Yazma Soruları

"Madyan oğlu Yanko, İstanbul'u yaptığı zaman oğlu Aya İstefan dahi bu şehri yaptığı için ondan bozma olarak Ayastafanos derler. Deniz kıyısında, bostancıbaşı hükmünde bir subaşılıktır. Bir yasakçı kolluğu vardır. Eyüp mollasının nahiyesi hükmündedir. Kâfirler zamanında büyük şehirmiş. Emevilerden Süleyman Bin Abdülmelik zamanında İstanbul kuşatılarak fetholunamadan dönüldüğü vakit Ömer bin Abdülaziz bu şehir ahalisinin itaatsizliği dolayısıyla harap etmiştir. Şimde beş yüz mamur evli bir Rum kasabasıdır. Bir zaviyesi, küçük çarşısı, iki kilisesi vardır. Havası çok güzeldir." Evliya Çelebi, Evliya Çelebi Seyahatnâmesi, haz.: Seyit Ali Kahraman, Yücel Dağlı 2. "Tarihî yerleşim yerleri" konusunda ödev hazırlayan bir öğrenci, yukarıdaki metinden yola çıkarak coğrafya ve tarih bilimi ile ilgili çıkarımlarda bulunabilir mi? Tartışınız. 3. Siz bir roman yazmak isteseydiniz, işlediğiniz konuya göre başka bilim dallarından yararlanır mıydınız? Neden? Düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

5. "Dünyaya bir daha gelsem saniyelerin nabzını tutardım." diyor, Dostoyevski. Yani zamanını tam değerlendireme- diğini söylüyordu. Bu kadar başarılı roman yazan nice- liğin ve niteliğin zirvesine çıkan bir "deha" bile zamanını iyi değerlendirmediğini söylüyorsa bizler hiç yaşamamışız demektir. Ama galiba Dostoyevski'ye bunları söyleten "Sa- natçı doyumsuzluğu'dur. Yoksa bir Karamazof Kardeşler'i, bir Suç ve Ceza'yı, bir Kumarbaz'ı yazmış birini dünyada hiç kimse -kendisi hariç- üretimsizlikle, iyi ürünler ortaya koyamamakla suçlayamaz. Kırık dökük birkaç satır kara- layınca burnunu düşürse almayacak pozlar takınıp kanal kanal, dinleti dinleti dolaşanların kulakları çınlasın. Onlar, gerçek sanatçının ne olduğunu bilmiyorlar da ondan "Ben oldum." diyorlar. Ben onlara "Oldun." değil, "Öldün." diyo- rum. Bu parçada vurgulanan düşünce aşağıdakilerden han- gisidir? nes A) Sanatçı olunmaz, sanatçı doğulur. B) Gerçek sanatçı için başarıda son nokta yoktur. C) İyi sanatçı, çok yazmayı değil, iyi yazmayı yeğler. D) Sanatına yoğunlaşan sanatçı, başarıyı yakalar. E) Reklamla, kötü yazan biri de ünlü olabilir. 7.

2. I. Sanatçının yeni düşünceler üretmesini beklemek hak- kımızdır. ( II. Açık artırmada içlerinde Picasso ve Dali'nin de bulun- duğu üç tablo yüksek fiyatlarla satıldı. III Apartman sakinlerinin şikâyetleri üzerine yönetici ka- loriferi erken yaktırmak zorunda kaldı. IV. Yardım amacıyla toplanan paralar olaydan iki gün önce dernek yetkililerine teslim edilmişti. Sağlıklı yaşamın olmazsa olmaz koşullarından biri de spor yapmaktır. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangilerinde mecazımürsel (ad aktarması) yapılmıştır? A) I ve II B) II ve III C) II ve IV D) III yev E) IV ve V MZ KUSAĞI

5. Aşağıdaki beyitlerin hangisi bir kasidenin "fahriye" bö- lümünden alınmış olabilir? A) Sabr her derde mürûr ile müdâvâ eyler Sâhib-i sabr bulur her ne temennâ eyler B) Şefkat ü kahr iledir bir sâye-güster nahl kim Tâkdîr aslı verir hem gûre hem engûr bâr C) Yol aparsaydı senin ihsanına bir zerrece Âf-tâbın minnetin çekmezdi nûr için kamer D) Sana bu izz ü câhı veren mülk-i nazmda Devrinde bir benim gibi sâhib-kıran verir E) Öyle emniyettir eyyâmında kim mün'imlerin İşret isrâfından özge mâline yoktur hater

23. Dilin iyi kullanılması eksiksiz bir iletişim için gerekli. Kurallara uymadan, sınırlı sayıda sözcükle düşüncelerin ifade edilmeye çalışıldığı bu kitabın etkili konuşamayacağı bir gerçek İlk başta olayı anlatmaya yeterli gibi görünen bir cümle, üze- rinde düşünüldüğünde çok farklı anlamlar taşıyor olmalıydı. Bu kitap için bunu tam anlamıyla söylemek pek mümkün görünmüyor. Fakat seçilen konu başlıklarının çarpıcılığı da kitabın bu zayıf yönünü bir nebze de olsa gölgelemiştir. Bu parçada söz edilen kitabın eleştirilme nedeni aşağı- dakilerden hangisidir? A) İçeriği ile içeriği aktarmada kullanılan dilin birbirini ta- mamlamaması B) Kitapta işlenen konuların, düşünceyi aktarırken kullanılan dilin önüne geçmesi C) Düşüncenin etkili ifade edilmesini sağlayacak söz dizin- lerine özen gösterilmemesi D) Kitabın içeriğinde yer alan cümlelerde okuyucuyu farklı düşünmeye yönlendirecek ifadelerin seçilmemesi E) Anlatımda dilin zenginliğinin ve kurallarının yeteri kadar işlenmemiş olması+

II. Grup 2. I. Grup Ahlat Ağacı 1. Ceyhun Atuf Kansu II. Rıfat Ilgaz Bağbozumu Sofrası III. Arif Darnar Sinif qop Alici Kuş (iv. Mehmet Başaran V. Enver Gökçe Yukarıda I. grupta verilen sanatçılardan hangisi, H. gruptaki eserlerden biriyle iliş- kilendirilemez? A) B) IV C) III D) || E) !

AYT - Türk Dili ve Edebiyatı 24. 23. Annem okuryazar değildi. Ama ince duygulu, sağduyusu olan bir kadındı. Bütün analar, dünyanın en iyi kadınlarıdır. Benim annem de benim annem olduğu için dünyanın en iyi kadınıydı. Bir gün bahçeden çiçek koparıp anneme getirmiştim. Annem sevindi: Hadi biraz daha çiçek koparalim, dedi. Bahçeye çıktık. Bana bir çiçek gösterdi: Bak, dedi, ne güzel çiçek... Bu çiçekler de canlı, onların da canı var... Koparırsak ölür zavallı... Dalında daha güzel duruyor. Bardaktaki suda bu kadar güzel durmaz ki. Her çiçeğin başında bana, - Kiyarsan, kopar istersen... derdi. Neyim varsa iyi olan, hepsini, her şeyimi anneme borçluyum. Bu parçada aşağıdaki tekniklerden özellikle hangisine başvurulmuştur? YAYINLARI A) iç konuşma B) İç çözümleme -C) Bilinç akışı D) Diyalog LIMIT E) Geriye dönüş

9. 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde boş bırakılan yere ayraç içindeki sanatçı getirilirse bilgi yanlışlığı ortaya çıkar? YAYINLARI A) Türkçenin özleşmesine öncülük eden ---- yeni söz- cükleri savunmuş, yazılarıyla genç şairlerin tanınma- sında büyük emek harcamış, devrik cümlenin öncü- sü olmuştur. (Nurullah Ataç) B) Yapıtlarında Doğu-Batı kültür hazinelerinin zengin ay- nntılarına yer veren Bu Ülke, Kirk Ambar gibi ya- pitlarıyla tanınmıştır. (Cemil Meriç) Geleneksel halk hikâyeleri ve masallarını derleyen "Masalcı Baba" olarak tanınmıştır. (Eflatun Cem Güney) Eşref Saat, Ümit Dünyası eserleriyle tanınan son döneminde Türk Dili dergisinde yazılar kaleme almış- tır. (Şevket Rado) E) Yeni Türk Edebiyatı profesörü olan araştırma ve incelemeleriyle tanınmıştır. (Salah Birsel) LIMIT 13

1. Sinifta türlü sorulara maruz kalıyordu. Her zaman bu tür du- rumlar olurdu elbette (kuşkusuz). Hiç şaşmaz, derdi Lewis. 3 Marazi (hastalıklı), melek kilikh bir kızcağız ya da ukala (bil- II giçlik taslayan) bir oğlan veya kız mutlaka evrim teorisine çomak sokmaya çalışırdı. Lewis'in kendine has özel) metotlan IV V (yöntemleri ) vardı. Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisinin anlamı parantez ( ) içinde verilen açıklamayla uyuşmamakta- dır? A) 1 B) II C) III D) E) V X X

Paragraf 5. Güzel konuşma bir sanat. Kendine özgü kuralla- ri var. Can sıkmayacaksınız. Özlü konuşacaksı- nız. Gerçeklere dayanacaksınız. Ama ne kural ko- yarsanız koyun, uzun heyecanlı söylev atmanın mi yoksa kısa özlü konuşmanın mi daha yararlı oldu- ğu konusunda sonuca ulaşmak güç çünkü ---- Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) can sıkmayan özlü konuşmalar daha güzel sa- yılır. B güzel konuşma becerisi kural konularak kaza- nılamaz. güzel konuşmanın kendine özgü kuralları var- dir. bu konudaki tartışmalar eski çağlara kadar gidi- yor. E) herkes güzel konuşamaz. AYDIN YAYINLARI 7. (insar tün ilişk rini taşın çekleşen isteğini düzeni g duğu kad başlangı mak insa anlatim b Bu parça gisi düşü A) 1. 8. (1) Türk ulu ve güzellik ayağının ço münü, finca ca en basit tir. (III) Herl Bu top (V) P Ja

18. (1) Dede Korkut Hikâyeleri'nde olağanüstü olaylarla gerçeğe uygun olaylar iç içedir. (II) Türklerin eski yaşam tarzları ile ilgili ayrıntılar yanında İslam dini ile ilgili özellikler de vardır. (III) 13. yy.da yazıya geçirilen eserde geçen "Dede Korkut" meçhul bir halk ozanıdır. (IV) Hikâyelerde Oğuzların çevredeki boylar ile aralarındaki savaşlar ve kendi iç mücadeleleri yer alır. (V) Hikâyelerin konuları; aşk, yiğitlik gösterisi, kahramanlık, boylar arasındaki savaşlardır. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? EV A) B) II C) III DIV

1. Sınıfta türlü sorulara maruz kalıyordu. Her zaman bu tür du- rumlar olurdu elbette (kuşkusuz). Hiç şaşmaz, derdi Lewis. I Marazi (hastalıklı), melek kılıklı bir kızcağız ya da ukala (bil- II giçlik taslayan) bir oğlan veya kız mutlaka evrim teorisine çomak sokmaya çalışırdı. Lewis'in kendine has (özel) metotlan IV "V (yöntemleri) vardı. Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisinin anlamı parantez ( ) içinde verilen açıklamayla uyuşmamakta- dır? A) I B) II C) III D) IV E) V

ut Ekrem 19. Zariflerin toplandığı yer ve şairlerin kaynağı olan Vardar Yenicesi'ndendir. İnsan cinsinin olgunluğunun sebebi olan kemal ve irfan sınıflarını usulünce tahsil edip bütün ilimleri gereğince idrak ettikten sonra Mısır'da bulunan Şeyh İbrahim Gülşenî'nin dergâhının gül bahçesinde marifet ve irfan elde etmek için şeyhe hizmete gitti. Şeyh Gülşenî, cennet gül bahçesine göçünce tekrar Anadolu'ya döndü. Tasavvufi şiirleri, fakirlik ve yokluğa dair sözleri vardır. Bu şiir onundur: Gönül bela okunun ucunu hurma gibi yer edeniyetlerini Bunları daha önceki at'ın eserlerindeki gülünç olmamaları hayışlarıdır. nüyle iyi ya da k realitelerine zellikle roman nmasıyla birlikte, an hırslı, kimi rabilen, bunalıma car. Yazar, bu i ruhlu, yenilikçi arin, "hülyalı carakteristik Gönül gam dikenini helva gibi tatlı tatlı yer Bu parça aşağıdaki edebî türlerin hangisinden alınmış olabilir? A)Tezkire kisi bigoj efi B) Menakıbname ) Sefaretname AT Şehrengiz Ej Siyasetname rin hangisi

Şenlik dağıldı bir acı yel kaldı bahçede yalnız O mahur beste çalar Müjgan'la ben ağlaşırız Gitti dostlar şölen bitti ne eski heyecan ne hız Yalnız kederli yalnızlığımızda sıralı sırasız O mahur beste çalar Müjgan'la ben ağlaşırız Saç tel tel örtüler hep tül tül düşer Gözünün değdiği yere gül düşer Sonunda sana da bir gönül düşer Gönlümün şimdiki duygusu gibi 1. Nazım birimi II. Şiir türü III. Kafiye türü IV. Dilin kullanımı Bu iki şiir parçasında yukarıdakilerden hangilerinin ortak olduğu söylenemez? A) Yalnız! B) Yalnız III C) I ve II D) II ve IV E) III ve IV

17. Zariflerin toplandığı yer ve şairlerin kaynağı olan Vardar Yenicesi'ndendir. Insan cinsinin olgunluğunun sebebi olan kemal ve irfan sınıflarını usulünce tahsil edip bütün ilimleri gereğince idrak ettikten sonra Misir'da bulunan Şeyh Ibrahim Gülşenî'nin dergâhının gül bahçesinde marifet ve irfan elde etmek için şeyhe hizmete gitti. Şeyh Gülşent, cennet gül bahçesine göçünce tekrar Anadolu'ya döndu. Tasavvufi şiirleri, fakirlik ve yokluğa dair sözleri vardır. Bu şiir onundur: Gönül bela okunun ucunu hurma gibi yer Gönül gam dikenini helva gibi tatlı tatlı yer Bu parça aşağıdaki edebî türlerin hangisinden alınmış olabilir? A) Tezkire B) Menakibname C) Sefaretname DŞehrengiz ET Siyasetname

2019-TYT/Türkçe 29. 28. . Zaman zaman televizyonlarda toplu balina ölümlerine ilişkin haberler, karaya vurmuş balina görüntüleriyle karşımıza çıkar. Araştırmalar bu ölümlere okyanusların endüstriyel ve kimyasal atıklarla kirletilmesi, suların bulanıklaşması ve yanlış avlanmalar gibi etkenlerin sebep olduğunu gösterir. Balinalar, okyanusta yüzerken kafalarının ön kısmından gönderilen elektromanyetik dalgalarla yönlerini bulurlar. Bu özelliklerinden hem bulanık sularda yüzerken hem de göç ederken yararlanırlar. Ancak zaman zaman dünyanın manyetik alanının değişmesi ya da balinalardaki yön bulma sisteminin hastalık sonucu bozulması nedeniyle yönlerini tayin etmekte sorun yaşarlar ve karaya vururlar. X Bu iki parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Farklı görüşlerin aslında birbirini desteklediğini göstermektedirler. B) iki farklı konuya ilişkin ortak bir görüş olduğunu vurgulamaktadırlar. C) Aynı olguyu farklı yönleriyle değerlendirip ele almaktadırlar. D) Aynı düşünceyi pekiştirmeye yönelik farklı örnekler sunmaktadırlar. E) Farklı üsluplar kullansalar da konuyu benzer nedenlerle açıklamaktadırlar. C