Servetifünun Dönemi’nde Roman Özellikleri Soruları

8. Aşağıda Mehmet Rauf ile ilgili verilen bilgilerden hangisinde bir yanlışlık yapılmıştır? A) Türk edebiyatının Batılı anlamda ilk psikolojik romanın yazmış olan sanatçı Servetifünun Edebiyatı'nın roman türündeki ikinci ismidir. B) Halit Ziya'dan ve Fransız realist sanatçılardan etkilen- miştir. C) Eserlerinde romantik aşkları, duyguları, hayalleri, kişi- lerin iç dünyasını, hüzün ve karamsarlığı işlemiştir. D) Bir romanı hariç bütün eserlerinde toplumsal fayda amacı gütmüştür. E) Sanatçının roman ve öykülerinde kendi hayatından kesitler vardır. kleing scructifungs Sanatçıları mlemislerde. endemik-

3. Aşağıda Halit Ziya Uşaklıgil için verilen bilgilerden han- gisi yanlıştır? AY İlk önemli Türk romancımızdır ve Türk edebiyatının roman türünde ilk olgun örneklerini vermiştir. BY Türk edebiyatının ilk mensur şiir örneklerini yazmıştır. C) Teknik yönden çok güçlü olan yazarın belki de tek ku- suru ağır dilidir. Eserlerinde derin bir gözleme sahiptir, romantizmden etkilenmiştir. E Romanlarında sadece İstanbul'u anlatmış, öykülerinde ise Anadolu ve köy yaşamına, yaşayışına yer vermiştir.

a- Elul 15. Tanzimat şiirinin ilk temaları, Şinasi'de "medeniyet, hak, Türk Dili ve Edebiyatı hukuk, adalet, kanun, devletle milletin karşılıklı hak ve ödevleri" gibi sosyal ve siyasi unsurlardır. Namık Kemal || ile Recaizade Mahmut Ekrem'de bunlara "hürriyet" ve ||| 198 "vatan" temaları da eklenir. Ziya Paşa ve Abdülhak Hamit IV V TSSTA MT.D Tarhan ise sosyal temaları ikinci plana attıkları gibi gündelik konuların üstüne çıkarak metafizik düşünüşe de yönelirler. Bu parçadaki bilgi yanlışlığının giderilmesi için numaralanmış bölümlerin hangilerinin yer değiş- tirmesi gerekir? A) I ve II D) I ve V B).Il ve IV C) III ve IV E) II ve V

DENEME-8 16. Dünyadaki fikrî ve siyasi gelişmeler karşısında Os- manlı Devleti'nin beka sorununun ortaya çıkmasıy- la sanatçılar devletin devamlılığını sağlamak için farklı çözüm önerileri getirmişlerdir. Bazı düşünce hareketleri sadece devletin siyasetini değil ülke- nin sanat ve edebiyat anlayışlarını da etkilemiştir. Bu akımlardan İslamcılık, Osmanlıcılık ve Batici- lık devletin devamlılığına çözüm üretememişken Türkçülük fikri, hem kurtuluş mücadelesine temel teşkil etmiş hem de millî karakterde bir edebiyatın oluşumuna ve gelişimine zemin hazırlamıştır. Buna göre aşağıdaki sanatçılardan hangisi bu ou parçada bahsedilen edebî anlayışa yönelenler- den biri olarak gösterilemez? A) Ziya Gökalp B) Ali Canip Yöntem C) Mehmet Emin Yurdakul D) Ahmet Haşim E Ömer Seyfettin 18

Her pazartesi olduğu gibi, o gün de Seniha'nin çay günü- dür. Öğle vaktine yakın, ilk davetli olarak, Faik Bey gelir. # Seniha onu, her zaman olduğu gibi gece kıyafetiyle kar- silar. Cemil Bey'in arkadaşı olan Faik Bey, teklifsiz gelir gider. Çocukluğu Avrupa'da geçtiğinden Avrupalıların kendilerine has kadın erkek münasebetlerini ve bunlara ait kuralları iyi bilir. Bundan dolayı, yapmacıklıktan uzak hareketlerinin katkısıyla, kadınların hoşlandıkları bir tiptir. Kumara düşkünlüğü ve Cemil'e kötü örnek olması yüzün- den Naim Efendi tarafından hiç sevilmez. Aşağıdaki yapıtlardan hangisi bu parçanın yazarına ait değildir? A) Panorama C) Anamın Kitabı E) Nur Baba B) Bir Serencam D) Zeyno'nun Oğlu 286

11. Aşağıdakilerin hangisinde Yakup Kadri'nin roman- larıyla ilgili bir bilgi yanlışı vardır? A) Bir Sürgün'de II. Abdülhamit'in baskıcı yönetimiyle savaşmak için Fransa'ya kaçan Jön Türkler anlatıl- mıştır. B) Kiralık Konak'ta Tanzimat'tan I. Dünya Savaşı'na kadar yetişen üç kuşaktaki görüş ayrılığı anlatılmış. CTHüküm Gecesi'nde Meşrutiyet devrindeki Bektaşi tekkelerinin durumu anlatılmış. D) Sodom ve Gomore'de Cumhuriyet döneminin 1952'ye kadarki durumu bir bir ele alınmış. E) Yaban'da Kurtuluş Savaşı yıllarındaki bir Anadolu köyü işlenmiş.

7. Yazın hayatına gazetecilikle giren, mizah yazarlığı ile şöhret bulan, hikâyeleri ile Anadolu'yu İstanbul'a ilk defa ve en etkili bir şekilde tanıtan yazar, yurt dışına sürgün edilmeden önce bir roman yazmış, sürgünden döndük- ten sonra daha çok bu alanda eser vermiştir. Yazar, bu romanda o zamana kadar Türk edebiyatında alışılmış ve benimsenmiş olan roman tekniğini bir yana bırakarak yepyeni bir denemeye girişmiştir. Romanda II. Abdül- hamit devri ile Meşrutiyet sonrası İstanbul'u idari kad- ro, aile hayatı, eğlence anlayışı ve insanlar arasındaki çeşitli münasebetleriyle gelenek ve görenek açısından mukayese edilmektedir. Bu yönüyle eser, siyasi mizah romanıdır. Romanın birinci derecedeki kahramanı İsmet, İttihat ve Terakki mensupları ile 1908'den sonraki siya- si karışıklıktan faydalanarak zengin olan insanların Millî Mücadele yıllarında yaptıklarını, duyduğu ve gördüğü gibi anlatmaktadır. Bu parçada söz edilen romanın yazarı aşağıdakiler- den hangisidir? A) Mithat Cemal Kuntay Refik Halit Karay C) Memduh Şevket Esendal D) Peyami Safa E) Halide Edip Adıvar

17. Nabızlarımda vuran duygular ki tarihin Birer derin sesidir, ben sahifelerde değil Güzide, şanlı, necip ırkımın uzak ve yakın Bütün zaferlerini kalbimin tanininde Nabızlarımda okur, anlar, eylerim tebcil. İçerik özelliklerinden hareketle bu dizeler, aşağıdaki edebî dönem veya topluluklardan hangisini akla ge- tirmektedir? A) Tanzimat B) Servetifünun C) Fecriati D) Millî Edebiyat E) Garip Hareketi

4. Bu roman, Batılılaşma hareketlerinin başladığı Tanzimat Dönemi'nden, Birinci Dünya Savaşı'nın ortalarına dek geçen süreyi kapsar. Yazar bu romanda -ağırlıklı olarak II. Meşrutiyet Dönemi'nde- yanlış anlaşılan Batılılaşmanın toplumda yarattığı yozlaşmayı, değer kargaşasını, bunla- m/al DITAS AUT rin yol açtığı kuşak çatışmasını anlatır. Bu parçada sözü edilen eser ve bu eserin yazarı aşağıdakilerden hangisidir? A) İstanbul'un İç Yüzü - Refik Halit Karay B) Kiralık Konak - Yakup Kadri Karaosmanoğlu Dudaktan Kalbe - Reşat Nuri Güntekin D) Sinekli Bakkal - Halide Edip Adıvar EMürebbiye- Hüseyin Rahmi Gürpınar

Örnek • 2 ● Halit Ziya Uşaklıgil'in romanlarıyla ilgili aşağıda verilen bil- gilerden hangisinde yanlışlık vardır?bid (8 A) Mai ve Siyah, dönemin aydınlarının ruhsal durumlarını göz- ler önüne serer ve dönemin sosyal hayatına dair pek çok ipucu barındırır. B) Aşk-ı Memnu, kendisinden yaşlı biriyle evlenmiş genç bir ka- dının yasak aşkı çevresinde bireysel dramları ve aile içi iliş- kileri ele alır. C) Sefile, Halit Ziya'nın İstanbul dönemine ait romanlarından bi- ri olup Ahmet Mithat Efendi'nin Henüz On Yedi Yaşında ro- manının antitezi niteliğindedir. D) Nesl-i Ahir, sanatçının son romanıdır. II. Meşrutiyet öncesi İstanbul'unun sosyal ve siyasi manzarasını çizen bu eser, onun siyasi içerik taşıyan tek romanıdır. E) Kırık Hayatlar, sanatçının İstanbul döneminde yazdığı bir ro- man olup Dr. Ömer Behiç'in çevresi üzerinden toplumsal ko- nulara da değinilen ve öncekilere göre daha sade bir anlatı- min tercih edildiği bir eserdir. Çözüm

25. Bilgi geçmişten günümüze toplumların hayatında ve eylemlerinde önemli rol oynamış, bu rolün önemi tecrübe edilen her çağla birlikte hızla büyüyerek bugüne ulaşmıştır. Toplumların varlığının devamlılığının en büyük güvencesi olan bilgi, aynı zamanda temel kaynak ve önemli bir güç unsurudur. İhtiyaç duyulan bilgi satın alınabilir ya da kiralanabilir ancak asıl zenginlik ve güç, söz konusu bilgiyi toplumun kendi bünyesinden elde edebilmektir. Bunu sağlamanın temel yolu da toplumda öğrenme kültürünü yaygınlaştırmak, farkındalığı artırmak ve öğrenmeye erişimi sağlamaktan geçer. Nitekim bilgi toplumunda her geçen gün hızla artan bilgi akışına uyum sağlamak için bireylerin öğrenmeyi öğrenmeleri gerektiği gibi toplumların da "öğrenen toplum" olmaları gerekmektedir. Aşağıdakilerden hangisi bu parçadaki düşünceyi destekler nitelikteki bir cümledir? A) Toplumunda her geçen gün artan bilgi akışına uyum sağlamak adına bireyler hazır bilgiye doğrudan ulaşmalı ve bu bilgileri başka bireyler ile paylaşmamalıdır. B) Bilginin en büyük güç olarak öne çıktığı günümüz dünyasında toplumlar, bilgi edinme yöntemini bilgiyi başka toplumlardan satın alma olarak tercih etmelidir. C) Insanların her an sorgulayan ve öğrenmeye aç tavırları, toplumları ve toplumu yönetenleri sorgulamalarına neden olduğundan öğrenme denetim altına alınmalıdır. D) Toplumlar, tıpkı barındırdığı bireylerin edinmek uğruna çaba sarf etmesi gibi bilgi edinmek için ve sürekli öğrenen bir özellik taşımak için çabalamalıdır. E) Bilginin geçmiş çağlardan bu yana insanda ve toplumda yarattığı olumsuz değişimlerin farkında olmak ve bu değişimlere ayak diremek toplumları daha uzun ömürlü kılacaktır.

7. Aşağıdakilerin hangisinde H. Edip Adıvar olarak yanlış bir bilgi verilmiştir? A) Milli Edebiyat Dönemi'nde, realist bir anlayışla.ro- man, hikâye ve tiyatrolar kaleme almıştır. B) Handan adlı romanını bir araya getirdiği mektuplar- dan oluşturmuştur. C) Kadınların sosyal hayattaki haklarının savunucusu olmuş, romanlarında kadın psikolojisini işlemiştir. D) Raik'in Annesi adlı romanında bir imamın kızı olan Emine ile Kız Tevfik adlı orta oyunu oyuncusunun hikâyesini işler. E) Eserlerinde kullandığı dil kusurlu bir Türkçedir.

indığında ait olduğu 12. (1) Edebiyata şiirle başlayan Ali Canip, hece ölçüsüyle ve yalın bir dille yazdığı şiirlerini Yeni Mecmua'da ya- yımladı. (1) Ömer Seyfettin ile birlikte Genç Kalemler dergisini çıkardı. (III) Bu derginin baş yazarlığını yapa- rak Milli Edebiyat akımına öncülük etti. (IV) Tek romanı Geçtiğim Yol adını taşır. (V) Çoğu Türk Yurdu'nda yayım- lanan makalelerini Millî Edebiyat Meselesi, Cenap Bey'le Münakaşalarım adlarıyla kitaplaştırmıştır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I B) II 222 C) III D) IV E)V

1. Izmir'in Yunanlarca işgal edilmesi, Türk edebiyatında 1919-1923 tarihleri arasında yaşanacak bir dönemi 1 açıyordu: Milli Mücadele Dönemi. Bu edebiyat, Anadolu || insanının mücadelesine, şair ve yazarların kalemleriyle destek vermesiyle doğmuştur. Ancak bu dönemde yazılan ve Millî Mücadele'yi konu alan tek roman Halide Edip'in yazdığı Türk'ün Ateşle İmtihanı'dır. IV V bölümlerin hangisinde Bu parçadaki numaralanmış bir bilgi yanlışı vardır? AXT B) II C) III D) IV E) V 3

Milli Edebiyat Dönemi'nde bazı romancılar Anad Anadolu köylüsünü realist bir gözle ele almış, aydınlar- la halk arasındaki uçuruma dikkat çekmek istemiştir. Örneğin ----, eserinde Türk aydınının öz eleştirisini romanın kahramanı olan ---- ağzından şu şekilde verir: "Bunun nedeni Türk aydını, gene sensin! Bu viran ülke ve yoksul insan kitlesi için ne yaptın? Yıllarca, yüzyıllar- ca onun kanını emdikten ve onu bir posa hâlinde katı toprak üstüne bıraktıktan sonra şimdi de gelip ondan tiksinmek hakkını kendinde buluyorsun." Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıda- kilerin hangisi getirilmelidir? A) Yakup Kadri Karaosmanoğlu - Yaban - Ahmet Celal'in Reşat Nuri Güntekin - Yeşil Gece - Ali Şahin'in C) Halide Edip - Ateşten Gömlek - Peyami'nin D) Reşat Nuri Güntekin - Anadolu Notları - Ahmet Ce- mil'in E) Yakup Kadri Karaosmanoğlu - Hüküm Gecesi - Ah- met Samim'in 9

angisi kesin gün- msel masi ayışı Türk autor 1. Romanlarında aşkı, Doğu - Batı çatışmasını, kadın psikolojisini ve savaş yıllarını ele almıştır. II. Realizmden etkilenen yazarın romanlarında kuvvetli bir gözlem vardır. Eserlerinde kullandığı dil, oldukça kusurlu, kılçıklı bir özelliktedir. IV. Tanzimat yazarlarının roman anlayışını benim- semiş, özellikle A. Mithat'ı örnek almıştır. V. Tiyatro, hikâye gibi türlerde eser kaleme almamıştır. Halide Edip Adıvar'la ilgili olarak numaralanmış cümlelerin hangileri bilgi yanlışı içermektedir? A) Iyott D) III ve V BIve III. C) II ve III EV ve V 5. 209 D E