İletişim ve Ögeleri Soruları

Kaynağını Orta Asya Türk medeniyetindeki ozan-baksı geleneğinden alan ve Osmanlı coğrafyasında şekille- striped nerek günümüze kadar ulaşan âşıklık geleneği, tarih- sel seyri içinde bazı kırılmalar, değişim ve dönüşum- miler yaşamıştır. XX. yüzyıl başlarında yaşanan değişim ve dönüşüm süreci, bazı bilim insanı ve araştırmacı- ların âşıklık geleneğinin bittiği yönünde görüş belirt- melerine neden olmuştur. Son dönemlerde yaşanan değişim ve dönüşüm süreci ise geleneğin yok olma- sından çok, icra ortamında ortaya çıkan bir farklılaş- ma biçiminde algılanmaktadır. XX. yüzyılın ortaların- da âşık tarzı şiir geleneğinin elektronik ortamda icra imkânı bulmasıyla birlikte bazı müzik türleri ile âşık müziği arasındaki etkileşim de hızlanmıştır Bu parçanın dil ve anlatımı için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Di, göndergesel işlevde kullanılmıştır. B) Anlaşılır bir dili vardır. - C) Farklı cümle türleri kullanılmamıştır. D) Doğrudan bilgi aktarma söz konusudur. E) Tanımlamaya başvurulmuştur.

2. I. Yörükler yaylalarda daha rahat yaşamak için ihtiyaç duydukları şeyleri kendileri üretmişlerdir. II. Her Yörük obası aslında bir tür fabrika gibi çalışıp peynir, yağ, yoğurt yapar. Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru bir biçimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden hangisi- dir? A) Her Yörük obası, yaylalarda daha rahat yaşamak amacıyla bir nevi fabrika gibi çalışarak peynir, yağ, yoğurt gibi gereksinim hissettikleri şeyleri kendileri üretmişlerdir. B) Yörük obalarının yaşam biçimleri, onların ihtiyaç duy- dukları temel besin ihtiyaçları olan peynir, yağ, yoğurt gibi yiyeceklerin üretilmesini zorunlu kılmıştır. Yaylalarda yaşayan Yörükler, fabrika gibi çalışa- rak temel ihtiyaçları olan peynir, yağ, yoğurt gibi besinleri kendileri üretip satarak rahat bir yaşam sürmüşlerdir. C) D) Yörüklerin bir tür fabrika gibi çalışıp en önemli be- sin kaynakları olan peynir, yağ, yoğurt gibi yiyecek- ler üretmesi yaylalarda uzun süre başka şeylere ihtiyaç duymadan yaşayabilmelerini sağlamıştır. E) Yörüklerin zorlu yaşam serüvenlerinde onlara en büyük kolaylığı hazırladıkları temel besin kaynakları olan peynir, yağ, yoğurt gibi yiyecekler olmuştur. n

24. Yazar: -Abdülhak Şinasi Hisar'a babası, Tanzimat şairlerin- den Abdülhak Hamit Tarhan ile Şinasi'nin adlarını ver- miş. Ama ben onun adını duyunca bu isimlerden çok Boğaziçi'ni hatırlarım. Zaten sanatçı, soyadını Hisar'dan almıştır. Eleştirmen: - Sanatçın en beğendiğiniz eserleri hangileridir? Yazar: -Tereddütsüz bir şekilde Boğaziçi'ni anlattığı eserleridir, diyebilirim. Özellikle de 1942'de yayımladığı ve Boğa- ziçi'nin bugün kaybolan güzelliklerini, deniz ve mehta- bın sosyal yaşamdakini yerini şiirsel bir anlatımla yan- sıttığı kitap, onun şaheseridir. Kendisi de böyle söyler. Eleştirmen: - Peki, sanatçının romanlarını okumadınız mı? Yazar: - 1942'deki roman yarışmasında üçüncü olan romanını okudum. Bu, onun ilk romanıdır. İnsana odaklanmasıyla da bireyin iç dünyasına yönelen yeni anlayışın öncüle- rindendir. Yazık ki diğer romanlarına henüz sıra gelmedi! Eleştirmen: - İlk romanla ilgili saptamalarınıza katılıyorum ama ben, halasının eşinden esinlenerek yazdığı ve Çamlıca'yı çok güzel anlattığı ikinci romanını çok beğenirim onun. Çün- kü orada daha bizden, alaturka bir tipi konu edinir. Bi- ze bizi deşifre eder. Bizi bizle yüzleştirir. Bu diyalogdan hareketle aşağıdakilerden hangisi- ne ulaşılamaz? A) Yazar, Çamlıca'daki Eniştemiz romanını okumamış- tur. Yazar, Boğaziçi Mehtapları'nı başyapıt olarak gör- mektedir. Eleştirmen, Çamlıca'daki Eniştemiz romanını beğen- mektedir. D) Fahim Bey Biz romanı 1942'deki roman yarışmasın- da ilk üçe girmiştir. E) Abdülhak Şinasi Hisar, Tanzimat şairlerinin etkisin- de kalmıştır.

layınız. e hiçbir başta bir nitelik nü dünya nde, lisi, latmıştır. inden leğişik Elbette cek k'in k si ak Türkçe 39-40. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Aşk şiiri yazmak kolay değildir. Bir konu ki yüzyıllar boyunca işlenmiş, Batılılar onu söylemiş, Doğulular onu söylemiş Tüm zamanlarda insanların gönül telini titreten dizeler her dilde söylenmiş ve yazılmış. Günümüzün şairleri ise ciddi insanlar... Biraz da bıraksınlar o ciddiliği, biraz da uysunlar eskilere, bizi aşk şiirlerinden büsbütün yoksun komasınlar. Kendileri için iyi olmuyor. Biz ne de olsa aşkı duyuyoruz, âşık oluyoruz. Son on beş yirmi yıl içinde en çok satılan şiir kitabı hangisidir bilir misiniz? Sadettin Nüzhet Ergun'un derlediği Karacaoğlan koşmaları. Onları okuyanlar yalnız halk edebiyatı meraklıları mı? Elbette değil, o kadar halk edebiyatı meraklısı olur mu? 39. Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden yakınılmaktadır? A) Şairlerin ciddi insanlar olmasından B) Aşk şiiri yazmanın zorluğundan C) Karacaoğlan'ın değerinin yeni yeni anlaşılmasından D) Eski şairlerin izinden gidilmemesinden Günümüzde aşk şiiri yazılmamasından 40. Bu parçada aşağıdakilerin hangisine değinilmemiştir? A) Aşk temalı şiirlerin yüzyıllar boyunca yazıldığına B) Gelenekten yararlanılması gerektiğine C) Toplumun aşk konulu şiirlere ilgi gösterdiğine D) Tüm medeniyetlerde aşkın şiirlerle ele alındığına E Karacaoğlan'ın en çok sevilen halk ozanı olduğuna

12. . İletişimde duygu, düşünce akışını başlatan ki- şidir. • İletişimi başlatanın karşısında bulunan, ses- lendiği kişidir. • İletişimin iletiyi gönderdiği yol ve araçlardır. İletişim kurulan kişinin verdiği yanıtladır. Bu cümlelerde tanımı yapılan kavramlar ara- sında aşağıdakilerden hangisi yoktur? B) Dönüt D) Şifre A) Kaynak C) Kanal E) Alici

AYT/Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1 13. "Panel" ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi Söylenemez? A) Belirli bir konunun farklı yönlerinin ele alındığı konuşmalardır. B) Oturum sonunda dinleyicilerin sorularına cevap verildiği bir bölüm eklenerek foruma dönüştürülebilir. C) Oturumu yöneten bir başkan bulunur. D) Her konuşmacının kendi konusunun dışına çıkarak diğer konuşmacıların konularına dair değerlendirme yapması esastır. E) Eşit sürelerde konuşma hakkı tanınan konuşmacıların sayısı 3-6 kişi arasında değişmektedir.

8. 1. İletişimi başlatan ögedir. (Alici) II. iletinin sunulduğu kişidir. (Gönderici) III. iletinin alıcıya ulaşmasında kullanılan yol ve araçtır. (Kod) IV. iletinin üretildiği şifreleme sistemidir. (Kanal) V. Göndericinin iletisine alıcının verdiği karşılıktır. (Dö- nüt) Yukarıdaki açıklamalardan hangisi ayraç içinde veri- len kavramla uyuşmaktadır? A C) III B) II D) IV E) V w/

sındaki fark ak arasındaki diye yaptığı- - Düşerseniz er. Çocuğun, anlaması için man, hikâye, =ına (₁) dün- lığına uygun n yazarlarca -lerine büyük sürü başarılı ek, Bir Şeftali k tarafından sağıdakilerin sıyla getiril- (,) (;) ((.)) a düzenli eri- n yarısından erde yaşıyor e bu yüzden Aygıt, havayı gaz hâlinden alarına göre da günde 40 steriyor. Ay- daha da iyi ünülüyor. arak aşağı- Si için üretil- ceğine duğuna S A M 8 L 10 23 ve 24. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Alan Turing, daha 16 yaşında Albert Einstein ve Newton'un kuramlarının karşılaştırmasını özgün bir şekilde yazmış, 23 yaşında ise İngiltere'nin en eski ve köklü okullarından King's College'de gerçekleştirmiş olduğu bitirme tezi pro- jesi ile akademik üyeliğe seçilmiştir. Matematiğin efsane isimlerinden Kurt Gödel'in geliştirmiş olduğu formülleri ye- niden düzenleyerek yazdığı "Hesaplanabilir Sayılar" isimli makalesi ile matematik dünyasında kendini kabul ettirmiş çok önemli bir dehadır. Kendisinin en önemli özelliği sayılar arasında ilişki olarak adlandırdığımız örüntüler konusunda müthiş becerilere sahip olmasıdır. Sayı örüntüleri ve sayı- lar arasındaki ilişkileri kendine özgü bir tarzda yakalayabi- len Turing, hayvanların üstündeki beneklerin ve organların oluşumlarının bir örüntüsü olduğunu düşünerek morfogenez (biçimlenme) çalışmaları gerçekleştirmiş ve bilim dünya- sında fırtınalar koparmıştır. 23. Bu parçadan Alan Turing ile ilgili olarak 21. yüzyılın en önemli matematikçisi olarak tarihe geçmiştir. Bazı bilim insanlarının çalışmalarını inceleyerek bu çalışmaları ileri taşımıştır. III. Uzmanlık alanı, örüntü adı verilen sayılar arası ilişkiler konusudur. IV. Doğada ve canlılarda matematiksel bir yapının oldu- ğunu düşünmüştür. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) I ve II B) II ve III D) I, II ve III C) III ve IV E) II, III ve IV 24.Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden hangisi söy lenemez? A) Anlatıma güç kazandırmak için deyimden yararlanılmıştır. B) Öznel ifadelere yer verilmiştir. Sanatsal ifadelerden yararlanılmıştır. D) Karşılaştırmaya başvurulmuştur. E Terim anlamlı kelimeler kullanılmıştır. Diğer Sayfaya Geçiniz.

57. Başka devletlerin himayesinde yaşayıp kendi ulusu- nun kültürel özelliklerini yazmak sıkıntılı bir iştir. Bu cümlenin öge sıralanışıyla özdeş olan cümle aşağıdakilerden hangisidir? ane are A) Tiyatro türünün edebiyatımızdaki ilk örneği sayı- lan Şair Evlenmesinde Şinasi eski devirlerdeki görmeden evlenme geleneğini gözler önüne se- rer. B) Halkın anlayacağı sade bir dille yazma, Tanzimat Edebiyatı sanatçılarının ana yönelimlerinden biri- dir. C) Değişik halk kesimlerinin gelenek ve görenekleri- ni, inanç ve yaşayış biçimlerini ele almıştır Ahmet Montre Rasim. D) Cumhuriyet Dönemi roman ve öykümüzün konu haritası içinde toplumsal yaşamımızdaki değişim ve dönüşümler önemli bir yer tutar. E) Cumhuriyet Dönemi roman ve öykümüzün konu haritası içinde önemli bir yer tutar Kurtuluş Sava- şımız. Yüklem I 1 I I I I 1 I

Ek Ödev: 10. sınıf ÇAP TDE SB/5. Ünite / Test 1-14 selesinde 6. Üçüncü ayın nihayetindeyiz, Hüsnü. Senin oradan gelen küçük yazılarının lisanından anlıyorum ki, sen yazılan roman- bu müşterek yoldan artık katiyen çıktın. Senin arkan dan haykıran ruhum, bu son unutamayacağım izdi raplarında artık bu bağımız bekleme hasreti çekiyor. Evet, ben Handan için bu acı... Olüm acısı, can ayrılıp giderken duyulan acı. (...) Bu son günlerde, unutul muş gibi dolaşırken bugün Hyde Park'ın orta yerinde birdenbire senin tebessümün gözümün önüne geldi. yan ve alafran- şerler. ğıda- Handan/Halide Edip Adıvar Bakış Açısını Aktaran Handan Bakış açısı Anlatıcı Düzlemi Teknik Handan romanından alınan bu bölümle ilgili olarak verilen tablodaki boş bırakılan yerlere aşağıdakile- rin hangisindekiler sırasıyla getirilmelidir? A) İlahi bakış açısı- ben dili- özetleme B) Kahraman bakış açısı- sen dili- geri dönüş tekniği C) Gözlemci bakış açısı- o dili- mektup tekniği D) Kahraman bakış açısı- ben dili- mektup tekniği E) İlahi bakış açısı- ben dili- bilinç akışı tekniği

5. Nitelikli dizelerin süslü söyleyişlerle, sözcük oyunlarıyla, düşünmek yanlıştır. Yalın bir dille gündelik hayatın, imgesel ve zorlama bağdaştırmalarla yazılabileceğini sıradan insanın ve bireyselliğin işlendiği şiirlerin daha etkileyici olduğu kanısındayım. İçten bir söyleyiş, sade dil, sanattan ve süsten arınmışlık şairin ilacıdır, dense yeridir. Aşağıdakilerden hangisi, bu parçadaki düşünceleri savunan bir şaire ait olabilir? A) Hangi şiir vardır ki Gönlün ışığını usulca solumasın B) Bir ayna parçasından başka beni kim anlar Bir mum gibi erirken bu bitmeyen düğünde C) Bir akşam uyudu Uyanmayıverdi Aldılar, götürdüler Yıkandı, namazı kılındı, gömüldü D) Saat Çin'i vurdu birden: pirinççç Ben gittim bembeyaz bir uykusuzluktan Kasketini eğip üstüne acılarımın E) Ben senin krallığın ülkene yetiştim Kaldım gölge tanımayan güzelliğinle Her sabah büyüten denizimizi böyle Gülüşlerindi ol ülkede bilmez miyim + Uc Be MA

4. Genellikle eleştirilmeye değer bulduğum yapıtları ele al- dım. Bu arada işim gereği pek gelecek vadetmeyen ya- pıtları eleştirdiğim de olmadı değil. Beğendiğim yapıtlar üzerine yazdıklarımın ne derece yetkin eleştiriler olduğu- nu söylemek bana düşmez ama beğenmediğim yapıtlar üzerine yazdıklarımı, kendim beğensem de gerçek eleştiri saymadım. Çünkü benim alçakgönüllü deneyimlerime göre, eleştirinin nitelikli olmasında - İyi yapıt; sevmeye, anla- maya, dolayısıyla daha ötesini aramaya, biçimsel ve içerik- sel zenginlikleri görmeye, göstermeye yöneltmeli bizi. ----- Yukarıdaki parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerin_han- gisi getirilirse parçanın anlam bütünlüğü bozulur? A) ön koşullardan biri, yapıtın yazılanın ötesinde nitelikler barındırması B) belirleyici unsur, eleştirmenin yaratıcılığı C) eleştirilen yapıttan aldığınız elektriğin payı büyük D) beni heyecanlandıran vasıflar taşıması, olmazsa olmaz E) eleştirmen ve yapıtın bazı ortak paydaları olmalı 201 ALTIN SERİ YAYINLARI

9. Ì. güneş enerjisinden faydalanmaya yönelik 5 II. çeşitli stratejiler geliştirmeye yöneltiyor III. yenilenebilir enerji kaynakları 4 IV. oluşturma gerekliliği bilim dünyasını 2 V. fosil yakıtlara alternatif olacak Yukarıdaki sözler anlamlı ve kurallı bir cümle oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan dördüncü olur? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V 11,

sifat 14. Aşağıdaki dizelerin hangisinde edat veya bağlaç kullanılmamıştır? A) Akşam, bir dua gibi derin, içli bir akşam B) Bizim için yağıyor yağmur, yalnız bize yağıyor C) Ömrün sonbaharına doğru yol aldı zaman D) Çok bekledim seni fakat gelmedin E) Ah, böyle ölmeliyim akşamla sarmaşarak uman dum. Zoofi

fo. Bir cümle hâlinde ifade edilen bir tezle antitezin, ik grup arasında bir hakem heyeti (jüri) huzurunda tar- tışıldığı konuşmalardır. Birer fikir ve söz yarışmasıdır. Bir başkan yönetiminde, jüri önünde yapıldığında gruplardaki konuşmacı sayısı 2 ila 4 arasında deği- şebilir. Her grup kendi sözcüsünü veya başkanını önceden belirler. Jüri; konuşmacıların hazırlıklarını, savunmalarını ve konuşmadaki başarılarını göz önün- de bulundurarak bir değerlendirme yapar ve galip tarafı belirler. Genellikle sınıf ortamında yapılan tar- tışmalardır. Amaç inandırıcı olmaya çalışmak ve jüriyi etkilemektir. Bu parçada özellikleri verilen sözlü anlatım türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Açık oturum B) Sunum DMúnazara C) Tartışma E) Forum

S çalışmaları ileri taşım IN Uzmanlık alanı, örüntü adı verilen sayılar arası ilişkiler konusudur. IV. Doğada ve canlılarda matematiksel bir yapının oldu- ğunu düşünmüştür. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) I ve II B) II ve III D) I, II ve II G) III ve IV ENII ve IV 24. Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? A) Anlatıma güç kazandırmak için deyimden yararlanılmıştır. B) Öznel ifadelere yer verilmiştir. C) Sanatsal ifadelerden yararlanılmıştır. D) Karşılaştırmaya başvurulmuştur. E) Terim anlamlı kelimeler kullanılmıştır. Diğer Sayfaya Geçiniz.