Cumhuriyet Sonrası Toplumcu Eğilimleri Yansıtan Şiir Anlayışı Soruları

Lise Türkçe
Cumhuriyet Sonrası Toplumcu Eğilimleri Yansıtan Şiir Anlayışı26.
mlidir.
uş almak, temizlik açısından
B) Havuzlarda göz kızarmalarını engellemenin
yolu henüz bulanamamıştır.
C) Günümüzde havuzlarda yüzmenin en olumsuz
yönü göz kızarıklığıdır.
D Havuzlarda göz kızarmalarının asıl sebebi vücut
sıvılarının klorla etkileşerek oluşturduğu bileşik-
lerdir.
EX Havuz temizliği için kullanılan klor, insan haya-
tını ciddi bir şekilde tehdit etmektedir.
Günümüz edebiyatının, hem fiziksel hem yazınsal
yaşının erken döneminde yitirilen, ilginç ve özgün
yazarlarından biriydi Sevgi Soysal. Kendini gere-
ğinden fazla duyguya kaptırır, zaman zaman öykü-
lerinde olay, zaman ve kişi düzleminde kurgulan-
ması gerekeni bir yana bırakır ve Atilla Özkırımlı'nın
değindiği gibi "mensur şiire" bitişirdi.
Bu parçaya göre "Sevgi Soysal"la ilgili olarak aşa-
ğıdakilerin hangisi söylenemez?
A) Genç yaşta öldüğü
BMensur şiirin güzel örneklerini verdiği
C) Kendine özgü üslubunun olduğu
D) Hikâyelerinde klasik yöntemleri kullanmadığı
E) Edebî hayatının kısa olduğu
BİLİM ANAHTARI YAYINLARI
8
28.

Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi Türk Romanı (1950-1980 )23. 1939'dan itibaren çeşitli gazetelerde fıkra ve sohbet ya-
zarlığı ve bazı liselerde edebiyat öğretmenliği görevlerin-
de bulundu. İstanbul Radyosunda Aile Sohbetleri adıyla
haftalık konuşmalar yaptı. Çeşitli dergiler çıkardı. Elli yıllık
gazeteciliğinde gösterdiği başarılardan dolayı 1987'de
"Burhan Felek Basın Hizmet Ödülü'nü aldı. Sanat haya-
tina şiirle başlayan sanatçı, asıl ününü sohbet ve fıkra tü-
ründe yazdıklarıyla sağladı. Sade bir dil ve içten bir üslup-
la yazdığı eserlerinde iyimser bir bakışla insana ve hayata
dair duygu ve düşüncelerini anlattı. Çok yönlü kişiliğini ve
geniş kültürünü yazılarına başarıyla yansıttı. Eşref Saat,
Ümit Dünyası, Hayat Böyledir, Aile Sohbetleri (sohbet);
50. Yılında Sovyet Rusya, Amerikan Rüyası (gezi yazısı);
Hayat Ansiklopedisi (ansiklopedi) yazarın başlıca eserle-
ridir.
Bu parçada söz edilen sanatçı aşağıdakilerden hangi-
sidir?
A) Şevket Rado
B) Orhan Seyfi Orhon
C) Yusuf Ziya Ortaç
D) Falih Rıfkı Atay
E) Ergun Göze

Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Deneme (1960 Sonrası)4. Deneme, hayata dair herhangi bir konuda kişisel ve öz-
gür bir üslupla ortaya konan düşünce yazısıdır. Dünya
edebiyatında Montaigne, Bacon, André Gide; bizde ise
bu türün ustalarındandır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han-
gisi getirilemez?
A) Samim Kocagöz
B) Nurullah Ataç
C) Suut Kemal Yetkin
D) Salah Birsel
E) Ahmet Hamdi Tanpınar
#
tak
gibi
en-
yle

Lise Türkçe
Cumhuriyet Sonrası Toplumcu Eğilimleri Yansıtan Şiir Anlayışı23. Aşağıdaki destan - sanatçı eşleştirmelerinden
hangisi yanlıştır?
A) Kuvayi Milliye - Necip Fazıl Kısakürek
BY Atatürk Kurtuluş Savaşı'nda - Cahit Külebi
Maraş'ın ve Ökkeş'in Destanı - Gülten Akın
DY Sakarya Meydan Savaşı - Ceyhun Atuf Kansu
VE Çanakkale Şehitlerine - Mehmet Akif Ersoy

Lise Türkçe
Cumhuriyet Sonrası Toplumcu Eğilimleri Yansıtan Şiir Anlayışıa
r
yınları
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
7.
Yangın, Süt, Yeşeren Otlar gibi yapıtlarında bütün
dertleriyle köyleri, yoksulluğu, İzmir'den Çemişge-
zek'e kadar bütün şehirleri, kasabaları ve tüm bun-
lara olan vurgunluğunu, kısacası yurdu dile getirir.
Faruk Nafiz'in Han Duvarları adlı şiirinden sonra Ana-
dolu'yu bu kadar içten ve lirik bir şekilde dile geti-
ren bir başka şairimiz yoktur. Onun şiiri, geleneksel
üretimin ağır bastığı ancak ekonomik sınıflaşmanın
olmadığı bir ortamdan doğar. Anadolu ve özellikle
köylülük, üretim ilişkilerinden ve sınıfsal özelliklerin-
den yalıtılmış bir yoksulluk, gerilik olarak yer alır. Şi-
irleriyle dünya ve ulusal savaşın birbirine kenetlendi-
ği yerde tarihsel yalnızlığı içindeki halkının destanını
yazar.
Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden han-
gisidir?
A) Necati Cumalı
B) Arif Nihat Asya
C) Ahmet Kutsi Tecer
D) Bedri Rahmi Eyüboğlu
E) Cahit Külebi
20

Lise Türkçe
Cumhuriyet Sonrası Toplumcu Eğilimleri Yansıtan Şiir Anlayışı1. Çiftçilik yaptığı yılların gözlemlerinden yola çıkarak yaz-
diği bu ilk romanında Doru Kısrak'ın yılkıya bırakılma
öyküsünü anlatır. Yılkıya bırakılan bir atın doğadaki ya-
şam savaşını ele alan eser, arka planda köy halkının
Orta Anadolu'nun ağır kış koşullarında yaşama müca-
delesini, yoksulluğunu ve çaresizliğini de sergiler
Bu parçada sözü edilen roman aşağıdaki sanatçılar-
dan hangisine aittir?
A) Aziz Nesin
B) Kemal Bilbaşar
D) Fakir Baykurt
C) Mahmut Makal
E) Abbas Sayar

Lise Türkçe
Cumhuriyet Sonrası Toplumcu Eğilimleri Yansıtan Şiir Anlayışı21. Aşağıdakilerden hangis! Garip şiirine örnek olan
gösterilemez?
A) Dört nala gelip Uzak Asya'dan
Akdeniz'e bir kısrak başı gibi uzanan
bu memleket bizim.
Bilekler kan içinde, dişler kenetli, ayaklar çıplak
Ve ipek bir haliya benzeyen toprak
bu cehennem, bu cennet bizim,
B) Nedir bu benim çilem
Hesap bilmem
Muhasebede memurum
En sevdiğim yemek imambayıldı
Dokunur
Bir kız tanırım çilli
Ben onu severim
O beni sevmez
C) Hiçbir şeyden çekmedi dünyada
Nasırdan çektiği kadar
Hatta çirkin yaratıldığından bile
O kadar müteessir değildi.
Kundurası vurmadığı zamanlarda
Anmazdı ama Allah'ın adını
Günahkar da sayılmazdı.
Yazık oldu Süleyman Efendi'ye
D) Her gün bu kadar güzel mi bu deniz?
Böyle mi görünür gökyüzü her zaman?
Her zaman güzel mi bu kadar,
Bu eşya, bu pencere?
Değil,
Valiahi değil;
Bir iş var bu işin içinde
E) İstanbul'dan ayva gelir, nar gelir
Döndüm baktım bir edalı yâr gelir.
Gelir desen dar gelir
Gün aşırı alacaklılar gelir
Anam
Dayanamam
Bu iş bana zor gelir

Lise Türkçe
Cumhuriyet Sonrası Toplumcu Eğilimleri Yansıtan Şiir Anlayışı80 SÜPERVİZÖR
21. trrrrum
trrrrum
trrrrum!
trak tiki tak!
makinalaşmak istiyorum!
beynimden, etimden, iskeletimden geliyor bu!
her dinamoyu altima almak için çıldırıyorum!
tükrüklü dilim bakır telleri yalıyor
damarlarımda kovalıyor oto-direzinler lokomotifleri!
Bu dizelerin dil, anlatım ve içerik özellikleri dikkate
alındığında aşağıdaki edebî akımların hangisinin
etkisiyle yazıldığı söylenebilir?
A) Sembolizm
B) Parnasizm
C) Egzistansiyalizm....
D) Fütürizm
E) Empresyonizm
BB
23.

Lise Türkçe
Cumhuriyet Sonrası Toplumcu Eğilimleri Yansıtan Şiir AnlayışıA
A
A
AYT
22. İstanbul'da doğan sanatçı, ilk şiirlerini Varlık dergisin-
de yayımlamıştır. İlk şiir kitabı olan Havaya Çizilen
Dünya'da dörtlük nazım birimi ve heceyle yazdığı şiir-
lerle dikkati çekmiştir. İkinci kitabı olan Çocuk ve Allah
ile kendi şiir çizgisini oluşturmuştur. Sadece şiir türün-
de eserler vermiştir. Serbest nazımla yazdığı şiirlerde
sözcük ya da dize tekrarlarıyla söyleyiş güzelliği sağ-
lamış ve anlamı güçlendirmiştir. Türk edebiyatında
"destan şairi" olarak anılır. Cumhuriyet Dönemi Türk
şiirinin en uzun soluklu şairidir.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçada söz edilen sa-
natçıya ait değildir?
A) Üç Şehitler Destanı
Kuvayi Milliye Destanı
C) Çanakkale Destanı
D) Çakırın Destanı
E) İstanbul-Fetih Destanı

Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi Türk Romanı (1950-1980 )Palme Yayinevi
18. Diyarbakır ovası geniş ve dümdüz. Gün batısına bir
yumurta koy, gün doğusundan gör derler ya, işte
öyle dümdüz. Ova, yemyeşil, göz alabildiğine uza-
niyor. Çölde vaha misali. Bu yeşil, sarı çiçekli ovanın
bazı yerlerinde, yer yer, bazı koyu yeşillikler görü-
yorsunuz. İşte bunlar ekin. Diyarbakır Ovası işte bu
kadar az ekiliyor. Böyle mi olmalı? Ben Çukurova'yı
bilirim, orada ekilmemiş bir karış toprak yoktur da
burasını böyle görünce şaşırdım. Diyarbakır Ovası
su istiyor, emek istiyor. Bu ova eğer sulanabilirse
buradan çok mahsul elde edilebilir. Pamuğundan
tut buğdayına kadar... Ve memleket ekonomisinde
de azımsanmayacak yeri olur. Yeni bir Çukurova ka-
zanırız. Kötü mü?
Bu parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söyle-
nemez?
(A) Cumhuriyet Dönemi öğretici metinlerine örnektir.
+B) Betimleyici ifadelere yer verilmiştir.
C) Dil, üslup ve içerik özellikleri bakımından röporta-
ja ait nitelikler taşımaktadır.
+⁰
D) Yazar, gördüklerini konuşma havasında kaleme
almıştır.
E) Yazar metnin değerini artırmak için imge ve çağ-
rışım gücü yüksek sözcükler kullanmıştır.
1
1
20. Ser
Rü
Ba
Çi
E
(

Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi Türk Romanı (1950-1980 )B
İ
L
G
İ
20. Yazarın yayımlanan ilk romanı olan Puslu Kıtalar Atlası,
okur tarafından hâlâ en çok beğenilen eserlerindendir.
Roman 1995 yılında yayımlanmış, günümüze dek birçok
baskı yapmış, çeşitli dillere tercüme edilmiştir. Romanın
sinemaya uyarlanması da bir dönem gündeme gelmiştir.
Roman İlban Ertem tarafından çizgi roman olarak da
uyarlanmıştır. Düş-gerçek, iyi-kötü çatışmasını konu alan
romanda Uzun İhsan Efendi'nin oğlu Bünyamin'in başından
geçen çeşitli maceralar anlatılmaktadır. Çıktığı yolculukta,
romanda sembolik anlam taşıyan kara parayı ele geçiren
Bünyamin'in, kara parayı ele geçirerek ölümsüzlüğe kavuş-
mayı arzulayan ve bunun için her şeyi göze alan Ebrehe'yle
karşı karşıya gelir ve onu alt eder. Üst kurmaca tekniğinin
başarılı bir şekilde uygulandığı romanda Uzun İhsan
Efendi'nin düşlerinde hazırladığı atlas romanın kurgusu
açısından önem taşımaktadır.
S
R
M
Bu parçada eserinden bahsedilen yazar aşağıdakiler-
den hangisidir?
A) Latife Tekin
B) İhsan Oktay Anar
C) Oğuz Atay
D) Yusuf Atılgan
E) Tahsin Yücel

Lise Türkçe
Cumhuriyet Sonrası Toplumcu Eğilimleri Yansıtan Şiir Anlayışı8.
Eser
Tür
I. Anadolu Notları
Gezi yazısı
II. Ordunun Destanı
Öykü
III. Dişi Örümcek
Roman
IV. Balıkesir Muhasebecisi
Oyun
V. Ateş ve Güneş
Ani
Tablodaki eser-tür eşleştirmelerinden hangisi yan-
liştır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V

Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi Türk Romanı (1950-1980 )16. Oğuz Atay'la ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlış-
tir?
A) Edebiyatımızda postmodernizmin önemli temsilcilerin-
den biri olan yazar, yapıtlarında bilinç akışı, metinler ara-
sılık, üst kurmaca gibi teknikleri başarıyla kullanmıştır.
B). Tutunamayanlar'da arkadaşı Selim Işık'ın intihar sebebi-
ni öğrenmek isteyen Turgut Özben'in yaşadığı psikolo-
jik yalnızlığı çarpıcı bir biçimde ele almıştır.
C) Bir Bilim Adamının Romanı'nda üniversiteden hocası olan
Mustafa İnan'ın yaşamını anlatmıştır.
D) Tehlikeli Oyunlar'da Hikmet Benol adlı karakterin yaşa-
dığı bunalımı, derinlikli bir anlatımla ve çağdaş teknikle-
re başvurarak ele almıştır.
E) Hikâyelerini topladığı Eylemci'de modern bireyin yaşadı-
ğı kaosu sembollerden yararlanarak ortaya koymuştur.
meget
DENEME SA

Lise Türkçe
Cumhuriyet Sonrası Toplumcu Eğilimleri Yansıtan Şiir Anlayışı11. Bazı sanatçılar, eserleriyle topluma yol göstermek
istemiştir. Bu sanatçılar toplumsal sorunları anlatmış,
bazen de sorunlara çözüm yolları üretmişlerdir.
Aşağıdaki sanatçılardan hangisinin bu parçadaki
anlayış doğrultusunda eser verdiği söylenemez?
CAy Camer
A Cahit Sıtkı Tarancı
B) Tevfik Fikret
e) Aziz Nesin
D) Orhan Kemal
E) Mehmet Âkif Ersoy

Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi Türk Romanı (1950-1980 )e
bir
95
21. Yazarın ilk romanı Sokaktaki Adam, gerek biçim
gerek içerik ögeleriyle Türk edebiyatında modernist
roman türünün önemli yapıtlarından biri olma
özelliğini taşır. Bu romanda çoklu anlatımın
kullanılması, yirmi iki bölümün her birinde anlatıcının
değişmesi ve okura seslenilmesi gibi modernist
biçimsel ögeler görülür. Romanın, yazarın deyişiyle
"olayların, kişilerin, konuşmaların yan yana dizildiği
ama olay, kişi ve konuşma olarak dizildiği bir ögeler
bohçası gibi" işlendiği yansıtmacı bir yapısı vardır.
Bu parçada söz edilen yazar aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Mustafa Kutlu
B) Attila İlhan
C) Selim İleri
D) Aziz Nesin
E) Latife Tekin
000

Lise Türkçe
Cumhuriyet Sonrası Toplumcu Eğilimleri Yansıtan Şiir Anlayışı32. 1. Heceyle beraber serbest ölçü de şiirde kullanılmıştır.
II. Eserdeki konular İstanbul dışına çıkmış, sanatçılar
Anadolu'yu işlemişlerdir.
III. Eserlerde Atatürk ilke ve inkılaplarının yansımaları gö-
rülmektedir.
IV. Sone, terza rima gibi Batılı nazım biçimlerinin ilk örnek-
leri verilmiştir.
V. Eserlerdeki üslup son derece süslü ve ağırdır.
Cumhuriyet Dönemi ile ilgili numaralanmış bilgilerden
hangileri yanlıştır?
A) I ve II
B) I ve III
C) II ve III
D) II ve V
E) IV ve V