Yazma Soruları

-n- a- cin n- a- 11- ki n 1- 10. Sanatın, sanat tarihiyle bütün okullara girmesi, re- simlerle evleri süslemesi, heykeller ve güzel bina- larla kentleri zenginleştirmesi kadar, yaşam ba- kımından önemli şeyler pek az bulunur. Sağlam zevk, bu koşullar altında oluşur. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangi- sinden yararlanılmıştır? A) Tartışmacı anlatımdan B) Heyecana bağlı işlevden C) Benzetmeden D) İkilemeden E) Nesnel anlamlı yargılardan

11. Arabanın son taksitini dün yatırdım. 11. Cocuğu yatırmadan ders çalışmıyorum. II. Meyveler büyüdükçe dalları yere yatırdı. TV Bütün parasını bankaya yatırdı. V. Giysileri çamaşır suyuna yatırdı. Yukarıdaki cümlelerde "yatırmak" sözcüğü kaç farklı anlamda kullanılmıştır? Aft B)2 e) 3 ASE D) 4 E5

"Madyan oğlu Yanko, İstanbul'u yaptığı zaman oğlu Aya İstefan dahi bu şehri yaptığı için ondan bozma olarak Ayastafanos derler. Deniz kıyısında, bostancıbaşı hükmünde bir subaşılıktır. Bir yasakçı kolluğu vardır. Eyüp mollasının nahiyesi hükmündedir. Kâfirler zamanında büyük şehirmiş. Emevilerden Süleyman Bin Abdülmelik zamanında İstanbul kuşatılarak fetholunamadan dönüldüğü vakit Ömer bin Abdülaziz bu şehir ahalisinin itaatsizliği dolayısıyla harap etmiştir. Şimde beş yüz mamur evli bir Rum kasabasıdır. Bir zaviyesi, küçük çarşısı, iki kilisesi vardır. Havası çok güzeldir." Evliya Çelebi, Evliya Çelebi Seyahatnâmesi, haz.: Seyit Ali Kahraman, Yücel Dağlı 2. "Tarihî yerleşim yerleri" konusunda ödev hazırlayan bir öğrenci, yukarıdaki metinden yola çıkarak coğrafya ve tarih bilimi ile ilgili çıkarımlarda bulunabilir mi? Tartışınız. 3. Siz bir roman yazmak isteseydiniz, işlediğiniz konuya göre başka bilim dallarından yararlanır mıydınız? Neden? Düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

5. İnsanlar kendi yakın çevreleri dışında olup bitenleri öğrenmek isterler. Kitaplarda okudukları, haritalarda gör- dükleri kıta, ülke veya şehirlerde yaşayan insanların gelenek ve göreneklerini merak ederler. Görmeyi hayal ettikleri yerleri, usta yazarların eserleri aracılığıyla tanı- maktan "gezer olmaktan" zevk duyarlar. Kendisi de gezi türünde eser veren Ahmet Haşim bu duyguyu şöyle dile getirir: "Gezi yazısı okumanın tadını öteden beri bilirim. Bütün çocukluğum onları okumakla geçti. Afrika ve Ame- rika gezi yazılarının açık ve sürükleyici üslubundan aldı- ğım tadı pek az edebî.eser verebilmiştir. Edebiyatımızda Ahmet Haşim'in dediği tarzda yazılmış eserlerin en önemlisi Evliya Çelebi'nin Seyahatname'sidir. Bu parçanın anlatımında kullanılan anlatım biçimi aşağıdakilerden hangisidir? A) Karşılaştırma B) Açıklama C) Öyküleme D) Betimleme E) Tanık gösterme Video 1 "ınları

10 19. Bir antropolog restoranlara girerse ne olur? Hiç düşündünüz mü? XCO isimli içecek şirketi lokantalarda ve restoranlarda ürünlerinin düşen satışlarına bir anlam veremez. Firmanın yaptırdığı Pazar araştırmalan da bu düşüşün sebebini açıklayamaz ve şirket, çareyi antropologian restorana göndermekte bulur. Şirket antropologlan, XCO ürünlerinin satıldığı restoranlarda haftalarca video ve fotoğraf çekimi yaparak tüketici, çalışan ve restoran sahiplerinin davranışlarını gözlemler. Sonuçta ne mi olur? XCO'nun promosyon amaçlı sunduğu çıkartma, tişört gibi ürünlerin tüketici gözünde işe yaramadığı, garsonların XCO ürünlerini yeterince tanımadığı ve tanımak da istemediği ortaya çıkar. Bunun üzerine XCO, promosyon ürünlerini müşteriye ve restoranlara özel uyarlamak, garsonları eğitecek akademiler kurmak gibi antropologların önerdiği iyileşmeleri yapar ve bu çabalarıyla iki yıl sonra satışlarını yeniden artırmayı başarır. Bu parçadan hareketle şirket antropologlarının çalışmalarıyla ilgili olarak 1. Müşterilerin beğeni, ilgi ve ihtiyaçlarını belirlemek için gözlem yaparlar. II. Pazarlamanın ve son kullanıcıya ulaşmadaki insan faktörünün iyileştirilmesi için öneride bulunurlar. III. Ürün, hizmet, kalite ve benzer konularda piyasa araştırması yaparak fiyatlandırma konusunda şirkete dönüş sağlarlar. IV. Üretim süreçlerinin yeniden yapılandırılması için gerekli saha araştırmalarını yaparlar. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I D) II ve III B) I ve II E) III ve IV C) I ve III

10. İyi kötü herkesin bir evi vardır ama ev ahengini gerçek lezzetiyle yaşayabilmişler o kadar azdır ki... O yüzden de gençken kaçıp kurtulmak isteriz evden. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Ettirgen eylem B) Ek eylem C) Adlaşmış sıfat eylem D) Ad eylem E) Geçişli eylem

5. "Dünyaya bir daha gelsem saniyelerin nabzını tutardım." diyor, Dostoyevski. Yani zamanını tam değerlendireme- diğini söylüyordu. Bu kadar başarılı roman yazan nice- liğin ve niteliğin zirvesine çıkan bir "deha" bile zamanını iyi değerlendirmediğini söylüyorsa bizler hiç yaşamamışız demektir. Ama galiba Dostoyevski'ye bunları söyleten "Sa- natçı doyumsuzluğu'dur. Yoksa bir Karamazof Kardeşler'i, bir Suç ve Ceza'yı, bir Kumarbaz'ı yazmış birini dünyada hiç kimse -kendisi hariç- üretimsizlikle, iyi ürünler ortaya koyamamakla suçlayamaz. Kırık dökük birkaç satır kara- layınca burnunu düşürse almayacak pozlar takınıp kanal kanal, dinleti dinleti dolaşanların kulakları çınlasın. Onlar, gerçek sanatçının ne olduğunu bilmiyorlar da ondan "Ben oldum." diyorlar. Ben onlara "Oldun." değil, "Öldün." diyo- rum. Bu parçada vurgulanan düşünce aşağıdakilerden han- gisidir? nes A) Sanatçı olunmaz, sanatçı doğulur. B) Gerçek sanatçı için başarıda son nokta yoktur. C) İyi sanatçı, çok yazmayı değil, iyi yazmayı yeğler. D) Sanatına yoğunlaşan sanatçı, başarıyı yakalar. E) Reklamla, kötü yazan biri de ünlü olabilir. 7.

TÜRKÇE 16. Muhabir: (1) Sanatçı: Hayatımı daha anlamlı hale getirmeyi arıyordum başlangıçta. Uzun yıllar borsada çalıştım. Tek konuş tuğumuz şey daha çok para kazanmak. Bu durum bir süre sonra anlamını kaybetti. İnsanların kazandıkça hepimizde olduğu gibi daha çok kazanma hırsı... Ora- daki insanları ve kendi zaaflarımı gözlemleme fırsatı da buldum. Bunları dönüştürecek, hayatımı bir şey alıp satmaktan daha anlamlı kılacak, insanların ruhuna do- kunacak, onlara şifa verecek, her şeylerini kaybetseler bile bunun dünyanın sonu olmadığını gösterecek, si- kışmış olduğu yerden çıkmalarına yardım edecek cesa- reti bulmak için bir şeyler yapmalıyım, dedim. Muhabir: (11) Sanatçı: Her şeye çabuk ulaşabilmek yani emek vermeyi unuttuk herhalde. Kişisel yolculuğum sırasında Dat- ça'da bir çiftlik evinde kalmıştım. Gönüllü olarak çalış- mıştım. Zeytin topladım, zeytinyağı yaptım. Orada o kadar emek veriyorsunuz ki o zeytinleri toplama bir, bir buçuk aylık bir dönem. Yere düşen ve ağaçtaki zeytin- leri topluyorsunuz. Çuvallara konuyor, sonra sıkılacak yere götürülüyor. Bir damla zeytinyağına o kadar emek verdim ki benim için inanılmaz kıymetli oldu çünkü ne olduğunu gördüm. Her şeyi marketten pazardan kolay bir şekilde alıyoruz halbuki onun altında o kadar büyük bir emek var ki. Bu diyalogda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) Ne ariyordunuz bu eğitimleri alikken? MI. Enerjimizin emek vermeden tüketmek yüzün- den düştüğünü mü düşünüyorsunuz? (3) Kazanmanın insanlar için olumsuz yanı var mı? II. İnsanları kişisel yolculuklardan alıkoyan ne ola- bilir? 1. Değişim için ne yapmak gerektiğini düşünüyor- sunuz? II. Emekle çalışmanın, insanın kişisel gelişimine katkısı nedir? D) I. Toplumsal değişimi ön koşulu nedir sizce? II. Çalışmak, yaşamınızda ne gibi değişikliklere sebep oldu? E) I. Hayatı daha anlamlı kılan şey nedir? II. Emekle çalışan insanların kendileri için yapa- cakları şeyleri anlatabilir misiniz? 199

den hangisidir? A) Lehçe D) Şive B) Ağız E) Argo A) hazırlık C) taslak metin oluşturma Q 7. İnsanın duygu, düşünce ve hayallerini düzenli ve çar pıcı bir şekilde yazıya geçirmesi çabucak gerçekleşe cek bir iş değildir. Duygu, düşünce, hayal veya bir ko nudaki bilgilerin yazılı olarak anlatılması, kendi için de aşamaları olan bir yazma sürecini içerir. Yazma - aşamasında öncelikle yazılacak konu, sürecinin yazının amacı ve hedef kitlesi, edebî ve öğretici me tin türlerinden hangisinin özelliklerini taşıması ge- rektiği belirlenir. Bunun için de sırasıyla araştırma ve gözlem yapma ile görsellerden yararlanma çalışma- ları yapılmalıdır. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir B) planlama D) metni paylaşma E) düzeltme ve geliştirme 3. (I) Edebî (sanatsal) metinlerde sanatçının amacio yucunun iç dünyasında estetik zevk uyandırmak ve kurduğu dünyaya okuyucuyu çekmektir. (II) Edebi metinler, okuyucuda bir izlenim bırakmak, bir anla yış, bir duuus wandırmak kısacasionda estetik ya oku- Inmak m ge CL y 2.

6. Sabahları erkenden kalkar, hemen bir bardak su içer- di. Aç karna içilen bir bardak suyun temizleyici özelli- ğinden haberdardı. Sonra hemen eşofmanlarını giyer ve koşuya çıkardı. İki saatin ardından kitap okumaya geçerdi. Her satırdan bir not çıkarır, onları ezberleme- ye çalışırdı. Kitaplardan sonra art arda filmler izlerdi. Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden han- gisi söylenebilir? A) Betimleyici anlatım biçimi vardır. B) Kişileştirme vardır. etkilemeler kullanılmıştır. D) Karşılaştırma yapılmıştır. Olaylar oluş sırasına göre verilmiştir. ming

Ana Düş Adamın birinin penceresine onar. Bir akbabadır bu. Ne a sorar adam kendine. Ne hu kambur da r ek bu kus ni Yurtdışı seyahatlerinde en gıpta ettiğimiz hallerden biri şuydu: 1700'lerin sonundan beri işleyen pastane, 1800'lerin başından beri çalışan restoran... 200 yıllık şap- Hacı, 150 yıllık kitapçı... Kimleri kimleri ağırlamış yüzlerce yıllık tiyatro sahneleri, müzik kulüpleri, kafeler, dükkânlar. Şehre kimliğini kazandıran; taşınmadan, çehresi değişme- den durup güven veren asırlık çınarlar... Hayıflanır dururuz: Onlarda var, bizde yok. Çocukken peş peşe iki profiterol kaçamağı yaptığımız İnci Pastanesi kapanırken boğazımız kurur. Kelebek Korsecisi hatıradır, hiç alışveriş yapmasak da renktir. Ama işte mesele de burada: Hayatı da kendi hakikatleri yönlendiriyor. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Bir şehrin kültürel ve mimari yapıları o şehrin tarihi do- kusunun hafızasıdır. B) Birçok mimari yapı zamana direnemediğinden yıkılıp gidiyor. C) Bir şehrin en çok turist çeken mekânları o şehrin mima- ri yapılarıdır. D) Çocukluğumuzun hatıralarını süsleyen yerler yıllar geç- se de bizdeki değerini yitiriyor. E) Kültürümüzü yansıtan, zamanla yıpranmış yapıları orij- nalliği bozulmadan restore etmek gerekiyor. A B CD 111 E W 11 And 1 L

DENEME-3 6. Bilim insanları, İtalya'nın Pollino Milli Parkı'nda bulunan bir çam ağacının gövdesindeki halkaları sayarak yaklaşık 1230 yaşında olduğunu tespit etti. Aşağıdakilerden hangisi bu cümleden kesin olarak çıkarabilir? AAğaç türleri içinde en uzun ömürlüsü çam ağaçlarıdır. B) Avrupa'nın en yaşlı ağacı İtalya'da bulunmaktadır. C) Bir ağacın yaşını yalnızca bilim insanları tespit edebi- lir. Çam ağaçlarının yaşı, gövdelerindeki halka sayıların- dan yola çıkılarak tahmin edilebilir. İtalya milli parklar bakımından zengin bir ülkedir.

5. E) Kutadgu Bilig Kazan Bey ordusunu, çoluğunu çocuğunu, hazinesini aldı geri döndü. Altın tahtında yine evini dikti. Karacık Çoban'ı tavlaci başı eyledi. Yedi gün yedi gece yeme içme oldu. Kahraman koç yiğitlere çok ülke verdi; şalvar, cübbe, çuha verdi. Dedem Korkut gelerek destan söyledi deyiş dedi: Hanı dediğim bey erenler Dünya benim diyenler Ecel aldı yer gizledi Fani dünya kime kaldı Gelimli gidimli dünya Ahir son ucu ölümlü dünya Dua edeyim hanım: Karlı kara dağların yıkılmasın. Gölgeli büyük ağacın kesilmesin. Taşkın akan güzel suyun kurumasın. Kadir Tanrı seni namerde muhtaç etmesin. Bu parçadan hareketle Dede Korkut Hikâyeleri'yle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Yalın ve anlaşılır bir dili vardır. B) Nazım ve nesir iç içedir. C) İslami ögeler içermektedir. D) Manzum parçalarda hece ölçüsü kullanılmıştır. E) Türklerin yaşayışından izler taşımaktadır.

DENEME 1 B kitapçığı 14. Toplumun değerli mallara talebinin artması o malların fi- yatlarının artmasına da yol açar. Bu cümledeki ögelerin doğru sıralanışı aşağıdakile- rin hangisinde verilmiştir? A) Özne - belirtili nesne - yer tamlayanı (dolaylı tüm- Tec belirtisiz nesne - yuklem BÖzne - yer tamlayanı dolaylı tümleç) - yüklem C) Belirtili nesne -özne - yer tamlayanı (dolaylı tüm- leç) - belirtisiz neshe - yüklem D) Özne-yer tamlayanı (dolaylı tümleç) - belirtisiz nes- ne - yüklem E) Belirtili nesne - yer tamlayanı (dolaylı tümleç) - be- lirtisiz nesne- yüklem 15. Aşağıdakilerin hangisinde sifat-fiille kurulan yan cüm- lecik özne görevindedir? 17.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "-de" eki eklendiği sözcükten ayrılarak bağlaç olarak da kullanılabilir? A) İnsan beyninde son derece karışık bir yapı söz ko- nusudur. B) Yetişkinlikle beraber, edinilen becerilerde seçicilik ve öğrenme yavaşlığı hissedilir. C) Sende kalan tüm kitapların değerlendirmesini yap- malı, aldığın notları herkesle paylaşmalısın. D) Kendi kültürüne sırt çevirmiş insanlarda büyük bir yozlaşma gözlemlenmektedir. E) Arap uygarlığının etkili olduğu IX - XII. yy.da pek çok dinî savaş yapılmıştır.

6. Romancının düşüncesinde bunun daima bir yeri, büyük bir değeri vardır. Emma Bovary salt düşler kuran, kendi yaşayışını, kendi kocasını, oturduğu evi beğenmeyen, da- ha yüksek yaşayışlarda gözü olan bir kadın değildir. 19. yüzyıl Fransa'sında bir taşra kentinde böyle olan bir ka- dındır; Flaubert'in romanından Emma Bovary'nin çevresi- ni kaldırın, Emma Bovary de kalkar, silinir, yok olur. Flau- bert; Balzac gibi, Zola gibi toplumcu bir roman yazarı ol- mayabilir; ama o da bir kişiyi göstermek için o kişinin ya- şadığı toplumu da göstermek zorundadır. Bu parça aşağıdaki yazınsal türlerin hangisinden alın- mış olabilir? A) Makale B) Deneme C) Söyleşi E) Akra Edshingt Soru Bankası D) Eleştiri