Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi Soruları

1. bir gazelin ya da kasidenin her beytinin önüne aynı vezinde ve ilk misraları ile kafiyeli üçer misra eklenerek meydana getirilmiş bentlerden oluşan bir nazım biçiminin adıdır. Bir şair tarafından başka bir şairin, nadir olarak da kendi kasidesi ya da gazelinin her beytinin üzerine üçer beyit eklenerek yapılır. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerin hangisi getirilebilir? A) Müselles C) Tahmis E) Tuyuğ B) Muhammes D) Tardiye

9. Hemen her türlü konunun ele alınabildiği bu nazım biçimi, özellikle naat, methiye, hicviye gibi nazım türlerinin ele alınmasına zemin hazırlayan bir nazım biçimidir. Edebiyatımızda bu nazım biçimiyle yazılan mersiyeler oldukça önemli bir yer tutar. Baki'nin Kanuni Mersiyesi, Şeyh Galip'in Esrar Dede Mersiyesi bu nazım biçimiyle yazılmıştır. Bu parçada sözü edilen nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir? A) Terciibent C) Kaside E) Murabba B) Terkibibent D) Mesnevi

9. Hun hükümdan Mete'nin Orta Asya'da Türk birligini nasl sağladığı ve Hun Imparatorluğu'nu nasıl kurduğu anlatılır bu destanda. Destanın ilk şekli günümüze ulaşamamiştir. Bu parçada anlatılan Türk destanı aşağıdakilerden hangisidir? A) Oğuz Kağan C) Satuk Buğra Han E) Bozkurt B) Alp Er Tunga D) Ergenekon VINIAVA

2. Gazel nazım şekliyle ilgili aşağıdaki açıklamalardan han- gisi doğru değildir? A) Edebiyatımızda ilk örneklerine 13. yüzyılda Hoca Dehha- ni'nin şiirlerinde rastlanmaktadır. B) Beyit nazım birimi ve aruz ölçüsüyle oluşturulmaktadır. C) İlk beytine matla, son beytine de makta adı verilmektedir. D) Ele alınan konuya uygun bir başlık kullanılır. E) Beş ile on beş arasında değişen beyitten oluşur. A) I 5

9. Biyografi yazılarının edebiyat tarihimizdeki gelişim aşamalarının anlaşılabilmesi için eski edebiyatımızda kaleme alınan bazı metin türlerinin tanınması gerekir. Aşağıdakilerden hangisi bu metin türlerinden biri değildir? A) Menakibnåmeler B) Kisas-1 Enbiyalar C) Ruznameler D) Şuara tezkireleri EY Siyer kitapları

Anlatılan e fikirleri gelecek ni sağlar. ve şiir likler len 6. 1. Metin Bu beldede bir cami ve medrese ile birçok hamam, gayet tertipli ve geniş çarşılar vardır. Şehrin etrafı mahalleleri de içine alan büyük bir surla kuşatılmıştır. Buranın bağ ve bahçeleri çoktur. Meyveleri ise pek nefistir. Özellikle "kamereddin" denen bir çeşit kayısısı vardır ki pek lezzetli olduğu gibi çekirdeği de tatlıdır. Bu meyve kurutulduktan sonra çok makbul sayıldığı için Şam ve Mısır gibi memleketlere gönderilir. Şehrin, yazın en sıcak günlerinde bile buz gibi soğuk, lezzetli su kaynakları vardır. II. Metin Ahmet Hikmet'in Servetifünun'da birbirini takip eden hikâyeleri oldukça muvaffakiyet gösteriyor ve herkesi takdir edici olmaya sevk ediyordu. Gitgide bütün arkadaşlar gibi onunla da dostluk kuvvetlendi. Bir gece būtün Servetifūnun ileri gelenlerini o zaman Osmanbey'de gazinonun karşısındaki evine çağırdı. Beni birkaç defa hususi davet etti. Samimiyeti kuvvetlendirmek için lazım olan şeyleri yaptı. Hâristân ve Gülistân kitabı yayımlandığı vakit, Fikret Servetifünun'dan çekilmiş ve gazeteyi Cahit üzerine almıştı. Ben o günlerde çıkan kitaplar hakkında makaleler yazmakta olduğumdan bir tane de onun hakkında yazdım. 7. UcD Bes B) Miratü'l-Memalik Mer-Maşum / Seychotromec C) Baburame Antoiyen bijnandi ! bypad D) Kirk Yil E) Ölür ise Ten Ölür Canlar Ölesi Değil e Ani Aşağıdaki eserlerden hangisi, yukarıda verilen her iki metin türünün de örneği sayılmaktadır? biyogrod A) Anamın Kitabı b Yu ör A E

4. 1. Kita -kaside II. Şarkı-tuyuğ III. Gazel-mesnevi IV. V. Rubai-murabba Muhammes - müseddes Yukarıdaki nazım şekilleri, misralarının kümelenişi yönüyle ikişerli gruplandink dığında hangisi dışta kalır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

? 11. Aşağıdakilerin hangisinde verilen yapıtların biçim, tema veya tür bakımından ortak bir özelliği olduğu söylenemez? A) Garipname - Hüsn ü Aşk B) Peçevi Tarihi - Fezleke C) Leyla ve Mecnun - Cihannüma D) Heşt Behişt - Mecalisü'n Nefais E) Hayriyye - Lütfiyye

5) 10. El-kissa bu tahrikle dergâh-ı mualladan bir nasibe talip olub ve erkân-ı devletden sa'âdet-i imdâd ve şeref-i is'âd bulub dokuz eflâke pây-ı istignâ ururken evkaftan dokuz akçe vazifeye kanâ'at kilub arz aldım ve berât içün dergâh-ı âlem-penâha irsål idüb mutarassid oldum... Selâm virdim rüşvet değildir deyu almadılar. Hükm gösterdim få'idesizdir deyu mültefit olmadılar. Eğerçi zâhirde sûret-i itâ'at gösterdiler ammâ zebân-ı hâlle cemi su'âlime cevâb virdiler. Didim yâ eyyühâ'l-ashâb, bu ne fi'l-i hatâ ve çîn-i ebrûdur? Didiler muttasil bizim âdetimiz budur. Didim benim ri'âyetimi vâcib görmüşler ve bana berât-ı tekâ'üd virmişler ki ondan hemîşe behremend olam ve pâdişâha ferâgatle du'à kilam; didiler ey mis- kîn, senin mezâlimine girmişler ve sermåye-i tereddüd virmişler ki müdâm fâ'idesiz cidâl idesin ve nå-mübârek yüzler görüb nå-mülayim sözler işidesin. Yukarıdaki metin aşağıdakilerin hangisinden alın- mıştır? A) Makalat B) Mecalisü'n Nefais C) Cihannüma D) Seyahatname E) Şikayetname

1. Kilma her sâ'at beni rusvâ-yı halk ey berk-i âh Eyleme rûşen şeb-i gam külbe-i ahzânımı II. Yücelerden döndüreyim Alçaklara gönül seni Alçaklardan alçaklara İndireyim gönül seni I.si divan, II.si halk edebiyatına ait olan yukarıdaki ürün- lerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi kesin olarak söylenebilir? A) Ulusal ölçümüzle oluşturuldukları B) Aynı nazım birimini kullandıkları C) Tema bakımından benzerlik gösterdikleri D) Dil ve anlatım yönünden aynı nitelikleri taşıdıkları E) Dini dönem Türk edebiyatı ürünü oldukları duyau düsünce ve hayallerin dil aracılığıyla ifa-

51 6. Aruz ölçüsüyle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yan- lıştır? fran(fors) A) Türk edebiyatına, Arap edebiyatından doğrudan geç- miştir. B) Dizelerdeki hecelerin kapalı ve açıklığına dayanan bir ölçüdür. C) Edebiyatımızda en çok divan edebiyatında kullanılmış bir ölçüdür. D) Sesli harfle biten heceler "açık hece", sessiz harfle biten heceler ise "kapalı hece" kabul edilir. E) Tanzimat, Servetifünun ve Fecriati edebiyatı sanatçı- ları tarafından kullanılmıştır. Edebiyat Soru Bankası

1. I. Cihân-âra cihan içindedir ârâyı bilmezler O mâhiler ki derya içredir deryâyı bilmezler ŞIMDI TEST ZAMAN Şafak-gün içinde dağın seyreyler âşıklar Güneşte zerre görmezler felekte ayi bilmezler II. Ateşler sarınca damı sacağı Mecnundur neylesin evi ocağı Çöllerin bulunmaz ucu bucağı O sonsuz illere sevda demişler wesi I. divan, II. halk edebiyatına ait bu iki şiirin karşılaştı- kılmasıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? 2 (D) A) 1.de ritim aruz ölçüsüyle, II.de hece ölçüsüyle sağlan- mıştır. Asbe B) I.de sözcük redifi, Il.de kredifi kullanılmıştır. muguin uoo 1.de "ây" sesleri, Il.de "cak" sesleri zengin uyaktır. loaded.net nin uyak düzeni çapraz, II.nin düz uyaktır. E) Her ikisinde de temaya uygun bir ses akışı sağlanmıştır. pop reinig 2. Rüyâ gibi bir yazdı yarattın hevesinle hor si'rini hazdan clasih ua 4. 5.

X dio etha Mâzi... O şimdi gölge iken şimdi zî-hayât Bir cisim olan; o şimdi ölen, şimdi canlanan Mevcûd, evet o dalga, o girdab-ı hatırât İnsan için nedir?... Evet insan ki doğmadan Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Şiirin ritmi aruz ölçüsüyle sağlanmıştır. B) Halk edebiyatı geleneğiyle yazılmıştır. C) Dize sonlarında ses tekrarına yer verilmiştir. D) Uzun ünlüler şiirin ahengine katkıda bulunmuştur. E) Yabancı sözcüklere yer verilmiştir. de A 5.

wight Yigaç yemiş irgatu Kulan keyik avlatu Badram kılıp avnalım TO Here Ölausu .... Tutinny leigned nob Jurnu ob. (A Il pilsd eb niniebli c. Saçma ey göz eşkten gönlümdeki odlâre su Kim bu denlü dutuşan odlara kılmaz çâre su Suya virsün bâğbân gül-zârı zahmet çekmesün Bir gül açılmaz yüzün tek virse min gülzâre su Sellest Notim Güller gibi fecr oldu nümay Güller gibi... sonsuz, iri güll Güller ki, kamıştan daha na Gün doğdu yazık arkaların Aruz f. Çık benim şair tabiatim Fakir güzelinden öyle Hasret ateşinden çal Çal, söyle benim de ..Serbest 2. Aşağıda aruz ölçüsüyle yazılmış ş nünden inceleyiniz. gon Tum

Hizmetleri Genel Müdürlüğü 7. - aruz ölçüsü - ulama - düz kafiye - redif Bu özelliklerin tamamı aşağıdaki dizelerin hangisinde vardır? A) Kara yerde mor menekşe biter mi Yaz baharda ishak kuşu öter mi B) Ne göndü ki göreydi yüzün ayını gözüm Yıllar durur ki cânım ol ayile hoş geçer C) Âşıkâne gönlünü akıtmasaydı yâre su Olmaz idi vâdî-i aşka düşüp âvâre su D) Ram u Misr u Basra vu Bagdâda hükmündür revân Hindi aldun tâlib-i iklîm-i Türkistân mısın E) Dinle sana bir nasihat edeyim Hatırdan gönülden geçici olma Yiğidin başına bir iş gelince Anı yad illere açıcı olma

ESIL SORULAR 7. Bu iki dörtlük için aşağıdakilerden han- gissöylenemez? Konusu açısından lirik bir şiirdir. Yer yer Arapça ve Farsça kelimeler kullanılmıştır. C) aaab/cccb şeklinde düz uyaklıdır. D) 4+ duraklı 7'li hece ölçüsü kulla- nılmıştır. E) Yuğ adı verilen törenlerde söylenen bir şiir örneğidir. B