Meddah Soruları

KÖĞRETİM KURU B B AYT/TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - SOSYAL BİLİMLER-1 TESTİ 6. Aşağıdakilerden hangisi bir orta oyununun fasıl bölümünden alınmış olabilir? A) (Zurna, Pişekâr havası çalarken Pişekâr gelir ve meydanı bir defa dolaştıktan sonra iki eliyle temenna ederek) PİŞEKÂR Bu akşam, taklidini aldığım "Gülme Komşuna" namındaki oyunu temsil edeceğiz... B) (Zurna, Kavuklu havası çalmaya başlar. Kavuklu, arkasında Cüce ile gelir ve bir defa meydanı dolaşır.) KAVUKLU - (Cüce'ye) Kapıyı kilitledin mi? Anahtarı aldin mi? C) PİŞEKÂR - Gelecek faslımızı da hep birlikte yaparız. KAVUKLU - Her ne kadar sürçülisan ettikse affola! İnşallah gelecek fasılda cümleten teşrif buyururlar. D) PİŞEKÂR— Akşamı şerifleriniz hayrolsun muhterem seyirciler... Hoş geldiniz sefalar getirdiniz... İşte çıktık meydâne, başlıyor oyunumuz, inşallah hayırlı olur hepimizin sonu... Efendim, bendeniz bu mahallenin eskisi İsmail kulunuz... E) ZENNE - Ah! Sorma, İsmail Efendi. Her şeyine katlandığım hâlde, en nihayet ne yapsa beğenirsiniz! Evi bırakıp kaçtı. PİŞEKÂR — Vah, yavrucuğum, vah! ZENNE - Bu tarafa geldiğini duydum. Kadınlık hissini yenerek onu aramaya çıktım. Ne kadar da olsa ilk göz ağrısı. E 8.

E) An hangi bir durumu izah etmesi yönüyle efsane or kavu neğidir. du Piseks S 3. Kavu Pise Kave I. Karagöz oynatan kişiye denir. II. Karagöz oyununun oynandığı alana denir III. Oyunda tef çalan, taklitlerin şarkılarını söyle- yen, tasvirleri sanatçıya veren yardımcıdır. IV. Karagöz oyununda, konuşmaların en önemli yerinde uyuklamaya başlayan tiptir. Numaralanmış cümlelerde aşağıdakilerden han gisiyle ilgili bilgi verilmemiştir? A) Küşteri meydanı B) Yardak Pişe kav eme sun bab C) Tiryaki D) Bebe Ruhi Piş E) Hayali Kay 186

8. Aşağıdakilerden hangisi bir orta oyununun fasil bölümünden alınmış olabilir? A) (Zurna, Pişekâr havası çalarken Pişekâr gelir ve meydanı bir defa dolaştıktan sonra iki eliyle temenna ederek) PİŞEKÂR - Bu akşam, taklidini aldığım "Gülme Komşuna" namındaki oyunu temsil edeceğiz... B) (Zurna, Kavuklu havası çalmaya başlar. Kavuklu, arkasında Cüce ile gelir ve bir defa meydanı dolaşır.) KAVUKLU - (Cüce'ye) Kapıyı kilitledin mi? Anahtarı aldın mı? C) PİŞEKÂR - Gelecek faslımızı da hep birlikte yaparız. KAVUKLU - Her ne kadar sürçülisan ettikse affola! İnşallah gelecek fasılda cümleten teşrif buyururlar. D) PİŞEKÂR-Akşamı şerifleriniz hayrolsun muhterem seyirciler... Hoş geldiniz sefalar getirdiniz... İşte çıktık meydâne, başlıyor oyunumuz, inşallah hayırlı olur hepimizin sonu... Efendim, bendeniz bu mahallenin eskisi İsmail kulunuz... ZENNE-Ah! Sorma, İsmail Efendi. Her şeyine katlandığım hâlde, en nihayet ne yapsa beğenirsiniz! Evi bırakıp kaçtı. PİŞEKÂR - Vah, yavrucuğum, vah! ZENNE - Bu tarafa geldiğini duydum. Kadınlık hissini yenerek onu aramaya çıktım. Ne kadar da olsa ilk göz 4375! 10.

Tanzimat Dönemi'nde yazarlar, ilk eserlerinde Batı'daki Örneklerden yararlandıklannı belirtmekte bir sakınca görme- mişlerdir. Anlaşılan Batı'daki bu örneklerin çarpıcı olay akışına özenmişti yazarlar. Ne var ki Batı'daki Örneklerin yapısal ve teknik özelliderinden yararlanmak yerine, meddahların anlattığı hikayelerin yapısını, tekniğini ve kişilerini, romanda yoğun bir serüvenci anlatimla kullanmışlardı. Bu romanlann --- Kantlamak kolaydır . Meddah anlataninda olduğu gibi olay örgüsü qu aşamalarla devam eder Ågik olma, aynima, kovalarna, kavuşup evlenme Bu parçada boş bırakılan yero, düşüncenin akışına göre asagidakllerden hangisi getirilebilir? A) Bat/daki örneklerin birer taklidi olduğunu B) meddahilanin anlatı Özelliklerini sürdürdaganu comu kişinin bildiği konularla oluşturulduğunu D) golariaksoi Turk hikâyelerinin ilk örnekleri olduğunu E) Turk romanına yepyeni bir soluk getirdiğini

sorumlu bilgi yan LAT 8. 10. Kirk Çadu Kağa tüylü Kağ Aşağıdakilerden hangisi bir orta oyununun fasil bölümünden alınmış olabilir? A) (Zurna, Pişekâr havası çalarken Pişekâr gelir ve meydanı bir defa dolaştıktan sonra iki eliyle temenna ederek) PİŞEKÂR - Bu akşam, taklidini aldığım "Gülme Komşuna” namındaki oyunu temsil edeceğiz... B) (Zurna, Kavuklu havası çalmaya başlar. Kavuklu, arkasında Cüce ile gelir ve bir defa meydanı dolaşır.) KAVUKLU - (Cüce'ye) Kapıyı kilitledin mi? Anahtarı aldın mı? C) PİŞEKÂR - Gelecek faslimızı da hep birlikte yaparız. KAVUKLU — Her ne kadar sürçülisan ettikse affola! İnşallah gelecek fasılda cümleten teşrif buyururlar. D) PİŞEKÂR- Akşamı şerifleriniz hayrolsun muhterem seyirciler... Hoş geldiniz sefalar getirdiniz... İşte çıktık meydâne, başlıyor oyunumuz, inşallah hayırlı olur hepimizin sonu... Efendim, bendeniz bu mahallenin eskisi İsmail kulunuz... istis ded Go bi g ISLER - E) ZENNE — Ah! Sorma, İsmail Efendi. Her şeyine katlandığım hâlde, en nihayet ne yapsa beğenirsiniz! Evi bırakıp kaçtı. PİŞEKÂR - Vah, yavrucuğum, vah! ZENNE - Bu tarafa geldiğini duydum. Kadınlık hissini yenerek onu aramaya çıktım. Ne kadar da olsa ilk göz ağrısı. 5

E A) Aynı yüzyılda yaşamışlardır. BY Åşiklik geleneğinin temsilcisidirler. Eserlerinde tasavvufi konuları işlemişlerdir. D) Kendi dönemlerinde yeni bir edebiyat geleneği kur- muşlardır. E) Şiirlerinde devrin şartlarını ve yöneticileri eleştir- mişlerdir. 10. 7. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) Orta oyunu, halk edebiyatı nesir türlerindendir; için- de müzik, raks ve şarkılar bulunabilir. BY Mukaddime, muhavere, fasıl ve bitiş bölümlerinden oluşan orta oyununda Kavuklu, Pişekâr, Zenne, Çelebi, Laz gibi tipler bulunur. e Orta oyununun kişiler ve bölümleri Karagözle ben- zerlik gösterir ancak Karagöz sahne değil, gölge oyunu olması yönüyle orta oyunundan ayrılır. D Orta oyunundan farklı olarak meddah, tek kişilik oyundur; meddah adı verilen kişinin taklitler yapa- rak hikâye anlatması ve bu hikâyeyi canlandırması esasına dayanır. Orta oyunu ve meddahta, oyunun canlandırıldığı yere palanga denir; her ikisinde de yeni dünya ve dükkân denilen basit dekorlar bulunur. karekök 8. İşte gidiyorum çeşmi siyahım Önümüze dağlar sıralansa da Sermayem derdimdir servetim âhim Karardıkça bahtım karalansa da dizeleriyle tanınan ---, günümüzde halk şiiri geleneğini devam ettirmiş, Pir Sultan Abdal'ın açtığı yolda yürümüştür. 1998'de dünyanın yaşayan üç büyük oza- hul edilen sanatci 2002'de yaşamını yitir-

1 ocast 8. (D) Geleneksel Türk tiyatrosunda taklitler yapip hoş hikayeler anlatarak halkı eğlendiren sanatçılara meddah, anlatılanlara ise meddah hikâyesi denir. (II) Anlatma yeteneğinin büyük cce tipa sanatlarından biri olan meddahlık, yüzyıllar boyunca Türk halkı arasında çok büyük bir ilgi görmüştür. (III) Meddah, yöntemleri bakımından Karagöz ve orta oyununa çok yakın- karşın meddah; hikâye dağarcığının çeşitliliği, güldürmece- sa da bunların yalnızca bir güldürmece tiyatrosu olmasına oday! Ele 4: nin yanı sıra farklı mizaçları yansıtması bakımından onlar- re dan ayrılır. (IV) Konuya göre farklı özellikteki tipler, oyunun er akışı içinde, oyuna dâhil olurlar. (V) Meddah, yüksekçe bir yerde oturarak bir hikâyeyi başından sonuna kadar hikâye- de geçen kişileri şivelerine göre konuşturarak anlatır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) 1 B) | C) III DTV EV