Cümlede Vurgu, Arasöz ve Cümle Dışı Unsurlar Soruları
Lise Türkçe
Cümlede Vurgu, Arasöz ve Cümle Dışı Unsurlar98
1. - 2. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Yaptırdığımız bir araştırmaya göre, Türkiye'de bir araba sahibi
olan ve onu yenilemek isteyen birinci tip müşteriler, Avrupa'da-
ki müşterilerle aynı tipte. Öğrenim düzeyi yüksek olan bu kişi-
ler, yeni teknolojiler ve yeni modellerle ilgili her şeyi öğreniyor-
lar. Bu tip müşteriye hitap edebilmeniz için, çok iyi satış perso-
neline sahip olmanız gerekiyor. İkinci tip müşteri ise hayatında
ilk kez otomobil satın alacak olan insanlardan oluşuyor. Bu
tip müşteriler; güçlü aile arabası olabilecek boyutlarda, fiyatı
ucuz, ülke çapında tanınan arabaları tercih ediyor. Bir arabası
olan fakat ikinci arabasını satın alacak olan aileler ise üçüncü
tip müşteri grubuna giriyor. Bunlar daha çok ince eleyip sık
dokuyarak araştırma yapan bekâr kadın müşteriler. Yine araş-
tırmalara göre Avrupa'da olduğu gibi Türkiye'de de kadınların
araba alırken önemli bir etkisi var. Ayrıca araştırmalarda araba
alırken kadınların ve çocukların karara etkisi yüzde 40 civarın-
da. Kadınlar arabanın rengiyle, iç dizaynıyla, motorun sesiyle
ve opsiyonlarıyla daha çok ilgileniyorlar.
1.
2.
Bu parçaya dayanarak aşağıdakilerden hangisine ula-
şılabilir?
A) Kadınların daha çok teknolojik özellikleri dikkate aldı-
ğına
B) Bütün müşterilerin otomobillerini bilinçli olarak aldık-
larına
C) Arabaların seçiminde kadınların ve çocukların büyük
bir etkisinin olduğuna
D) Otomobil pazarını birçok faktörün yönlendirdiğine
E) Ekonomik gelirin satışlar üzerindeki etkisine
Bu parçada aşağıdakilerden hangisiyle ilgili araştır-
ma bulgusundan söz edilmemiştir?
E
A) Eğitim düzeyi
B) Cinsiyet
C) Medeni durum
D) Yaş
E) Kullanım amacı
Lise Türkçe
Cümlede Vurgu, Arasöz ve Cümle Dışı Unsurlar6. Antibiyotikler hayat kurtarır ama onları çok ciddi hastalıklarda
Örneğin otizm 25 yıl önce on binde
kullanmak gerekir.
bir çocukta vardı. Bugün 40 çocuktan birine otizm teşhisi
konuyor. Bilim adamları 2020'de iki çocuktan birinin otizmli
olacağını öngörüyor. Uzmanlar, her şeyin, antibiyotiklerin
II. Dünya Savaşı'ndan sonra keşfiyle başladığını söylüyor.
Özellikle ampisilin gibi antibiyotikler kötü bakteriler gibi iyi
bakteriyi de öldürüyor. Bağırsak florasının tekrar dengeye
gelmesi haftaları, ayları alıyor. Ayrıca art arda antibiyotik
kullanımında da bu kötüye gidiş artıyor.
910
CONS
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi
getirilmelidir?
A) Doktor reçetesi olmadan kullanılan antibiyotikler, geri
dönüşü olmayan zararlara yol açmaktadır.qud
B) Birçok hastalığın salgın hâline dönüşmesi, hep antibiyo-
tiklerin keşfinden sonra gerçekleşmiştir.
C) Antibiyotik kullanımının yaygınlaşmasında toplumsal
bilinçsizligin payı büyüktür.
Tipuinne (9
D) Çünkü hastalıkları tedavi etme özelliği bulunan antibiyo-
tiklerin yan etkileri de vardır.
E)
Antibiyotikler vücutta kısa süreli rahatlamalar sağlasa da
kalıcı hasarlara neden olmaktadır.
Lise Türkçe
Cümlede Vurgu, Arasöz ve Cümle Dışı Unsurlar5.
Feridun Andaç, günümüz roman ve öyküsünün kaynaklarına
inerek modern edebiyatımızı anlamak için bir yol haritası çıkarı-
yor. Eleştirel bir bakışla edebiyatı yazar-yapit-dönem ekseninde
irdeliyor. Toplumsal yapıya ayna tutan bir edebiyatın çözümle-
mesini yaparken yenilikçi hareketleri, çağdaşlaşma serüvenimi-
zi okura bir bütün olarak sunuyor.
Bu parçadaki altı çizili sözlerle anlatılmak istenenler arasın-
da aşağıdakilerden hangisi yoktur?
Jay Cagda
AÇağdaş roman ve öykünün çıkış noktasına kadar gitmek
B) Afmaca ulaşmak için yapılması gerekenleri belirlemek
Sosyal yapıya ait olan ayrıntıları yansıtmak
Yazın sanatına yönelik tahlil ve açıklamalar yapmak
Neden-sonuç ilişkisi kurarak açıklamak
Kolla
Lise Türkçe
Cümlede Vurgu, Arasöz ve Cümle Dışı Unsurlar4.
Kendi hayatının yıkılıp çevreye dağılmış lego parçala-
rina hayal kırıklığı içinde bakanların "Oysa bütün iste-
nah diğim bir parça huzurdu." dediklerini çok işittim. Fakat
böyle diyen tanıdıklarımın bir gün bile oturup "Huzur
nedir?" diye sorduklarını görmemişimdir.
Bu parçadaki düşünceyi özetleyen cümle aşağıda-
yenid meget mer
id kilerden hangisidir?
A) Ne kadar bilirsen bil anlattıkların karşındakinin anla-
yabildiği kadar mıdır?
137
B) Ne kadar anlatırsan anlat söylediklerin karşındaki-
nin anlayabildiği kadardır.
C) Ne aradığını bilmeyene bulduğu her şey doğru gelir.
ud D) Ne kadar yaşarsan yaşa, sevdiğin kadardır ömrün.
E), Ne aradığını bilmeyen ne bulduğunu bilemez.
E
Lise Türkçe
Cümlede Vurgu, Arasöz ve Cümle Dışı Unsurlar15. Aslına bakacak olursanız bizim insanımız kolaya kaçı-
yor, özellikle öğrenmede. (1) Şiir kolay bir tür değil ama
geçmişin mirası, şiir sevgisi hâlinde devam ediyor olma-
II. (II) Nasıl ki hikaye ve roman rastgele sözcüklerin di-
zilmesi değil de bir kültür, bir araştırma işiyse şiir de öyle
olmalı değil mi? (III) Bunu bilmediği gibi asıl şiirin, kendi
yazdığı gibi olduğunu da iddia ediyor. (IV) Her gün tele-
vizyon ve radyo kanallarındaki canlı yayınlara yüzlerce
şiir gönderiliyor ve böylece şiir "ucuz" bir şeymişçesine
ortaya dökülüyor. (V) Hâlbuki şiir başka şey.
Bu parçada numaralanmış yerlerden hangisine
"Ama bizim insanımız duygulu sözleri alt alta yazmakla
şiir yazılmayacağını henüz bilmiyor." cümlesi getirilir-
se parçanın anlam bütünlüğünde bozulma olmaz?
E) V
A) I
(B) II
D) IV
Lise Türkçe
Cümlede Vurgu, Arasöz ve Cümle Dışı Unsurlar39-40. soruları aşağıdaki bilgilere göre cevap-
layınız.
Enheduanna: MÖ 23. yüzyılda yaşadığı düşünülen
şair, Akad Kralı Sargon ile Kraliçe Taşlultum'un kızı ve
Ekişnugal Tapınağı'nın başrahibesiydi. Aynı zamanda
yazdıklarını kendi adıyla imzalamış olan ilk şairdi.
Murasaki Shikibu: 10. yüzyılda yani Heian Dönemi'nde
yaşadığı ve imparatorluk nedimelerinden biri olduğu de-
ğerlendirilen Murasaki Shikibu'nun gerçek adı bilinmi-
yor. Murasaki Shikibu, Murasaki Hanım'ın Günlüğünün
ve bazı kaynaklarca "ilk roman" kabul edilen Genji'nin
Hikâyesi yazarıdır.
Christine de Pizan: 15. yüzyılda yaşayan Fransız ya-
zar, eleştirmen. Bugün çoğu unutulmuş olan kadın
ressamları anlattığı biyografiler kaleme aldı. En önemli
eseri, 1405 tarihli Hanımlar Diyarı Kitabi'ydı. Pizan, bu
kitapta erkeklerin giremediği bir şehrin alegorik hikâye-
sini anlatmıştır.
Gülbeden Begüm: 16. yüzyılda yaşamış olan Babür
Şah'ın kızı olduğu bilinen Gülbeden Begüm, Hümâyûn-
nâme adlı hatıratıyla tanınıyor.
Fatma Aliye: Türk romanının ilk kadın romancısı Fat-
ma Aliye Hanım, Ahmet Mithat Efendi'nin teşvikiyle ya-
zarlığıyla başladı. Refet, Udi ve Levayih-i Hayat adlı üç
kitabı vardır.
39. Bu sanatçılarla ilgili aşağıdakilerden hangisi söyle-
nemez?
A) Christine de Pizan farklı türlerde eserler vermiştir.
B) Gülbeden Begüm yazarlık dışında da tanınan bir ki-
şidir.
C) Hanımlar Diyarı Kitabı, sembolik ve ütopik özellikler
sergileyen bir eserdir.
Eserinde kendi adını ilk kez kullanan şair Enheduan-
na'dır.
EX Fatma Aliye, üslubunda Ahmet Mithat Efendi'den et-
kilenmiştir.
Lise Türkçe
Cümlede Vurgu, Arasöz ve Cümle Dışı Unsurlar6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde isim-fiille kurulmuş bir yan
cümlecik, temel cümlenin nesnesi görevindedir?
Madenci yakınlarının umutsuz bekleyişi sürüyor.
B) Çocuklar akşama kadar babalarını beklemekten sıkılmışlar-
dı.
C) Onu iskelede bir saat daha beklemeye karar verdi.
D) Ağıldaki koyunların sabırla sahibini beklemesi hepimizi şa-
şırtmıştı.
E) İnsanların ameliyathane önünde çaresiz bekleyişini gördüm.
Lise Türkçe
Cümlede Vurgu, Arasöz ve Cümle Dışı Unsurlar13. Aşağıdakilerin hangisinde "üslup" ile ilgili bir özelliğe
yer verilmiştir?
A) Attila İlhan, romanlarında senaryo tekniğini en ince
ayrıntılarıyla uygulamıştır.
B) Roman ve öykücülüğümüzde son yıllarda farklı bir
üslup benimsenmiştir.
C) Bu eleştiride gerek öykücülüğümüzün gerekse ro-
mancılığımızın son dönemleri ele alınmıştır.
D) Turgut Özakman, sanat dünyasının kapısını oyun
yazarlığıyla aralamıştır.
E) Çoğuna göre tiyatro, yaşamın kendisi değil; kurgu-
lanmış biçimidir.
OL
1
1
1
1
1
1
Lise Türkçe
Cümlede Vurgu, Arasöz ve Cümle Dışı Unsurlaren
1
1
1
1
1
1
1
4
1
1
J
4
1
1
1
1
8.
(1) Esin'le seni (III) önceki sabah (IV) spor yaparken (V)
gördük.
Bu cümlede yer ögesini vurgulamak için "şehir par-
kında" sözünün, numaralanmış yerlerin hangisine
getirilmesi uygun olur?
AT B) II
C) III
D) IV
E) V
12.
Lise Türkçe
Cümlede Vurgu, Arasöz ve Cümle Dışı Unsurlar9. İbni Rüşd, Fârabî ve İbni Sina gibi filozoflarmevren
kurgusu; Aristotelesçi ve Yeni Platoncu (izler taşır
Bu cümleden kesin olarak çıkarılabilecek yargı
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ibni Rüşd, Fârabî ve İbni Sina; en çok Aristoteles'ten
etkilenmiştir.
B) İbni Rüşd, Fârabî velbni Sina; Aristoteles'e öykünmüş
filozoflardir
C) İbni Rüşd, Fârabî ve İbni Sinâ; Aristoteles'ten
etkilenmiştir.
D) Ibni Rüşd, Fârabî ve İbni Sinâ; çağdaş Yunan
filozoflarının hepsinden etkilenmiştir.
E) toni Rüşd, Fârabî ve İbni Sinâ; Aristoteles ve Platon'la
aynı zamanda yaşamıştır.
Lise Türkçe
Cümlede Vurgu, Arasöz ve Cümle Dışı Unsurlar2. Cümlenin kuruluşundaki ögelere dâhil olmayan; sadece do-
laylı olarak yardımcı olan kelime, kelime grubu veya cümleler
"cümle dışı unsur" olarak kabul edilir. Bunlar açıklama, pekiş-
tirme gibi işlevlerle cümlede yer alır ve cümlenin her yerinde
bulunabilir. "Bağlaçlar, ünlemler, seslenme ve hitap sözcükleri
S18 ile ara söz ve cümleler" cümle dışı unsurlardır. Cümle dışı
unsurlar, diğer ögelerdeki gibi yükleme belirli sorular sorularak
bulunan ögeler değildir.
Bu açıklamaya göre aşağıdakilerin hangisinde cümle dışı
unsura yer verilmemiştir?
Ölmek kaderde var, bize ürküntü vermiyor,
Lakin vatandan ayrılışın istirabı zor.
B) Neden böyle düşman görünürsünüz,
Yıllar yılı dost bildiğim aynalar?
Çıkmamız gereken uygar milletler seviyesini -ki bu seviyeye
hâlâ çok uzağız- Mustafa Kemal hedef olarak göstermişti
bize
D) Bu konuda kararlı olduktan sonra -geç karar vermiş olsan
blay
da başarıya ulaşırsın.
Geçen hafta çarşamba günü, çok kar yağdığı gün, akşama
kadar evde kitap okuduk.
yağdjer gü
Lise Türkçe
Cümlede Vurgu, Arasöz ve Cümle Dışı UnsurlarAşağıdaki cümlelerin hangisinde farklı bir düşünce
dile getirilmiştir?
A) Mehmet Taner'in 1966-1981 yılları arasında yazdığı
şiirleri, şiirde bir farklılığın, değişimin ipuçlarıyla
dolu.
MEN
in B) Mehmet Taner, şiir eğilimlerinin neredeyse tümüne
yer yer dokunsa da kısacık bir zaman dilimi içinde
benzerine rastlanmayan bir şiire ulaşmıştır.
C) Şiirin kendi sorunlarından uzaklaştığı bir dönemde
hid nebi
Mehmet Taner, kendi şiirini oluşturabilmiş ender
şairlerdendir.
D) Mehmet Taner'in Temmuz adlı şiirinde biricikleşmeyi
yakaladığını görüyoruz.d un'est aloxi
EMehmet Taner de ilk döneminde sanatın özgün
örneklerini çıkarmakta zorluk çeker, şiirde
sıradanlaşmaya doğru gider.
est stoll
Lise Türkçe
Cümlede Vurgu, Arasöz ve Cümle Dışı Unsurlar11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde güzel adlandırma
yoktur?
A) Görme engelliler, parmaklarıyla görürler.
B) Eskiden ince hastalığın tedavisi yoktu.
Yaşlı kadın sürekli iyi saatte olsunlar, diyordu.
D) Bacasız sanayinin ülke ekonomisine katkısı büyük.
E) Koca çınar aramızdan ayrılalı on yıl oldu.
Pertele
elecek haftaya attılar.
Lise Türkçe
Cümlede Vurgu, Arasöz ve Cümle Dışı UnsurlarTEST
ne Yayınevi
3. Harita biriktirmek, haritalardan koleksiyon yapmak ülkemiz-
de çok yaygın olmayan bir uğraş. Türkiye'de harita kolek-
siyonu yapma konusunda adı öne çıkmış insan sayısı bir
elin parmaklarını geçmez. Çünkü harita biriktirmek; bulma
güçlüğü teşhir ya da saklama zorluğu ve maddi açıdan
kitaba oranla katbekat güç bir iş. Bu yüzden ülkemizin hem
harita koleksiyonu olan kütüphaneleri, arşivleri çok az hem
de koleksiyoncuları. ---
Bu parçanın aşağıdakilerden hangisiyle sürdürülmesi
uygun olmaz?
A) Bu da hiç kuşkusuz aşılması gereken bir sorun olarak
karşımızda duruyor.
B Ama sorunun hakkıyla kavranıldığından bile maalesef
emin değilim.
C) Böyle bir durum olsa da teknoloji çağında dert edilmesi
gereken bir mesele değil.
D) Evet, birçok alan sorunumuz olabilir ama ben buna da
dikkati çekmek istedim.
ÉDünya ile karşılaştırdığımızda önümüzde çok daha va-
him bir tablo olduğunu söyleyebilirim.
Lise Türkçe
Cümlede Vurgu, Arasöz ve Cümle Dışı Unsurlar. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "tekil, çoğul, topluluk" isim-
leri bir arada kullanılmıştır?
A) Bizim takım, attığı gollerle taraftarları sevindirdi.
B) Seçici,kurul, başarı kazanan yarışmacıları hazırladığı bir listey-
le ilan etti.
C) Kente çok yakın olan bu köyde insanlar çiftçilikle uğraşıyor.
D) Yöreye gelen bir turist kafilesini bizim evde misafir ettik.
E) Ürün uzman bir ekip tarafından özenle üretildi.
Lise Türkçe
Cümlede Vurgu, Arasöz ve Cümle Dışı Unsurlari
ZT
4. 1. Birbirinden farklı işler yapan kişiler sanatçı olarak
çıkıyor karşımıza.
II. Yazar, düşüncelerinin ve duygularının çoğunu oku-
yucusuna doğrudan sunmaktadır.
9
Bu iki cümleyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A iki cümlenin yüklemi de basit zamanlıdır.
B) İki cümlede de dolaylı tümleç vardır.
C) I. cümle, dört ögeden oluşmaktadır.
D) İki cümlede de zarf tümleci bulunmaktadır.
E) İkinci cümlede, dolaylı tümleç vurgulanmıştır.