İmge ve Söz Sanatları Soruları

İki anlama gelecek bir sözün uzak anlamını kastetme yoluyla yapılan söz sanatına tevriye denir. Aşağıdaki dizelerin hangisinde bu açıklamaya uygun bir söz sanatı kullanılmıştır? A) Kanatların çırpındığı kadar hafif Kalbinin attığı kadar canlısın Gözlerinin uzağı gördüğü kadar genç B) Belki üstümüzden bir kuş geçer Kanadından bir tüy düşer İner döne döne gökyüzünden Hiçbir yüz güzel değil senin yüzünden C) Ve tıpkı o eski, Acıklı hikâyelerdeki yalınayak Karlı yollara düşmüş Yetim bir çocuk gibi bu yürek D) Ne kadar zor insanı anlamak İnsanı anlatmak Biliyoruz sanıyoruz Ama yine de anlayamıyoruz E) Gitmek çözecekse Ve biri gidecekse Buralar gitsin Sen gitme

Bir güzel şûha dedim ki iki gözün sürmelidir Dedi vallahi seni Hind'e kadar sürmelidir Dedim ateşlere yaktın ciğerim oldu kebap Dedi söndürmek için payıma (ayak) yüz sürmelidir Dedim ey mehlikà al bu gece bezme beni Dedi beyhode yorulma, kapılar sürmelidir Dedim âşıklara cevrin de cefâdır güzelim Dedi âşık olanın üstüne at sürmelidir (cevr: eziyet; cefa: üzüntü) Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi yoktur? A) Tekrir B) Nida C) Teşhis D) Cinas (5) Tezat Nerde

Bir sözün benzetme amacı güdülmeden başka bir sözün yerine kullanılmasına "mecazımürsel" (Ad aktarması) denir. Aşağıdaki dizelerin hangisinde yukarıda açıklaması yapılan söz sanatına örnek vardır? A) Çekilmiş kalbine eskiden bin dağ aşkını Titriyor aşkını anan her dudağı B) Zirvede oynaşan rüzgârlar acı Yıllardır görünmez başımın tacı C) Kahramanlık ne yalnız bir yükseliş demektir Ne de yıldızlar gibi parlayıp sönmektir D) Uzak çok uzağız şimdi ışıktan Çocuk sesinden, gül ve sarmaşıktan E) Felâketler pençemizde oyuncak olur Yangınlarda bütün cihan ol sancak olur

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ad aktarmasına ör- nek olabilecek bir kullanım vardır? d A) Pencerenin önünde denize karşı oturup uzun uzun düşündü. (B) Sofra özenle hazırlanmış, en az yemekler kadar gör- selliğe dikkat edilmişti. C) Geçmişte olanları değiştirmek mümkün değil ama tekrarlamamak mümkün. D) Karanlık korkum evde sık sik yalnız kaldığım o yıllar- da başladı. E) Kahve kokusu bütün büyüleyiciliği ile içine işledi, ke- yifle fincandan bir yudum aldı.

LARI 9 Padişah öfkelidir. Sadrazam, süklüm püklüm huzurdadır. Bir ara sadrazam, her nasılsa elindeki altını yere düşürür. Padişahın bir dalgınlığından yararlanarak eğilip altını almak ister. Tam o sırada padişah onu bu hâlde görür ve sorar: "Niçin öyle iki büklüm oldun?" Sadrazam, gerçek nedeni söylemez ve "Tekrar ayağınıza kapanmak için!.." der. 2 Bu parçaya göre, sadrazamin padişaha verdiği yanıt aşağıdaki söz sanatlarından hangisine örnek olabilir? Tevriye BMübalağa Hüsnütalil D) Leffüneşir E) Mecazımürsel

18. Doğuda dağlar kar altında yatarken bahar geldi dağlarına Ege'nin. Yeşille kucaklaştı toprak; dağ taş yemyeşil. San- ki papatya denizi Datça, göz alabildiğine uzanan. Bahar kokuyor her yer. Kırlar rengârenk çiçek... Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Doğanın kişileştirildiği B) Karşıt anlamlı sözcüklerin bir arada kullanıldığı C) Karşılaştırmaya başvurulduğu D) Bahara özgü görüntülerin betimlendiği E) Devrik cümlelerle anlatımın doğallaştırıldığı (2004 / Öss)

10. Kalbim yırtılıyor her nefesimde Kulağım ruhumun ayak sesinde Bu dizelerde görülen söz sanatının özdeşi aşağıdaki. situlud lerin hangisinde vardır? (A) Garbın ucunda son kıyıda en gürültülü Bir med zamanı gökyüzü kurşunla örtülü Bir gün dedim ki istemem artık ne yer ne yâr B) Çıktım sürekli gurbete gezdim diyar diyar C) Ağır ağır önümden geçti deve kervanı Bir kenarda göründü beldenin viran hanı Bu akisle duvarda çizgiler beliriyor Kalbime ateş gibi şu satırlar giriyor E) Çocuğa kim demiş küçük bir şey Bir çocuk belki en büyük bir şey