Dini - Tasavvufi Türk Şiiri Soruları

3. Katre idim ummanlara karıştım Kaç bulandım kaç duruldum kim bilir? Devre edip âlemleri dolaştım Bir sanata kaç sarıldım kim bilir Bu dörtlük aşağıdaki nazım şekillerinin hangisinden alınmış olabilir? A) Kalenderi D) Devriye rayot başlangıç ögretia B) Nutuk E) Şathiye alaylı SÝTI Türkü yayınlan

3. Aşağıdakilerden hangisi dinî-tasavvufî halk edebiyatının özelliklerinden bir değildir? A Hem hece hem de aruz ölçüsüyle eserler verilmiştir. B) Ezgili bir şekilde ney, kudüm, tambur gibi müzik aletleri eşliğinde söylenen edebî türlerde coşkun bir lirizm vardır. Beyit nazım biriminin yaygın olduğu bu gelenekte ilahi aşk işlenmiştir. D) Başlangıcı 12.yüzyılda yaşamış olan Hoca Ahmet Yesevi'ye dayanmaktadır. E) Devriye, nutuk gibi nazım şekillerinde didaktik konular da işlenmiştir. 6.

7. Câna cefâ kıl ya vefâ c 1 bahsedilir. Şiirin bir bölümünde bu vatanın tamamen Türk milletine ait olduğu belirtilir. 1 Senden hem ol hoş hem bu hoş Ya derdin gönder ya devâ Senden hem ol hoş hem bu hoş Bu şiirle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? mel A Halk edebiyatı geleneği örneğidir. B) abab uyak örgüsüyle oluşturulmuştur. C) Yinelemeden yararlanılmıştır. D) 1 ve 3. dizelerde zengin uyak kullanılmıştır. EX 8'li hece ölçüsüne yer verilmiştir. Diğer sayfaya geçiniz.

Türk Dili ve Edebiyatı - Sosyal Bilimler - 1 21. 1. Sufilere göre yaşadığımız ve misafirhane olan bu dünyadır. (Gurbet) II. Tasavvuf ehlinin kendini unutup Allah ile bir olması hali. (Masiva) Fena Prilah III. Kendini Allah yoluna adayan veya eren kimse. (Abdal) IV. İlahi aşk şarabını sunan, doğru yolu gösteren kişi (Saki) V. Nefsi köreltmek için yapılan terbiye (Cile) Yukarıdaki numaralanmış açıklamalar ile parantez içindeki tasavvuf terimlerinden hangisi A) 1. uyuşmamaktadır? B) II. C) III. D) IV. E) V.

7. silo Cuşa gelir dağ ile taş Feryat eder vakt-i seher Her nesneyi kaplar telaş Feryat eder vakt-i seher *1210118 Bu dizeler aşağıdaki şiir geleneklerinden hangi- sine aittir? A) Tasavvuf şiiri B) Anonim halk şiiri C) Divan şiiri D) Modern şiir E) Destan Dönemi şiiri 10.

12. "Yaratılana Yaratandan dolayı" beslediği engin hoş- görü, insan sevgisi, Allah'a kavuşma arzusu, ilahî aşk eserlerinde işlediği konulardır. Şiirlerini sade bir Türkçeyle oluşturmuştur. Şiirlerinde "sehl-i mümteni" (söylemesi kolaymış gibi görünen ancak ustalık gerekti- ren anlatım) dikkat çeker. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada hakkında bilgi verilen sanatçıya ait bir eserdir? A) Şerh-i Besmele Risaletü'n Nushiyye E Fihi Ma Fih B) Müzekki'n Nüfûs D) Budalaname

1 YAYIN DENİZ 11. Hızır Ak Sakallı Pir Derviş (Tahir ile Zühre) Kays Zeyd (Leyla ile Mecnun) Yukarıdaki kahramanların adlarından yola çıkarak halk hikâyesi ve mesnevi ile ilgili aşağıdaki yargılar- dan hangisine ulaşılabilir? A) Mesneviler dini, halk hikâyeleri dünyevi konulara ağırlık verir. B) Mesneviler İslamiyet sonrası, halk hikâyeleri Islami- yet öncesi Türk edebiyatı ürünleridir. Mesneviler farklı kültürlerden, halk hikayeleri öz kül- türden beslenen edebiyat ürünleridir. D) Mesnevilerde dar, halk hikâyelerinde geniş bir kahra- man kadrosuna yer verilir. E) Mesnevilerde takma, halk hikâyelerinde gerçek adlar kullanılır. 12. Aşağıdaki beyitlerden hangisin bir mesneviden alın- mıştır?

Halk edebiyatı için, aşağıda söylenenle- rin hangisi yanlıştır? A) Halka, halk diliyle seslenilmiştir. B) Doğal, içten ve somut bir söyleyiş ege- mendir. C) Şiirlere özel bir ad, bir başlık verilme- mistir. Şairler, son dörtlükte kendi adlarını veya mahlaslarını anmışlardır. Warwpels E) Dinî konularda şiir söylenmemiştir.

sinde bir bilgi IV. sabá Fenderrame son daye snev V ORA E) V. ir düzen içinde r genellikle şa- snevi dışındaki mmat, kit'a...) onra başkaları çki Yayınları erden Paraf C) Cönk E) açıklama 11. Aşağıdakilerden hangisinde Kutadgu Bilig ile ürünü olmal 154 Iverilen bilgi ayraç içindeki kavramına değildir? Eserdeki sembolik karakterler içinde adalet kame mini temsil eden hükümdardır. (Kün Togdi) B) Devlet adamlarna yöneticilik sanatına ilişkin bilge ve öğütler veren yapıttır. (Has Hacip) C) İlk Müslüman Türk devleti olan Karahanlıların kullan dığı yazı diliyle kaleme alınmıştır. (Hakaniye lehces Divan şiirinde öyküleme gerektiren konuların anla mında kullanılan nazım biçiminin ilk kez kullanıld eserdir. (Mesnevi) E) Türk şiirinde ilk kez kullanılan Arap kaynaklı olçuye yazılmıştır. (Aruz) Tun os la E Didaktik Aşağıdakilerden hangisi Tü le ilgili yapılacak bir araşt öncelikli kaynaklardan bi A) Ahmet Yesevi B) Yunus Emre C) Mevlana (6)Hacı Bektaş-1 Veli E) Edip Ahmet Yükneki A) Orhun Kitabeleri B) Kutadgu Bilig C) Divanü Lügati't Türk Divan-ı Hikmet D 12. Türkistan Türklerinin İslam'ı kitleler halinde kabul etmeye başladığı 10. yüzyıl, Türk dünyası için bir dönüm noktas olmuştur. Bu yüzyıldan itibaren Türkler İslamiyet inanon to benimsemişlerdir. ----, bir yandan İslam'ın hükümlerini tasavvuf esaslarını, tarikat adabını öğretmeye çalışırken diğer yandan İslamiyet'i yaymayı ve Türklere sevdirme amaç edinmiştir. Bu eğitmenlik vasıflarından dolayı, yazdığı dörtlükler lirizmden uzak ve sanat endişesi taşımadan söylenmiş şiirler olarak kabul edilmektedir. El Yunus Emre Divanı Hoca Ahmet Yesevi'nin amacıyla kurulmuş ola uygulayıcısı konumu İslamlaşma sürecine "Horasan Erenleri" ol İslam mutasavvıflar teşkilatı ile Osmanlı dolu'da sosyal yapı bulunmuştur. En b dininin genel hük terbiyesi gibi konu Bu parçada söz gisidir? 3. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han gisi getirilmelidir? big mo mantela 18 A) Hacı Bayram B) Hoca Dehha C) Yusuf Has D) Mevlana E Hacı Bekta

6. Türklerin, İslam medeniyetinin etkisinde kaldıktan sonra yaygın bir şekilde kullanmaya başladıkları aruz ölçüsü, halk şairlerini de etkilemiştir. Bu etki- lenme nedeniyle halk şairlerimiz de "divan", "--__", ve "vezn-i âher" gibi nazım şekil- 3 lerini kullanarak aruz ölçüsüyle şiirler söylemiş ve yazmışlardır. 35 3 66 33 35 Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakiler- den hangisi getirilemez? A) kalenderi B) satranç D) koşma E) semai C) selis 65 SORU BANKASI

20. Garip kulun yaratmışsın Derde mihnete katmışsın Anı aleme atmışsın Sen çıkmışsın uca Tanrı Bu dörtlüğün nazım türü aşağıdakilerden hangisidir? B) Devriye A) Nutuk D) Güzelleme C) Şathiye E) Münacaat

5. Dinî-tasavvufi halk edebiyatının önemli temsilcilerinden olan şairle ilgili bilgiler menakipnâmelere dayanır. Alanya Sancağı Beyi'nin oğlu olup asıl adı Gaybî'dir. İyi bir eğitim görmüştür. Çağının bütün ilimlerini, tasavvufu, dinî konuları ve Farsçayı iyi bilir. Tekke şairi olduğu için didaktik içerikli eserlerinde açık ve sade bir dil kullanmıştır. Hece ile yazdığı şiirlerinin yanı sıra gazel tarzında yazdığı şiirleri de vardır. Bektaşiliğin neb önde gelen isimlerinden biri olan şairin Gülistan, BY Gevhernâme, Budalanâme, Vücudnâme, Saraynâme gibi eserleri vardır. BON Bu parçada sözü edilen tekke şairi aşağıdakilerden hangisidir? A) Yunus Emre BISIN TIC B) Kaygusuz Abdal Cosa nebris C) Pir Sultan Abdal D) Hacı Bektaş Veli E) Hacı Bayram Veli gub 4916 men sol sislu nupu ulo siyod istintes Hellesned M 1618 80100 8 Subable nihar METRO (0 Id63 (A

7. Edeb gerekdür kula Tâ işi temiz ola Edebsüz girme yola Var edeb öğren edeb Edebdür Hakk'a yakîn Bilür isen Hak Hakk'ın Edebsüz olma sakın Var edeb öğren edeb Bu dörtlüklerin nazım türü aşağıdakilerden hangisidir? Bop A) Nefes D) Devriye B) Nutuk Nutuk E) Münacat C) Şathiye

6. Tanrı'yı övmek ve ona yalvarmak amacıyla söylenen, tasavvufi temaları işleyen ve Türk müziğinin makam ve usulleriyle bestelenerek dinî toplantılarda okunan şiirlere ilahi denir. Edebiyatımızda en büyük temsilcilerinden birinin Yunus Emre olduğu bu tür, söylendiği yere, kesime veya tarikata göre farklı isimler alır. Söz gelimi Alevi ve Bektaşilerde ----, Mevlevilerde ----, Gülşenilerde ----, Halvetilerde ---- olarak isimlendirilir. x Aşağıdakilerden hangisi, bu parçada boş bırakılan yerlerden birine getirilemez? A) durak C) nefes E) dévriye B) tapuğ D) ayin 8.

10. Halk şiirine ait kimi nazım biçimleriyle ilgili olarak aşağıda verilenlerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? Ak dizesinin yedi heceden daha az ve uyağın ci- naslı olması hâlinde ortaya çıkan mani kesik mani olarak adlandırılır. B) Artık maniler asıl uyak değişmeksizin maniye daha çok dize eklenmesi sonunda ortaya çıkar, bunların cinasli maniden ayrılan yönü uyakların cinaslı ol- mayışı ile ilk dizelerinin bir anlam taşımasıdır. C) Tarikate yeni girecek olanlara onun rehberi olan mürşid tarafından tarikatın âdab ve erkanın, dere- celerini öğreterek irşad etmek amacıyla söylenen şiirlere tapuğ adı verilir. D) Anonim olsun olmasın halk şiiri içinde yer alan bü- tün türkülerde ezgi önemli bir rol oynamaktadır. E) Mutasavvıf şairler tarafından söylenen dinî ve ta- savvufi fikirler içeren manzumelere ilahi denir bun- lar aruzla da heceyle de yazılabilir. 4 3

1. Tarikatlara göre değişik isimler alan ilahiler, çoğun- I luka dörtlükler hâlinde oluşturulmuştur. Kendine öz- || gü bir ezgiyle ve sadece saz eşliğinde söylenen bu IV şiirlerde, çoğunlukla hece ölçüsü kullanılmıştır. V Bu parçadaki numaralanmış bölümlerin hangisin- de bir bilgi yanlışı yardır? LAT B) II C) III DY IV E) V