Cümlenin Temel Öğeleri Soruları

D) Ill ve V E) 3. Aşağıdakilerin hangisinde ayraç içinde belirtilen öge cüm- lede yoktur? A) Şiirin basit olamayacağını zengin benzetmelerle bir derinli- ğinin olması gerektiğini belirtmiştir. (Belirtili nesne) B) Şiirimize ve genç şairlere yönelttiği tenkitlerde heyecanın aklı bastırdığından şikâyetçidir. (Dolaylı tümleç) C) Kelimenin önemi, imgenin somutlaşmasında oynayacağı ro- le göre değişir. (ilgeç tümleci) Roman, oldukça şiirsel ve akıcı diyebileceğimiz biçimde ya- -zılmıştır. (Zarf tümleci) E) Çehov, bir yazısında "Vaktim olsaydı daha kısa yazardım." derken kısa yazmanın zorluğunu anlatmıştır. (Belirtisiz nesne) 66 24

53. (1) Çocukla iletişim kurmak son derece önemlidir. (Özne görevin- de olan bir isim-fiil grubudur.) (II) Onlarla kurduğunuz iletişim bi çimi aranızdaki ilişkinin temellerini şekillendirecektir. (Nesne gö- revindedir.) (III) Çocuklarla iletişim hâlindeyken onlara mümkün olduğunca soru sormaktan kaçınmalıyız. (Dolaylı tümleç göre- vinde bir zamirdir.) (IV) Soru sormak onu anlamadığının göster- gesidir. (Yüklem görevindedir.) (V) Sözlerinizle, yaşadığı duy- gu hâline ayna tutmak kendisini iyi hissetmesini sağlayacaktır. (Cümlenin en önemli ögesidir.) Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde altı çizi- li sözle ilgili olarak ayraç içinde yapılan açıklama yanlıştır? AI B) II D) IV E) W

4. Evin bütün camları el beziyle bir güzel silinmişti. C) Osmanlı Devleti'nin son döneminde yaşayan sanatçı, eğiti- mi için birçok kez Avrupa'ya gidip gelmişti. D) Yola çıkmadan önce yaşanabilecek olumsuzlukların neler olabileceğini göz önünde bulundurmalısın. E) Öğle yemeğinde sizin istekleriniz doğrultusunda bir menü hazırlandı. DT 3. Hindistan'ın en büyük şehri olan Mumbai, Asya kıtasında gös- terişli bir eğlence endüstrisine sahip olan Bollywood'un evidir, Bu cümledeki ögelerin doğru sıralanışı aşağıdakilerden han- gisinde verilmiştir? A) Özne - yüklem B) Nesne - yüklem C) Özne - nesne - yüklem DY Özne - dolaylı tümleç - yüklem E) Özne - zarf tümleci - yüklem Haliç'i tepenin zirvesindeki büyük caddeye bağlayan dik ve ka Clabalık sokakların altından geçen bu metro hattı, ilk yıllarında k yı bölgelerindeki yükler iç bölgelere taşıyordu. Bu cümlenin yüklemine sorulan aşağıdaki sorulardan ha gisinin cevabı yoktur?

D) Türk edebiyatının, düşünce ve siyaset tarihinin önde gelen şahsiyetlerinden biri olan Namık Kemal, Osmanlı devlet yo netiminde önemli görevler almıştır. E) Bu bal, Osmanlı Dönemi'nde komşu hanedanlara sta ve lez zet kaynağı olarak hediye ediliyordu. 52. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, ögelere ayırmada.yanlış lık yapılmıştır? A) Başlangıcı yaklaşık 14 milyar yıl öncesine dayanan evren/ keşfedilmeyi bekleyen sırlaria/ dolu. B) Hálá/yıldızların ve gök adaların nasıl oluştuğu hakkında me- rak edilenler / var. C) Araştırmacılar / parçacıkların dünyasını/büyük makinelerle inceleyerek / evreni ve onun gelişimini / anlamaya çalışıyor. D) /20. yüzyıla kadar / maddenin en küçük yapı biriminin atom olduğu / düşünülüyordu. E) 1897'de/John Joseph Thomson/madde içerisinde/atom- dan daha küçük bir parçacığın olduğunu / keşfetti.

1. I. İnsanları yalnızlıktan kurtaracak en iyi dostlar kitap- lardır. CÜMLENİN ÖGELERİ Kasabamızın esnafı herkes gibi ekonomik krizden etkilendi. III. Davranışları, düşüncelerinde samimi olduğunu orta- ya koyuyor. IV. İyi ile kötünün sınırlarını keskin çizgilerle ayırmış ya- zar. V. Dayanışma ve yardımlaşma, çağımızda sözlük an- lamını yitirmiştir. Numaralanmış cümlelerin hangisinin yüklemi, söz öbeğinden oluşmuştur? 4) BII C) III / D) IV 2. Aşağıdaki dizelerin hangisinde nesne vardır? Bir gün dedim ki istemem artık ne yer ne yâr E) V 4. 5

12. Toprakla uğraşanları maddi açıdan desteklemek ülkemizin kalkınmasına önemli ölçüde katkı sağlayacaktır. Bu cümlenin öznesi, aşağıdaki sözcük gruplarının hangisinden oluşmuştur? A) Sifat tamlaması Cisim-fiil grubu B) İsim tamlaması D) Zarf-fiil grubu E) Sifat-fiil grubu

30. Madrid'den hızlı trenle yaklaşık 30 dakikalık yolculuğun ardından ulaştığım bu şehir, etrafını çeviren surlarla ve farklı kültürlerin iç içe geçtiği atmosferiyle beni daha ilk andan itibaren sarmalıyor. Bu cümlede aşağıdaki ögelerden hangisi bulunmamaktadır? A) Özne C) Dolaylı tümleç B) Nesne D) Edat tümleci E) Zarf tümleci jejurex d

Ögeleri 26. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ara söz, cümlenin bir öge- si değildir? 27 A) Az önce babam, hayatımda her zaman model aldığım kişi, bana bir iş teklifinde bulundu. B) Mahmut'u, sinifin en yaramaz öğrencisini, öğretmen sözlü- ye kaldırdı. C) Uçakla Ankara'ya, üniversite yıllarımı geçirdiğim bu şehre, inerken tuhaf duygular yaşadım. D) Kapının zili çalınca, niçin olduğunu bilemiyorum, içime kō- tü bir his doğdu. E) Pazar sabahları, güneşin doğmasına, etrafın aydınlanması- na yakın, bir süre koşardım. 8 Karsilastiğim m gerginler duy

ğere ev sahipliği yapıyor. Bu cümlede altı çizili bölüm cümlenin hangi ögesidir? A) Nesne B) Özne ) Dolaylı tümleç C) Edat tümleci E) Zarf Tümleci 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, "matematik öğretmeni" sö- zü nesne görevindedir? A) Matematik öğretmeni ders çıkışında bizimle konuşmak iste- diğini söyledi. B) Matematik Öğretmenini görünce utancından bir anda kıpkırmı- zı olmuştu. C) Elindeki soru bankasını matematik öğretmenine, uzattı. D) İki öğrenci koridorun başında matematik öğretmeniyle ko- nuşuyordu. E) Sınavdan sonra teşekkür etmek için matematik öğretmeni- ni ziyaret etmişti. Telex d

2 TYT - Türkçe 13. "Birinci vazifen, Türk istiklalini, Türk Cumhuriyeti'ni.. ilelebet, muhafaza ve müdafaa etmektir." Y Bu cümle, 1. Mevcudiyetinin ve istikbalinin yegâne temeli budur. II. Bu temel, senin en kıymetli hazinendir. 7 III. Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asil kanda mevcuttur cümlelerinden hangileriyle ögeleri ve ögelerinin dizilişi bakımından aynıdır? Al ve Il B) Yalnız I D) Yalnız III E) II ve III C) I ve III 15. YAYINLARI 1. So ola Öğ 11. S LİMİT III. fe y IV.

12. Tektonik yükselmeler ve Hasan Dağı volkanının püskürme- sinin ardından çöküntüye uğrayan alan üzerinde ilerleyen Melendiz Çayı'nın binlerce yıllık aşındırması sonucunda oluşan dünyanın 2. büyük kanyonu olan Ihlara Vadisi'dir. Bu cümlenin yüklemi için aşağıdakilerden hangisi söy- lenebilir? A) Bağlaçla söz öbekleri birbirine bağlanmıştır. BY Sifat-fiile yer verilmiştir. C) Yükleme hâli eki kullanılmıştır. D) Belirtisiz isim tamlaması şeklindedir. E) Sifat tamlaması özelliğine sahiptir. 2

ümlenin Ögeleri-1 TEST 56 Aşağıdaki cümlelerden hangisinde soru farklı bir ögeyi buldurmaya yöneliktir? A) Yine, kar mı yağmış şu Harput'un başına? evet B) Seher vaktinde bu yerde kimler ağlamış? C) Bir ben miyim her türküde yüreği titreyen? D) Ne var şu türkülerde bizi böylesine yakan? E) Siz mi yazdınız bu güzel şiiri? R angisinde ögeleri ayır-

6. JL şmaktan/ yine / hasta/ B) Bahçenin kenarında/ açan papatyaları/ birer birer/ topladı. C) Genç kadın/ dün/ okulda/ kaydolan çocuğun an- nesiymiş. D) Minik kızın elbiseleri / yine/kirlenmişti. E) Uykuya dalar gibi süzüldü/ koridorda bekleyen genç adamın gözleri. (1) Şiirin kendine has bir dilivardır. (II) Bu dil çoğu za- man okurun duygularıyla zenginleşir. (III) Şiir, okurun zihninde yeniden canlanır, (IV) Artik şairin anlattıkla- rından farklı, yeni bir şiir ortaya çıkmıştır. (V) Bu yeni şiirin sanatçısı okurdur. Numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? I. cümlede "şiirin kendine has bir dili" sözü özne- dir. B II. cümlede zarf tümlecine yer verilmiştir. III. cümlede belirtili isim tamlaması, dolaylı tümleç görevindedir D) IV. cümlenin öge dizilişi, " zarf tümleci, özné, do- laylı tümhleç, yüklem" şeklindedir. E) V. cümle iki ögeden oluşmaktadır. TYT - Türkçe 111

3. Saçı olmayan çocuk Yüreğine astığın Zülfünü gördüm Uçları boncuk boncuk Sandıklar getirmişler sana Bu dizelerde aşağıdaki ögelerden hangisi kullanıl- mamıştır? Özne B)/Dolaylı tümleç C) Belirtisiz nesne nesne Belirtili nesne Yüklem

11. Erzurum'da beyaz kar bahçeleri ~ 3 Dağlar sabah vakti duman duman 11 Her dalın ucunda bir çiçek demeti Güneş sütun sütun yükselir doğudan ||| Kar kıvılcımları öğle vakti V Bu dizelerde numaralanmış sözcük veya sözlerden hangileri zarf görevinde değildir? A) I ve II B) I ve IV D) III ve IV C) II ve IV E) IV ye V

Med Nemmeno telys 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "zaman" vurgulanma- mıştır? A) Geceler, şimdi bir başka güzel. vou B) Denizde maviyi sabahleyin gördüm. e) İlkbaharda mı kaybolur umutsuzluk? D) Dün akşam da bulutlar ağlıyordu. E) Ona âşık olduğumda mevsimlerden kıştı?