Ses Bilgisi Soruları

TÜRKÇE
7. Yazılış ve okunuşları aynı olduğu hâlde anlamları farklı
olan sözcüklere sesteş sözcük denir. Örnegin "Köyün
içinden geçen çay yazın kurur." cümlesinde çay" soz-
cüğü akarsu anlamında kullanılırken "Çay içince biraz
rahatladım." cümlesinde cesitli bitkilerin demlenmesiy-
le oluşan içecek anlamında kullanılmıştır. Bu nedenle
çay sözcüğü sesteştir.
CÜMLELER
Yaz aylarında çok su içmek gerekiyor.
• "Annenle baban sağ mı çocuğum?” diye sordu.
Aç olduğu için tabaktakilerin hepsini yedi.
Telefonla konuşmaya dalınca kahve taştı.
●
●
Bu cümlelerdeki altı çizili sözcüklerin eş seslilerinin sözlük
anlamları aşağıda verilmiştir.
●
●
SÖZLÜK ANLAMI
Sağlam, esen, yaşamakta olan
Rengini içindeki maden, tuz ve oksitlerden alan sert ve
katı madde
Herhangi bir durumun, cismin, alanın sınırları arasında
bulunan yer
Bir şeyi kapalı durumdan açık duruma getirmek
Buna göre altı çizili sözcüklerden hangisinin es
sestisinin sözlük anlamı verilmemiştir?
A) iç
B) Ac
D) Taş
Sağ
Lise Türkçe
Ses Bilgisi
TÜRKÇE 7. Yazılış ve okunuşları aynı olduğu hâlde anlamları farklı olan sözcüklere sesteş sözcük denir. Örnegin "Köyün içinden geçen çay yazın kurur." cümlesinde çay" soz- cüğü akarsu anlamında kullanılırken "Çay içince biraz rahatladım." cümlesinde cesitli bitkilerin demlenmesiy- le oluşan içecek anlamında kullanılmıştır. Bu nedenle çay sözcüğü sesteştir. CÜMLELER Yaz aylarında çok su içmek gerekiyor. • "Annenle baban sağ mı çocuğum?” diye sordu. Aç olduğu için tabaktakilerin hepsini yedi. Telefonla konuşmaya dalınca kahve taştı. ● ● Bu cümlelerdeki altı çizili sözcüklerin eş seslilerinin sözlük anlamları aşağıda verilmiştir. ● ● SÖZLÜK ANLAMI Sağlam, esen, yaşamakta olan Rengini içindeki maden, tuz ve oksitlerden alan sert ve katı madde Herhangi bir durumun, cismin, alanın sınırları arasında bulunan yer Bir şeyi kapalı durumdan açık duruma getirmek Buna göre altı çizili sözcüklerden hangisinin es sestisinin sözlük anlamı verilmemiştir? A) iç B) Ac D) Taş Sağ
- tonguç
9. (1) Van'dan gelen çocuklar, suyu ve tekneyi biliyorlardı. (2) Diğerleri de daha önce göl, nehir
ve sandal görmüşlerdi. (3) Ama İstanbul ve kenti saran deniz, hayallerinin çok ötesindeydi.
(4) Martıların çığlık çığlığa uçuştuğu lacivert denizin üzerinde, arkalarına sanki binlerce deterjan
kutusu boşaltılıvermiş gibi suyu köpürterek gezinen vapurları hayretle seyrediyorlardı.
Metindeki numaralanmış cümlelerin hangisinde ünsüz sertleşmesi (ünsüz benzeşmesi)
vardır?
A) 1.
Hop!
Testmetre
B) 2.
C) 3.
Test daha bitmedi, hadi TATS'a git ve dijital soruları çöz!
efso kaliteli eh işte ihhh! patladım
32
100
D) 4.
+2) Dijital Soru
43
Türkçe
Lise Türkçe
Ses Bilgisi
- tonguç 9. (1) Van'dan gelen çocuklar, suyu ve tekneyi biliyorlardı. (2) Diğerleri de daha önce göl, nehir ve sandal görmüşlerdi. (3) Ama İstanbul ve kenti saran deniz, hayallerinin çok ötesindeydi. (4) Martıların çığlık çığlığa uçuştuğu lacivert denizin üzerinde, arkalarına sanki binlerce deterjan kutusu boşaltılıvermiş gibi suyu köpürterek gezinen vapurları hayretle seyrediyorlardı. Metindeki numaralanmış cümlelerin hangisinde ünsüz sertleşmesi (ünsüz benzeşmesi) vardır? A) 1. Hop! Testmetre B) 2. C) 3. Test daha bitmedi, hadi TATS'a git ve dijital soruları çöz! efso kaliteli eh işte ihhh! patladım 32 100 D) 4. +2) Dijital Soru 43 Türkçe
1 ve 2. Sorulan aşağıdakı mee gore yandaym.
Aşağıdaki görselde bir şifreleme sistemine ait çarklar verilmiştir.
10
23 24
Y Z
23 24
25
2
12 02 61 84
O
25 26 27
S
26 27
T
20 21 22 2
28
8
PUSULA
ÇARKI
41
91
N W
B
29
ÇARKI
SEL LL
X
10
8
9
10
11
12
13
14
12 02 61 84 21 91 S L LL
OON
K
A0
TU
S
25 26
20 21 2
n
26
25
BL
O
G
ÇARKI
21 91 St
O NW
28
C D
29 1
12 02 61 St
Ś
S
DE
D
ÇARKI
21 91
y
SL
8
9
10
11
12
13
14
O
0
J.
Üç harfli bu şifreleme sisteminde, yazılacak sözcüklerin harfleri için önce "pusula çarkı"ndan harfin numarası bu-
lunur; sonra sözcüğün birinci harfi için B, ikinci harfi için C, üçüncü harfi için D çarkından o numaraya karşılık ge-
len harf yazılır. Üçten fazla harfi olan sözcüklerde ise döngü aynı şekilde devam ettirilir.
1. Buna göre "BİLİM” sözcüğünün bu şifreleme sistemindeki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?
A) CKÖJO
B) CKJÖO
C) CÖKOJ
D) CKÖOJ
Lise Türkçe
Ses Bilgisi
1 ve 2. Sorulan aşağıdakı mee gore yandaym. Aşağıdaki görselde bir şifreleme sistemine ait çarklar verilmiştir. 10 23 24 Y Z 23 24 25 2 12 02 61 84 O 25 26 27 S 26 27 T 20 21 22 2 28 8 PUSULA ÇARKI 41 91 N W B 29 ÇARKI SEL LL X 10 8 9 10 11 12 13 14 12 02 61 84 21 91 S L LL OON K A0 TU S 25 26 20 21 2 n 26 25 BL O G ÇARKI 21 91 St O NW 28 C D 29 1 12 02 61 St Ś S DE D ÇARKI 21 91 y SL 8 9 10 11 12 13 14 O 0 J. Üç harfli bu şifreleme sisteminde, yazılacak sözcüklerin harfleri için önce "pusula çarkı"ndan harfin numarası bu- lunur; sonra sözcüğün birinci harfi için B, ikinci harfi için C, üçüncü harfi için D çarkından o numaraya karşılık ge- len harf yazılır. Üçten fazla harfi olan sözcüklerde ise döngü aynı şekilde devam ettirilir. 1. Buna göre "BİLİM” sözcüğünün bu şifreleme sistemindeki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir? A) CKÖJO B) CKJÖO C) CÖKOJ D) CKÖOJ
2.
DENEME
TÜRKÇE
B
Türk edebiyatında aruz ölçüsünün çok önemli bir
yeri vardır. Şiirleri oluşturan sözçüklerin her bir he-
cesi "açık" ve "kapalı" olmak üzere iki şekilde de-
ğerlendirilir. Açık heceler ünlü harf ile biter ve "."
ile, kapalı heceler ise ünsüz harf ile biter ve "-" ile
gösterilir.
Buna göre aşağıdaki dizelerden hangisi
"___ /_ _/.._" şeklinde aruz ölçüsüne sa-
hiptir?
66
A) Dünyayı sorarsan bir dipsiz anbar
B) Ayrılık derdinin dermanı nedir
C) Hak katında kabul olsun dilekler
D) Çıkmaz oldu içerimden acılar
Lise Türkçe
Ses Bilgisi
2. DENEME TÜRKÇE B Türk edebiyatında aruz ölçüsünün çok önemli bir yeri vardır. Şiirleri oluşturan sözçüklerin her bir he- cesi "açık" ve "kapalı" olmak üzere iki şekilde de- ğerlendirilir. Açık heceler ünlü harf ile biter ve "." ile, kapalı heceler ise ünsüz harf ile biter ve "-" ile gösterilir. Buna göre aşağıdaki dizelerden hangisi "___ /_ _/.._" şeklinde aruz ölçüsüne sa- hiptir? 66 A) Dünyayı sorarsan bir dipsiz anbar B) Ayrılık derdinin dermanı nedir C) Hak katında kabul olsun dilekler D) Çıkmaz oldu içerimden acılar
8. Okuyan için, kitaplığının yanı başından
daha rahat yer olabileceğini sanmıyorum.
Ben kendi hesabima, kitaplarımın arasın-
da duyduğum rahatı, hiçbir yerde duymamı-
şımdır. 3 Kitapların yenilerini de eskilerini
de severim. 4 Ama yenilerine her zaman
güven olmaz; eskileri arkadaşlar gibidir, ya-
kınlıkları denenmiştir.
Bu metindeki numaralanmış cümlelerin
hangisinde ünsüz benzeşmesi vardır?
A) 1
B)(2
C)(3
D) 4
Lise Türkçe
Ses Bilgisi
8. Okuyan için, kitaplığının yanı başından daha rahat yer olabileceğini sanmıyorum. Ben kendi hesabima, kitaplarımın arasın- da duyduğum rahatı, hiçbir yerde duymamı- şımdır. 3 Kitapların yenilerini de eskilerini de severim. 4 Ama yenilerine her zaman güven olmaz; eskileri arkadaşlar gibidir, ya- kınlıkları denenmiştir. Bu metindeki numaralanmış cümlelerin hangisinde ünsüz benzeşmesi vardır? A) 1 B)(2 C)(3 D) 4
yaşın canı etmek kolaydı.
Bilmem, böyle niye uzun,
Kalpten kalbe giden yollar.
6-Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Aşınma
B) Ünlü daralması
C) Ünsüz benzeşmesi
D) Ulama
E) Kaynaştırma harfi
gisinde, büyük ünlü uyur
Lise Türkçe
Ses Bilgisi
yaşın canı etmek kolaydı. Bilmem, böyle niye uzun, Kalpten kalbe giden yollar. 6-Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Aşınma B) Ünlü daralması C) Ünsüz benzeşmesi D) Ulama E) Kaynaştırma harfi gisinde, büyük ünlü uyur
B) II.
C) IN
IV.
(E) V
65. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünsüz değişimine
(yumuşama) örnek olabilecek bir sözcük yoktur?
A) O an rahatsızlığın bambaşka duyguyla yaşandığı bir
andı.
B) Onun gösterdiği bu insanı tanımam, hatırlamam hiç
zor değildi.
Hem kendisine hem babasına yönelik bir kırgınlığı
dile getiriyordu.
O insanlar da o zamanlar için birçok oyunu göze
almışlardı.
E) İyiliğin bedeli kimi hayatlarda hep böyle mi ödeni-
yordu acaba?
66. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, ünsüz benzermo
Lise Türkçe
Ses Bilgisi
B) II. C) IN IV. (E) V 65. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünsüz değişimine (yumuşama) örnek olabilecek bir sözcük yoktur? A) O an rahatsızlığın bambaşka duyguyla yaşandığı bir andı. B) Onun gösterdiği bu insanı tanımam, hatırlamam hiç zor değildi. Hem kendisine hem babasına yönelik bir kırgınlığı dile getiriyordu. O insanlar da o zamanlar için birçok oyunu göze almışlardı. E) İyiliğin bedeli kimi hayatlarda hep böyle mi ödeni- yordu acaba? 66. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, ünsüz benzermo
n
i
=
Jeri
I
12. Ben sana mecburum bilemezsin
Adını mıh gibi aklımda tutuyorum
Büyüdükçe büyüyor gözlerin
Kaldırımlarda yağmur kokusu
Ben sana mecburum sen yoksun
Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
A) Ünlü değişimi
B) Ünlü düşmesi
Ünsüz düşmesi
D) Ünsüz benzeşmesi
EX Ünlü daralması
ertlegn
Diğer sayfaya geçiniz.
Lise Türkçe
Ses Bilgisi
n i = Jeri I 12. Ben sana mecburum bilemezsin Adını mıh gibi aklımda tutuyorum Büyüdükçe büyüyor gözlerin Kaldırımlarda yağmur kokusu Ben sana mecburum sen yoksun Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur? A) Ünlü değişimi B) Ünlü düşmesi Ünsüz düşmesi D) Ünsüz benzeşmesi EX Ünlü daralması ertlegn Diğer sayfaya geçiniz.
Y
5. Yaktı yanardağ gibi can yurdunu son bakış
Ve gönlüm koşmaz oldu maceralar ardında
Önünde düz beyazlar giyinirken kara kış
Bugün sensiz kalan yaz kara bağlar ardında
N
L
Benden sana haberdir bu çığlıklı uçuşlar
Dereler ardın sıra akmaya koyulmuşlar
Arıyor batan güneş seni dağlar ardında
Gezdirir rüzgâr gibi üstünde yamaçların
Bu dizelerle ilgili olarak
1. Ünlü değişimine uğramış sözcüğe yer ve-
rilmiştir.
II. Türeme sırasında ünlü düşmesine uğra-
mış sözcük vardır.
III. Ünlü daralmasına uğramış sözcüğe yer
verilmiştir.
yargılarından hangileri söylenebilir?
A) Yalnız I
D) I ve III
B) Yalnız III
C) Yalnız III
E) II ve III
Lise Türkçe
Ses Bilgisi
Y 5. Yaktı yanardağ gibi can yurdunu son bakış Ve gönlüm koşmaz oldu maceralar ardında Önünde düz beyazlar giyinirken kara kış Bugün sensiz kalan yaz kara bağlar ardında N L Benden sana haberdir bu çığlıklı uçuşlar Dereler ardın sıra akmaya koyulmuşlar Arıyor batan güneş seni dağlar ardında Gezdirir rüzgâr gibi üstünde yamaçların Bu dizelerle ilgili olarak 1. Ünlü değişimine uğramış sözcüğe yer ve- rilmiştir. II. Türeme sırasında ünlü düşmesine uğra- mış sözcük vardır. III. Ünlü daralmasına uğramış sözcüğe yer verilmiştir. yargılarından hangileri söylenebilir? A) Yalnız I D) I ve III B) Yalnız III C) Yalnız III E) II ve III
isi
!
Feis
Yayınları
14. Parkın sonunda, sağ dip tarafta bir sütun yükselir gökle-
1
11
re. Latince sözcükler oyulmuştur tepesine. Taş iyice düz-
leştiğinden harfler zar zor seçilir. Sütunun önünde aşağı-
IV
ya doğru anfitiyatro biçiminde boş bir alan vardır.
V
Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangisi fiil-
den isim yapım eki almıştır?
C) III.
A) I.
B) II.
son -u-n-da
D) IV.
E) V.
SC
Lise Türkçe
Ses Bilgisi
isi ! Feis Yayınları 14. Parkın sonunda, sağ dip tarafta bir sütun yükselir gökle- 1 11 re. Latince sözcükler oyulmuştur tepesine. Taş iyice düz- leştiğinden harfler zar zor seçilir. Sütunun önünde aşağı- IV ya doğru anfitiyatro biçiminde boş bir alan vardır. V Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangisi fiil- den isim yapım eki almıştır? C) III. A) I. B) II. son -u-n-da D) IV. E) V. SC
TYT
Ad (isim)
1. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcüklerden
hangisi isim değildir?
A) Sanat, toplumsal bir çabadır; toplumdan gelir, top-
luma döner.
B) Mutlu insan, başkalarının mutluluğundan pay çıka-
ran kimsedir.
C) Ahlak kanunları çiğnenmeye gelmez, hemen öcünü
alır.
D) Ahlaksızların, dürüstlerden çok kazandığı ülke bir
gün batar.
E) Güzel ahlâk; güler yüz, tatlı söz, iyilik yapmak, kötü-
lük etmemektir.
Lise Türkçe
Ses Bilgisi
TYT Ad (isim) 1. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcüklerden hangisi isim değildir? A) Sanat, toplumsal bir çabadır; toplumdan gelir, top- luma döner. B) Mutlu insan, başkalarının mutluluğundan pay çıka- ran kimsedir. C) Ahlak kanunları çiğnenmeye gelmez, hemen öcünü alır. D) Ahlaksızların, dürüstlerden çok kazandığı ülke bir gün batar. E) Güzel ahlâk; güler yüz, tatlı söz, iyilik yapmak, kötü- lük etmemektir.
esi-
or-
4. Gece korku vaktidir. Göz artık vazifesini yapamadığ
için yanlış şeyler görmeye başlar. Her gölge oyunu, her
ot titreyişi, her yaprak kımıldayışı bir düşman hissini
verir. Sinirlerin diken diken olduğu bu karanlık saatler-
de hayvanların birçoğu için toplanmaktan, tünemekten
veya ine çekilip uzanmaktan ve yatmaktan başka yapa-
cak bir iş yoktur.
Yukarıdaki parçada aşağıdaki ses olaylarından han-
gisi yoktur?
Ünlü düşmesi
Ünsüz değişmesi
Ünsüz benzeşmesi
Ünsüz türemesi
E) Gerileyici ünsüz benzeşmesi
Lise Türkçe
Ses Bilgisi
esi- or- 4. Gece korku vaktidir. Göz artık vazifesini yapamadığ için yanlış şeyler görmeye başlar. Her gölge oyunu, her ot titreyişi, her yaprak kımıldayışı bir düşman hissini verir. Sinirlerin diken diken olduğu bu karanlık saatler- de hayvanların birçoğu için toplanmaktan, tünemekten veya ine çekilip uzanmaktan ve yatmaktan başka yapa- cak bir iş yoktur. Yukarıdaki parçada aşağıdaki ses olaylarından han- gisi yoktur? Ünlü düşmesi Ünsüz değişmesi Ünsüz benzeşmesi Ünsüz türemesi E) Gerileyici ünsüz benzeşmesi
6. Aşağıdakilerin hangisinde ünsüz yumuşaması
yoktur?
A) Sınav sonucunu merakla bekliyor, heyecan-
dan içi içine sığmıyordu.
B) Farabi uda hâkim olan bir müzisyendir ve
akort sistemini geliştirmiştir.
C) Gece, kendiyle baş başa kaldığı anlarda, o si-
kıntılı günleri hatırlıyordu.
D) Dağın güney yamaçlarında farklı bir bitki örtü-
sü oluşmaya başlamış.
E) Her geçen gün hastalığı daha da kötüye gidi-
yordu zavallı kadının.
Lise Türkçe
Ses Bilgisi
6. Aşağıdakilerin hangisinde ünsüz yumuşaması yoktur? A) Sınav sonucunu merakla bekliyor, heyecan- dan içi içine sığmıyordu. B) Farabi uda hâkim olan bir müzisyendir ve akort sistemini geliştirmiştir. C) Gece, kendiyle baş başa kaldığı anlarda, o si- kıntılı günleri hatırlıyordu. D) Dağın güney yamaçlarında farklı bir bitki örtü- sü oluşmaya başlamış. E) Her geçen gün hastalığı daha da kötüye gidi- yordu zavallı kadının.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcüğün büyük
ünlü uyumuna uymama nedeni diğerlerinden farklıdır?
Kimseye el açmak istemiyorsanız kendiniz çalışıp kendiniz
kazanmalısınız.
B) Sağlıklı bir toplum için bireylerin merhamet ve adalet duy-
gusuna sahip olmalan gerekir.
C) Çocukluğumuzda hafızamıza işlenmiş, istesek de unuta-
madığımız kimi ifadeler vardır.
D) Edebiyat, insanın doğayı, toplumu ancak bunun da ötesin-
de kendini anlama çabasıdır.
E Tren istasyonunda, ellerinde valiz, Izmir treninin gelmesini
bekleyen pek çok insan vardı.
Lise Türkçe
Ses Bilgisi
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcüğün büyük ünlü uyumuna uymama nedeni diğerlerinden farklıdır? Kimseye el açmak istemiyorsanız kendiniz çalışıp kendiniz kazanmalısınız. B) Sağlıklı bir toplum için bireylerin merhamet ve adalet duy- gusuna sahip olmalan gerekir. C) Çocukluğumuzda hafızamıza işlenmiş, istesek de unuta- madığımız kimi ifadeler vardır. D) Edebiyat, insanın doğayı, toplumu ancak bunun da ötesin- de kendini anlama çabasıdır. E Tren istasyonunda, ellerinde valiz, Izmir treninin gelmesini bekleyen pek çok insan vardı.
6. b, digan gibi sözcükler ek aldıklarında sonlarında bulunan
oder doymez.
Agagidakilerden hangisinde, bu açıklamaya uymayan bir
kullanım söz konusudur?
A Aten guradan, nehrin siğ olan yerinden geçirelim.
Bleride, yol kenarında piknik yapan aileler vardı.
C) Ne istiyorsanız söyleyin, burdan alıp getirelim.
D) Yukanda oyuncaklar var, çıkıp oynayabilirsiniz.
E) Oradan gelen yolcuları otobüse bindirip gönderdik.
Lise Türkçe
Ses Bilgisi
6. b, digan gibi sözcükler ek aldıklarında sonlarında bulunan oder doymez. Agagidakilerden hangisinde, bu açıklamaya uymayan bir kullanım söz konusudur? A Aten guradan, nehrin siğ olan yerinden geçirelim. Bleride, yol kenarında piknik yapan aileler vardı. C) Ne istiyorsanız söyleyin, burdan alıp getirelim. D) Yukanda oyuncaklar var, çıkıp oynayabilirsiniz. E) Oradan gelen yolcuları otobüse bindirip gönderdik.
2.
Evliya Çelebi etkisi taşıyan eserde gezi türüne benzeyen birçok
|
unsura rastliyoruz. Bu özellikler, eseri çepeçevre saran büyülü
IV
havayı duyumsatıyor.
en Bu cümledeki numaralanmış sözcüklerin hangisinde her-
hangi bir ses olayı yoktur?
VOA) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Ses Bilgisi
2. Evliya Çelebi etkisi taşıyan eserde gezi türüne benzeyen birçok | unsura rastliyoruz. Bu özellikler, eseri çepeçevre saran büyülü IV havayı duyumsatıyor. en Bu cümledeki numaralanmış sözcüklerin hangisinde her- hangi bir ses olayı yoktur? VOA) I B) II C) III D) IV E) V