Ses Bilgisine Giriş Soruları

8. Ağır ağır çıkacaksın bu merdivenlerden Eteklerinde güneş rengi bir yığın yaprak Ve bir zaman bakacaksın semaya ağlayarak Sular sarardi... yüzün perde perde solmakta O Kızıl havalan seyret ki akşam olmakta Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarının hangisi yoktur? A) Ünsüz benzeşmesi BÜnsüz türemesi C) Ünlü düşmesi D Ünsüz değişimi Kaynaştırma

9. Hasır sepet bir anda yükseldi. Soğuk rüzgârda sağa sola savruluyor, alt katların pencere demirliklerine, su oluklarına hafifçe çarpıyor, yukarıdan ipi çeken çocukları zorluyordu. Beşinci kata ulaşınca uygun rüzgârı bulmuş mutlu bir martı gibi sepet bir an ha- vada durdu sanki. Sonra esrarlı ve yasak bir şey gibi sepet karanlıkta birden yok olunca Mevlüt yo- luna devam etti. Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangi- sine yer verilmemiştir? A) Un A) Ünsüz düşmesi Unsüz sertleşmesi B) Ünlü düşmesi D) Ünlü daralması E) Ünlü türemesi

r? an ra 31- bir in- ini tin bi, 5. Affan Dede'ye para saydım Sattı bana çocukluğumu Artık ne yaşım var ne de adım Bilmiyorum kim olduğumu Hiçbir şey sorulmasın benden Haberim yok olan bitenden Bu dizlerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur? A) Ünsüz benzeşmesi B) Ünlü daralması C) Ünlü değişimi D) Ünlü düşmesi E) Ünsüz değişimi

3. Aşağıda altı çizili sözcüklerden hangisinin büyük ünlü uyumuna uymama nedeni, ötekilerden farklı- dır? isk alcu ordu eidu A) Sabahtan beri deftere bir şeyler çiziyordu.. B) Çiçekler arasında en sevdiğim hanımelidir. C) Akşamki toplantıda oldukça önemli kararlar alındı. D) Çocuk koşarken etrafındaki her şeye çarpmıştı. E) Adamın üzerinde yeşilimtırak bir hırka vardı. FEN BİLİMLERİ YAYINLARI 1

1. TEST-1 Bir testi aldım ucuza ucuzad Gizli gizli neler anlattı bana Jaridi şah idim Bir şahtim, dedi; altın kupam vardı FO Şimdi neyim? Testi oldum şaraba Santv Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? A) Ilk iki dizede ulama vardır. B) Ünsüz yumuşaması vardır. C) İki sözcükte ünsüz benzeşmesi görülmektedir. D) Bir sözcükte ünlü değişimi gerçekleşmiştir. E) Bir sözcükte ünsüz türemesi söz konusudur. ✓

1 1 4. Şairim Zifiri karanlıkta gelse şiirin hasi Ayak seslerinden tanırım Ne zaman bir köy türküsü duysam Şairliğimden utanırım Şairim Şiirin gerçeğini köy türkülerimizde bulmuşum Türkülerle yunmuş yıkanmış dilim Onlarla ağlamış, onlarla gülmüşüm Bu dizelerde aşağıda verilen ses olaylarından hangileri vardır? VUO A) Ünsüz değişimi - ünsüz benzeşmesi B) Kaynaştırma - ünlü daralması C) Ünsüz benzeşmesi - ünlü düşmesi D) Ünlü değişimi - ünsüz yumuşaması E) Ünlü daralması - ünsüz sertleşmesi

KAÇE SES BİLGİSİ - 1 1. Sonunda sert ünsüz bulunan sözcüklere c, d, g ile başlayan bir ek getirildiğinde sesler ç, t, k seslerine dönüşür. Bu olaya ünsüz benzeşmesi denir. bu Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünsüz benzeşmesine aykırı bir kullanım vardır? A) Bilim, insanın yaşama koşullarını de- ğiştirmiştir. B) Yaşadığımız, sevdiğimiz, öğrendiği- miz ve içinde hareket ettiğimiz top- lumların çehresini değiştirmiştir. 3. C) Son derste üçgenlerin çevresini bul- mayı öğreten öğretmenimiz, branşın- da oldukça başarılı bir öğretmendi. D) Bilim bize, yaşantımız süresince güç- lü ve etkileyici bir evrenin var olduğu duygusunu vermiştir. E) Bilimsel fikirler insanların kendileri ve evren hakkında sahip oldukları düşünüşleri yenilemiştir.

MAT 8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ayraç içinde belirtilen ses olayı yoktur? A) Ben, çocuğun annesinden daha çok babasına benzediğini düşünüyorum. (ünlü düşmesi) B) Onun, arkadaşlarını küçümser gibi davranması herkesin sabrını taşırıyordu. (ünsüz düşmesi) C) Şairin kaleme mükemmel derecede hükmetmesi, okuyucuları büyülemişti. (ünlü düşmesi) D) Üstüne gelinmesine rağmen kendini tuttu ve had- dini aşmamaya özen gösterdi. (ünsüz türemesi) E) Bütün dikkati kendinde toplayarak başından ge- çenleri tane tane anlattı. (ünsüz değişimi) 16

Uyku esnasında solunum sıklığının ve kalp atış hi- zının düşmesi, vücuda pompalanan kan basıncını azalttığından uykudayken daha fazla üşürüz. Bu cümlede aşağıdaki ses olaylarından hangi- sine yer verilmemiştir? A) Ünlü düşmesi C) Kaynaştırma B) Ünsüz sertleşmesi D) Ünsüz türemesi E) Ünsüz yumuşaması

6. Bir araştırmada kendinden yaşça küçük veya bü- yük kardeşi olan çocuklar ile yalnızca bir ikiz karde- şi bulunan veya hiç kardeşi olmayan çocuklar ince- lenmiştir. Bu çalışma sonucunda tek çocukların ve yalnızca ikiz kardeşi olan çocukların bazı zihinsel aktivitelerde, küçük veya büyük kardeşi olan ço- cuklara oranla daha başarısız oldukları görülmüş- tür. Böylece çocukların kendilerinden yaşça küçük veya büyük kardeşleriyle etkileşiminin, yaşıtlarıyla olan iletişiminden daha önemli olabileceği sonucu- na ulaşılmıştır. Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi- ne yer verilmemiştir? A) Ünsüz sertleşmesi C) Ulama B) Ünlü düşmesi D) Ünlü daralması E) Ünsüz yumuşaması

5. Bulutları bıçak gibi delen gökdelenlerle başımız göğe erdi sansak da inşaat teknolojisinde gerçek bir ilerleme sağlayabilmek için tarihe dönüp bakmamız gerekiyor. Örneğin Isparta'nın Yalvaç ilçesinde bulunan Pisidia Antiocheia kentinde yapılan son kazı çalışmaları incelenebilir. Bu çalışmalarda bMÖ 300 yılında kentin altyapısının ızgara sistemine göre inşa edildiği belirlenmiştir. 15 Bu parçada, 1. Ünsüz yumuşaması II. Ünlü düşmesi III. Ünlü daralması IV. Ünsüz düşmesi V. Ünlü değişimi numaralanmış ses olaylarından hangileri vardır? A) I ve II B) II ve III C) II ve IV D) III ve IV E) Ill ve V

TEST-3 1. Yaşadığı dönemin şiir anlayışından uzaklaşa- rak uçlarda dolaşan, alışılmadık bağdaştırma- ları ve imgeleriyle zaman zaman, bilinen söyle- min dışına taşan şair, sürekli yenilikler peşinde koşmuştur. II. Karşılaştığı insanlık durumlarına yeni duygu ve anlamlar yükleyerek onları yeniden yazmış, şi- irlerini oluştururken boş alanlar bırakmış, uzun dizeleri kırmıştır. Bu iki cümleyle ilgili olarak 1. Ünsüz yumuşaması görülen sözcük kullanılmıştır. II. Ünsüz sertleşmesine uğramış sözcük bulunmak- tadır. III. Kaynaştırma ünsüzüne yer verilmiştir. yargılarından hangileri ortaktır? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II C) Yalnız III (E) I, II ve III

14 E) V. cümlede, ünlü düşmesi vardır. 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlü daralma- sına örnek yoktur? A) Elindeki çamaşırları var gücüyle yıkıyordu, yaş- li kadın. B) Olaylar karşısında haksız olduğu için bana diye- cek bir şeyi yoktu. C) Türkiye'nin nüfusunun sürekli bir artış gösterdi- ği konuşuluyordu. D) Çocuk, ailesinin söylediklerini bir türlü dinlemi yor, yaramazlık yapıyordu. E) Bu çalışma temposuyla sınavı kazanacağın gönülden inandığını söylüyordu. 1C 2C 3E 4D 5E 6C 7B 8C 9A 10B 11D 12C

Aydın Yayınları 5. İnsanı gerçeğe götüren yol, çoğu zaman hiç kim- 1 || senin uğramadığı, bilmediği bir hayal ülkesinden IV ne nullonb geçmektedir. smo V notey hney Bu cümlede numaralanmış sözcüklerin hangi- sinde diğerlerinden farklı bir ses olayı vardır? A) I B) II C) III D) IV E) V

3. Süreksiz sert ünsüzle (p, ç, t, k) biten bir kelimeye ünlüyle başlayan bir ek ya da sözcük eklendiğinde sözcüğün sonundaki sert ünsüz yumuşar. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala aykırı bir kullanım vardır? A) Telefon hatlarında problem olduğundan şehir dışındaki ablasıyla konuşamıyordu. B) Sınavı kazanma konusundaki inanç, son ana kadar korunmalıdır. C) Olaylar karşısındaki tavır ve davranışlarımız, çoğu kez kişiliğimizi ele verir. D) Aşamayacağımız güçlükler olduğunu hiçbir za- man düşünmemeliyiz. E) Elindeki evrakı, bir alt kattaki müdüre imzalat- mak için odadan çıkmıştı. 13

A) Ünsüz benzeşmesi B) Kaynaştırma Unsüz yumuşaması B) I D Unlü düşmesi E) Ulama C) III 11. Bu söylediklecim okuyucu için de böyledir. Romancı veya şair ne için yazarsa yazılanı okuyan da onun için okur. Bu ba kımdan okuyucu, yazmaktan alıkonulmuş, elinden yazma imkânlan alinmiş bir romancidan, bir şairden farksızdır. Roman okuyarak, şiir okuyarak varlığımızın darlığından kurtuluruz, yaşayamadığımız hayatlan yaşayarak genişler, yaşadığımız renksiz günlerin bile dönmemek üzere gittiği için değerlendiği duygusu ile zenginleşiriz. Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur? D) IV E) V P