Cumhuriyet Dönemi'nde Hikaye (1923-1940) Soruları

Emel Deneme Sınavı - 6 Türkçe sözlü müzik türleri: Halk müziği, sanat müziği Yabancı sözlü müzik türleri: Caz müziği, Latin müziği, pop müzik Ayça, Başak, Cansu, Dilek ve Emel adlı kişilerin yukarıda verilen müzik türlerin- den hangilerini sevdikleri ile ilgili şunlar bilinmektedir. . 27-30. soruları aşağıdaki bilgilere göre birbirinden bağımsız olarak cevaplayınız. 72 Halk müziği seven yalnızca iki kişi vardır. Caz müziği seven yalnızca bir kişi vardır. Dilek yalnızca Latin müziği sevmekte- dir. Başak, Cansu ve Emel iki türden birer müziği sevmektedir. Emel'in sevdiği müzik türlerini başka hiç kimse sevmemektedir. 27. Bu bilgilere göre aşağıdakilerden han- gisi kesin olarak yanlıştır? A) Pop müzik seven ikinci kişi Başak'tır. B) Pop müzik seven ikinci kişi Can- su'dur. C) Başak Latin müziği sevmektedir D) Caz müziği seven tek kişi Emel'dir. E) Ayça sanat müziği sevmektedir. Y TARGI YAYINEVI 28. Bu gis A) Pop müzik seven iki kişiden biri Ay- R 29. 1. ça'dır. 11. III. Yu söz ali B) C) D) E) A) C) 30. Bas aşa A) B) C) D) E)

4. Bir kral, saraya giden yolun üzerine kocaman bir kaya koydurmuş. Ülkenin en zengin tüccarları, kervancıları, saray görevlileri gelmiş akşama doğ ru, hepsi kayanın etrafından dolaşıp saraya girmiş. Pek çoğu kralı eleştirmiş, halkından bu kadar vergi alıyor ama yolları temiz tutamıyor diye. Sonra bir köylü çıkagelmiş. Sırtındaki küfeyi yere indirmiş, kayaya sarılmış ve kayayı itmeye başlamış. So- Anunda kayayı yolun kenarına çekmiş. Kayanın eski yerinde bir kesenin durduğunu görmüş. Kese altın no doluymuş. Bir de kralın notu varmış içinde. "Bu al- tinlar kayayı yoldan çeken kişiye aittir." diyormuş kral. vig ud laignar eignan nobss stein.arthit Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangi- si söylenemez?no (Ossy 100 (8 (13 101 AY Olay çevresinde gelişen edebî metinden alın- miştir. (a to of 550 B) Kişi, yer, zaman unsurlan bulunmaktadır. poosts Okura bir konuda bilgi vermek amacıyla yazıl miştir. yaur since natiresin since natirizainuglo nebistan nebistesol son D) Metinde gerçeklik değiştirilerek yansıtılmıştır. Yazar, okuru olay içinde yaşatmayı amaçlamış- ut tır. Syd gan

5. Zihin Açar Dogmatizm; otoritelerce ileri sürülen düşünce ve ilkeleri kanıt aramaksızın, incelemeksizin ve eleştirmeksizin bilgi sayan an- layıştır. Temelde skolastik gelenekten beslenen ve günümüzde statükoyu önceleyen öğretiler bu ad altında anılır. Dogmatizm; düşünce, iddia ya da kuramın, her tür eleştiri ve sorgulamadan bağımsız olarak otorite temeli üzerinde doğru olduğunu ileri sür- meye dayanır. Herhangi bir sistemde değişmez formüller düş- lemek, bir düşüncenin tartışmasız kabulünü istemek, bilginin bağımsızlığını göz önüne almaksızın her zaman ve her yerde ge- çerli mutlak bilgiler olduğunu ileri sürmek dogmatizmdir. Dog- matizm bilimsel olabileceği gibi dinsel de olabilir. Ancak dinsel dogmatizm, bilimsel dogmatizmle aynı değildir. Dinsel dogma- tizmde inançlar değişmez kabul edilirken bilimsel dogmatizm- de herhangi bir otoriteye bağlanan bir veri temellendirilmiş ola- rak kabul ediliyor. Örneğin Orta Çağ'da bir bilgiyi Aristoteles'in söylediğini kanıtlamak, o sözün doğruluğunu kabullenmek de- - mekti. Bu parçadan "dogmatik bilgi"yle ilgili olarak 1./ Sergutanmadan kabul edilir. 11. Kaynağı, o alanda söz sahibi olan otoritelerdir. III. Dönemsel ya da zamansal gelişmelere göre yeniden ele ali- nıp düzenlenmez. IV. Bilimsel gelişmeye ve özgür düşünceye engel oluşturmak- tadır. V. Baskıcı yönetimlerin hâkimiyetini pekiştirmede araç olarak kullanılır. yargılarından hangileri çıkarılamaz? A)tve II B1, II ve III B) I ve III E) IV ve V CIl ve IV O Oksijen Yayınları Gazete (1) Şair: - Bu nim şii lüksür ulaşm yüzleş Gaze (2) ---- Şair: - Şii duyan cu an - devin düşü rimle Gaze (3) -- Şair: - Ta estet Tara Den I. = II. III. E Bu c rula A)

201283 B AYT 19. Bilinç akışı; romanda figürlerin iç dünyalarını kendi zi- hinlerinden, bütün karmaşasıyla aracısız bir şekilde ak- tarmayı amaçlar. Bu, çağrışıma dayalı olarak birbirini izleyen düzensiz yapıdaki cümle ve sözcüklerle orta- ya konan bir tekniktir. Bu teknikte kahramanın zihni ve iç dünyası; düşünceler, dağınık sözler, imajlar ve sem- bollerin çağrışım silsileleri hâlinde verilmesiyle aktarı- lır. Bu yönüyle kahramanın iç sesinin anlatıldığı ancak tamamen yazarın kontrolünde olan iç monolog tekni- ğinden ayrılır. Bu açıklamaya göre aşağıdaki parçalardan hangi- si bilinç akışı tekniğine örnek olarak gösterilebilir? A) Düşünceleri birbiri ardına taklalar atarken bir süre önce başlayan tipi, daha da şiddetlendi. Son bir umutla gözleri güneşe kaydı. Gözleri ışıkla yıkanır- ken bedeni sıcaklıkla kavruldu. Anlayamıyordu, ti- piyi çok edip sancısını dindirebilecekken güneş, kendisine saldırıyordu. Sağlıklı sandığı seçimleri- nin, doğru kabul edilen hatalar olduğu şimdi tüm çıplaklığıyla yüreğini dağlıyordu. B) Evlerin yanları, arkaları, daha sarı çiçekken kuru- muş sıçanotlarıyla kaplıydı. Sıçanotunu mal yemez- di. Bittiği yerde toza toprağa karışana kadar du- rurdu. Davara, koyuna, kurt atarsa ona ilaç olurdu biraz. Sıçanotları sarı çiçekli, güzel kokulu olurdu. C) Ayşen yüzünden çok bunaldi İlhan'ım, çok. Anlayıp durdum. Niye böyle oldu, niye Ayşen dert olup çık- ti başlarına, bilmiyorum ki. Neyin eksikti a evlâdim? Henüz gelinliğiyle şöyle iyi bir göremedim. Ne za- man gelecek şuraya? Elimi öpenler, torununuz pek güzel olmuş, diyorlar. Olmuştur tabii, niye olmasın? Ne giyse yaraşır Ayşen'ime. D) İşte Mümtaz, hayatını baştan aşağı değiştirecek olan kadını bu şartlar içinde, böyle bir yalnızlıkta tanımıştı. Mümtaz alt salonda karanlığa gömülmek- tense biraz rahatsız olacağını bile bile yukarıda oturmayı tercih ederdi. E) Arkamda açık duran balkon kapısından hafif bir rüzgâr giriyor, salona ihlamur ve gül kokusu getiri- yordu. Odaya ışık girinceye kadar gözlerimi hafif- çe kapadım, bu köşke ait hatıralarımın uyanışına kendimi bıraktım. Paşa'nın ağır ve yeknesak sesi, kendisine ayırdığım küçük dikkati yormuyor, içim- deki hayallerin serbest uzanışını bozmuyordu. Türk Dili ve 20. Yazar; tirirken Çünkü rel bir b terlerdi tiği sıkı mesinc dirchgia Bozbu tik dör İlk öyk lemci kü kita lar, za terler Bu pa gisi g A) Ne C) Bilg 21. 1940 konu nan c yaşa ve 60 tır. M halle yöne Kem mim lime Aşa çen

83 Günlük konuşma dilinden uzaklaşılmıştır C) Parnasizm ve sembolizm etkisi görülmektedir Dj Vatan, hürriyet, adalet gibi konular işlenmiştir. E) Şirde bütünsel ahenk önemsenmiştir 19. 1923-1940 yılları arasında başlıca öykü yazarları olarak yer alan yazarlarımizin ele aldıkları konulara göz atıldı- ğında gözleme dayalı gerçekçiliğin gittikçe geliştiği gö rülüyor. Öykünün aynı tür olduğu görüşünün ortaya kon- masıyla sanatın toplum üzerinde işlevi olması gerektiği düşüncesinin de egemen olmaya başladığı dikkati çeki- yor. Bu düşüncenin yanı sıra yalnızca öyküler yazmayı gerçekçilik için yeterli gören yazarlar da göze çarpıyor. Sait Faikle başlayan "giriş, gelişme, sonuç" bölümü ol- mayan öykülerin yaygınlaşmaya başlaması öykü yazma yönteminde yapılan değişiklikte ilk adım olarak önem taşıyor. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi bu parçadaki altı çizili bölümde ifade edilen öykü tarzında eser vermiştir? A) Omer Seyfettin B) Refik Halit Karay C) Reşat Nuri Güntekin D) Talip Apaydın E) Memduh Şevket Esendal ET I T 17 - S

B SINAV 18. B . "Yirmi yaşımızı dolduralı bir iki seneden fazla olmamıştı; beylik kalıplar, beylik oyunlar, beylik dünyalar içinde bunalmış kalmış olan şiire yeni imkânlar arayalım dedik. Şiire yeni dünyalar, yeni insanlar sokarak, yeni söyleyişler bularak şiirin sınırlarını biraz daha genişletmek istedik." • "Yazının peyda olduğu günden beri yüz binlerce şair gelmiş, her biri binlerce teşbih yapmış. Hayran olduğumuz insanlar bunlara birkaç tane daha ilave etmekle acaba edebiyata ne kazandıracaklar? Teşbih, istiare, mübalağa ve bunların bir araya gelmesinden meydana çıkacak bir hayal zenginliği, ümit ederim ki tarihin aç gözünü artık doyurmuştur." . "Bir şiirde eğer takdir edilmesi lazım gelen bir ahenk varsa onu temin eden şey ne vezindir ne de kafiye." Bu sözler aşağıdaki şairlerin hangisi tarafından söylenmiş olabilir? A) Yahya Kemal Beyatlı B) Ece Ayhan C) Orhan Veli Kanık D) Faruk Nafiz Çamlıbel E) Ziya Osman Saba C 00

24. Rum balıkçıların hrisopsaros -Hristos balığı- dedikleri bu balik, vaktiyle korkunç bir deniz canavarı imiş. Isa doğ- madan evvel, Akdeniz'de dehşet salmış. Bir Finikeli de- nize düşmeye görsün! Devirdiği Kartacalı çektirmesinin, Beni Israil balıkçı kayığının sayısı sayılamamış. Keser, bi- ger, doğrar, mahmuzlar; takar, yırtar; kopararır atar; çeker, parçalarmış. Akdeniz'in en gözü pek; insandan, hayvan- dan, fırtınadan, yıldırımdan, beladan, işkenceden yılmaz korsanı, dülger balığının adından bembeyaz kesilirmiş. -Oltaya tutuldu muydu dünyasına, sulara küsüverir. Na- sil bir korku içine düşer kim bilir? Onun için dünya bom- boştur artık, Oltadan kurtulsa da fayda yoktur. Suyun yü- züne yamyassı serilir. Kocaman gözleriyle insana mahzun mahzun bakar durur. Sandala aldığınız zaman dakikalarca onun sesini işitirsiniz. Ya, sesini! Bir o, bir de kırlangıç balığı sandalda ölünceye kadar ikide bir feryada benzer, soluğa benzer acı bir ses çıkarır. İnce zardan ağzını bir kere ağlara vurmasın, küstüğünün resmidir dülger balığının. (Dülger Balığının Ölümü) Bir hikayeden alınan bu iki parça aşağıdaki yazarlar- dan hangisine ait olabilir? A) Oktay Akbal B) Sait Faik Abasıyanık C) Sabahattin All D) Necati Cumali E) Halikarnas Balıkçısı 2127G0222 6 25

- 6. yapıtlarından biri olan Kuyucaklı Yusuf ile Reşat Nuri'nin adlı yapiti Türk edebiyatında kasaba gerçeklerini yansıtan romanlardandır. Bu cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? - - A) Sabahattin Ali'nin - Yeşil Gece B) Orhan Kemal'in - Çalıkuşu C) Aziz Nesin'in - Dudaktan Kalbe D) Rıfat Ilgaz'ın - Acımak E) Kemal Tahir'in - Kavak Yelleri -

C) SOL E) Doludizgin şen a im Memduh Şevket Esendal'ın aşağıdaki yapıtlarından hangisi ötekilerden farklı türdedir? B) Mendil Altında AVAyaşlı Ayaşlı ve Kiracılar C) Otlakçı D) Veysel Çavuş E) Temiz Sevgiler

22. Tortu Sadece kemanını vermedim. Yıllar sonra yeğenine arma- ğan ettim. O da öğrenememiş doğru dürüst, evlerinin du- varina asmış. Ben zaten hiç beceremedim, hiçbir şey, iç yangını anılar yaratmaktan başka. (Vüsat O. BENER, Kara Tren) Yukarıda örneği verilen tür için aşağıdakilerden han- gisi söylenemez? A) Küçürek öykü olarak adlandırılır. B) Çok küçük bir olay, olay kırıntısı ya da durum anlatıl- dığı için şahıs kadrosu, zaman ve mekân unsurları si- nırlıdır. C) Yoğun, dolaylı anlatımdan ve sembolizmden faydala- nılarak öykü kurgulanır. D) Türk edebiyatında önde gelen temsilcileri Memduh Şevket Esendal, Sait Faik Abasıyanık, Refik Halit Karay'dır. EY Anlam anlatılan şeyde değil, anlatılmayan, gizlenen şeyde ortaya çıkar ve öyküde verilmeyenlerin okur ta- rafından tamamlanması beklenir.

1. TEST 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) Rahmet ve Bir Serencam Yakup Kadri Karaosmanoğlu'nun kaleme aldığı öykülerdir. B) Fakir Baykurt'a göre öykü; döneminin tarihsel, toplumsal renklerini içermeli ve az da olsa belge işlevi yüklenmelidir. CY Sabahattin Ali bazı öykülerinde ezilen köylüleri anlatmıştır. Halikarnas Balıkçısı deniz öyküleriyle ve romanlarıyla tanınan bir yazardır. E) Ekmek Kavgası ve Çamaşırcının Kızı Kemal Tahir'in öykülerindendir. E

VLARI Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı II 8 Toplumsal gerçekçi romancılardandır. II. Çukurova Yana Yana, Peri Bacaları adlı eserleri röportaj türünün önemli örnekleri arasındadır. III. Eserlerinde genellikle Çukurova insanının yaşam öyküsünü konu alır. IV. Hikâye türünde eser kaleme almamıştır. V. Çukurova dışına çıkarak kenti ve deniz insanını konu edinen eserler de kaleme almıştır. Numaralanmış cümlelerin hangisinde "Yaşar Ke- mal" ile ilgili bir bilgi yanlışı vardır? D) IV EV C) III A) B) 11

9. Ben "edebî" sayılabilecek hiçbir eser yazmadım. Çünkü ben eserlerimin çoğunu yazdığım sırada edebiyattan an- lamayanlar, toplumumuzun büyük çoğunluğunu teşkil edi- yordu. Benim emelim de fazlaca eser vererek çoğunluğa hitap etmek, onları aydınlatıp dertlerine tercüman olmaya çalışmaktı. Zaten edebiyat yapmaya ne vaktim ne de ka- lemim müsaitti. Aşağıdakilerin hangisi, böyle konuşan yazarın bir ese- ri değildir? A) Kudemadan Birkaç Şair B) Avrupa'da Bir Cevelân C) Yeryüzünde Bir Melek V D) Diplomalı Kız E) Çerkez Özdenler 2-0 3-C 4-E

M 6. 1. Batılı anlamdaki edebiyat tarihimizin kurucusudur. II. Türkçülüğün ilkelerini ortaya koyarak Türkçülüğü sistemleştirmiştir. S Aim Ziya Gökalp ve Ömer Seyfettin ile birlikte Genç Ka- lemler hareketinin başını çekmiştir. A IV. Yazdığı romanlarında Tanzimat yıllarından 1950'li yıllara kadar Türk toplumunda görülen sosyal deği- A şimleri işlemiştir. V. Kalem ve Cem isimli mizah dergilerinde "Kirpi” mah- lasıyla siyasi yazılar yazmıştır. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi yukarıda numaralan- mış açıklamalardan herhangi birisiyle ilgili değildir? Al Ali Canip Yöntem B) Mehmet Fuat Köprülü et Ziya Gökalp D) Reşat Nuri Güntekin E) Yakup Kadri Karaosmanoğlu

Necip fatal 20. Maviciler olarak bilinen şiir hareketinin içinde yer alan de Attilâ ilhan, eserlerinde hem toplumsal hem de bireysel II konuları kültürel bir zenginlikle işlemiştir . İlk şiir kitabı aki 835 Satır'da toplumcu şiirlerine yer veren sanatçı, Sisler III Bulvarı adlı eseriyle birlikte bireysel temalara IV yönelmiştir . Romanlarıyla Cumhuriyet'in ilk yıllarına ışık tutan sanatçı, Kurtlar Sofrası ve Sırtlan Payı adlı V romanlarında Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet'in ilk yıllarını kaleme alır. um Bu parçada altı çizili bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I B) || C) II) D) IV E) V 6 Diğer sayfaya geçiniz.

MİLLÎ EDEBİYAT ZEVK VE ANLAYIŞINI SE 1. gazetesinde tefrika edilmiş; 1934'te de kitap olarak Bu, yazarın yayımladığı ilk romandır. Daha önce Vakit yayımlanmıştır. Roman 1942'de CHP Roman Yarışma- sı'nda beşincilik ödülü almış, 1989'da TV dizisi olarak uyarlanmış ve TRT'de yayımlanmıştır. Eser, Milli Eğitim Bakanlığının 100 Temel Eser listesinde de yer almak- tadir. Bu roman Cumhuriyet'ten hemen sonraki yılların Ankara'sında yaşayan türlü kişilerin bir mevsimlik toplu hayatlarının ve ayrı sürdükleri kaderlerinin gerçekçi 3. Yildiz, Izmir'in Murat'lanisa heye gönde çok yararli ruhsal bir Daha önce doğurduğ biriyle evle Kamil Bes kucağint ladiklary e içtenlikle, rahat, oyunsuz ve temiz bir gözle, sadelik ve dil kullanılarak anlatılmış hikâyesidir. Bu parçada sözü edilen yapıt ve yazarı aşağıdaki- lerden hangisidir? eliyle öl el koya savcilie lanlar Yildiz Aşağ A) Ayaşlı ile Kiracıları - Memduh Şevket Esendal UQ Istanbul - Mithat Cemal Kuntay Ankara - Yakup Kadri Karaosmanoğlu D) Yeşil Gece - Reşat Nuri Güntekin E) Bugünün Saraylısı - Refik Halit Karay roma VA) 18) C)