Cümlede Söz Konusu Olanlar Soruları

Kurumuş tarlaların üzerinde yürüdükten, hafif bir sırtı tırmandıktan sonra, yarısına kadar açık duran paslı bir demir kapıyı geçtim; aralarından otlar fış- kıran çakıl döşeli bir yoldan yürümeye başladım. iki tarafımda vahşileşmiş ağaçlar ve artık tümsek hâlini almış eski çiçek tarhları vardı. Bu parçada altı çizili sözcüğün cümleye kattığı anlam aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Artık tırmanmaktan yorulmuştu, kalbi göğüs ka- fesini parçalayacak gibi atıyordu. B) Sırtında siyah, harap olmuş bir elbise; ayağın- da eskimiş rugan potinler vardı. C) Bu da aynı kırmızı çilli, çürük beyaz deriyle kaplıydı ve bir insanınkinden ziyade ince bir el diven giydirilmiş bir iskeletin eline benziyordu. OGM MATERYAL D) Ben, bütün korkuma rağmen nerede ve nasıl biteceğini bilmediğim bakımsız merdiveni kıvrı- la kıvrıla çıkıyordum. E) Pencerelerin dışında silüet hâlinde ağaçlar, ka- rışık şekilli dağlar, hayat ve ışık dünyası vardı. 10 1

Aşağıdaki atasözlerini konularıyla eşleştiriniz. 1. Ayağını yorganına göre uzat. 2. Boş çuval ayakta durmaz. 3. Ağaç yaprağıyla gürler. 4. Ne ekersen onu biçersin. 3 Yardımlaşma 4 iyilik 1 Tutumluluk 2 Eğitim

8. ozellikleri belirtilmiştir. B) II. cümlede, çevrenin roman kahramanı üzerindeki etkisinden söz edilmiştir. C) II. cümlede, roman kişisinin kendisini yetiştirme biçi- mi hakkında bilgi verilmiştir. D) IV. cümlede, mekânlarla romanın başkişisi arasındaki paralellikten bahsedilmiştir. E) V cümlede, roman kahramanının hayat yolunda ge- cirdiği aşamalar hakkında bilgi verilmiştir. Kusursuz sanat eserine, esere eklenecek bir şey kalma- dığı zaman değil eserden çıkarılacak bir şey kalmadığı zaman erişiliyor. Bu cümleden çıkarılacak sonuç aşağıdakilerden han- gisidir? A Her ögesi işlevsel bir nitelik taşıyan, gereksiz olana yer vermeyen sanat eserleri kusursuzdur. S-TYT 03 B) Sanat eserini kusursuzluk mertebesine ulaştıran, içe- riğin sanatçının hayal gücüyle yoğrulmasıdır. C) Bir sanat eseri, biçim güzelliğine sahip değilse o eserde kusursuzluktan söz edilemez. C Okuyucu, sanat eserinden çıkarması gereken tüm anlamı çıkardıktan sonra o eser okuyucunun gözün- de kusursuzlaşır. E) Başarılı sanat eseri, özünde biricikliği hedefler; bu da sanat eserini kusursuza yaklaştırır. 5

MATERYAL 5. Ortaöğretim Genel Müdürlüğü (1) Anne karnındaki bebeğin hareketleri gebeliğin yedinci haftası civarında başlar. (II) Nihayetinde 600'ün üzerinde kasa sahip olacak bir organizma- nın ilk kımıldayışlanı kafa ve gövdesini oynatmakla başlar ve küçük kol-bacak hareketleriyle devam eder. (III) Onuncu hafta itibarıyla fetüs, tüm uzuv- larını farklı yönlerde ve hızlarda hareket ettirebilir. (IV) Küçük bedenin, sınırlarını keşfetmeye başla- diği bu hareketler sayesinde bebeğin uzuvlarının hareketleri ve konumlanı ile ilgili farkındalığı gelişir. (V) Aynı zamanda hareket edip durumunu ve konu- munu algıladıkça beyninin hareket kontrol kabiliyeti de şekillenir. Bu parçada yer alan numaralanmış cümlelerde anne karnındaki bebekler hakkında aşağıdaki- lerden hangisi söylenemez? A) I. cümlede, hareketlenmeye başladığı zaman belirtilmiştir. B) II. cümlede, sahip olduğu kas sayısı verilmiştir. C) III. cümlede, tüm organlarını hangi dönemde hareket ettirebildiği bilgisi ortaya konmuştur. Far D) IV. cümlede, bebeğin hareketlerinin, farkındalı- ğı geliştirdiği üzerinde durulmuştur. E) V. cümlede, bebeğin beyninin hareket kontrol yeteneğinin şekillenmesinin neye bağlı olduğu söylenmiştir.

10. Aşağıdaki beyitlerin hangisi ayraç içinde verilen ifadeyi örneklemez? A) Rızkına kâni olan gerdûna minnet eylemez Âlemin sultanıdır muhtac-i sultan olmayan (var olanla yetinme) B) Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi (sağlık nimetinin kıymetini bilme) C) Bir sürçmekle at ayağı kesilmez Bir suç ile ademoğlu asılmaz (merhametli davranıp affetme) Yüzüme bak gözünü aç gurur-i saltanattan geç Nice begler uyutmuştur cihan efsanedir derler (dünyanın geçiciliğini anlama) E) Çoğ olmaz bu tarza gazel Bâkîya Güzel söz güherdür güher az olur (konuşmasıyla övünme)

19. Şairin yetkinliğini, eserlerinin içeriğinde aramak yanlış- tır. Belki aynı konu başka şairler tarafından da defalarca ele alınmıştır. Şairin büyüklüğünü, aynı kumaştan farklı giysiler biçebilmesinde ararız. Kendi dilini kurmanın yol- larını arayan bir şair saygıyı çoktan hak etmiştir. 4 Bu parçada altı çizili bölümlerle anlatılmak istenen- ler aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla verilmiştir? A) İlgi çekici konulara değinmek - kalıcılığı yakalamak B) Biçim ve içerik yönüyle uyumlu yapıtlar oluşturmak - toplumu göz ardı etmek C) Ortak konuları benzersiz bir biçimde anlatabilmek - özgün olmaya çalışmak D) Anlatımıyla kalıcılığı yakalamak - kendi yazdıklarını zor beğenmek E) Çağının ötesine geçmek - evrensel olmaya yaklaş- mak

6. Aşağıdaki cümlelerden hangisi ayraç içinde veri- len kavramla örtüşmemektedir? A) Görkemli Dünya'da Hesse'nin yürüyüşleri esnasın- da aldığı notların yanı sıra çeşitli fotoğrafları, çizim- leri ve şiirleri de yer alıyor. (İçerik) B) Eğlenceli dili ve yaratıcı karakterleri ile çocukların ilgisini çeken kitap, hiç şüphesiz didaktik yönü ile ebeveynlerin de kalbini kazanmış. (Kesinlik) C) Sanatçı; hiç bilmediğimiz, belki de her gün yanla- rından geçip gittiğimiz fakat hayatlarına hiçbir za- man tanık olmadığımız yaşamların kapılarını, be- yaz perde vesilesi ile araladı. (Farkındalık) D) Diğer filmlerinde olduğu gibi seyirci; bu filmde de gündelik Fransız yaşamına, sıkışık evlere, kaotik sokaklara, hastane odalarına ve kapalı ofislere ko- nuk oluyor. (Aykırılık) E) Orijinali çok daha başarılı olduğu için nereye ko- yabileceğimizi düşündüğümüzde zorlandığımız bir örnek Yokuş Aşağı. (Karşılaştırma)

1. Onun öykülerinde olay, kendi yaşamını sürdüren bir kişi- nin karşısına çıkmış gibi doğallık içinde görünür. Bu özellik, okurun öyküde anlatılan olaylara pekiştirir. Edebiyatta buna --- denir. === 110 Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? id Ayod xo A) istemeden - katılımını - olay hikâyeciliği B tesadüfen - inancını - sanatsal gerçeklik 18V etkilemeden - bakışını - imgesel yaratıcılık yal Bilimler- D) açıkça - tepkisini - alegorik anlatım 05 E) zorla - yakınlaşmasını - bilinçaltı tekniği V elmose 3. Ins niedo

- - Kitabınız çıktığı anda kitabınızın öyle düz bir yolda rahat ilerleyeceğini sanmayın. Evet, kimileri büyük bir emek harcadıktan sonra kitabının hemen bir yere geleceğini düşünür. - Ama öyle değil, kitabınızın bir yere ulaşması için öncelikle ayak kaslarının yürüyebilecek ve sonra da koşabilecek seviyeye ulaşması gerekir. - Bu diyalogda geçen altı çizgili sözle kitaplara yö- nelik anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisi- dir? A) Amacını gerçekleştirebilecek güce aşamalı olarak gelmesi BY Hedef kitlesi tarafından benimsenmesinin zaman alması Ulaşımdaki aksamaları çözebilecek seviyede ol- ması Yayımlanma aşamasının kitlelere ulaşılabilme durumundan daha zor geçmesi Yayımlanma ile dağıtım aşamalarının belli bir düzen içerisinde gerçekleşmesi

xtarır. lıkla örtü angileri gelişi- yolun zenli Bisik Aşağıdaki parçada verilen numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra düşüncenin akışına göre "O yıllardan itibaren bakır eşyalar, sadece yemek pişirmek için değil süs eşyası olarak da kullanılmaya başlanmıştır.” cümlesi getirilmelidir, işaretleyiniz. (1) Bakırcılık sanatında döküm, tornada çekme, preste basma gibi teknikler gelişmiş, bakır mutfak eşyaları yakın zamanlara kadar önemini korumuştur. (II) Ancak, 1950'den itibaren değişen sosyal yapı ve teknolojik yenilikler yü- zünden alüminyum, plastik gibi ucuz alternatif malzemeler ortaya çıkmıştır. (III) Bu malzemelerin ucuzluğu ve belki de insanlara sağladığı kolaylıklardan dolayı kullanım alanlarının genişlemesi, bakırcılığın alanlarını gitgide daralt- mıştır. (IV) Ancak 1970'li yıllara kadar can çekişen bakırcılık, turistik talebin el sanatlarında yoğunlaşması üzerine yeniden canlanmaya başlamıştır. (V) Bu yeni duruma ayak uydurmaya çalışan bakırcılık, artık alet veya mutfak eş- yası yapmak yerine daha sanatsal ve görsel bir amaca yönelmiştir. O III OIV Ov O 1 11

1. Şiirin, düzyazıdan ayrıldığı nokta şudur: Bu cümle aşağıdakilerden hangisiyle sürdürülürse şi- irin "özlü" bir anlatıma sahip olduğu anlatılmış olur? ✓ Az sözcükle çok şey söylemek B) Söz sanatlarına hiç yer vermemek C) Gereksiz sözcük kullanmamak D) Yalın bir anlatımla oluşturmak E) Sözcükleri ilk anlamlarıyla kullanmak

OP!ÊN 0 O 6 13:26 LEDE ANLAM şarılar peşinde koşan avürcü, heykeltıraş, luluğun içine nüfuz Breton tarafından dakilerin hangi- Penel anlatım olaylı anlatım atim 10. I. TEST-12 Bu bölge çok yağışlı olduğu için bitki örtüsü yö- nünden oldukça çeşitlidir. II. Dilin anlatım gücünü, sadece sözcüklere yeni anlamlar yükleyerek sağlayabiliriz. III. Şiirler, romanlar, öyküler okurların yüreğinde her zaman yeni duygular uyandırır. IV. Türkçe üzerindeki yabancı dil baskısının tek ne- deni ekonomidir. V. Güneşin batışını bizim dağ evinden izlemek ka- dar hoşuma giden bir başka şey yoktur. Numaralanmış cümlelerden hangisi kanıtlanabi- lirlik açısından diğerlerinden farklıdır? BI D) E)V Callisto pas |||

zmak" söz- imında kul- a bozdu. en düşman, daha çok bozdu. işi bozdu. 16 kesinlikle 6. Aşağıdaki dizelerin hangisinde kesinlikle anla- mında bir sözcük kullanılmıştır? A) Gökte top sesleri bir bir nerelerden geliyor Ta uzaklarda şafak bir bir açar perdeleri Geldiler beklenen çiftler aramıza D) Mutlaka her biri bir başka seferden geliyor E) Dünya uyanıkken uyumak maskaralıktır D tir A) E

12:41 3. N Aşağıdakilerin hangisi aşamalı yargı özelliği ta- maz? LTE A) Bizde olduğu gibi diğer ülkelerde de orman yangınlarını söndürmek zaman alıyor. Seninle gün geçtikçe daha iyi anlaşmaya baş- ladık. C) Sadece bizdeki sanat değil dünya sanatı da gi- derek kısırlaşıyor. D) Dünya yıllar geçtikçe çölleşiyor. E) Yaşamda karşısına çıkanlara daha akılcı, hoş- görülü yaklaşıyor insan yaşlandıkça. 2. Aşağıdakilerin hangisinde, ikinci cümle birinci- nin açıklaması değildir? A) Söyledikleri benim için çok önemli; o her za- man benim iyiliğime konuşuyor. B) Akşam yemeğinden sonra soda içiyorum; hem serinliyorum hem de midem rahatlıyor. Kendime vakit ayırdığım zamanlarda sinemaya gidiyorum; kitaplar da beni dinlendiriyor. D) Kazandıklarımı idareli harcıyorum; bir daha böyle kazanamayabilirim. E) Rüzgâra direnemeyen ağaç gibidir; herkese boyun eğer. ||| = 4. Yazdıklarıma eleştiri diyenler de var, dene- me diyenler de. Bunların kesin olarak eles- tiri olmodu Doktrin Yayınları ( 6

Aşağıda, okuduğunuz metinden dörtlükler verilmiştir. Bu dörtlüklerde geçen mecaz anlamlı kelimeleri bularak bu kelimelerin altını çiziniz. Yeşil pencerenden bir gül at bana, Işıklarla dolsun kalbimin içi. Geldim işte mevsim gibi kapına Gözlerimde bulut, saçlarımda çiy. Açılan bir gülsün sen yaprak yaprak, Ben aşkımla bahar getiramrid, Tozlu yollarından geçtiğim uzak İklimlerden şarkılar getirdim sana.

a Deneme - 2 29 (1) Resimli kitaplardaki resimler, metnin daha iyi anlaşılmasını sağlayan ya da metni beze- yen çizim ya da baskı gibi görsel ögeler ola- rak tanımlanmaktadır. (II) Çocuk kitaplarının resimlenmesinde ise görsellik kavramı, bu ta- nımın daha da dışında bir anlam taşır. (III) Ço- cuk kitaplarındaki resimler metindeki kavram- ların anlaşılmasının yanı sıra amaçlanan anlam bütünlüğünü sağlama görevi de üstlenir. (IV) Ayrıca ona yeni yorumlar da ekler. (V) Bu da anlatılanların kısa sürede öğrenilmesini ve yo- rumlanabilmesini sağlar. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle il- gili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) X. cümlede açıklama yapılmıştır. B) II. cümlede belli bir hedef gösterilmekte- dir. C) III. cümlede saptama yapılmıştır. D) IV. cümlede ek görevler belirtilmiştir. E) V cümlede sonuç ortaya konmuştur.