Edebi Sanatlar (Söz Sanatları) Soruları

8. Dadaloğlu'm der ki belim büküldü Gözümün cevheri yere döküldü Yukarıdaki dizelerde, I. Telmih II. Tecahülüarif III. Tevriye IV. Kinaye V. İstiare numaralanmış söz sanatlarından hangilerine yer verilmiştir? Altve v B) I ve III C) II và III DJ TIT Ve v E) W ve 50

11.) Dadaloğlu'm yarın kavga kurulur Öter tüfek davlumbazlar vurulur Nice koç yiğitler yere serilir Ölen ölür, kalan sağlar bizimdir Bu dörtlüğün üçüncü dizesinde aşağıdaki edebî sa- natlardan hangisi vardır? A) Kapalı istiare B) Açık istiare C) Tesbihibeliğ D) Teşhis E) Hüsnütalil 8 Edebiyat Soru Bankası

ZANIM 5 VRAMA STİ 12. Sınıf (B) Türk Dili ve Edebiyati Bilgiler (Şiir Bilgisi) ağa- masi yan- 3. Alemde ne ekdinse biçersin anı mutlak Öyleyse nedir şer yaparak faide ummak A Bu dizelerdeki söz sanatının özdeşi aşağıdakilerin hangisinde vardır? inin lir? A) Ey dipdiri meyyit! Iki el bir baş içindir Davransana... Eller senin, baş da senindir B) O yaman kudrete hâkim olabilsem diyerek Sarf edip durmada birçok kafa binlerce emek C) Sen ey dilber ki serpildikçe handen fışkırır yer yer + Semalardan zeminlerden şafaklar, laleler, güller D) Arkamda kalırsın, beni rahmetle anarsın Derdim, sana baktıkça a biçare kitabım E) Bir güler çehre sezip güldüğü yoktur yüzümün Geceden farkını görmüş değilim gündüzümün eri Genel Müdürlüğü

Edebi Sanatlar (Soa 1. Bir güzel şûha dedim ki iki gözün sürmelidir Dedi vallahi seni Hind'e kadar sürmelidir Dedim ateşlere yaktın ciğerim oldu kebap Dedi söndürmek için pâyıma (ayak) yüz sürmelidir Dedim ey mehlikâ al bu gece bezme beni Dedi beyhûde yorulma, kapılar sürmelidir Dedim âşıklara cevrin de cefâdır güzelim Dedi âşık olanın üstüne at sürmelidir (cevr: eziyet; cefa: üzüntü) Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi 4. Sen bir ce Aviasam Bulunma Vursam Bu diz vardır A) TE Birls D) E) yoktur? ik A) Tekrir? By Wida C) Teşhis E) Tezat Di Cinas 5. 2. Yaylımız tüketirken yolları aynı hızla plodu karlar etrafımızda

4. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, ayraç içinde verilen ede- bî sanat yoktur? A) Cennet gibidir ruyun, ruyun gibidir cennet Âdem dayamaz sana, sana dayamaz âdem (Akis) B) Benim için her bir sözün kıymetlidir inciden Gözyaşların akıtma gel, odur gönlüm inciden (Cinas) C) Sakın bir söz söyleme, yüzüme bakma sakın Sesini duyan olur, sana göz koyan olur (Leffüneşir) D) Tanzimat, meşrutiyet, mütereke, istiklal Aranır mı hak hukuk insan sokakta kaldı (Tenasüp) E) Ünlü Su Kasidesi'nde deryalar sunan ozan Gönül verenler derdiyle Kerbela denli susuz (Tevriye) 2. OTURUM

6. Bırak beni haykırayım, susarsam sen matem et; Unutma ki şairleri haykırmayan bir millet, Sevenleri toprak olmuş öksüz çocuk gibidir; Zaman ona kan damlayan dişlerini gösterir, Bu zavallı sürü için ne merhamet, ne hukuk; Yalnız bir sert bakışlı göz, yalnız ağır bir yumruk! Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisine örnek göste- rilemez? A) Dolaylama B) Benzetme v C) Duyu aktarimiy D) İnsandan doğaya aktarma E) Karşıt anlamlılık

O 10 Kaldırımlar, çilekeş yalnızların annesi, Kaldırımlar, içimde yaşamış bir insandır. Kaldırımlar, duyulur, ses kesilince sesi; Kaldırımlar, içimde kıvrılan bir lisandır. Bu dizelerde ek eylem almış kaç sözcük vardır? A) 1 B) 3 D) 4 E) 5

Aşağıdaki dizelerin hangisinde “göz" sözcüğünün kul- lanıldığı söz grubunda, benzetme sanatına başvurul- mamıştır? Kömür gözlüm seni sevdim sakındım İndim has bahçeye güller sokundum Box Mühür gözlüm seni elden / Sakınırım kıskanırım Uçan kuştan esen yelden / Sakınırım kıskanırım A Zeytin gözlüm özlem ektim yollara Hast gelirsen hâlimi sor onlara D) Leyla bir özge candir / Kara gözlü ceylandir Doyulmaz hüsnü andir / Kanılmaz bir içim su Ah be ceylan gözlü maral duy hele Ben ahu gözlere dağlanıp kaldım

2. Kuruyan bahçeme sakşı dizerim Etrafım kimsesiz, içerim dolu 5 Ruhuma bir çizgi gibi çizerim Dağların ardına uzanan yolu b Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? AY Çapraz uyak düzenine sahiptir. B) W1i hece ölçüsüyle oluşturulmuştur. V CY 1 ve 3. dizelerde hem kafiye hem redife ver ve- rilmiştir . 2 ve 4. dizeler arasında "u" sesleri rediftir. E) 16+5 duraklı şekilde oluşturulmuştur. icinde yarım uyak kul-

D) Teşhis 11. Güç bela bilet aldım gişeden Yolculuk başladı Haydarpasa'dan Hancı ne olur elindeki şişeden Birkaç yudum daha ver yavaş yavaş Bu dörtlükteki hangi sözcüklerde "mecazmürsel" sa natı vardır? A) Gişe - Haydarpaşa - bilet B) Bilet - yudum - Şişe C) Haydarpaşa - yolculuk - yudum D) Gişe - Haydarpaşa - şişe E7 Bilet - şişe - yolculuk Edebiyot Soru Bankası

12. Kivircik saçlarına Kar düşmüş uçlarına Dağın yamaçlarına Yaslan be Halil İbrahim Bu dörtlükte aşağıdaki söz sanatlarından hangisi kullanılmıştır? A) Terdit B) Teşbih C) İstiare D) Kinaye F) Telmih

7. Gelse de en acı sözler dilime Uçacak sanırdım birkaç kelime Bir alev misali düştün elime Hani ey gözyaşım akmayacaktın Bu dörtlükte aşağıdaki söz sanatlarından hangileri vardır? A) Teşbih – istiare - nida B) Tenasüp - teşhis – tevriye C) İstiare - kinaye - tezat D) Nida - tevriye - tenasüp E) Kinaye - teşbih - tezat

3. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "kapalı istiare" örneği vardır? 7 A) Ben sana mecburum bilemezsin Adını mih gibi aklımda tutuyorum B) Ben sana mecburum bilemezsin İçimi seninle isitiyorum C) Hayır başka türlü olmayacak Ben sana mecburum bilemezsin D) Ne yapsam ne etsem nereye gitsem Ben sana mecburum bilemezsin E) Belki haziranda mavi benekli çocuksun Åh seni bilmiyor kimseler bilmiyor

Cevap: SORU 3 Dışarda gürleyerek kükremiş bir ordu gibi Döverdi sahili binlerce dalgalar, asabi. - Yarin sen ağları gün doğmadan hazırlarsın; Sakin yedek biraz ip al, mantar almadan gitme... Açınca yelkeni hiç bakma, oynasin varsin; Kayık çocuk gibidir, oynuyor mu kaydetme Bu dizelerdeki teşbihlerin benzetilen ögeleri aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir? A) ağ - şimşek B) dalga - Kayık C) yelken - gün D) ordu - Çocuk E) sahil - insan Cevap: D

en 6. I. Aşiyan-i mürg-i dil zülf-i perişanındadır Kanda olsam ey peri gönlüm senin yanındadır II. Serhat bulaşma aşk denen tutsaklığa Kalemin sınırlanır, kömür göz, sirma saçla III. Çalinsin saz, keman, santur, kanun hoş makam ile Okunsun şarkılar dil besteler mahurdan sadâlarla IV. Dertler birikince sende aranır huzur ve sükunat Sende yaşar Leyla ile Mecnun Şirin ile Ferhat V. Ardımda kalan yerler anlaşırken baharla Önümüzdeki arazi örtülü şimdi karla Yukarıdaki numaralanmış beyitlerle ilgili olarak aşa- ğıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. beyitte benzetmenin yalnızca kendisine benzetilen ögesi kullanılarak açık istiare yapılmıştır. B) II. beyitte yalnızca benzeyen ve benzetilenin kullanil- diği bir teşbih türü olan teşbihibeliğe yer verilmiştir. C) III. beyitte birbiriyle ilgili sözcükler birlikte kullanılarak tenasüp sanatı yapılmıştır. D) IV. beyitte herkesçe bilinen bir olayr hatırlatacak keli- meler kullanılarak telmih sanalına başvurulmuştur. E) V. beyitte "arazi" sözcüğünde mecazımürsel sanatı yapılmıştır.

. Aşağıdakilerin hangisinde bir kinaye vardır? A) Gönül sevdiğinden soğur Görülmeyi görülmeyi B) Gölgesinde dinlendiğim Koca çamlar yerinde mi C) Şu karşıma göğüs geren Taş bağırlı dağlar mısın D) Elbet bir devasiz dertten Doğan göz bir zaman ağlar E) Uçtu kuşların kervanı Her biri bir dala gider.