Cümlenin Yardımcı Öğeleri Soruları

- (1) Her türlü eski eşya, obje, saat, kıyafet, efemera vs. meraklıla- rının mutlaka uğraması gereken yerlerden birisi "Portobello Mar- ket'tir. (II) Avrupa'nın en büyük bitpazarlarından birinin kurulduğu "Portobello Road"a Londra merkezden metro ile yaklaşık yarım saatte kolayca ulaşabilirsiniz. (III) Portobello Road'da cumartesi günleri boydan boya kurulan küçük büyük yüzden fazla tezgâhı hiç sıkılmadan, yorulmadan gezmek ve neredeyse her tezgâhta ilgi çeken bir şeylere rastlamak mümkün. (IV) Farklı milletlerin kül- türlerini yansıtan eşyaları, yiyecekleri yine bu caddede kurulan tezgâhlarda görebilirsiniz. (V) Cumartesi günleri tamamının açık olduğu, diğer günler ise bazılarının açık bazılarının kapalı olduğu antikacı dükkânlarında saat, porselen ve objeler ağırlıklı olmak üzere her nevi nesne bulabilmek mümkün. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde dolaylı tümleç vardır? A) I ve III D) II ve IV B) I ve V E) IV ve V C) II ve III

(1) Samiler'in yerleşim yerlerinden göçe başlamaları ilk olarak 1350'lerde bütün Avrupa'yı vuran veba salgını nedeniyle gerçek- leşti. (II) Güneyde yaşayan Cermen Norveçliler Avrupa ile sürekli ticaret halinde olduklarından bölgeye veba salgını taşınmıştı. (III) Güneydeki nüfusun büyük çoğunluğu vebaya kurban verildi. (IV) Tarlaların, çiftliklerin %60-70'i sahipsiz kaldı. (V) Güney ile ve Avrupa'nın geri kalanı ile yakın ilişkide olmayıp kendi hâlinde ya- şayan Samiler bu salgından neredeyse hiç etkilenmediler. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda- kilerden hangisi yanlıştır? A) I. cümlede, birden fazla zarf-fiil vardır. B) II. cümlede, "Güneyde yaşayan Cermen Norveçliler" sözü özne görevindedir. C) III. cümlede, öznenin içinde birden fazla sıfat vardır. D) IV. cümle, özne ve yüklemden oluşmuştur. E) V. cümlede yer tamlayıcısı, sifat tamlamasıdır. Türkce 235

2. Sevdiğiniz insanları kaybetmeye alıştığınız zaman hayatı önemsememeye başlıyorsunuz. Bu cümlenin zarf tümleci aşağıdakilerden hangisinden oluşmaktadır? A) İsim-fiil öbeği B) Sifat-fiil öbeği Edat öbeği D) Isim tamlaması Sifat tamlaması Te est

- 1. Yenilenen Hubble Uzay Teleskobu tarafından çekilen görün- tüleri inceleyen gök bilimciler, oluşumları günümüzden 13 mil- yar yıl önceye uzanan yedi gökada saptadı. II. Londra Kraliyet Akademisi arşivlerinde bulunan Newton'un bilinen en eski biyografisinin tipkibasımı, ocak ayında akade- minin internet sitesinde yayımlandı. III. Bilim insanları son zamanlarda yaptıkları bir çalışmada, öldü- rücü olmayan antibiyotik dozunun bakterilerde direnç geliş- tirmeye yol açabileceğini açıkladı. IV. Alçak rakımlardaki havaya göre daha az oksijen içeren dağ havasında nefes alıp vermek kalbin biraz daha hızlı atmasına ve vücudun daha fazla enerji yakmasına neden oluyor. V. 1980'li yılların başlarında patlayan kişisel bilgisayar furyası, hemen sonrasında bir daha kolay kolay göremeyeceğimiz bir çeşitliliğe neden olmuştu. Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangileri ögeleri ve ögelerinin dizilişi yönüyle özdeştir? A) I ve III B) I ve V D) Il ve V E) III ve IV C) II ve III >

6. 1. Son yıllarda ülkemizde en fazla bu kitap okundu. II. Bunca zaman sonra buraya neden geldiğini anlama- dim. III. Gerçek sanat, tarihin hiçbir döneminde anlaşılama- mıştır. IV. Dağın yamacından güneş ışıl ışıl parlıyordu. V. Dünyanın en sevilen yazarlarından birini size tanita- cağız. B12 ilk sice Numaralanmış cümlelerin hangisinde özne vurgulan- mıştır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 9. As y A

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ara söz, nesnenin açıkla- yıcısıdır ? A) Ben resme, hayatıma anlam katan sanata, ortaokul yıllarında merak saldım. B) Oraya giderken annemin hediye ettiği kazağı, kırmızı olanı, gi- yeceğim. C) Ben çocukluğumuzun, o hayal dünyasının, hayatımızın en gü- zel ve en önemli aşamalarından biri olduğuna inanıyorum. D) Yıllar önce kurulan fabrika, çelik fabrikası, şehrin ticaretinin bel kemiğini oluşturuyor. E) En yakın arkadaşımı, sen de iyi tanıyorsun, eğitim için yurt dı- şına yolcu ettik.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ara söz vardır? A) Bu ülkede nehirler, göller, bataklıklar çok büyük bir alanı kap- lar. B) Yarışma için Japonya'ya gittiğimde ilk olarak anneme, ba- bama, kardeşlerime telefon edeceğim. C) Çocukluğumun tatil beldesine, bizim köye, uzun bir aradan sonra gittim. D) Okul yıllarımda da resim, müzik, edebiyat gibi derslerim daha iyiydi. E) Bu raflardaki romanları, hikâyeleri, denemeleri belki birkaç defa okumuşumdur. ÖĞRENME

Cümlenin Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, ögelere ayırmada bir yan- lışlık yapılmıştır? A) Doğaüstü bir felaketin hüküm sürdüğü bir dünyada geçen film, /sevdiklerini kurtarabilmek için her şeyini feda etmek zorunda kalan bir grup insanın etkileyici hikâyesini / konu ediniyor. B) Çocuklarımızın ve gençlerimizin okumayı bir yaşam biçimine dönüştürebilmesi/okuma alışkanlığını, eleştirel okuma bece- risine dönüştürmesiyle / olanaklıdır. C) Farklı ülkelerde yapılan araştırmalar, / kütüphanesi olan okul- larda akademik başarı oranının diğer okullardan daha yüksek olduğunu / ortaya koymuştur. D) Türk Dil Kurumu, / gezgin ve turist kelimelerini / hemen he- men / aynı anlamda / değerlendirmiştir. E) 1841 yılında İngiliz Thomas COOK'un, düzenlenen bir etkin- lik için 570 kişilik bir grubu bir şehirden başka bir şehre trenle götürmesi, / ilk toplu seyahatin başlangıcı olarak / kabul edil- mektedir.

Aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı özne de nesne de değildir? A) - Sence bu tablo neyi anlatıyor? - İnsanın huzursuzluğunu. B) -Hangisi bizim başvurumuzu inceleyecekmiş. - Kırmızı gömlekli olan. C) Toplantının bu saatte olduğunu söyleyen kimdi? - - Ahmet Bey. D) - Jüri kimi büyük ödüle layık görmüş? - Genç bir şairi. - Bu kasabayı ne bu hâle getirmiş? - Ani çıkan bir kasırga. E)

2. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin ögeleri ayraç içinde yan- lış belirlenmiştir? A) Dövme ve kalıcı makyajda kullanılan mürekkepler, ömür boyu vücutta kalacağından kişinin potansiyel olarak zararlı bileşen- lere uzun süre maruz kalma tehlikesine yol açıyor. (Özne - zarf tümleci - yer tamlayıcısı - yüklem) B) AB yönetiminin talebi üzerine, Avrupa Kimya Ajansı, Almanya, İtalya, Danimarka ve Norveç makamları ile ortak bir çalışma yürüttü. (Zarf tümleci - özne - edat tümleci - nesne - yüklem) C) Ajansa göre bu kimyasallar, cilt alerjilerine, genetik mutasyon ve kanser gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor. (Edat tümleci - Özne - yer tamlayıcısı - yüklem) D) Zararlı kimyasalların kullanımının kısıtlanmasıyla, her yıl bin- lerce kronik alerjik reaksiyon vakası önlenecek. (Zarf tümleci - zarf tümleci - Öözne - yüklem) E) Yeni düzenleme ile dövme salonlarında daha kati hijyen ku- ralları uygulanacak. (Zarf tümleci - Özne - yer tamlayıcısı - yük- lem)

(1) Elektrik akışının sabit olması elektrikli cihazların sorunsuz ve hasarsız bir şekilde çalışmasını sağlar. (II) Elektrik kaynağında ya- şanacak bir kesinti ya da dalgalanma, kaynağa bağlı olan tüm ci- hazlar için potansiyel bir tehdittir. (III) Güç dalgalanmasının ortaya çıkacağı zamanları tahmin etmek genellikle mümkün olmadığı ve bu gibi durumlar sizin kontrolünüz dışında olduğu için alabilece- ğiniz önlemler çok sınırlıdır. (IV) Böyle bir sorun yaşamamanız için akım korumalı prizler üretilmiştir. (V) Akım korumalı prizler olası bir güç dalgalanması sırasında elektrik akışının cihaza yönlendi- rilmesini, cihazların yüksek voltaj ve akıma maruz kalmasını en- geller. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi ögeleri ve ögelerinin dizilişi yönüyle özdeştir? A) I ve III B) I ve V D) II ve IV ACRENME TE C) II ve III E) IV ve V B C SI a-

10. Aşağıdaki dizelerin hangisinde eylemin yapılış biçimini gösteren bir sözcük kullanılmıştır? A) Bugün beni ilk defa güneşe çıkardılar. B) Sonra saygıyla toprağa oturdum. C) Bir ışık dolaşacak yanında sakat atin D) Yine o malum sonuna erdik demektir işin E) İşte baharın en kötü saati budur

A Sone +Sifo+-fill 12. Yönetmenin merakla beklenen son filmi, Amerikan tari- hinin aydınlatılmamış en büyük gizemlerinden efsanevi sendika patronu Jimmy Hoffa'nın kayboluşunu konu ediniyor. Bu cümlenin nesnesi aşağıdakilerin hangisinden oluşmaktadır? A) isim fiil grubu C) Sifat-fiil grubu B) Zart-till grubu D) Sifat tamlaması -E) Edat grubu... 27

10. (1) Ağrıyı hissetme yeteneği olmadan doğan insanlar var. (II) SCN9A adlı gendeki bir kusur, ağrı algılayan si- nir hücrelerinin sinyal iletmesini olanaksız hâle getiri- yor. (III) Bu insanların sıcaktan yandıklarını, soğuktan donduklarını ve basınçtan ezildiklerini anlamaları müm- kün değil. (IV) SCN9A geni, sodyum kanalı denilen ya- pinin bir parçasını oluşturan bir proteini kodluyor. (M) SCN9A genindeki hatalar, protein translasyonunu sonlandırarak ağrı algılayan sinirleri kapatıyor. Bu parçada numaralanmış cümleler ögelerinin si- ralanışına göre ikişerli gruplandırıldığında hangisi dışta kalır? A) 11 D) IV Toy E) V

DA 8. (Ankara'ya ilk geldiğim günlerde Ankara Kalesi benim çin âdeta bir fikr-i sabit olmuştu (II) Günün birçok sa- atinde dar sokaklarında başıboş dolaşıp eski Anadolu evlerini seyrederdim((III) Bu evlerde, yaşadığımdan çok başka bir hayat tahayyül ederdim. (IV) Onun içindir ki Yakup Kadri'nin Ankara'sının çok sevdiğim ve doğ- ruluğuna hayran olduğum baş taraflarını okurken içim burkulmuştu. (V) Hâlâ bile bu keskin realizmin ötesinde, bütün imkânsızlığını bilmeme rağmen bir anlaşma nok- tası bulunabileceğine inanırım. Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Beş Şehir adlı eserinden alınan bu parçadaki numaralanmış cümlelerin han- gilerinde dolaylı tümleç vardır? A) Ive H B) Ive IV D) Hve-V EV C) II ve III Testokul 11.

e Abdullah Meriçdalı'nın "Köy" adlı tablosu Yolu arabacı da bilmiyor. Kâh sağa, kâh sola sapıyor; kâh tarlaların içine sürüyor; sonra, ka- fasını bana doğru uzatıp şaşkın gözlerle bakarak: "Acaba buradan mi gitsek? Acaba şuradan mi gitsek?" diye soruyor. Ben gittikçe öfkelenmeye başlıyorum: "Nasıl arabacılık bu!" diyorum; "ne yol bilirsin, ne de..." "Yol nerede efendi? Yol yok ki bileyim," diyor. Biçarenin hakkı var. Evet yol yok ki... Bir müddet iyi kötü bir şose üstünde gidiyoruz; birkaç kilometre sonra bakıyorsunuz, altınızdaki bu şose kayboluveriyor. Ya bir derenin kenarındasınız, ya sarp bir tepenin eteğinde... Bittabi, bu sarp tepeye çıkmak ihtimali olmadığı için derenin çakıl taşları üstünden sarsıla sar- sıla gitmeye mecbur oluyorsunuz. Derken, önünüze bir çoban yolu çıkıyor, bir müddet de bunu