Cümlenin Temel Öğeleri Soruları
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Öğeleri23. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ögelere ayırmada bir
yanlışlık yapılmıştır?
. 24.
Yapıtlarında / el değmemiş konuları işleyen yazar /
blümsüzlüğü/yakalar.
B Kapıya doğru yürürken / içindeki sıkıntıyı / hâlâ / ata-
mamıştı.
C Kardeşim /homurdanarak / salonun bir köşesinde /
oturuyor.
(D) Sanatç gerçekleri olduğu gibi yansıtırsa/ tutanakçı /
olur.
Buradaki çiçeklerin kokusu, kuşların cıvıltısı / insanla-
ri / büyüler.
1. Bir türlü geçmek bilmeyen, içini kimsenin doldurama-
ntini duyulan ve bir an önce öldürülü
diği hon
26.
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Öğeleri8. Aşağıdaki cümlelerden hangisi isim cümlele-
rinden oluşmuş bağımsız sıralı cümledir?
A) Gardiyan, eşyalarını uzattı; kasadar parasını
verdi.
B) Adamın bir derdi vardı, sabahtan beri düşün-
celiydi.
C) Bir sahil kasabasındaydık, oldukça neşeliydik.
D) Ön bahçeye varmıştı, bahçe kapısının kolunu
bastırdı.
E) O zamanlar, pratisyen bir hekimdi; hayata dair
beklentileri vardı.
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Öğeleri9.
I. Bazı aksaklıklar ve aksiliklere rağmen uğruna vuruş-
tukları, inandıkları yaşam yakındaydı.
II. Yalnızlıktan bunalmış insanların sesleri ardı ardına yan-
kılanıyordu gecenin, yaşamın karanlığında.
III. Durdurulmuş bir hayatın içindeyken dur diye bağırma-
ları geri götürmedi onları hiçbir zaman.
IV. El birliğiyle dağlardan toplanan odun parçaları kalori-
fer sobalarını çatırdatıyordu akşam olduğu zaman.
V. Hazan mevsimi son yapraklarını yerde bırakırken ilkba-
harlarını yaşayan gençler sararıp soluyorlardı içerde.
Bu cümlelerdeki altı çizili sözlerden hangisi diğerlerin-
den farklı bir ögedir?
A) I B) II C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Öğeleri48. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili söz, ayraç içinde
belirtilen öge değildir?
A) Uzmanlar tedaviye hastalığınızın yersiz ve anlamsız olduğu-
nu söyleyerek başlayacaktır. (zarf tümleci)
B) Sözsüz davranışlarımızın tümü karşı tarafa güçlü mesajlar
gönderir. (özne)
C) İhtiyaç duyulmasına rağmen doktorların desteğini almamak,
temizlik yapılırken halının altına kirleri saklamak gibidir. (yük-
lem)
D) Disleksi, okul başarısızlığına neden olduğu için, çocukların ben-
lik saygısına zarar vermektedir. (dolaylı tümleç)
E) İyi iletişimin, başarılı bir iş hayatının temelini oluşturduğu iyi
bilinmektedir. (nesne)
Aşağıda
Kol:
tan
B) Me
Re
Vč
DI TU
SE
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Öğeleri22. (1) Bir kenti gezmeye nereden başlanır? (II) Ruhuna yak-
laşmak için ona hangi kapısından girmeli, hangi pen-
ceresinden bakmalı? (III) Bu kent Toronto ise, CN
Tower'a çıkıp aşağıdaki gökdelenlere yukarıdan bak-
mak iyi bir alternatiftir. (IV) Bu kent Venedik ise, gon-
dolların ve güvercinlerin arasından geçerek bir maske
yapımcısının atölyesine girmek gerek. (V) Bu kent Gra-
nada ise, Elhamra Sarayı'nın içindeki kubbelerin güzel-
liğinde kaybolmak ve Endülüs Devleti'nin gizemlerine
tanık olmak insanı büyülüyor.
Yukarıda numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağı-
da verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümlede, "Bir kenti gezmeye" sözü dolaylı tüm-
leç görevinde kullanılmıştır.
B) II. cümlede, "Ruhuna yaklaşmak için" sözü edat
tümleci görevinde kullanılmıştır.
C) III. cümlede, "iyi bir alternatiftir" sözü yüklemdir.
D) IV. cümlede, "maske yapımcısının atölyesine gir-
mek" özne görevinde kullanılmıştır.
E) V. cümlede, "insanı" sözcüğü nesne görevindedir.
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Öğelericümledeki
Cümlenin ögeleri bulunurken
amlamalar, deyimler, ikilemeler, birleşik
fiiller vb. kelime grupları bolez.
hangi-
Buna göre aşağıdaki cümlelerin
sinde ögeleri ayırmada bir yanlışlık ya-
Maçka ilçesinin sınırlarında kalan Kiraz
pılmıştır?
cuma
Yaylası'nda / temmuzun üçüncü
günü / Ayeser Şenlikleri / duzenlene-
cek.
B) Müzeye girince döşemelerden,
Mardan yayılan tarih kokusu /
mest ediyordu.
duvar-
insanı /
Trafiğe kapalı ve kalabalık Uzun Sokak
/Trabzon'un ele avuca sığmayan
jisini/hemen/ hissettiriyor
ener-
D) Yamaçlardan / sırtlarında küfelerle ge-
çen kadınlar/tepelerden inen sisin için.
de / gözden kayboluyor
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Öğelericek gibi
44
lilik
sözcüklerin
dam bu
sına ayağa
klerden
-3
C) II ve III
√
SINAV
20. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde isim-fiil
grubu nesne görevindedir?
4
A) İnsanın sürekli gelecek hakkında düşünmesi,
onu andaki huzurundan alıkoyup belirsizlik
kaynaklı bir gerilime sürükler.
OT
BY Hiçbir sanat dalı, yaban insanın kendini ifade
edişini dansta olduğu kadar açık seçik ortaya
koyamamıştır.
C) Artık yakın çevremizdeki birçok insan da
şahsi hayatıyla ilgili birtakım özel durumları
teşhir etmekten haz alıyor.
D) Kurulu düzene sonradan dâhil olan bir insanla
özel olarak ilgilenmek, o insanın adaptasyon
süreci için önemlidir.
E) İnsanların bizi dışladığını söylerken birey
olarak kendimizi ne kadar kabul edebildiğimizi
anlamaya gayret etmeliyiz.
Diğer sayfaya geçiniz.
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Öğeleri2. (1) Gökyüzünde alabildiğine bir mavilik vardı. (II) Bu pü-
rüzsüz güzelliği, arada bir kırlangıç sürüleri ve bazen
de metal kuşlar bozuyordu. (III) Yaz mevsiminin reha-
veti çökmüştü tüm kasabaya. (IV) Ancak by huzurlu
atmosferi uzaklardan gelen bir ses ansızın böldü. (V)
Elini, daha iyi görebilmek için gözlerine siper etti.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) I. cumlenin yüklemi, isimdir.
B) II. cümle; nesne, zarf tümleci, özne ve yüklemden
oluşmuştur.
C) II. cümlede dolaylı tümleç, yüklemden sonra gel-
miştir.
D) IV. cümlede vurgu, zarf tümlecindedir.
E) V. cümle dört ögeden oluşmaktadır.
T@stokul
5.
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Öğeleri10. Çağımızın en önemli sorunlarından olan iklim değişikli-
ği atmosferdeki karbondioksit miktarının giderek artma-
sından kaynaklanıyor.
Bu cümlenin ögelerinin dizilişi aşağıdakilerin han-
gisinde doğru verilmiştir?
A) Özne - belirtili nesne - yüklem
B) Özne - zarf tümleci - yüklem
C) Belirtisiz nesne - dolaylı tümleç - yüklem
D) Özne - zarf tümleci - dolaylı tümleç - yüklem
E) Zarf tümleci - dolaylı tümleç - yüklem
Lise Türkçe
Cümlenin Temel ÖğeleriShe
11. Modern şehir hayatının gün içerisinde onlarca kişiyle
iletişime geçmeyi zorunlu kılan ve kişileri binlerce
mesaja maruz bırakan yapısı insana daha önce
deneyimlemediği bir uyum sürecini dayatıyor.
refe
Bu cümledeki ögelerin doğru sıralanışı,
aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
A) Özne - zarf tümleci - belirtisiz nesne - yüklem
B) Belirtisiz nesne - özne - belirtili nesne -
yüklem
C) Zarf tümleci - yer tamlayıcısı (dolaylı tümleç) - özne
- yüklem
D
D) Özne - yer tamlayıcısı (dolaylı tümleç) - belirtili nesne
- yüklem
E Belirtili nesne - zarf tümleci - Özne - yüklem
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Öğeleri8. (1) Zeytin ağacı, ağır büyüyen fakat oldukça uzun ya-
şayan bir ağaçtır. (II) Gövdesi çürümeye karşı çok da-
yanıklıdır. (III) Ömrünü tamamlayan bir zeytinin kök-
lerinden yeni bir ağaç filizlenebilmektedir. (IV) Aynı
zamanda asırlarca yaşayabilen bu ağaçlar, kuraklığa
da dayanıklıdır. (V) Ona yakıştırılan "ölmez ağaç" ismi
de bu sebeplerden kaynaklanır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) I. cümlede özne, isim tamlamasından oluşmaktadır.
B) I. cümlenin öznesi, anlamca I. cümleye bağlıdır.
C) III. cümlenin dolaylı tümlecinde sifat-fiil vardır.
D) IV. cümlenin zarf tümleci, zaman zarfından oluş-
maktadır.
E) V. cümle, üç ögelidir.
TOstokul
11.
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Öğeleriin
(1) Hünkârın otağı, yıkık bir manasur aviusunu...cam
ortasına kurulmuştu. (II) Kadırga yelkeninden
kesilmiş ağır atlas yapıya sahip olan otağ,
konargöçer bir saray yavrusunu andırıyordu.
(III) Giriş kapısının sağına soluna sıralanmış
nöbetçiler, dimdik duruyorlardı. (IV) Sabit bir
noktaya dikilmiş sert bakışlı bu nöbetçiler otağın bir
parçası gibiydiler. (V) Elleri kılıçlarında, kulakları
kirişte öylece hareketsiz ve sessiz bekliyorlardı.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin öge
sıralanışıyla ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisi yanlıştır?
A) I. cümle özne, dolaylı tümleç ve yüklemden
oluşmuştur.
B) II. cümle özne, belirtili nesne ve yüklemden
oluşmuştur.
C) III. cümle özne, zarf tümleci ve yüklemden
oluşmuştur.
D) IV. cümle özne ve yüklemden oluşmuştur.
E) V. cümle nesne, dolaylı tümleç, zarf tümleci ve
yüklemden oluşmuştur.
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Öğeleri2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yer tamlayıcısı
kullanılmıştır?
A)
Ne kadar çok kişi benimle aynı fikirdeyse o kadar çok
yanıldığımı düşünürüm.
B) Yükün dürüstlükse gücün belki düşebilir fakat başın
asla düşmez.
C)
"Para her şeyi yapar." diyen adam, para için her şeyi
yapan adamdır.
D) Yapamayacağın şeylerin yapabileceklerini
engellemesine izin verme.
E) Öylesine ciddiye alacaksın ki yaşamayı, yetmişinde
bile mesela zeytin dikeceksin.
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Öğeleri15. Belirtili ad tamlamasında tamlayanla tamlananın
yeri değişebilir.
(Kapısı açık kalmış odanın)
tamlanan
tamlayan
Aşağıdakilerin hangisinde bunu örnekleyen
bir tamlama yoktur?
A) Sesini dinle her zaman yüreğinin.
B) Yaşlılar önünü açmalı gençlerin.
C) Korkunun kokusu burnuma geliyor.
D) Arkası gelir umarım yazının.
E) Hırsı hepimizi etkiledi Tümer'in.
AYINLARI
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Öğeleri13. Aşağıdakilerin hangisinde sıfat, ad tamlama-
sındaki tamlananın sıfatıdır?
A) Sen karanlık gecelerin adamı olarak biliniyor-
sun.
B) Siyah arabanın camı kırılmış.
C) Küçük Emrah'ın şarkıları büyüdü.
D) Sevginin büyük gücü herkesi diriltir.
E) Yukarıdaki çeşmenin başında gençler var.
133
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Öğelerie
14. Britanya'nın en saygın felsefe tarihçilerinden biri olan Jonathan'ın
çalışma alanları, Rönesans'tan 19. yüzyıla uzanan dönemin Avrupa'sı
ve sömürgecilik tarihi gibi konularda ilgi çekici bir hâlde şekillenmiştir.
Bu cümlede aşağıdaki ögelerden hangisi yoktur?
Yüklem
B) Özne
C) Dolaylı tümleç (yer tamlayıcıSI)
D) Zarf tümleci
E) Nesne