Edebi Sanatlar (Söz Sanatları) Soruları

2. Bir insan içinden geleni yazıyorsa; içinden gi- den biri vardır. Bir bozuk saattir yüreğim, hep sende durur. Arkamdan öldü demeyin, yoruldu gitti dersi- niz. Sen bana işık ver yeter, bende filiz çok. Bu sözlerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi yoktur? A) İstiare C) Hüsnütalil E) Tezat B) Tesbih D) Kinaye

2. Kirpikleri uzundur yarin hayale sığmaz, Meşhur bir meseldir mızrak çuvala sığmaz Bu parçanın ikinci dizesinde aşağıdaki söz sa- natlarından hangisi vardır? A) Tenasüp B) İrsalimesel C) Tekrir D) İstiare E) Cinas

10. Dize ortaları uyaklı olan ve dizeleri ortadan ikiye bölünebilen gazellere musammat gazel denir. Buna göre aşağıdaki beyitlerden hangisi musammat ga- zelden alınmış olabilir? A) Dilde gam var şimdilik lütf eyle gelme ey sürur Olamaz bir hanede mihman mihman üstüne B) Değildim ben sana mail sen ettin akhmi zait Bana ta'n eyleyen gafil/seni görgeç utanmaz mi 71 C) Hani ol gül gülerek geldiği demler şimdi Ağlarım hatıra geldikçe gülüştüklerimiz D) Ani hoş tut garîbindir efendi işte biz gittik Gönül derler ser-i kûyunda bir dîvânemiz kaldı E) Gül hasretinle yollara tutsun kulağını Nergis gibi kıyâmete dek çeksin intizar D B

10. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ayraç içinde belirtilen edebî sanat yoktur? A) Вir elinde gül bir elde câm geldin sâkiyâ Kangisin alsam gülü yahud ki câmı ya seni (istifham) YAYINLARI B) Dest-bûsî ârzûsuyla ger ölürsem dostlar Kúze eylen toprağım sunun anınla yâre su (nida) Kamusuyla geldik erlik şerhine Bir gör anın dirliği ne şerhi ne (cinas) os Öykündü bâde la’line ayağa saldılar Su ârızın anınca tutup bağa saldılar (hüsnütalil) E) Başı ayağı bir oldu Hayali'nin LİMİT Nûş edeli şarâb-ı mahabbet ayağını (telmih)

8. Garbin âfâkını sarmışsa çelik zırhlı duvar Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir imanı boğar "Medeniyyet!" dediğin tek dişi kalmış canavar Bu dizelerdeki altı çizili sözlerde sırasıyla aşa- ğıdaki söz sanatlarından hangileri vardır? A) Teşbih - istiare B) Kinaye - teşhis C) İstiare - tevriye D) Teşhis. - hüsnütalil E) Cinas - teşhis YAYIN DENİZİ

istiare A 10. I. Üstelik bu hikaye aşksız son buluyorsa Desene ki güzelim sen hiç yaşamamışsin II. Ben sana mecburum bilemezsin İçimi seninle isitiyorum III. Dalıp gitti gözlerim gözünden uzaklara Fırsat bildin gönlümü düşürdün tuzaklara IV. Bir vapur yanaşırsa rıhtımına bin, açıl Örtün karanlıkları masmavi denizlerde V. Ellerin narin bir kumaş Ve yüreğinde doğmamış bebeğin masumluğu var Yukarıda numaralanmış dizelerin hangisinde is- tiare yoktur? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 5

2. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "istiare (eğretileme)" sa- 2 natı yoktur? A) Sandım ki güzelliğin cihanda Bir saltanatın güzelliğiydi B) Ağladıkça inci döker gözünden Gülüverse on dördünde ay gibi C) Macera başlamak üzereymiş o gün Sürecekmiş bu ateş yıllarca Kurban olam kurban olam Beşikte yatan kuzuya E) Siyah selvi divan durur Baş ucunda bütün gece D)

9. Güç belâ bir bilet aldım gişeden Yolculuk başladı Haydarpaşa'dan Bu dizelerdeki altı çizili sözcüklerde görülen söz sanatı aşağıdakilerin hangisinde yoktur? A) Dilerim tanrıdan ki sana açık kucaklar Bir daha kapanmadan kara toprakla dolsun B) Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilal Olsun artık dökülen kanlarımın hepsi helal C) Kabrime çiçek getirenlere gülerim Gafil kişilermiş şu insanlar vesselâm D) Ah efendi, bize karşı istanbul Neden böyle bir sert, yalçın taş gibi E) Zihnim bu şehirden, bu devirden çok uzakta Tanburi Cemil Bey çalıyor eski plakta

Bir sözügu ili plannen P 12. Aşağıdaki dizelerin hangisinde “tevriye" sanatına örnek yoktur? A) Ah bir ataş ver sigaramı yakayım Sen salin gel ben boyuna bakayım. anasip B) Örtün üstüme örtün, serin karanlıkları. C) Bu kadar letâfet çünkü sende var Beyaz gerdanında bir de ben gerek D) Uzun ince bir yoldayım Gidiyorum gündüz gece. E) Sert oldu hava çıkma koyundan kuzuca- ğim. letâ fet, gu zellik, hosluk

9. A Zihnim bu şehirden, bu devirden çok uzakta Tanburî Cemil Bey çalıyor eski plakta Bu dizelerdeki söz sanatının benzeri aşağıdakilerden han- gisinde vardır? A) Aşkın sihirli şarkısı yüzlerce dildedir İspanya neşesiyle bu akşam bu zildedir B) Deniz ufkunda bu top sesleri nerden geliyor Barbaros, belki, donanmayla seferden geliyor C) Garbin ucunda, son kıyıdan en gürültülü Bir med zamanı, gökyüzü kurşunla örtülü D) Gece, Leyla'yı ayın on dördü Koyda tenha yıkanırken gördü E) Hulya tepeler, hayal ağaçlar Durgun suda dinlenen yamaçlar

13 10. Açık İstiare: Benzeyenin bulunmayıp yalnızca kendisi- ne benzetilenle yapılan istiaredir. Kapalı İstiare: Kendisine benzetilenin bulunmayıp yal- nizca benzeyenle yapılan istiaredir. 1. Bugün gökten sevgiler yağıyordu. II. A takımı B takımının kalesine gol yağdırdı. III. Onun sözleri yanındakinin yüreğini yakıyordu. IV. Lastikler yollara bir şeyler fırlatıyordu. V. Sevgi, özgür bir ortamda gelişir. Yukarıdaki tanımlamalat dikkate alındığında nu- -maralandırılmış cümlelerden hangisinde diğerle- rinden farklı türde bir istiare vardır? TA) B) || C) III D) IV E) V Rüştü BAYINDIR

10. Diva rin 8. Dadaloğlu'm der ki belim büküldü Gözümün cevheri yere döküldü A) Yukarıdaki dizelerde, 1. Telmih YAYIN DENİZİ B) ly II. Tecahülüarif III. Tevriyev IV. Kinaye - V. İstiare ✓ (Allver numaralanmış söz sanatlarından hangilerine yer verilmiştir? A) I ve v B) I ve III C)!! Il ve II p) III ve v E) IV ve v

po 7. Natüralist çizgide eser veren bir sanatçının aşağıdakiler- den hangisini söylemesi beklenmez? b A) Realizmi roman, hikâye ve tiyatrolarımda daha geliştirerek kullanırım. İnsan davranışlarını soyaçekime bağlı içgüdülerin belirledi- ğini düşünürüm. C) Eserlerimde sözcük seçimine ve dilin kullanımına çok önem veririm. D) Oluşturduğum kahramanların yaşadıkları olayları tarafsız bir şekilde sunarım. E) Sanatın toplumu geliştirecek bir araç olduğuna inanırım.

3. Aşağıdakilerin hangisinde ulamaya örnek yok- tur? E A) Gerçek eleştirinin olmadığı, birileri tarafından dile getirilmelidir. B) Ona göre şair, daima yararlı ve ileriye yönelik ol- malıdır. C) Odada gezinirken masadaki mektubu fark etti. D) Birçoğumuz yaşadığımız ani unutup hep geleceği düşünürüz. E) Tiyatro üzerine yazdığı yazılar herkes tarafından beğenildi. 141

Bir sabahsız geceydi gönlüm Gün misali gözlerinde güneşi gördüm Bir dertli rüzgârdım estim Umudum sen, huzurum sen, yeniden doğdum Bu dizelerde aşağıdaki edebî sanatlardan hangisi- nin örneği yoktur? d C) Tenasüp B) Teşhis A) Tesbih E) Tekrir D) Tevriye

7. Ey gözlerin nûru, gönüllerin sürûru, başımızın tacı, ehl-i di- lin mirâcı! Gönül hanesinin ziyâsı, dil hastasının şifâsı! Bu cümlelerdeki altı çizili sözcükler arasında aşağıda- kilerin hangisi vardır? A) Aliterasyon B) Seci C) Asonans Dy Akrostiş A Iştikak