Karma Dilbilgisi Soruları

31 ETKİNLİK Kirgin kirgin bakma yüzüme Rosa 1 11 Henüz dinlemedin benden türküler III IV V Benim aşkım uymaz öyle her saza VI VII En güzel şarkıyı bir kurşun söyler VIII IX Kirgin kirgin bakma yüzüme Rosa X Yukarıdaki dizelerde numaralanmış sözcüklerle ilgili olarak aşağıda verilen açıklamalar doğru ise ayraç içine D, yanlış ise Y yazınız. 1. 2. 3. I. sözcük, olumsuzluk eki almıştır. II. sözcük, birden çok isim çekim eki almıştır. III. sözcük, hem isim hem fiil çekim eki almıştır. IV. sözcük, ayrılma durum eki almış bir zamirdir. V. sözcük, çoğul şahıs eki almış türemiş bir sözcük- tür. 4. 5. 6. 7. VI. sözcük, tamlayan eki almıştır. VII. sözcük, tamlanan eki almış türemiş bir sözcük- tür. 8. VIII. sözcük, iyelik eki almış bir isimdir. 9. IX. sözcük, fiil çekim eki almıştır. 10. X. sözcük, hem iyelik hem de yaklaşma eki almıştır.

BB B. TÜRK 7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf, sadece isim tamlamasından oluşmuştur? A) Rüyama girdi her gece gözlerin. B) O, başını öne eğmiş oturuyordu. C) Mübarek kanının izleri üzerinden yürüyerek kasabaya girdik. D) Kardeşim, dargınlığını unutup onunla barışmak istiyor. E) Bütün aile pazar günleri bir araya gelirdi.

2. E 14. (1) Herkes kendi eğitimini sürekli kılacak en iyi yola kendisi karar vermelidir. (l) İnsanlar vakit ayırdıkları konuya vo ne kadar zamanı boşa harcadıklarına dik- kat ederlerse zihinsel disipline kavuşmuş olurlar. XII) Pek çok insan çok yoğun olduğu için okumaya vakti o olmadığını söyler. (IV) Hatta çocuklarına ayıracak za- manları bile yoktur. (V) Bununla birlikte, insanın vakti- nin neredeyse yarısını, acil fakat önemsiz şeyler yapa- rak geçirdiğini gösteren kanıtlar çoktur. Bu parçadaki humaralanmış cümlelerle ilgili ola- rak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? was 1. cümlede, farklı türdę zamirler kullanılmıştır. B) II. cümlede, basit çekimli fiile ve birleşik çekimli fiile yer verilmiştir. VIII. cümlede, yüklem etken ve geçişlidir. IV. cümlede, birden fazla bağlaç vardır. 2 M. cümlede, azlık- çokluk zarfı kullanılmıştır. L

18. (1) Tiyatro, insanların ve kültürlerin kendilerini tanımalarını sağlayan en önemli müesseselerden biridir. (II) Tiyatro, önce seyredenin insan olduğunu anlamasına vesiledir. (III) Daha sonra insanın fikrini zenginleştirip sosyal düzenin oluşumunu kolaylaştırarak insanın varoluşunu bir kere daha düşünmesine vesile olur. (IV) Bir taraftan estetik bir zevk verirken diğer taraftan insanı eğitir. (V) Tiyatronun gücüki hiçbir türde bu kadar etkili değildir, öyle olumsuz amaçlarla kullanıldığında en yıkıcı bir silah da olup çıkar. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) I. cümle özne ve yüklemden oluşmuştur. B) II. cümlenin yüklemi ek fiil almış isimdir. C) III. cümlede nesne, ad tamlamasından oluşmaktadır. D) IV. cümlenin yüklemi geçişli bir fiildir. E) V. cümlede "ki" ile "da" sözcükleri bağlaçtır.

18 17. (0) Sahil beldeleri ve doğal alanlar, zamanla kalabalıklaştı ve betonlaştı. (II) Yeni yapılan oteller, konutlar; bu sakin, yem- yeşil ağaçlar içindeki yerleri de şehirleştirdi. (III) Meyve bah- çelerine, tatil sitelerine dönüşüverdi her yer. (IV) Sonuç ola- rak doğal bir tatil geçirilebilecek çok az yer kaldı. (V) Buna rağmen gönlünüze ve keyfinize uygun tatil yapabileceğiniz yerler de yok değil. Yukarıdaki numaralanmış cümleler ile ilgili olarak aşağı- dakilerden hangisi söylenemez? A) 1. cümle, öznesi bağlama grubu olan bir bağlı cümledir. ll. cümlenin yüklemi geniş zamanın hikâyesi biçiminde çekimlenmiştir. Basis erele sehirlestir C) II. cümle, içinde farklytürde tamlamalar bulunan bir dev- rik cümledir. D) IV. cümlede, hem ortaç hem de ulaç kullanılmıştır. E) V. cümle, içerisinde edat ve bağlaç kullanılmış yapica olumsuz, anlamca olumlu cümledir.

APOTEMI 15 13. (1) Kaleye tırmanırken yıllar önce ailesiyle buraya yerleşmiş biriyle tanışıyoruz. (II) Bu adam, doğa yürüyüşçülerine yar- dimci oluyor; daha da önemlisi, bölgeyi kendi imkânlarıyla korumaya çalışıyor. (III) Dedesinden kalan çoban kulübesine yerleşmeye karar verdiğinde kulübe yıkık hâldeymiş. (IV) Burayı toparlayıp ailesinin yaşayacağı bir yer håline getire- ne kadar çok uğraşmış. (V) Şimdi kendi imkânlarıyla kışın, suyunu biriktirip elektriğini de bu yoldan sağlıyor. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşa- ğıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) I. cümlede, farklı türde adıllar bir arada kullanılmıştır. B) II. cümle, öznesi ortak bir bağlı cümledir. C) III. cümlede, yüklem ek eylem almış sifat tamlamasıdır. D) IV. cümlede, birden çok fiilimsi grubuna yer verilmiştir. E) V. cümlede, isim tamlamasının tamlayanı görevinde bir adil kullanılmıştır.

2. Türk edebiyatı gelişme gösterirken şairlerin belirli merkezlerde toplandıkları görülmektedir. Bu şairler, bir araya gelerek buralarda edebî görüş alışverişinde bulunurlar, birbirlerine şiirlerini okurlar ve birbirlerinden eleştirilerini alırlardı. Bu edebî gruplar, birer kültür merkezi olarak aynı zamanda şairleri besleyen kaynaklardı. Bu çevreler; edebiyata önem veren, cömertlikleri ve ihsanları ile sanatçıları koruyan, gözeten, kıymetli eserleri mükâfatlandıran kişilerin etkisiyle oluşmuştur. Böylece bu topluluklar, çeşitli zamanlarda ve belirli kişilerin etrafında birer edebî çevre meydana getirmişlerdir. Bu parçada aşağıdakilerden hangisinin örneği yoktur? A) Belirtisiz isim tamlaması B) Çoğul eki almış topluluk ismi C) Küçültme ismi D) Somut isim E) Iyelik eki almış isim

TYT/Türkçe 38. Buradan toplanan fıstıklar ile yapılan peynirli köfte, Ko- zak Yaylası'nın en önemli lezzetlerinden biridir. Bu cümleyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Belgisiz zamir vardır. B) "le" bağlaç göreviyle kullanılmıştır. C) İsimden fiil yapım eki almış sözcük vardır. D) Kurallı bir cümledir. E) Tamlayan eki görevinde kullanılan ayrılma durum eki vardır.

8. Sinestezi hakkında henüz çok fazla şey bilmiyoruz fakat şimdiye kadar yapılan araştırmalara göre, sinestezinin yaratıcılık ve kişilik özelliklerini etkiliyor olması uyku ve rüya görme durumu hakkında yeni hipotezleri de beraberinde getiriyor. Sinestezik kişilerin, dünyanın geri kalanına göre daha farklı uyku alışkanlıkları ve rüya görme durumlarının var olduğu ortaya çıkmıştır. Bu parçayla ilgili olarak 1. Birden fazla sözcükte ünlü daralması vardır. II. Yazım yanlışı yapılmamıştır. III. Türetilirken ünlü kaybına uğrayan sözcük vardır. yargılarından hangileri söylenebilir? A) Yalnız! B) Yalniz II C) I ve il ellyel Dve III E) I, II e III

13. Bireysel farkındalık dört tür zekânın dördü ile de ilgili ve insana özgü bir yetenektir. Bu cümleyle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Sayı sıfatı ve belgisiz sifat kullanılmıştır. 18) Bağımlı sıralı, isim cümlesidir. Yapım eki almış sözcükler vardır. D) Özne ve yüklemden oluşmuştur. E) Flilimsi kullanılmamıştır. & .

L 6 1 B 9. S A Ya taş kesilip onu dinlemek istiyorum, C Ya dağdan dağa şöyle ünlemek istiyorum Ot görmemiş bozkırlar, kat kat yeşil yamaçlar, M A Anadan doğma keller, topukta sırma saçlar L Keskin dertler, kestirme ilaçlar diyarı hey! Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söyle- nemez? A) İsim-fiil eki almış/sözcükler vardır. B) Yansımadan türemiş fiil vardır. C) Sifat tamlamaları yer almıştır. D) Bağlaç türünde sözcüğe yer verilmiştir. E) Somut ve soyut adlar kullanılmıştır. 4 Diğer Sayfaya Geçiniz.

10. (1) Dünyanın geçmişi en geriye giden parlamen- tosu olan, parlamentoların anası lakabıyla anılan Londra'daki İngiliz Parlamento Binası özel organi- zasyonlara açılıyor. (II) Neo-Gotik mimari yapısına sahip ve İngiltere'nin Thames Nehri'nin kenarında bulunan binanın bir özelliği de sağ kısmındaki saat kulesi Big Ben'dir. (III) İngiltere kralı Aziz Edward burada, sonradan Westminster Abbey adını alan yeni bir kiliseyle bir saray yaptırdı. (IV) 1512'deki yangından kısa bir süre sonra İngiliz Kraliyet Sarayı yakınlarındaki Whitehall Sarayı'na taşındı. (V) 1834 yılında çıkan yangından sonra kalıntıları arasından yeniden inşa edildi. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili ola- rak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümle girişik birleşik cümledir. B) II. cümlenin yüklemi şahıs zamiridir. III. cümlede bağlaç kullanılmıştır. D) IV. cümlenin yüklemi edilgen fiildir. E) V. cümlenin yüklemi birleşik fiildir.

-nel Tarama 1. Yazarlığın doğası başka hiçbir işe benzemeyecek kadar farklıdır. Yaşamdaki başarıları çiftçilerinki gibi özgül ve değişmeyen bir toplumsal ihtiyacı karşılayan veya cerrahlarınki gibi başkalarından öğrenilen, uygu- laya uygulaya gelişen bir zanaata değil ilhama dayanır. Bu parça ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Zarf göreviyle kullanılmış bir ikileme vardır. B) İsim tamlamasının tamlayanı olmuş türemiş bir isim vardır. C) Türemiş bir isme eklenmiş ilgi zamiri vardır. D) Ünsüz yumuşamasına uğramış sözcükler vardır. E) Başkasına yaptırma anlamı taşıyan ettirgen çatılı bir fiil vardır.

TYT / TÜRKÇE ilik bir su gibidir içimde yalnızlığım Yalnızlığım, ruhumda uzak bir ses gibidir. Her sabah ufuklardan mavi şarkılar gelir, ni iz Er- de il, yi Ve her sabah ürperir içimde yalnızlığım Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Ek hålinde zamir kullanılmıştır. BY Edat ek eylem alarak yüklem olmuştur. C) Zarf görevinde kullanılan sifat tamlaması vardır. D) Belirtisiz ad takımına yer verilmiştir. E) Bütün eylemler basit zamanlıdır. en ur-

6. 1. Özledim sesini ne olar komu Samoa ce II. Bir gül açtır zamanların ötesinden III. Karanlıklar içindeyim, kapkarayım bugün gel IV. Gök mavisinden bana bir şarkı söyle V. İçimde bir şey kımıldıyor Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yan- lıştır? A) I. dizede haber ve dilek kipleriyle çekimlenmiş eylemler vardır. B) II. dizede isim ve sıfat tamlaması kullanılmıştır. ey III. dizede ek eylem almış sözcükler kullanılmıştır. D) IV. dizede belirtisiz isim tamlaması vardır. E) V. dizede yansımadan türemiş sözcük yüklem görevin- dedir.

10. (1) Dil bilimciler için dil, bir iletişim aracıdır, anlaş- mayı sağlayan toplumsal bir dizgedir. (II) Böyle olunca dilin çirkini güzeli, zengini yoksulu, iyisi kö- tüsü olamaz. (III) Eskimoca da bir dildir , Fransızca da Türkçe de Fince de, "Biri ötekinden daha güzel." ya da “çirkin" diye bir nitelendirme yanlış olur. (IV) Oysa ozanlar, yazarlar için dil, iletişim aracı olma- nin ötesinde bir anlam taşır. (V) Onlar yalnızca bir iletişim aracı gözüyle bakmazlar dile, eserleri ara- cılığıyla zenginleşen böylece kendilerini ulusal ve uluslararası alanda var eden büyük bir güç olarak algılarlar onu. Numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda- kilerden hangisi söylenemez? A) I de iyelik eki almış kelime vardır. B) W de yapım eki alan kelime kullanılmıştır. C) IIl'teki "Eskimoca" kelimesinde yapım eki kulla- nılmıştır . DIV'te iyelik eki bulunma durum ekiyle birlikte kul- lanılmıştır . E V'te yüklemler birleşik zamanlı fiildir . 135