Edebi Sanatlar (Söz Sanatları) Soruları

Yüzün ile gözün katında anmak Gül ile nergisi terk-i edebdir Divan şairleri anlamı güçlendirmek için bir dizede kullandıkları sözcüklerle ilgili kavramları sonraki dizede verirler. Yukarı- daki dizelerin ilkinde yer alan “yüz” sözcüğüyle ikincisinde bulunan “gül” kavramı anlamca ilgilidir. Yine birinci dizedeki “göz” sözcüğüyle "nergis” kavramı arasında da anlamsal bağ vardır. Divan şairlerinin başvurduğu bu sanata adı verilir. Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? B) tenasüp C) iktibas A) tekrir D) tariz E) leffüneşr

6. Bir sözün benzetme amacıyla başka bir sözün yerine kullanıl. masına "istiare" (eğretileme) denir. Aşağıdaki dizelerin hangisinde bu açıklamaya örnek göste. rilebilir? A) Sabahtan uğradım ben bir fidana Dedim mahmur musun, dedi ki yok yok B) Tutmadı ellerim sıcak elleri Taşıdım ömrümce acı izleri C) Sonunda hicranı öğrettin bana ahalan Ben sana sevmeyi öğretemedim D) Bahar geldi koyun kuzu koklaştı Who İki âşık dört senedir bekleşti E) Gidenler dönmez ki beni bekleme Elveda demiştin, şimdi gel deme

17. Bu şiirde sözcükler sanki cenk ediyor. Bu cümlede görülen sanatlı söyleyiş, aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) İfadeleri, yalnızca sanatla doldurmak bir hüner değildir. B) Satır araları okuyucunun yapıtla kurduğu bağdır. C) Emek vermeden yapıt size kendisini sunmaz. D) Uzun yıllar Anadolu'da öğretmenlik yapmış biriyim. E) Zorlu yaşam koşullarıyla mücadele etmiş.

13. Alev alev bir gül attım su yandı Sunam derin uykusundan uyandı Bu dizelerde aşağıdaki seçeneklerde verilenlerden hangisi vardır? A) Tesbih-tenasüp C) Tezat - istiare E) Teşhis - teşbih B) Kinaye - mübalağa D) Telmih - intak

5. İyilerin ömrü az olur, derlerdi de inanmazdım. Oysa da- ha, önceki gün telefonda konuşmuştuk. Sesinde bir tu- haflık vardı. "Önemli değil, sanırım bir enfeksiyon kapmi- şim; biraz dinlenince geçer." demişti. Acı haberi alır almaz eve haber vermeden hastaneye koştume Öksüz kalmış- tim, üzüntüden ne yapacağımı şaşırdım, Firtinaya tutul- muş kayık gibiydim. Bu parçada aşağıda verilen anlam olaylarından han- gisi yoktur? C) Terim E) Tariz A) Somutlama B) Ad aktarmasi bMecazlı söyleyiş

Go 13. Gel etme karınca kardeş Ağustos böceğine acı Kabahat onun mu sanki Şarkı söylediyse bütün yaz Bu dörtlükte aşağıdaki açıklamalardan hangisine uygun bir söz sanatı vardır? A) Bir olguyu, gerçek nedeninin dışında, hoşa giden bir nedene bağlama B) Bir durumu, gerçekte olduğundan daha üstün gösterme C) Geçmişe ait bir olayı, olguyu ya da durumu anımsatma D) Söylenmek isteneni en az sözcükle anlatma 7 E) Birden çok anlamı bulunan bir sözcüğü uzak anlamıyla kullanma

1 Karac'oğlan gene coştu, bulandı Inip aşkın deryasına dolandı Güzel gitti diye pinar ağladı Acıdı yüreğim, yandı pinara II Sen yoksun hiçbir şey yok Güneşin rengi Ağustos yıldızlarının sıcaklığı Karanfil kokusu Bu dörtlüklerdeki ortak söz sanatı aşağıdakiler- den hangisidir? A) Mecazımürsel B) Teşhis out Hüsnütalil D) Mübalağa E) Tezat

10 7. Bir sözü hem gerçek hem de mecaz anlamını düşündürecek şekilde kullanmaya "kinaye" denir. Aşağıdakilerin hangisinde bu açıklamaya uygun bir örnek vardır? A) Sanma unutulur kalp ağrısı zamanla Her şeyi unutarak yaşanır sanma B) Selamın geçiyor besbelli Yeşermiş telgraf direkleri Gökyüzünün başka rengi de varmış Geç fark ettim taşın sert olduğunu D) Ansızın elimden uçtun kuş gibi Bir vardin, bir yoktun sanki düş gibi E) Nedir can kim sen nazenin cânâne vermezler Sana âşık olanlar yolunda cânâ ne vermezler

16. Aşağıdaki dizlerin hangisinin karşısında verilen sanat dizeyle ilgili değildir? A) Islaklığı sanadır âhımın efgânimin İçimde hicranınla tutuşuyor nağmeler (istiare) B) Yıllardır boz bulanık suları yudumladım Bir pelikan hüznüyle yürüdüm kumsalları (teşhis) C) Masmavi bir deniz ortasında ve kırgın İçiyorum çöllerin bütün susuzluğunu (tezat) D) Açılan bir gül gibi Gir kalbe gönül gibi (teşbih) E) Çağlar boyu nice destan yazılmış dan Bülbülün cananı güllerin yaprağına (ad aktarması)

2. Bir sözcüğün benzetme amacı güdülmeden hem gerçek hem de mecaz anlamını düşündürecek şekilde kullanılma- sina "kinaye" denir. Aşağıdakilerin hangisinde kinaye vardır? A) Hürriyet inkılabı olan vak'adan beri Gurbette hür vatanda esiriz biz zavallı e endemik- WTA B) Ben de Mecnun gibi aşk için ölsem Perişan hâlimi gör sevdiğim gör C) Dadaloğlu'm der belim büküldü Gözümün cevheri yere döküldü D) Sinadım hayali, oldu zahiri Anda gördüm Zühre ile Tahir'i E) Türlü yerler dolaşıp buluştuk Yalova'da Göçmen kuşlar misali konduğumuz yuvada

2. Aşağıdaki dizelerin hangisinde telmih sanatına yer verilmiştir? FEN BİLİMLERİ YAYIN A) Kandilli'den Çubuklu'ya çıktık gezintiye Yalnız kürek sedası gelen bir kayıktayız B) İstinye Körfezi'nde bu akşam garipliği Bir mihnetin sonunda teselli kadar iyi C) Cennette bugün gülleri açmış görürüz de Hâlâ o kızıl hatıra titrer gözümüzde D) Kâmildir o insan ki yaşar hatıralarda Bir başka kerem beklemez artık gelecekten E) Uçmakta konmadan kıyısız bir denizde ruh Benzer mi böyle bir kuşa tufan içinde Nuh

11. Dadaloğlu'm yarın kavga kurulur Öter tüfek davlumbazlar vurulur Nice koç yiğitler yere serilir Ölen ölür, kalan sağlar bizimdir To ros vipillere Genretroste Bu dörtlüğün üçüncü dizesinde aşağıdaki edebî sa- natlardan hangisi vardır? A) Kapalı istiare B) Açık istiare Teşbihibeliğ D) Teşhis E) Hüsnütalil

7. İstiare, benzetmenin temel unsurlarının kullanılıp kullanıl- mamasına göre "kapalı" ve "açık” istiare olmak üzere iki- ye ayrılır. Buna göre, aşağıdaki dizelerin hangisinde altı çizili sözcük ya da sözde ötekilerden farklı bir istiare var- dır? be yo A) Saçlarına yıldız düşmüş koparma anne! agil 2 ) B) İçimde damla damla bir korku birikiyor. Kogula C) Gökyüzünde kandiller tutuştu bu akşam. ure D) Yedi tepeli şehirde bıraktım gonca gülümü. E) Sabret inci tanem döneceğim mutlaka. all naik

23. Dağ dağ o güzel ses bütün etrafı gezindi Görmüş ve geçirmiş denizin kalbine sindi Bu dizelerde, aşağıdaki söz sanatlarından hangileri kullanılmıştır? A) Telmih, tezat Teşhis, tenasüp C) Teşhis, istiare D) Tecahütuarif, tekrir EL Cinas, mübalağa

5. Tahsildar da çıkmış köyleri gezer Elinde kamçısı fakiri ezer Yorganı döşeği mezatta satar Hasırdan serilir çulumuz bizim on Se Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Sadece redif kullanılmıştır. Price B) 6+5 duraklı 11'li hece ölçüsüyle yazılmıştır. C) Hayali ögelere yer verilmiştir. D) Satirik nitelikler taşımaktadır. E) Kafiye şeması “aaab” biçimindedir.

8. Yukarıdaki diz aşağıdaki söz 6. A) Husnütalil Bir gemi yanaştı Samsun'a sabaha karşı Selam durdu kaviši caparasi, takası Selam durdu tayfası Bes D) Tai 17 Bir duman tüterdi bu geminin Bacasından, bir duman Bir duman değil bu Memleketin uçup giden kaygılarıydı o Tenasüp sanatına yer verilmiştir. ( ) Kinayeli söyleyiş söz konusudur. Oy İnsan dışı varlıklara insana ait bir özellik aktarılmıştır. ( ) D Mecazımürsel sanatı kullanılmıştır. OB 9. (1) Bir dizede bir tekrarına başvuru bir varlığa verile (V) Başka bir ese Bu parçadaki nu açıklamalara aşa olarak gösteriler Bu dizelerle ilgili verilen yargılar Doğru/Yanlış (DIY) olarak değerlendirilirse aşağıdaki sıralamaların hangisine ulaşılır? AD-D-7-Y A) II. cümle: Bir B) III. cümle: Ma C) IV. cümle: İçi D) V. cümle: Fer sahra Bow DY DY-D-Y-D C) D-Y-DD E) Y - Y-D-D E) I. cümle: Gon