yaşar Kemal'in öykülerinde çocukların yanı sıra kadın karakter-
ler önemli bir yer tutar. Haklıyı destekleyen, haksızı eleştiren ka
dinlara tanık oluruz. Toplulukları ateşleyen ve yönlendiren kişi
I
|||
IV
V
11
konumundadır kadınlar.
Bu parçadaki altı çizili sözcüklerden hangisinin kökü, söz-
cük türü yönünden ötekilerden farklıdır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
1. (1) Dünyada sanatla
nümüzde yaşamın h
harcayan insan, sa
duyanlar da aynı s
edememektedir. (
nın artması, okur
dir. (V) Bunlara ay
la yitiren ürünün y
giriyor.
Bu parçada nur
sözcük, yapısı
Lise Türkçe
Cumhuriyet Sonrası Halk Şiirinin Temsilcileri
şik söz- leşme aşma- kay- yna- SÖZCÜK YAPISI 10. Yaşar Kemal'in öykülerinde çocukların yanı sıra kadın karakter- ler önemli bir yer tutar. Haklıyı destekleyen, haksızı eleştiren ka dinlara tanık oluruz. Toplulukları ateşleyen ve yönlendiren kişi I ||| IV V 11 konumundadır kadınlar. Bu parçadaki altı çizili sözcüklerden hangisinin kökü, söz- cük türü yönünden ötekilerden farklıdır? A) I B) II C) III D) IV E) V 1. (1) Dünyada sanatla nümüzde yaşamın h harcayan insan, sa duyanlar da aynı s edememektedir. ( nın artması, okur dir. (V) Bunlara ay la yitiren ürünün y giriyor. Bu parçada nur sözcük, yapısı
38. Biyoçeşitlilik bir bölgedeki bitki ve hayvan türlerini ifade et-
mektedir. Bir bölgedeki biyoçeşitlilik bazı doğal ve beşerî fak-
törlerle azalma gösterebilmektedir.
33
Buna göre, haritada numaralandırılmış yerlerden hangisinde
verilen durumun biyoçeşitliliğin azalmasında önemli bir et-
kisinin bulunduğu savunulamaz?
A) I numaralı yerde sanayi atıklarının oluşturduğu kirli sula-
rın akarsulara karışması
B) Il numaralı yerde ormanların otoyol yapımı için tahrip edil-
mesi
C)/III numaralı yerde meralarda aşırı otlatma yapılması
D) IV numaralı yerde tahılların hasadından sonraki sap kısım-
larının (anız) yakılması
E) V numaralı yerde fiziksel çözülmelerin meydana gelmesi
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - SOSYAL BİLİMLER-1
Sınav kodu (Y4223)
40.
9
Lise Türkçe
Cumhuriyet Sonrası Halk Şiirinin Temsilcileri
38. Biyoçeşitlilik bir bölgedeki bitki ve hayvan türlerini ifade et- mektedir. Bir bölgedeki biyoçeşitlilik bazı doğal ve beşerî fak- törlerle azalma gösterebilmektedir. 33 Buna göre, haritada numaralandırılmış yerlerden hangisinde verilen durumun biyoçeşitliliğin azalmasında önemli bir et- kisinin bulunduğu savunulamaz? A) I numaralı yerde sanayi atıklarının oluşturduğu kirli sula- rın akarsulara karışması B) Il numaralı yerde ormanların otoyol yapımı için tahrip edil- mesi C)/III numaralı yerde meralarda aşırı otlatma yapılması D) IV numaralı yerde tahılların hasadından sonraki sap kısım- larının (anız) yakılması E) V numaralı yerde fiziksel çözülmelerin meydana gelmesi TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - SOSYAL BİLİMLER-1 Sınav kodu (Y4223) 40. 9
eri-
ik-
eği
in
n-
K-
ni
64
E) Anla
21. Aşağıdaki açıklamaların hangisinde bilgi yanlış
vardır?
A) Refik Durbaş, Kuş Tufanı ve Hücremde Ay Işığı
adlı kitaplarıyla 1960 sonrası toplumcu şairler ku
şağı içinde yer almıştır.
(8) Maraş'ın ve Ökkeş'in Destanı ile Kestim Kara Saç-
larımı adlı şiir kitaplarının şairi Gülten Akın, Sezen
Aksu'nun seslendirdiği Deli Kızın Türküsü adlı şar-
kının da söz yazarıdır.
C) Cahit Zarifoğlu, İşaret Çocukları adlı ilk kitabındaki
şiirlerinde yer alan imgeli söyleyişlerle Türk şiirinde
öne çıkmış; ardından yazdığı Yedi Güzel Adam,
Menziller, Korku ve Yakarış'ta yer alan şiirleriyle bir
yandan tasavvufa bir yandan da toplumsal olana
yönelmiştir.
D) Mihriban adlı şiirin şairi, toplumsal ve siyasi taşla-
malarıyla ünlenmiş olan Şeref Taşlıova, Cumhuri-
yet Dönemi halk şairlerimizdendir.
E) II.Yeni şiirine has söyleyiş özelliklerini kullanarak
dini konulara yönelen Sezai Karakoç; Körfez, Şah-
damar, Gül Muştusu, Monna Rosa adlı şiirlerin şa-
iridir.
Diorcayfaya geçiniz.
Lise Türkçe
Cumhuriyet Sonrası Halk Şiirinin Temsilcileri
eri- ik- eği in n- K- ni 64 E) Anla 21. Aşağıdaki açıklamaların hangisinde bilgi yanlış vardır? A) Refik Durbaş, Kuş Tufanı ve Hücremde Ay Işığı adlı kitaplarıyla 1960 sonrası toplumcu şairler ku şağı içinde yer almıştır. (8) Maraş'ın ve Ökkeş'in Destanı ile Kestim Kara Saç- larımı adlı şiir kitaplarının şairi Gülten Akın, Sezen Aksu'nun seslendirdiği Deli Kızın Türküsü adlı şar- kının da söz yazarıdır. C) Cahit Zarifoğlu, İşaret Çocukları adlı ilk kitabındaki şiirlerinde yer alan imgeli söyleyişlerle Türk şiirinde öne çıkmış; ardından yazdığı Yedi Güzel Adam, Menziller, Korku ve Yakarış'ta yer alan şiirleriyle bir yandan tasavvufa bir yandan da toplumsal olana yönelmiştir. D) Mihriban adlı şiirin şairi, toplumsal ve siyasi taşla- malarıyla ünlenmiş olan Şeref Taşlıova, Cumhuri- yet Dönemi halk şairlerimizdendir. E) II.Yeni şiirine has söyleyiş özelliklerini kullanarak dini konulara yönelen Sezai Karakoç; Körfez, Şah- damar, Gül Muştusu, Monna Rosa adlı şiirlerin şa- iridir. Diorcayfaya geçiniz.
23. Seni ayın altında unuttular, günlerin
Eksik bıraktığını ay tamamlıyor şimdi
Uzak sessizliğin ki anı kadar siyah
Sözleriyle hicran kuyusuna kapattı beni
Ay nice batsa da meğer insanlar kadar
Karanlıkta bırakmazmış kimseyi! Sen bütün
Geceyi topladın üstüne ve bir bir söndü
Masumluğun küçük fenerleri, yıldızlar
Bu dizelerin dil ve anlatım ile temasına bakılarak
aşağıdaki şairlerin hangisine ait olduğu söylenebilir?
(A) Ahmet Haşim
B) Yahya Kemal Beyatlı
C) Faruk Nafiz Çamlıbel
D) Ziya Osman Saba
E) Haydar Ergülen
Lise Türkçe
Cumhuriyet Sonrası Halk Şiirinin Temsilcileri
23. Seni ayın altında unuttular, günlerin Eksik bıraktığını ay tamamlıyor şimdi Uzak sessizliğin ki anı kadar siyah Sözleriyle hicran kuyusuna kapattı beni Ay nice batsa da meğer insanlar kadar Karanlıkta bırakmazmış kimseyi! Sen bütün Geceyi topladın üstüne ve bir bir söndü Masumluğun küçük fenerleri, yıldızlar Bu dizelerin dil ve anlatım ile temasına bakılarak aşağıdaki şairlerin hangisine ait olduğu söylenebilir? (A) Ahmet Haşim B) Yahya Kemal Beyatlı C) Faruk Nafiz Çamlıbel D) Ziya Osman Saba E) Haydar Ergülen
6-A
"O, beyaz bir kuştu, uzun kanatlı;
Ardında ışıktan bir iz bıraktı.
Yek gibi dağları aştı bir atli,
Arada bir engin deniz bıraktı."
Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki dizelerin sahibi şairin
şiir anlayışına uygun eser veren bir sanatçı tarafından ya-
zılmış olamaz?
A) Hani ey gözlerim bu son vedada,
Yolunu kaybeden yolcunun dağda
Birini çağırmak için imdada
Yaktığı ateşi yakmayacaktın?
B) Sokaktayım, kimsesiz bir sokak ortasında;
Yürüyorum, arkama bakmadan yürüyorum.
Yolumun karanlığa saplanan noktasında,
Sanki beni bekleyen bir hayal görüyorum.
Yağız atlar kişnedi, meşin kırbaç şakladı,
Bir dakika araba yerinde durakladı.
Neden sonra sarsıldı altımda demir yaylar,
Gözlerimin önünden geçti kervansaraylar...
D) Yalnız senin gezdiğin bahçede açmaz çiçek,
Bizim diyarımızda bin bir baharı saklar!
Kolumuzdan tutarak sen istersen bizi çek
Incinir düz caddede dağda gezen ayaklar
E) O kadar dolu ki toprağın şanla,
Bir değil, sanki bin vatan gibisin.
Yüce dağlarına çöken dumanla
Göklerde yazılı destan gibisin.
7-D
8-D
Lise Türkçe
Cumhuriyet Sonrası Halk Şiirinin Temsilcileri
6-A "O, beyaz bir kuştu, uzun kanatlı; Ardında ışıktan bir iz bıraktı. Yek gibi dağları aştı bir atli, Arada bir engin deniz bıraktı." Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki dizelerin sahibi şairin şiir anlayışına uygun eser veren bir sanatçı tarafından ya- zılmış olamaz? A) Hani ey gözlerim bu son vedada, Yolunu kaybeden yolcunun dağda Birini çağırmak için imdada Yaktığı ateşi yakmayacaktın? B) Sokaktayım, kimsesiz bir sokak ortasında; Yürüyorum, arkama bakmadan yürüyorum. Yolumun karanlığa saplanan noktasında, Sanki beni bekleyen bir hayal görüyorum. Yağız atlar kişnedi, meşin kırbaç şakladı, Bir dakika araba yerinde durakladı. Neden sonra sarsıldı altımda demir yaylar, Gözlerimin önünden geçti kervansaraylar... D) Yalnız senin gezdiğin bahçede açmaz çiçek, Bizim diyarımızda bin bir baharı saklar! Kolumuzdan tutarak sen istersen bizi çek Incinir düz caddede dağda gezen ayaklar E) O kadar dolu ki toprağın şanla, Bir değil, sanki bin vatan gibisin. Yüce dağlarına çöken dumanla Göklerde yazılı destan gibisin. 7-D 8-D
n- 1 9. (1) Şiir ve inşa makalesi İstanbul'da çıkan 7 Eylül
1868 tarihli Muhbir gazetesinde yayımlanmış ve
bu makalede halk şiirine ilk defa dikkat çekilmiştir.
(II) Ziya Paşa Osmanlı şairlerinin İranlıları İranlıların
da Arapları taklit etmeleri neticesinde ortaya melez
bir şey çıktığını söyler. (III) Ziya Paşa, nesirdeki du-
rumun da aynı şiirdeki gibi olduğunu belirtir, yani eski
şiirimizin anlaşılmadığı gibi eski nesrimizin de anla-
şılmadığını ileri sürer. (IV) Makale, Ziya Paşa'nın şu
tespitiyle biter: "Şiir ve nesirdeki bütün bu eksiklikleri
gidermek için tabii olmak ve kendimize yönelmek ge-
rekmektedir." (V) Bizim şiirimiz divan şairlerinin ölçü-
süz diye beğenmedikleri avam şarkıları ve taşrada
çöğür şairleri arasında deyiş, üçleme ve kayabaşı
olarak anılan manzumelerdir.
Ziya Paşa'nın Şiir ve İnşa makalesi hakkında veri-
len bu parçadaki numaralanmış bilgilerden han-
gisi yanlıştır?
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV.
E) V.
Lise Türkçe
Cumhuriyet Sonrası Halk Şiirinin Temsilcileri
n- 1 9. (1) Şiir ve inşa makalesi İstanbul'da çıkan 7 Eylül 1868 tarihli Muhbir gazetesinde yayımlanmış ve bu makalede halk şiirine ilk defa dikkat çekilmiştir. (II) Ziya Paşa Osmanlı şairlerinin İranlıları İranlıların da Arapları taklit etmeleri neticesinde ortaya melez bir şey çıktığını söyler. (III) Ziya Paşa, nesirdeki du- rumun da aynı şiirdeki gibi olduğunu belirtir, yani eski şiirimizin anlaşılmadığı gibi eski nesrimizin de anla- şılmadığını ileri sürer. (IV) Makale, Ziya Paşa'nın şu tespitiyle biter: "Şiir ve nesirdeki bütün bu eksiklikleri gidermek için tabii olmak ve kendimize yönelmek ge- rekmektedir." (V) Bizim şiirimiz divan şairlerinin ölçü- süz diye beğenmedikleri avam şarkıları ve taşrada çöğür şairleri arasında deyiş, üçleme ve kayabaşı olarak anılan manzumelerdir. Ziya Paşa'nın Şiir ve İnşa makalesi hakkında veri- len bu parçadaki numaralanmış bilgilerden han- gisi yanlıştır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
AYT/Türk Dili ve
Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1
21. Cumhuriyet'in ilk yıllarında memleketçi şiir anlayışını
sürdüren şairler, Kurtuluş Savaşı, Anadolu'nun doğal
güzellikleri ve savaş sonrası durumu gibi konuları ele
almışlardır. Yine aynı dönemde öz şiirin iki güçlü şairini
izleyen şairler, Bursa'da Zaman, Kaldırımlar gibi başarılı
şiirler yazarlar. Bu dönemde kimi şairler halka yönelmiş,
folklordan yararlanarak halk şiirini yeni bir bakışla
canlandırmaya çalışmıştır. 1930'lu yıllardan itibaren ise
şiirde toplumcu gerçekçi etkiler görülür. Özellikle de
839 Satır'ın yayımlanmasından sonra şiirde serbest
nazım önem kazanmıştır. 1940'tan sonra ise şiirde köklü
bir değişim görülür. Bu yılların başında üç şairin başını
çektiği yöneliş; şiiri, geleneksel yapısından tümüyle
sıyırarak günlük yaşama açar ve sanatsallığı terk eder.
Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Cumhuriyet'in ilk yıllarındaki memleketçi şairler
arasında Kemalettin Kamu ve Faruk Nafiz Çamlıbel
sayılabilir.
B) Öz şiir anlayışını sürdüren şairlerle ilgili dile getirilen
şiirler sırasıyla Ahmet Hamdi Tanpınar ve Necip
Fazıl'a aittir.
Saf sir
3
Bu yıllarda halka yönelip halk şiirini canlandırmak
isteyenler arasında Asaf Halet Çelebi ön plana
çıkmaktadır.
D) 1930'larda toplumcu anlayışla yayımlanan şiir kitabı,
Nazım Hikmet Ran'a aittir.
E) 1940'lı yılların başında geleneksel şiiri yıkan üç şair,
Garip akımının temsilcisi olan Orhan Vel, Melih
Cevdet ve Oktay Rifat Horozcu'dur,
23. Ali
- B
Fu
Yanıt Yayınları
- F
ro
He
S
b:
Lise Türkçe
Cumhuriyet Sonrası Halk Şiirinin Temsilcileri
AYT/Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1 21. Cumhuriyet'in ilk yıllarında memleketçi şiir anlayışını sürdüren şairler, Kurtuluş Savaşı, Anadolu'nun doğal güzellikleri ve savaş sonrası durumu gibi konuları ele almışlardır. Yine aynı dönemde öz şiirin iki güçlü şairini izleyen şairler, Bursa'da Zaman, Kaldırımlar gibi başarılı şiirler yazarlar. Bu dönemde kimi şairler halka yönelmiş, folklordan yararlanarak halk şiirini yeni bir bakışla canlandırmaya çalışmıştır. 1930'lu yıllardan itibaren ise şiirde toplumcu gerçekçi etkiler görülür. Özellikle de 839 Satır'ın yayımlanmasından sonra şiirde serbest nazım önem kazanmıştır. 1940'tan sonra ise şiirde köklü bir değişim görülür. Bu yılların başında üç şairin başını çektiği yöneliş; şiiri, geleneksel yapısından tümüyle sıyırarak günlük yaşama açar ve sanatsallığı terk eder. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Cumhuriyet'in ilk yıllarındaki memleketçi şairler arasında Kemalettin Kamu ve Faruk Nafiz Çamlıbel sayılabilir. B) Öz şiir anlayışını sürdüren şairlerle ilgili dile getirilen şiirler sırasıyla Ahmet Hamdi Tanpınar ve Necip Fazıl'a aittir. Saf sir 3 Bu yıllarda halka yönelip halk şiirini canlandırmak isteyenler arasında Asaf Halet Çelebi ön plana çıkmaktadır. D) 1930'larda toplumcu anlayışla yayımlanan şiir kitabı, Nazım Hikmet Ran'a aittir. E) 1940'lı yılların başında geleneksel şiiri yıkan üç şair, Garip akımının temsilcisi olan Orhan Vel, Melih Cevdet ve Oktay Rifat Horozcu'dur, 23. Ali - B Fu Yanıt Yayınları - F ro He S b:
6. Kabrin çiçekten bir türbe olmuş
Dönmüş o türbe bir haclegåhe
Bir haclegåhe dönmüşse türben
Aç koynunu aç maşukânım ben
Sen öldün, ölüm güzel demektir
Ölsem yaraşır gaminla her gün
Abdülhak Hamit'in bir şiirinden alınan bu dizelerle ilgili
aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Metafizik bir temayı işlemektedir.
BY Bireysel duygular ağır basmaktadır.
C) Türk edebiyatının ilk ölçüsüz şiiridir.
D) Tanzimat'ın II. Dönemi'ne ait unsurlar belirgindir.
E) Bir mersiye olarak nitelendirilebilir.
Lise Türkçe
Cumhuriyet Sonrası Halk Şiirinin Temsilcileri
6. Kabrin çiçekten bir türbe olmuş Dönmüş o türbe bir haclegåhe Bir haclegåhe dönmüşse türben Aç koynunu aç maşukânım ben Sen öldün, ölüm güzel demektir Ölsem yaraşır gaminla her gün Abdülhak Hamit'in bir şiirinden alınan bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Metafizik bir temayı işlemektedir. BY Bireysel duygular ağır basmaktadır. C) Türk edebiyatının ilk ölçüsüz şiiridir. D) Tanzimat'ın II. Dönemi'ne ait unsurlar belirgindir. E) Bir mersiye olarak nitelendirilebilir.
2. Yük beygirlerinin çalışma koşullarının kötülüğü Sultan Üçüncü
Murat'ın dikkatini çeker ve bir ferman yayımlar. Bu fermanda
sahiplerinin hayvanlarını iyi beslemeleri gerektiği öncelikle be-
lirtilir. Ve hemen ardından da hayvanlara taşıyabileceklerinden
fazla yük bindirilmemesi gerektiği... Yük beygirlerinin hakları-
ni gözeten ilk padişah olan Sultan Üçüncü Murat'tan üç yüz
yıl sonra 1856'da beygir haklarını gözeten yeni bir belge çı-
kar. Yük taşıyan hayvanlara iyi davranılması için kimi kuralla-
rin hatırlatıldığı belgede beygir hamallarının cuma günleri tatil
yaptıkları vurgulanıyor. Fakat bu tatil günlerinde beygirlerin bi-
nek amaçlı kullanılma ihtimaline karşı semerlerin üzerine demir
çubuklar çaktırılmış olmasına rağmen kimi esnafın hayvanla-
ri erzak nakliyatında kullandıkları ortaya çıkmış. Bunun üzeri-
ne yük hayvanlarının altı gün çalışması ve bir gün dinlenmesi
kurala bağlanmış. İş kurala bağlanmakla kalmamış, konuyla
ilgili görevli memurlar tayin edilmiş, esnaf sürekli olarak de-
netlenmiş. Ama insana "Buyurun buradan yakın" dedirtecek
bir olay, bu düzenlemenin üzerinden altmış yıl geçtikten son-
ra yaşanmış. 1920 yılında tramvay ve tünel işçileri haftanın bir
günü izin yapma talebiyle greve çıkmışlar!
Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söy-
lenemez?
A) Öyküleyici anlatımdan yararlanılmıştır.
B) Deyimler kullanılmıştır.
C) Açıklama amacı güdülmüştür.
D) Birinci kişili anlatıma başvurulmuştur.
E) Niteleyici sözcükler kullanılmamıştır.
Lise Türkçe
Cumhuriyet Sonrası Halk Şiirinin Temsilcileri
2. Yük beygirlerinin çalışma koşullarının kötülüğü Sultan Üçüncü Murat'ın dikkatini çeker ve bir ferman yayımlar. Bu fermanda sahiplerinin hayvanlarını iyi beslemeleri gerektiği öncelikle be- lirtilir. Ve hemen ardından da hayvanlara taşıyabileceklerinden fazla yük bindirilmemesi gerektiği... Yük beygirlerinin hakları- ni gözeten ilk padişah olan Sultan Üçüncü Murat'tan üç yüz yıl sonra 1856'da beygir haklarını gözeten yeni bir belge çı- kar. Yük taşıyan hayvanlara iyi davranılması için kimi kuralla- rin hatırlatıldığı belgede beygir hamallarının cuma günleri tatil yaptıkları vurgulanıyor. Fakat bu tatil günlerinde beygirlerin bi- nek amaçlı kullanılma ihtimaline karşı semerlerin üzerine demir çubuklar çaktırılmış olmasına rağmen kimi esnafın hayvanla- ri erzak nakliyatında kullandıkları ortaya çıkmış. Bunun üzeri- ne yük hayvanlarının altı gün çalışması ve bir gün dinlenmesi kurala bağlanmış. İş kurala bağlanmakla kalmamış, konuyla ilgili görevli memurlar tayin edilmiş, esnaf sürekli olarak de- netlenmiş. Ama insana "Buyurun buradan yakın" dedirtecek bir olay, bu düzenlemenin üzerinden altmış yıl geçtikten son- ra yaşanmış. 1920 yılında tramvay ve tünel işçileri haftanın bir günü izin yapma talebiyle greve çıkmışlar! Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? A) Öyküleyici anlatımdan yararlanılmıştır. B) Deyimler kullanılmıştır. C) Açıklama amacı güdülmüştür. D) Birinci kişili anlatıma başvurulmuştur. E) Niteleyici sözcükler kullanılmamıştır.